De verkiezingen moesten ervoor zorgen dat de Britse premier Theresa May steviger de brexit-onderhandelingen in kon. Maar met deze verkiezingsuitslag lijkt het tegenovergestelde te gebeuren. May is er niet in geslaagd een overtuigend mandaat te krijgen van de Britse kiezers.
"Deze uitslag zaait juist verwarring en leidt tot meer onzekerheid bij een proces dat over tien dagen begint", zegt Rem Korteweg van instituut Clingendael. "Het is onduidelijk of de onderhandelingen van start kunnen gaan."
In de schoot geworpen
De Conservatieve Partij van May is haar meerderheid in het Britse Lagerhuis kwijt, maar regeert door met de Noord-Ierse unionistische DUP. Volgens May zijn de Conservatieven en de DUP de enigen die de meerderheid hebben om het land te kunnen regeren.
"Tot vanochtend was de DUP het ondergeschoven kindje van de politiek", vertelt Korteweg. "Maar ineens krijgen ze Westminster in de schoot geworpen. Zij gaan een cruciale rol spelen in de brexit-onderhandelingen."
De pro-Britse protestanten van de DUP steunen de Tories en hebben ook campagne gevoerd voor een brexit. Maar willen geen harde brexit zoals May die voor ogen heeft.
Met de stevige brexit-plannen van May zou de kans op een harde grens met douaneposten en grenscontroles worden vergroot. Iets wat veel Ieren absoluut niet zien zitten. "De DUP is zachter als het gaat over open grenzen voor handel en personen", zegt Korteweg.
Ook willen ze niet dat Noord-Ierland een speciale status krijgen binnen het Verenigd Koninkrijk. "Het zou mogelijk zijn dat de Noord-Ierse grens een speciale status krijgt. Maar dat is onacceptabel voor de DUP. Het overkoepelende belang van de partij is dat Groot-Brittannië bij elkaar blijft en Noord-Ierland daar een integraal onderdeel van is. Dus geen uitzonderingen."
Volgens DUP-leider Arlene Foster moet er een werkbaar plan komen om de Europese Unie te verlaten. "Maar wel een die de omstandigheden en geschiedenis van Noord-Ierland respecteert."
Dat maakt volgens Korteweg de positie van May wankeler. "May zit in lastig vaarwater. Ze moet haar positie op een paar punten verzachten, maar staat onder druk van de harde vleugel van de partij. Van de harde brexiteers krijgt ze weinig ruimte om concessies te doen. Intern kan het hierop gaan rommelen."
De hardliners van haar partij sluiten liever geen akkoord dan een - in hun ogen - slecht akkoord. "Er zijn genoeg redenen voor de EU om te twijfelen of May premier blijft te komende twee jaar. Daarnaast is het mogelijk dat de DUP op een bepaald punt haar steun intrekt."
Brussel wil iemand aan tafel met wie ze afspraken kunnen maken.
En daar maakt Brussel zich zorgen om, zegt Korteweg. "Het maakt de EU niet uit of het May is of Corbyn die aan tafel zit, als het maar iemand is met wie ze afspraken kunnen maken. Die een mandaat heeft om te leveren en niet terug in Londen alsnog een draai maakt."
In Brussel heerst daarom onzekerheid. Volgens EU-hoofdonderhandelaar Barnier moeten de brexitgesprekken pas beginnen als de Britten er klaar voor zijn. "Het schema en de positie van de lidstaten is helder. Laten we samen zoeken naar een oplossing", zei de Fransman.
Ook EU-president Tusk weet niet wanneer de gesprekken over het vertrek van Groot-Brittannië uit de unie beginnen kunnen. "We weten alleen wanneer ze moeten eindigen." Het Britse vertrek uit de EU moet voor maart 2019 zijn geregeld.
