Poetin ontvangt Chinese minister van Defensie • Gevangenenruil tijdens orthodox Pasen

Liveblog gesloten

Dit liveblog is nu gesloten. We gaan verder in een nieuw blog.

Ontmoeting Poetin met Chinese minister van Defensie

De Russische president Poetin heeft overleg gevoerd met de Chinese minister van Defensie Li Shangfu. Dat heeft Kremlinwoordvoerder Peskov volgens het Russische staatspersbureau TASS bevestigd. Poetin begon de ontmoeting volgens het Kremlin met het prijzen van de samenwerking tussen de beide landen. Hij noemde daarbij de militaire diensten, informatie-uitwisseling en gezamenlijke oefeningen.

Het bezoek van de Chinese minister van Defensie komt na een driedaags staatsbezoek van de Chinese president Xi Jinping aan Moskou, vorige maand. Oekraïne en handel stonden hoog op de agenda van dat bezoek. China ziet zichzelf als een neutrale partij in het "Oekraïneprobleem", zoals China de oorlog noemt, en kwam onder andere met een twaalfpuntenplan. De rol van China als bemiddelaar wordt vanuit het Westen wantrouwend bekeken. China heeft de inval van Rusland niet veroordeeld en heeft nog niet gesproken met de Oekraïense president Zelensky. Volgens de Verenigde Staten wil China wapens leveren aan Rusland. China ontkent dit.

Ook de Russische minister van Defensie Sjojgoe was aanwezig bij de ontmoeting vandaag.

Europese Commissie niet blij met graanimportverbod

De Europese Commissie is niet blij met de invoerverboden voor Oekraïens graan en andere landbouwproducten die Polen en Hongarije hebben ingesteld. Een woordvoerder noemt die maatregel "niet acceptabel".

Polen en Hongarije kondigden gisteren het verbod aan, om de eigen boeren te beschermen. Oekraïne kan door de oorlog minder graan via de Zwarte Zee vervoeren dan normaal. Daarom wordt veel graan via land vervoerd en verkocht in landen in Centraal-Europa.

Dat is een probleem voor boeren in bijvoorbeeld Polen en Hongarije, omdat Oekraïens graan veel goedkoper is. Het Oekraïense ministerie van Landbouw zei gisteren al het importverbod te betreuren: "Poolse boeren hebben te maken met een moeilijke situatie, maar we benadrukken dat Oekraïense boeren met de moeilijkste situatie te maken hebben." De Europese Commissie sluit zich daarbij aan en stelt dat over dergelijke handelsmaatregelen alleen de Commissie mag beslissen.

Oekraïne viert orthodox Pasen in kapotgeschoten kerken

In grote delen van Oekraïne wordt dit weekend orthodox Pasen gevierd. Veel kerkgebouwen zijn in de oorlog kapotgeschoten, maar toch wordt het feest voor zover mogelijk gevierd. "Het belangrijkste is dat de kerk er nog staat", zegt de priester van de kerk in Lukashivka.

Beschietingen gaan door tijdens orthodox Pasen

Bij Russische beschietingen in Mikolajiv, in het zuiden van Oekraïne, zijn vannacht twee mensen om het leven gekomen. Ook in Zaporizja waren er vannacht beschietingen. Voor zover bekend zijn daar geen doden gevallen.

In Zaporizja raakte wel een kerk beschadigd. Daardoor kon een orthodoxe Paasdienst niet doorgaan. "Niets is heilig, zelfs niet in de nacht van de opstanding van Christus", zegt een Oekraïense bevelhebber in Zaporizja.

President Zelensky heeft in zijn Paasboodschap ook stilgestaan bij de oorlog. "De oorlog kan onze tradities en feestdagen niet uitwissen." Daarnaast had hij het over het 'licht van gerechtigheid': "De zon zal schijnen in het zuiden, oosten en op de Krim. De gele zon aan een vreedzame blauwe hemel."

Gevangenenruil

Oekraïne meldt dat er vandaag weer een gevangenenruil heeft plaatsgevonden. Een woordvoerder van Zelensky sprak een "grote Paas-ruil". 130 Oekraïense gevangenen zijn door de Russen vrijgelaten en kunnen naar huis. Onduidelijk is hoeveel Russen er bij die ruil zijn vrijgelaten. Afgelopen maandag was er ook een ruil. Toen werden er over en weer zo'n honderd gevangenen uitgewisseld.

Poetin bij Russisch-orthodox Paasfeest in Moskou

In de Russisch-orthodoxe kerk in Moskou is gisteren het Paasfeest gevierd. De kerk staat vanaf het begin van de oorlog achter president Poetin en zijn besluit om Oekraïne binnen te vallen.

Poetin was aanwezig bij de dienst, net als onder meer de burgemeester van Moskou. Poetin brandde een kaars en ontmoette patriarch Kirill, de leider van de Russisch-orthodoxe kerk. Die gaf hem een versierd paasei.

In een videoboodschap die voorafgaand aan de dienst door de Russische staatstelevisie werd uitgezonden, liet Kirill nogmaals weten achter Poetin te staan. Hij betreurde de "vreselijke gebeurtenissen die plaatsvinden op ons Russisch historische land", waarmee hij doelde op Oekraïne. Daarnaast riep hij de mensen op te bidden voor vrede.

