De coronarekening: wie kreeg geld uit welk steunpotje?
Al ruim drie maanden draaien de geldpompen van de overheid op volle toeren om de economische pijn van de coronamaatregelen te verzachten. Via 136 verschillende regelingen ging er in totaal 42,9 miljard euro vanuit de schatkist naar onder meer bedrijven, zorginstellingen, kleinere overheden, studenten en ouders.
De Algemene Rekenkamer bracht in kaart in welke potjes tot nu toe het meeste geld zat, en wie van dat geld gebruik kon maken.
Vooral bedrijven
Veruit het grootste deel van het steungeld gaat naar ondernemers. Met de NOW - Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid -kunnen ze de salarissen van hun personeel betalen. De eerste ronde liep van maart tot en met mei. Een van de voorwaarden die eraan vastzat was dat bedrijven die personeel ontslaan een boete krijgen. Die boete verdween in de tweede ronde (juni tot augustus). Wel is het nu verboden om dividend of bonussen uit te keren over de periode dat de bedrijven geld krijgen.
Ook de TOGS-regeling (Tegemoetkoming Ondernemers Getroffen Sectoren) hielp ondernemers hun vaste lasten te betalen. Tot 26 juni konden getroffen bedrijven daar aanspraak op doen voor bijvoorbeeld de huur van hun bedrijfspand. De Tegemoetkoming Vaste Lasten volgt deze regeling vanaf vandaag op.
Honderdduizenden zzp'ers maakten gebruik van de Tijdelijke Overbruggingsregeling Ondernemers (TOZO). Leveringen aan winkeliers en horeca-ondernemers bleven in stand door de herverzekering van leverancierskredieten.
Het meeste geld ging naar salarissteun
Maatregel | Bedrag in miljarden euro's |
NOW ronde 2 | 12,7 |
NOW ronde 1 | 9,5 |
TOZO ronde 1 | 3,8 |
TOGS | 1,6 |
TOZO ronde 2 | 1,5 |
Herverzekering leverancierskredieten | 1,4 |
Tegemoetkoming vaste lasten | 1,4 |
Beschikbaarheidsvergoeding voor het openbaar vervoer | 1,3 |
Garantie Ondernemingsfinanciering coronamodule | 1,0 |
Steunmaatregel Air France-KLM | 1,0 |
Voor het zorgpersoneel kwam het kabinet onder meer met een bonus van 1000 euro netto per persoon. De 800 miljoen euro die dat kost zit nog niet in de cijfers van de Rekenkamer. Daarnaast trok het kabinet 700 miljoen euro voor vaccinontwikkeling uit, 300 miljoen voor de uitbreiding van de testcapaciteit en ruim 450 miljoen euro voor het aanschaffen van medische hulpmiddelen.
Het openbaar vervoer kreeg 1,3 miljard euro van het kabinet om door te rijden met vrijwel lege bussen en treinen. Daarnaast kwam er nog bijna 200 miljoen uit het infrastructuurfonds. Fritesaardappeltelers, akkerbouwers en landbouwondernemers in de sierteelt, veeteelt en voedingstuinbouw konden beroep doen op speciale regelingen voor hun sector. Net als vissers en cultuurinstellingen.
En ook veel burgers kregen rechtstreeks geld. Ouders kregen de eigen bijdrage van hun kinderopvang terug. Studenten die in de coronacrisis studievertraging op hebben gelopen kunnen collegegeld terugvragen.
Bedrijven kregen het meest, studenten het minst
Doelgroep | Bedrag in miljarden euro's |
Bedrijven | 34,8 |
Zorg | 1,5 |
Openbaar vervoer | 1,3 |
Landbouwers | 1,2 |
Onbekend | 1,1 |
Uitvoering | 0,6 |
Mede-overheden | 0,6 |
Ouders | 0,3 |
Instellingen in de culturele en creatieve sector | 0,3 |
Studenten en leerlingen | 0,3 |
Verreweg het meeste geld is een gift. Daarnaast staat de overheid voor 3,2 miljard euro garant, bijvoorbeeld voor een deel van de steun aan KLM. Een deel van de steun aan de luchtvaartmaatschappij bestaat uit leningen. En ook andere kwakkelende bedrijven kunnen in coronatijd gebruik maken van relatief gunstige kredietregelingen.
In totaal heeft de overheid al 1,3 miljard uitgeleend als coronasteun.