Gezinnen met drie of vier ouders wachten nog steeds op erkenning

• Ties Brock

  verslaggever Nieuwsuur
• Silvia Geurts

  redacteur Nieuwsuur

De bankrekening van je kind checken, ouderverlof opnemen na de geboorte, samen met je kind naar het buitenland reizen: voor veel ouders van kinderen in meeroudergezinnen is het nog steeds niet mogelijk. En met de val van het kabinet is het onzeker of daar binnenkort wat aan zal veranderen.

Een kind kan namelijk maar twee ouders hebben, zo staat het in de wet. Tegelijkertijd groeien steeds meer kinderen op met drie of vier vaders en moeders, bijvoorbeeld wanneer twee lhbti-stellen ervoor kiezen samen kinderen te krijgen. In die gezinnen hebben niet alle ouders het wettelijk gezag over de kinderen en dat kan tot praktische problemen leiden.

"Ik kan bijvoorbeeld niet voor Florine naar het gemeentehuis om een paspoort voor haar te regelen", zegt Steven Bunt. Hij voedt samen met zijn partner Frank, en met moeders Gabriëlla en Marianne, twee kinderen op. De helft van de week zijn Florine (6) en Quinten (8) bij de vaders, de andere helft bij de moeders.

Steven, Frank, Gabriëlla en Marianne voeden samen hun twee kinderen op. Met de nodige praktische problemen:

De problemen van gezinnen als dat van Quinten en Florine zijn bij de politiek bekend. Ruim zes jaar geleden adviseerde een speciale staatscommissie al aan het kabinet om het mogelijk te maken dat meer dan twee ouders het gezag over kinderen kunnen hebben. Het zou moeten gaan om maximaal vier ouders, die maximaal twee huishoudens vormen. Sindsdien vroeg een meerderheid van de Tweede Kamer de regering tot drie keer toe om actie te ondernemen. Maar nog steeds is er niets veranderd.

Dat leidt tot frustratie bij ouders en kinderen, ziet Sara Coster, bestuurslid van de stichting Meer dan Gewenst, die zich inzet voor gezinnen met meer dan twee ouders. Een krantenartikel met de kop Vlag kan uit bij regenbooggezinnen hangt vergeeld op haar prikbord. "Dat was toen dat advies verscheen", zegt Coster. "Maar intussen is de vlag helemaal stukgewaaid."

Volgens Coster is het de hoogste tijd dat de wet verandert. "Hoe leg je je kind uit dat die twee papa's heeft, maar dat er maar één door de wet wordt erkend?" Volgens haar kunnen ouders in regenbooggezinnen niet optimaal voor hun kinderen zorgen: "Als je kind naar het ziekenhuis moet, kun je niks betekenen. Je krijgt geen verlof, je kind erft niet automatisch van je, en als je het in je testament opneemt gaat het tegen veel hogere successiekosten."

Val van het kabinet

Dat het zo lang duurt om de wet te veranderen, heeft te maken met de complexiteit van het onderwerp, zegt een woordvoerder van demissionair minister van Rechtsbescherming Franc Weerwind (D66). "Meerderouderschap raakt bijvoorbeeld het onderwijs, zorg, maar ook toeslagen en fiscale zaken."

Het vorige kabinet besloot het onderwerp te laten liggen, en ook Rutte IV maakte er geen haast mee. Na de zomer beloofde minister Weerwind dan toch met een plan te komen om tot een wetswijziging te komen. Maar het is goed mogelijk dat de Tweede Kamer het onderwerp nu, vanwege de val van het kabinet, dit najaar controversieel zal verklaren.

Het betekent dat ook Lina (11) voorlopig opgroeit met twee wettelijke ouders: moeder Natasja en vader Arthur. Haar andere vader Jeroen Plemp is wettelijk geen ouder en dat is soms lastig, zeker sinds zijn relatie met Arthur op de klippen liep.

"Ik voel me gewoon vader en we hebben het onderling goed geregeld", zegt Jeroen. "Maar er zijn wel wat praktische onhandigheden, zoals dat ik niet zomaar met Lina kan reizen of haar bankrekening kan inzien."

Zelf zou Lina graag willen dat Jeroen ook volgens de wet haar vader is. "Dat is echt mijn droom", zegt ze. "Als hij bij wet mijn vader is, dan heb ik het gevoel dat we compleet zijn. Dan is de cirkel rond."