Ouders opgepakte correspondent Gershkovich spreken zich voor het eerst uit

Voor het eerst sinds de arrestatie van correspondent Evan Gershkovich hebben zijn ouders zich uitgesproken over diens lot in een Russische cel. De Amerikaan Gershkovich, die schrijft voor The Wall Street Journal (WSJ), werd eind maart opgepakt in Jekaterinenburg, en zit sindsdien vast op verdenking van spionage. Volgens president Biden en buitenlandminister Blinken is hij opgepakt onder valse voorwendselen, en moet hij zo snel mogelijk vrijgelaten worden - of in ieder geval consulaire hulp krijgen.

Gershkovich' ouders zijn Russische joden die eind jaren 70 vluchtten voor antisemitisme in de Sovjet-Unie, zo vertellen ze in een interview aan de WSJ. Van hun zoon schetsen ze het beeld van een avontuurlijke en leergierige jonge man die houdt van het land waar zijn ouders vandaan komen, en in westerse media een genuanceerder beeld van Rusland wilde bieden dan het publiek daar doorgaans meekrijgt.

Zijn ouders begonnen te vrezen voor het lot van hun zoon, toen die in december een kritisch artikel schreef over president Poetin en zijn kleine inner circle. Ze hebben sinds zijn arrestatie geen contact meer met hem, zeggen ze.

Bekijk het hele interview hier:

Bondgenoten bezorgd om inlichtingenlek VS, 'maar we hebben elkaar nodig'

Het lekken van honderden geheime militaire documenten in de VS, onder meer over de oorlog in Oekraïne, heeft geleid tot bezorgdheid onder de westerse bondgenoten. Maar de affaire zal geen afbreuk doen aan de onderlinge samenwerking, zeggen anonieme Europese bronnen tegen The Washington Post.

"De affaire heeft enige schade veroorzaakt, ook omdat je je afvraagt hoe inlichtingen worden beschermd", zegt een functionaris uit een Europees land waarvan de naam niet wordt genoemd Zo is hij verbaasd dat een jonge, onervaren militair toegang had tot gevoelige informatie. Uit de gelekte documenten bleek ook dat de VS zijn bondgenoten bespioneert.

De Europese functionaris benadrukt dat zijn land op inlichtingengebied wel met de VS blijft samenwerken. Volgens The Washington Post nemen de Europese bondgenoten een periodiek lek op de koop toe, omdat de VS ook op spionagegebied een absolute supermacht is en van levensbelang voor de Europese veiligheid.

Ook de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Blinken zegt dat de affaire de samenwerking met de bondgenoten niet belemmert.

Polen doet graan uit Oekraïne in de ban om eigen boeren te beschermen

Polen staat voorlopig geen import toe van graan en andere voedselproducten uit het buurland Oekraïne. Volgens de Poolse regering is dat nodig om de eigen boeren te beschermen. Door de oorlog is het transport van Oekraïens graan over lange afstanden vaak erg lastig. Een groot deel wordt nu afgezet in Polen en voor Poolse boeren is dat een probleem, omdat graan uit Oekraïne veel goedkoper is dan Pools graan.

Partijleider Kaczynski van de regerende PiS benadrukt dat Polen vriend en bondgenoot van Oekraïne blijft. "Maar elke staat is verplicht om de belangen van zijn burgers te beschermen." Polen wil binnenkort met het buurland overleggen over de graankwestie.

Westen moet steun aan Oekraïne opvoeren, vindt Virgin-baas Richard Branson

Ondernemer Richard Branson vindt dat het Westen veel meer moet doen om Oekraïne militair te helpen. "Ze vechten nu met de handen op hun rug", vindt de 72-jarige Britse miljardair. Hij pleit voor de levering van geavanceerde wapensystemen.

Branson treedt op als ambassadeur van het platform United24, dat door president Zelensky is opgericht om geld in te zamelen voor de strijd, medische hulp en de wederopbouw. De Brit noemt het belangrijk om te beseffen dat Oekraïners niet alleen vechten en sterven voor hun land, maar ook voor Europa en de rest van de vrije wereld.

Rusland stelt dat mobilisatie loopt volgens plan

Rusland zegt dat de nieuwe mobilisatieronde van de strijdkrachten volgens plan verloopt. Het lijkt erop dat de bekendmaking bedoeld is om geruchten over een op handen zijnde 'digitale mobilisatie' de kop in te drukken.

Sinds gisteren is in Rusland een wet van kracht die het oproepen van dienstplichtigen en reservisten makkelijker maakt. Voortaan is het niet meer nodig om een mobilisatieoproep bij iemand persoonlijk af te leveren, een digitale oproep volstaat. Daardoor wordt het lastiger mobilisatie te ontwijken. Wie dat toch probeert wordt financieel gestraft. Ook mag hij niet meer naar het buitenland reizen.

Geschat wordt dat sinds het begin van de oorlog, vorig jaar februari, enkele honderdduizenden jonge Russen het land zijn ontvlucht om niet in dienst te hoeven.

Rusland wil tot half juli nog eens 147.000 rekruten oproepen.

