Wel talent, geen eindronde: 'Elke keer hetzelfde liedje met Jong Oranje'
Het voelt als een eeuwigheid geleden. Met spelers als Daley Blind, Kevin Strootman en Georginio Wijnaldum bereikte Jong Oranje in 2013 de halve finale van het Europees kampioenschap. Dat is ook meteen de laatste keer dat het elftal zich wist te kwalificeren.
Op het komende toernooi, volgend jaar in Italië en San Marino, zijn we er weer niet bij. Dat was al duidelijk voor de 3-0 uitzege op Letland van vrijdagavond. In het laatste thuisduel vanavond (18.30 uur) met Oekraïne staat er voor Nederland louter eer op het spel.
Vijf van de laatste zes pogingen om het toernooi te halen zijn nu mislukt. De kampioen van 2006 en 2007 lijkt op basis van die cijfers afgegleden tot voetbaldwerg.
Mentaal opzicht
Cor Pot, vijf jaar geleden de laatste bondscoach met Jong Oranje op het EK, spreekt van een gemiste kans. "Een enorme ervaring voor die jongens. Voetballen tegen leeftijdsgenoten met een andere voetbalstijl, daar leer je van. Ook in mentaal opzicht."
De kwalificatie begint ruim een jaar geleden nog hoopvol. In Doetinchem wordt het 1-1 tegen de hoog aangeschreven Engelsen. Oranje speelt uitstekend. Vooral Steven Bergwijn en Pablo Rosario (beiden PSV) maken indruk.
Vier dagen later gaat het volledig mis in Schotland. Oranje geeft niet thuis en verliest volkomen terecht met 2-0. Bij het volgende duel, een maand later tegen de Letten, klinkt er vanuit een landelijke krant stevige kritiek op bondscoach Art Langeler. Onder zijn leiding wanen spelers zich in een speeltuin, waar ze FIFA-toernooien organiseren na een verloren duel en pizza's eten in de kleedkamer.
Content
Na opnieuw puntenverlies bij Oekraïne (1-1) moet Nederland zich serieus zorgen gaan maken over plaatsing voor het EK. De tweede plaats, die eventueel recht geeft op play-offs, lijkt dan het hoogst haalbare. Langeler is na afloop nochtans "content met een gelijkspel in een gelijkwaardige wedstrijd."
Na twee reguliere overwinningen op het zwakke Andorra (8-0 en 0-1) volgt in het voorjaar plots een trainerswissel. Langeler krijgt een andere functie binnen de KNVB en de clubloze Erwin van de Looi wordt tot ieders verbazing aangesteld als zijn opvolger.
"Elke keer hetzelfde liedje...", zucht Pot. "Sinds ik weg ben wisselen ze elke keer van bondscoach. Dat kan nooit bevorderlijk zijn voor de resultaten. Ze moeten een keer een stabiele staf neerzetten voor een paar jaar."
Van de Looi, die voor drie jaar heeft getekend, wordt bijgestaan door Hendrie Krüzen en de onlangs gestopte Hedwiges Maduro. Pot: "Maduro, leuk voor die jongen, maar op basis waarvan...?"
De eerste opdracht van de nieuwe staf is niet misselijk. Het uitduel met het ongeslagen Engeland mag niet worden verloren, maar tegelijkertijd schiet Jong Oranje niets op met een 0-0 gelijkspel.
Kwalificatie wordt pas echt vergooid tegen Schotland. Door een blunder van keeper Justin Bijlow en een pijnlijke fout van Rosario eindigt het in Doetinchem in 1-2. Met nog twee duels te gaan is Oranje al nagenoeg uitgeschakeld. Met het schaamrood op de kaken melden de spelers zich weer bij hun clubs.
Trots
Van de Looi doet in zijn eerste maanden een beroep op de trots van zijn spelers. Hij wil alleen jongens gebruiken die er alles voor over hebben om voor hun land uit te komen. Pot: "Als ze Jong Oranje niet met beide handen aangrijpen, zijn ze het niet waard om daar te spelen."
Een ander probleem bij Jong Oranje, denkt Pot, is de eeuwige verheerlijking van talentvolle spelers. "Kappen daarmee. Dan kan het weer een teleurstelling worden."
De gepensioneerde trainer doelt onder meer op de 20-jarige Javairo Dilrosun van Hertha BSC, die bij zijn debuut voor Jong Oranje een assist gaf en één keer scoorde. "Wij vinden dat ineens een topspeler, maar Europees gezien moet hij nog wel wat bijspijkeren, hoor."
Nieuwe lichting
De contouren van het nieuwe Jonge Oranje zijn al zichtbaar. Een aantal spelers neemt na vanavond afscheid. De nieuwe jongens staan te trappelen. Zij moeten dit elftal naar het EK van 2021 loodsen.
Dilrosun, Donyell Malen (PSV) en Justin Kluivert (AS Roma) lijken de eerste keuzes te worden in de voorhoede. Achterin maakten Perr Schuurs (Ajax) en Sherel Floranus (sc Heerenveen) tegen Letland hun debuut. En bij Oranje onder 20 lijkt de 18-jarige Tahith Chong (Manchester United) rijp voor promotie.
Ook Pot ziet de toekomst positief tegemoet. "Ronald Koeman erkent dat ook door al die talenten van Jong Oranje een kans te geven in het eerste", doelt hij op spelers als Bergwijn, Rosario, Denzel Dumfries en Arnaut Groeneveld.
"Ik zie heel veel positieve ontwikkelingen in ons voetbal momenteel. Maar laten we niet van de daken schreeuwen dat we goed zijn. De weg naar boven duurt nog eventjes."
