De fipronil-affaire is nog lang niet over. Op aandringen van de fabrikant hebben verschillende supermarkten gisteren wafels uit de schappen gehaald omdat ze het luizenbestrijdingsmiddel fipronil bevatten. Supermarkten verwachten meer stille terugroepacties.
De Tweede Kamer heeft vandaag harde kritiek geuit op het functioneren van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) in de affaire. De Kamer, teruggekomen van zomerreces, voelde vandaag de verantwoordelijke bewindslieden Edith Schippers (Volksgezondheid) en Martijn van Dam (Economische Zaken) aan de tand.
In hoeverre is de NVWA berekend en ingericht op tienduizenden tips; is de financiering en bemensing in orde?
Veel Kamerleden vinden dat het vertrouwen in de veiligheid van het voedsel door de affaire een deuk heeft opgelopen. Ze zeggen dat de NVWA eerder in actie had moeten komen, zich te bureaucratisch heeft gedragen en niet duidelijk heeft gecommuniceerd.
Vooral het optreden van de tweede man van de NVWA in Nieuwsuur heeft volgens Kamerleden consumenten in verwarring achtergelaten. Hij zette met dat interview het beeld neer van een ongeloofwaardige NVWA, vinden ze.
Schippers zei dat uit de crisis lessen moeten worden getrokken. Ze wil niet "zwartepieten", maar het onderzoek dat oud-minister Winnie Sorgdrager doet naar de affaire moet ook uitwijzen of de NVWA adequaat is omgegaan met meldingen.
Dat de voedselwaakhond in november al een tip kreeg en dat niet heeft onderzocht, vinden wij een heel grote fout.
Pluimveehouder Helmus Torsius is getroffen door de affaire en toog vandaag met een grote groep boeren naar Den Haag. "De overheid is medeverantwoordelijk voor deze grote crisis, omdat ze gewoon veel te laat ingegrepen hebben", zegt hij.
Torsius houdt zo'n 120.000 kippen. Scharrelkippen, en op een andere locatie biologische kippen. Drie weken geleden werd hij als een van de eerste pluimveehouders gebeld door de NVWA: er zat fipronil in zijn eieren.
"We hebben de afgelopen twee weken meer dan zeshonderdduizend eieren weg moeten gooien die iets boven de norm zaten", zegt Torsius. "Dat het in de eieren zat is al fout, maar dat de voedselwaakhond in november een tip kreeg dat er gif in eieren zou kunnen zitten en dat niet heeft onderzocht, dat vinden wij een heel grote fout."
Als je een gecertificeerd bedrijf inschakelt, dan mag je er toch van uit gaan dat dat niet fout kan gaan.
De affaire begon in de pluimveesector. Bij de bestrijding van bloedluizen bij kippen werd het verboden anti-luismiddel fipronil gebruikt. Dat kwam via de kippen in de eieren en daarmee in de voedselketen terecht.
Controleren
Torsius voelt zich zeker ook zelf verantwoordelijk. "Maar als je een gecertificeerd bedrijf inschakelt, dan mag je er toch van uit gaan dat dat niet fout kan gaan. Wij kunnen niet alles controleren. Als we diesel gaan tanken bij de pomp gaan we toch ook niet vragen: er zit toch geen vijf procent water door?"
Dat staatssecretaris Van Dam vandaag herhaalde dat er geen compensatie komt voor kippenboeren die schade hebben geleden, zoals een deel van de Kamer vroeg, vindt Torsius onbegrijpelijk. "Ze leggen het nu volledig op ons bordje. Dat maakt ons moedeloos."