President Lula van Brazilië vindt dat VS moet stoppen met 'aanmoedigen' van oorlog

De Amerikanen moeten ophouden met het aanwakkeren van de oorlog in Oekraïne. Dat heeft de Braziliaanse president Lula gezegd vanuit China, na een gesprek met zijn ambtgenoot Xi Jinping. "De Verenigde Staten moeten ophouden de oorlog aan te moedigen en beginnen te praten over vrede", zei Lula tegen journalisten. Ook de EU zou dat volgens hem moeten bevorderen.

Lula noemde het belangrijk dat de internationale gemeenschap de presidenten Poetin van Rusland en Zelensky van Oekraïne ervan weet te overtuigen dat "vrede in het belang is van de hele wereld". De Braziliaanse leider probeert zich in de oorlog neutraal op te stellen en legt de nadruk op het belang van gesprekken en onderhandelingen.

Hij was in China om de banden aan te halen, nadat hij eerder dit jaar nog in Washington was in een poging om de betrekkingen te verbeteren. Brazilië kondigde anders dan veel westerse landen geen sancties af tegen Rusland, na de inval in februari vorig jaar.

Zeker elf doden door Russische raketaanval op Slovjansk

Door een Russische raketaanval op een appartementencomplex in de Oekraïense stad Slovjansk zijn zeker elf mensen om het leven gekomen, zegt de Oekraïense gouverneur van de regio Donetsk. Volgens de autoriteiten vielen er 21 gewonden.

Een van de doden is een peuter van twee jaar oud, die onderweg naar het ziekenhuis overleed. Mogelijk liggen er nog mensen onder het puin, zegt de gouverneur van de regio.

De industriestad in het oosten van Oekraïne telde voor het begin van de oorlog ruim 100.000 inwoners. De stad ligt ten westen van de frontlinie en is in handen van het Oekraïense leger. Rusland, dat al vele maanden zijn energie steekt in het nabijgelegen Bachmoet, wil de stad graag inlijven.

Kabinet houdt rekening met komst van nog tienduizenden Oekraïners

Het kabinet houdt dit jaar rekening met de komst van nog 47.500 ontheemden uit Oekraïne. Dit schrijft staatssecretaris Van der Burg van Asiel aan de Tweede Kamer.

In januari waren er al bijna 88.000 Oekraïners in Nederland. De oorlog met Rusland is nog steeds in volle gang en de staatsecretaris verwacht niet dat komend jaar veel Oekraïners zullen terugkeren naar hun land. Het kabinet denkt daarom dat eind dit jaar ruim 135.000 vluchtelingen uit het oorlogsland in Nederland zullen verblijven.

Het aantal Oekraïners komt bovenop de duizenden asielzoekers die er meer naar Nederland komen. Daarmee wordt het voor het kabinet nog lastiger om voldoende onderdak te vinden voor deze mensen.

Rusland rekruteert na wetswijziging soldaten nu ook online

In Rusland worden wetten in een hoog tempo aangescherpt om ontwijking van de dienstplicht aan te pakken. De wijzigingen gaan over de procedures voor militaire dienstplicht, die al tientallen jaren niet zijn gewijzigd. Tot voor kort moest een dagvaarding persoonlijk aan de deur worden overhandigd, maar vanaf nu is een oproep voor de dienstplicht geldig als het digitaal is afgeleverd. Het voedt de speculatie dat er een tweede mobilisatiegolf aan zit te komen, waar veel Russen zich zorgen om maken.

Lees hier meer:

'China wilde in het geheim wapens leveren aan Rusland'

China wilde in het geheim wapens leveren aan Rusland, schrijft The Washington Post op basis van de gelekte overheidsdocumenten uit de Verenigde Staten. China had Rusland toegezegd om wapens als civiele goederen te verkopen, om te verhullen dat het om militair materieel ging. Die informatie van de Russische geheime dienst is onderschept door de Amerikanen. Het document dateert van 23 februari dit jaar.

De Chinese minister van Buitenlandse Zaken verzekerde vandaag nog dat China geen wapens levert aan Rusland, en dat in de toekomst ook niet van plan is. Hij zei dat na een gesprek met zijn Duitse collega in Peking. Een adviseur van president Zelensky zei dat Oekraïense troepen Chinese componenten hebben gevonden in wapens die door de Russen zijn gebruikt.

Uit de documenten, die gelekt zijn door een Amerikaanse militair, bleek deze week al dat Egypte in februari plannen had om tienduizenden rakketten aan Rusland te leveren. Dit moest geheim blijven, opdat Caïro geen problemen zou krijgen met bondgenoten van Oekraïne.

Leger Oekraïne moet zich uit delen van Bachmoet terugtrekken

Het Oekraïense leger heeft het zwaar te verduren in Bachmoet. In de afgelopen 48 uur heeft Rusland nieuwe aanvallen ingezet en de samenwerking met de Wagner Groep geïntensiveerd. Dat schrijft het Britse ministerie van Defensie in zijn dagelijkse update over de oorlog.

Daarbovenop zijn er ook nog eens bevoorradingsproblemen bij de Oekraïense verdediging, waardoor die zich noodgedwongen deels heeft moeten terugtrekken. Volgens het Britse ministerie zijn de westelijke delen van de stad nog altijd in handen van Oekraïne, maar wordt de situatie nijpend.

Ollongren over Pentagon-lek: ernstig, in Nederland strikte protocollen

Minister Ollongren van Defensie vindt het "buitengewoon vervelend en ernstig" dat in de Verenigde Staten gevoelige militaire informatie is uitgelekt. Ze wijst erop dat ook de Amerikanen zelf ervan geschrokken zijn en dat er al diverse onderzoeken lopen over hoe dit kon gebeuren.

Ollongren benadrukt dat er in Nederland allerlei strikte protocollen gelden, dat medewerkers weten dat bepaalde informatie absoluut niet naar buiten mag komen en dat Nederland over zijn eigen systemen gaat. "Maar ik ga ervan uit dat de Amerikanen die regels ook hebben en desondanks is dit gebeurd. Het is belangrijk welke conclusies zij daaraan verbinden."

De minister erkent dat ook zij geen garanties kan geven dat het in Nederland altijd goed gaat. "Daarom ben ik benieuwd naar de bevindingen in Amerika. Je moet altijd blijven kijken wat er mis kan gaan en in de gaten houden hoe ons eigen systeem in de praktijk werkt."

China: wij leveren geen wapens aan Rusland en zullen dat ook niet doen

China heeft Duitsland ervan verzekerd dat het geen wapens levert of zal leveren aan Rusland in de oorlog tegen Oekraïne. Dat heeft de Chinese minister Qin Gang van Buitenlandse Zaken gezegd na een gesprek met zijn Duitse collega Annalena Baerbock in Peking.

"We zullen geen olie op het vuur gooien", zei de Chinese minister op een gezamenlijke persconferentie na afloop van het gesprek. Qin benadrukte dat China bereid is om verzoening en vredesonderhandelingen te faciliteren.

Baerbock vroeg zich daarbij af waarom China geen oproep doet aan Rusland om de oorlog te stoppen. Tot op heden heeft Peking de Russische invasie in Oekraïne nooit veroordeeld.

Dat China nauwe banden onderhoudt met Rusland is bekend; recentelijk was de Chinese president Xi Jinping op bezoek in Moskou. Volgens Baerbock toont dat aan dat "geen enkel ander land meer invloed heeft op Rusland dan China".

Russische ambassadeur: aantal Amerikaanse journalisten in Rusland verminderen

De Russische ambassadeur in Washington Anatoli Antonov heeft op de Russische staatstelevisie gezegd dat het "tijd wordt om het aantal Amerikaanse journalisten in Rusland te verminderen".

Aanleiding voor zijn uitspraak is de arrestatie van Evan Gershkovich, de 31-jarige journalist van The Wall Street Journal die nu ruim twee weken vastzit in Rusland. Het Witte Huis heeft gepleit voor de vrijlating van Gershkovich. Volgens Antonov hebben over de kwestie "zeer harde gesprekken" plaatsgevonden tussen hem en de Amerikaanse onderminister van Buitenlandse Zaken, Victoria Nuland.

"De Amerikanen dringen altijd aan op het principe van 'wederkerigheid'", zei Antonov. "Misschien moeten zij dat zelf tonen door het aantal journalisten in Moskou en Rusland terug te brengen naar het aantal Russische journalisten dat in Washington en New York werkt", aldus de ambassadeur.

Lekkende militair brengt Pentagon in grote verlegenheid

De Amerikaanse minister Austin van Defensie kondigt een onderzoek aan om te zien wat er precies is misgegaan bij het lekken van de staatsgeheimen en of dat in de toekomst kan worden voorkomen. Austin zegt dat waar nodig maatregelen worden genomen om geheimhouding beter te garanderen.

Website Politico schrijft dat meer dan een miljoen Amerikanen toegang hebben tot topgeheim materiaal en dat het dus niet zo uitzonderlijk is dat jonge militairen zoals de 21-jarige verdachte Jack Teixeira daarbij kunnen. Vaak stellen zij de inlichtingenrapporten samen voor hun leidinggevenden.

Teixeira wordt verdacht van het lekken van de staatsgeheimen. Naar alle waarschijnlijkheid is hij de beheerder van een besloten internetchatroom die vorig jaar begon met het delen van de topgeheime documenten.

Russische boete voor Wikipedia

Wikipedia heeft van een Russische rechter een boete van zo'n 25.000 euro gekregen omdat het weigert een artikel over de bezetting van Oekraïens gebied te verwijderen. De pagina 'Russische bezetting van de regio Zaporizja' zou volgens communicatiewaakhond Roskomnadzor "valse informatie" bevatten, maar volgens Wikipedia voldoet het aan de richtlijnen.

"Dit is onderdeel van de voortdurende pogingen van de Russische overheid om betrouwbare informatie uit goede bronnen te beperken in het land", zegt een woordvoerder van de stichting achter de online-encyclopedie. Volgens haar zal Wikipedia er alles aan doen om te voorkomen dat vrij toegankelijke informatie wordt beperkt.

Wikipedia heeft al eerder boetes gekregen voor onwelgevallige artikelen, zoals eentje over de slachtingen in Boetsja. Ook daarvoor moesten boetes van tienduizenden euro's worden betaald. Roskomnadzor zorgt er bovendien voor dat bij de resultaten van zoekmachines komt te staan dat de site de Russische wet overtreedt.

Overzicht van Nederlands defensiebijdrages

Het Nederlandse ministerie van Defensie heeft een lijst gepubliceerd met wapensystemen en ander materieel dat door Nederland aan Oekraïne is gedoneerd sinds het begin van de Russische invasie. "Hierdoor wordt voor het eerst de breedte, diversiteit en omvang van de Nederlandse militaire steun inzichtelijk gemaakt", schrijft Defensie.

Verdachte aangehouden voor lekken Pentagon-documenten

De FBI heeft een verdachte aangehouden in de zaak rond de honderden Amerikaanse militaire documenten die onlangs werden gelekt. Het is nog niet duidelijk of het gaat om de eerdergenoemde Jack Teixeira die voor de nationale garde zou werken als IT-medewerker.

Vermoedelijke dader van lekken Pentagon-documenten in beeld; huiszoeking bezig

Er is een vermoedelijke dader in beeld rondom de honderden Amerikaanse militaire documenten die onlangs werden gelekt. Het gaat volgens The New York Times om Jack Teixeira (21), een medewerker van de Massachusetts Air National Guard, de luchtdivisie van de nationale garde, die bestaat uit reservisten. Hij zou werken voor de inlichtingenafdeling.

Teixeira had toegang tot veel geheime informatie door zijn werkzaamheden als IT-technicus. Hij is nog niet officieel aangeklaagd, maar volgens Amerikaanse media zou er een huiszoeking bezig zijn.

Duitsland geeft toestemming voor nieuwe levering Poolse straaljagers

De Poolse regering heeft toestemming van Duitsland gekregen om gevechtsvliegtuigen aan Oekraïne te leveren. De brief met het verzoek kwam vanmiddag binnen en werd enkele uren later al goedgekeurd door de Duitse minister van Defensie, Boris Pistorius. "Dit laat zien dat je kunt rekenen op Duitsland." zegt Pistorius.

De levering van de straaljagers uit de DDR-tijd kon pas doorgaan als Duitsland daarvoor akkoord gaf. Duitsland verkocht aan het begin van deze eeuw 22 Mig-29 straaljagers aan Polen. In het verkoopcontract werd toen vastgelegd dat bij een doorverkoop de Duitse regering officieel toestemming moet geven.

Vijf van de MiG-29 toestellen zijn nu klaar om naar Oekraïne te worden gestuurd. Eerder stuurde Polen al acht toestellen.

Kremlin: eventuele gevangenenruil WSJ-journalist kan alleen als hij is berecht

De Amerikaanse journalist Evan Gershkovic moet eerst worden berecht, voordat er over een gevangenenruil gesproken kan worden. Dat zegt de Russische plaatsvervangend minister van Buitenlandse zaken Sergei Ryabkov tegen persbureu TASS.

Gershkovich werd vorige maand opgepakt voor spionage, omdat hij geheime informatie over een militaire fabriek zou hebben verzameld. De VS spreekt die beschuldiging tegen en eist zijn onmiddellijke vrijlating.

Washingtons' gezant zei "er alles aan te doen" om Gershkovich weer thuis te krijgen, samen met ex-marinier Paul Whelan die ook gevangen zit voor spionage. De gezant wil dat het Kremlin Gershkovic toegang geeft tot het consulaat.

Het Kremlin houdt vol dat Gershkovic "op heterdaad werd betrapt" en ontkent dat president Poetin persoonlijk opdracht gaf tot zijn arrestatie.

Noorwegen zet 15 Russische ambassademedewerkers uit

Het Noorse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft vijftien ambtenaren van de Russische ambassade in Oslo tot "ongewenst" verklaard. Volgens Noorwegen gaat het om inlichtingenofficieren die hun diplomatieke post gebruikten als dekmantel. De Russen moeten Noorwegen meteen verlaten.

"Het besluit van de regering is een reactie op de veranderde veiligheidssituatie in Europa, die heeft geleid tot een verhoogde inlichtingendreiging vanuit Rusland", aldus het ministerie van Buitenlandse Zaken in een verklaring.

De Russische ambassade in de Noorse hoofdstad was niet bereikbaar voor een reactie, meldt persbureau Reuters.

Rusland moet miljarden betalen aan Oekraïens gasbedrijf vanwege inname Krim

Rusland moet het Oekraïense staatsgasbedrijf Naftogaz omgerekend ruim 4,5 miljard euro betalen omdat het land na het annexeren van de Krim in 2014 ten onrechte bezittingen van het bedrijf heeft afgepakt. Het Permanent Hof van Arbitrage in Den Haag heeft dat bepaald, meldt topman Oleksi Tsjernisjov van Naftogaz op zijn Facebookpagina.

Naftogaz zegt dat de uitspraak "een belangrijke overwinning is op energiegebied". Als Rusland de schadevergoeding niet betaalt, heeft het bedrijf recht op buitenlandse bezittingen van Rusland of Russische staatsbedrijven. Tsjernisjov verwacht dat er in de toekomst nog meer uitspraken in het voordeel van Oekraïne worden gedaan.

Het Oekraïense bedrijf begon de arbitrageprocedure in 2016 samen met zes andere bedrijven binnen de Naftogaz Group. Volgens Naftogaz is het de grootste schadevergoeding die is toegekend vanwege Russische onteigening van eigendommen op het geannexeerde schiereiland.

Moskou en het Russische staatsgasbedrijf Gazprom hebben nog niet gereageerd op de uitspraak. Er is geen beroep mogelijk tegen de uitspraak.

'Vier burgerdoden bij Russische aanvallen'

In de afgelopen 24 uur zijn er Russische aanvallen geweest in negen Oekraïense regio's, meldt The Kyiv Independent. Volgens lokale autoriteiten zijn vier burgers omgekomen en zijn zeker vijf mensen gewond geraakt.

De aanvallen waren in de regio's Soemi, Tsjernihiv, Charkiv, Cherson, Zaporizja, Mykolajiv, Dnipro, Loehansk en Donetsk. Rusland zou in totaal zo'n 135 locaties hebben aangevallen. Zo'n vijftig voorzieningen voor infrastructuur zouden zijn geraakt. Ook zouden woongebouwen en een school zijn beschoten.

Medewerker legerbasis zou geheime documenten VS hebben gelekt

Degene die de geheime Amerikaanse overheidsdocumenten heeft gelekt, werkte op een legerbasis. Dat meldt The Washington Post, die sprak met twee mensen die in dezelfde chatgroep als de twintiger zaten.

De documenten werden voor het eerst gedeeld in een chatgroep op het platform Discord. Zo'n twintig (jonge) mannen zaten in de groep en deelden berichten over "een gedeelde liefde voor wapens, militair materieel en God", schrijft de krant. De groep bestond sinds 2020 en was alleen op uitnodiging toegankelijk.

The Washington Post had toegang tot berichten uit de groep en analyseerde honderden foto's van de geheime stukken. Die documenten zouden nog nergens anders gepubliceerd zijn. De krant zegt ook over een stemopname, foto's en een video van de twintiger te beschikken.

De man die de groep leidde en de documenten zou hebben gepubliceerd, noemde zich OG (Original Gangster). Hij beweerde op de hoogte te zijn van geheimen die de overheid voor gewone mensen achterhield. In eerste instantie schreef hij stukken woord voor woord over en voorzag ze van commentaar. Dat zou hij hebben gedaan om jargon uit te leggen. Toen bleek dat andere groepsleden de lange teksten niet lazen, begon hij met het publiceren van foto's van de documenten.

De groepsleden die de krant sprak, zeggen te weten wat de ware identiteit van OG is. Hij wordt omschreven als iemand tegen wie wordt opgekeken en die van wapens houdt. "Hij is fit, hij is sterk, hij is getraind. Zo ongeveer alles wat je kunt verwachten in een of andere gekke film", zegt een minderjarig groepslid dat anoniem wilde blijven.

In de ongeveer honderd stukken staat onder meer vertrouwelijke militaire informatie over de oorlog in Oekraïne, het Midden-Oosten en China. Het lijkt vooralsnog om authentieke documenten te gaan, maar hier en daar zouden wel aanpassingen zijn gedaan. Wat de gevolgen van het lek zijn, bijvoorbeeld voor de oorlog in Oekraïne, is nog niet duidelijk. Het Amerikaanse ministerie van Justitie is een strafrechtelijk onderzoek gestart naar het lek.

Nieuwe sancties van Verenigde Staten, ook tegen Turkse bedrijven

De Amerikaanse regering heeft nieuwe sancties ingesteld vanwege de Russische oorlog in Oekraïne. Op de sanctielijst van het ministerie van Financiën staan meer dan 120 bedrijven en organisaties, die volgens de Amerikanen de Russische oorlog mede mogelijk hebben gemaakt. Ook maken de organisaties zich volgens de VS schuldig aan overtreding van de Amerikaanse exportregels.

Onder de bedrijven op de sanctielijst staan zeker vier Turkse organisaties. Het gaat om een elektronicabedrijf en om een handelsbedrijf in technologie. Volgens de Amerikanen hebben de bedrijven geholpen om goederen die ook voor de oorlog gebruikt kunnen worden naar Rusland te exporteren.

Volgens een regeringswoordvoerder zijn de meeste gesanctioneerde bedrijven in handen van Russen of gelinkt aan Rusland.

Informatie uit gelekte stukken klopt wel én niet, zegt Oekraíense minister

De Oekraïense minister van Defensie zegt dat informatie uit de gelekte stukken uit het Pentagon deels wel klopt, en deels niet klopt. De informatie die wel juist is, is volgens minister Reznikov niet langer relevant.

De minister deed zijn uitlatingen in Madrid, waar hij een bezoek brengt aan zijn Spaanse ambtgenoot Robles. De Oekraïense bewindsman zegt dat de lekken onderdeel zijn van een "psychologische informatieoperatie", waarvan Rusland en zijn bondgenoten van moeten profiteren. Rusland zegt op zijn beurt dat de documenten mogelijk vals zijn en een poging om de Russen te misleiden.

De afgelopen dagen kwamen er tientallen geheime documenten naar buiten van het Amerikaanse ministerie van Defensie. Deskundigen vermoeden dat de bron van de documenten uit de VS komt, maar ze sluiten ook niet uit dat pro-Russische figuren achter het lek zetten.

Lees in onderstaand artikel meer over een ander gelekt document, waarin staat dat Westerse speciale eenheden fysiek aanwezig zijn in Oekraïne:

Oekraïne onderzoekt onthoofdingsvideo

Oekraïne gaat onderzoek doen naar een onthoofdingsvideo die op sociale media rondgaat. Daarop is te zien hoe iemand wordt onthoofd, vermoedelijk een Oekraïense militair. De Oekraïense minister Koeleba van Buitenlandse Zaken vergelijkt in een reactie Rusland met Islamitische Staat, de terreurbeweging die meermaals onthoofdingsvideo's online heeft gezet.

Op de beelden is volgens internationale persbureaus een man in een groen uniform te zien die een gele armband draagt, iets wat kenmerkend is voor Oekraïense strijders. Men hoort de man krijsen voordat een gemaskerde man hem met een mes onthoofdt. Een derde man houdt een kogelwerend vest omhoog. De mannen spreken allemaal Russisch. De echtheid en omstandigheden van de beelden kunnen niet onafhankelijk worden geverifieerd. Onduidelijk is wanneer de beelden zijn gemaakt.

Minister Koeleba noemt het absurd dat Rusland momenteel de voorzitter is van de VN-veiligheidsraad. "De Russische terroristen moeten uit Oekraïne en de VN geschopt worden, en verantwoordelijk gehouden worden voor hun misdaden." Hij wil dat het Internationaal Strafhof in Den Haag de zaak direct gaat onderzoeken. President Zelensky noemt de Russen "beesten".

Het Kremlin noemt de beelden "afschuwelijk", maar zegt dat onderzocht moet worden of de beelden echt zijn en wat er zich precies heeft afgespeeld. Sinds de start van de oorlog wordt het Russische leger beschuldigd van het plegen van oorlogsmisdaden. Het Internationaal Strafhof in Den Haag heeft een arrestatiebevel uitgevaardigd tegen president Poetin vanwege Russische oorlogsmisdaden in Oekraïne.

Uitgelekt document: ook Servische wapens naar Oekraïne

Servië heeft ondanks zijn weigering om mee te doen aan de sancties tegen Rusland, tóch wapens gestuurd naar Oekraïne of is van plan om dat te doen. Dat blijkt uit een uitgelekt geheim document van het Amerikaanse ministerie van Defensie, waarover persbureau Reuters schrijft.

In het document staan de verschillende steunmaatregelen voor Oekraïne van Europese landen. Uit dat stuk blijkt ook dat Servië weigert om Oekraïense troepen te trainen, maar dat het wel de politieke wil én mogelijkheden heeft om in de toekomst meer wapens naar Oekraïne te sturen.

De Servische minister van Defensie zegt dat de informatie niet klopt. "Servië heeft geen en zal geen wapens naar Oekraïne of Rusland sturen", zegt hij.

Het Amerikaanse stuk dateert van 2 maart en heeft de labels 'geheim' en 'NOFORN'. Dat laatste betekent dat de Amerikanen de informatie niet mogen delen met het buitenland. De echtheid van het document kan niet worden geverifieerd. De afgelopen dagen kwamen veel meer geheime stukken van het Pentagon naar buiten.

De Servische steun aan Oekraïne is opvallend te noemen. Het land weigert partij te kiezen voor Rusland of Oekraïne, tot ergernis van veel Europese landen. Servië wil zich aansluiten bij de Europese Unie, maar heeft in tegenstelling tot de meeste andere Europese landen geen sancties ingesteld tegen Rusland. Ook onderhoudt het van oudsher een goede relatie met Rusland.

Vorige maand werd in een pro-Russisch kanaal op Telegram al melding gemaakt van een Servische wapenlevering aan Oekraïne. In november zou het Servische staatsbedrijf Krusik raketten hebben geleverd aan Kyiv. President Vucic noemde dat toen "notoire leugens". "We hebben geen wapens of munitie gestuurd naar Rusland of Oekraïne", zei hij.

Denktank: driekwart Bachmoet in Russische handen

Russische troepen bezetten nu ten minste driekwart van Bachmoet. Dat schrijven analisten van de Amerikaanse oorlogsdenktank Institute for the Study of War (ISW) in een laatste update over de oorlog in Oekraïne. Volgens de experts hebben de Russen minimaal dertig vierkante kilometer van Bachmoet in handen, wat neerkomt op 76,5 procent van de stad.

Rusland claimt al langer een groot deel van Bachmoet veroverd te hebben. Zo zei Jevgeni Prigozjin, baas van het Russische huurlingenleger Wagner, gisteren nog dat zijn troepen inmiddels 80 procent van Bachmoet in handen hebben. Dit percentage kan niet onafhankelijk worden bevestigd.

Er wordt al negen maanden zwaar gevochten om Bachmoet. De loopgravenstrijd rond de stad, het grote aantal slachtoffers en de onophoudelijke artilleriebeschietingen doen volgens militair analisten denken aan de Eerste Wereldoorlog. Het ISW verwacht dat het Russische leger Wagner gebruikt om Bachmoet in te nemen, om de huurlingen daarna te vervangen door eigen soldaten en zelf de overwinning te claimen.

'Zuid-Korea leent half miljoen artilleriegranaten aan VS'

Zuid-Korea leent een half miljoen artilleriegranaten aan de Verenigde Staten. Op die manier kan de VS weer meer munitie sturen naar Oekraïne, melden Zuid-Koreaanse media. De geleende artilleriemunitie van het kaliber 155 millimeter is voornamelijk bedoeld om de eigen voorraad van de VS op peil te houden.

De krant Dong-a Ilbo schrijft dat er bewust voor een leenconstructie is gekozen, omdat de kans dan kleiner is dat de Zuid-Koreaanse munitie wordt ingezet in Oekraïne. Zuid-Korea levert formeel enkel niet-dodelijk legermaterieel aan Oekraïne.

Vorig jaar kocht de VS al eens 100.000 granaten van Zuid-Korea. Nu is er voor lenen gekozen, zodat de VS meer granaten kan krijgen en tegelijk het Zuid-Koreaanse regeringsstandpunt als het gaat om steun aan Oekraïne overeind blijft, zegt een anonieme Zuid-Koreaanse regeringsfunctionaris volgens persbureau Reuters. De deal is door de landen nog niet officieel bevestigd.

Amerikaanse basketbalster schrijft boek over Russische gevangenschap

Basketbalster Brittney Griner gaat een boek schrijven over haar gevangenschap in Rusland. Het verslag over haar "aangrijpende ervaringen" moet volgend voorjaar uitkomen, heeft haar uitgever bekendgemaakt. "Mensen kunnen mijn verhaal lezen en zullen begrijpen waarom ik zo dankbaar ben voor de massale steun van mensen over de hele wereld", schrijft de Amerikaanse.

De 32-jarige Griner werd vorig jaar februari opgepakt op het vliegveld van Moskou, omdat ze een gram cannabisolie bij zich had. De detentie van Griner, een van de beste basketbalsters van de VS, leidde tot verontwaardiging. Ze werd veroordeeld voor drugssmokkel en overgebracht naar een berucht strafkamp.

In december kwam Griner vrij als onderdeel van een gevangenenruil. De VS stuurde de Russische wapenhandelaar Viktor Bout terug naar Moskou.

Vijf vragen over het gevoelige Pentagon-lek

"Ik ben er doodziek van", zegt een anonieme functionaris van het Amerikaanse ministerie van Defensie tegen de media. Een veelzeggend citaat over de impact van de reeks uit het Pentagon gelekte geheime documenten. Daarin gaat het onder meer over tekorten en zwaktes van het Oekraïense leger. Een groot onderzoek is ingesteld om de onderste steen boven te krijgen.

Wat maakt dit lek zo bijzonder en gevoelig, en wat weten we over de authenticiteit van de documenten? Lees het in dit artikel:

Gelekt document: westerse speciale eenheden actief in Oekraïne, ook uit Nederland

In Oekraïne is een Nederlandse militair actief, net als een kleine groep militairen uit andere westerse landen. Dat meldt de BBC op basis van een van de tientallen gelekte documenten uit het Pentagon, die de afgelopen dagen in het nieuws kwamen. Volgens het document, gedateerd op 23 maart, zijn er in Oekraïne westerse speciale eenheden actief uit het Verenigd Koninkrijk (50 mensen), Letland (17), Frankrijk (15), de VS (14) en dus ook één persoon uit Nederland. Waar ze opereren en in welke rol, wordt uit het document niet duidelijk.

Het Nederlandse ministerie van Defensie wil desgevraagd niet reageren op het document.

Het Kremlin beweert al maanden dat het in Oekraïne niet alleen strijdt tegen dat land, maar ook tegen verschillende westerse landen. De kans is groot dat Rusland de gegevens uit dit document zal gebruiken om dat argument kracht bij te zetten.

Doema neemt wet aan: oproep dienstplicht mag nu ook elektronisch

Het Lagerhuis van de Doema, het Russiche parlement, heeft in sneltreinvaart een nieuwe wet aangenomen die het makkelijker maakt voor de regering om mannen op te roepen voor het leger.

Tot nu was het het voor rekruteringsambtenaren wettelijk verplicht om mannen fysiek de papieren te overhandigen waarmee ze worden opgeroepen voor militaire dienst. Veel mannen bleven daarom weg van hun werk- en thuisadres. In de nieuwe wet staat dat een oproep voor het leger nu ook mag via het elektronische portaal van de overheid, de Russische variant op DigiD. Als de oproep daarheen verzonden is, wordt de rekruut geacht om de boodschap te hebben ontvangen. Als ze er niet op reageren kunnen ze worden opgepakt, en ze mogen ook niet meer naar het buitenland reizen.

De wet is nog niet van kracht: die moet eerst wordt aangenomen door het Hogerhuis van de Doema, en daarna worden ondertekend door president Poetin. Naar verwachting gebeurt dat binnen enkele dagen. In het Lagerhuis werd de wet vrijwel unaniem aangenomen: enkele parlementariërs hadden kritiek op het tempo waarmee de wet door het parlement geloodsd wordt.

Rusland riep vorig jaar zo'n 300.000 mannen op voor het leger, in de eerste mobilisatie sinds de Tweede Wereldoorlog. Die rekruteringsronde leverde het leger niet de gewenste doorbraak op in de oorlog met Oekraïne: de afgelopen maanden werd nauwelijks terreinwinst geboekt. Er wordt daarom al weken gespeculeerd over een nieuwe mobilisatieronde, maar volgens de woordvoerder van het Kremlin is dat niet aan de orde.

Hongaarse minister maakt in Moskou afspraken over goedkoop gas

De Hongaarse minister van Buitenlandse Zaken Peter Szijjarto is in Moskou, en heeft daar nieuwe afspraken gemaakt met de Russische regering over goedkope energieleveranties aan zijn land.

Sinds de Russische invasie vorig jaar begon, laten vertegenwoordigers van EU-landen zich niet meer zien in Moskou, maar Hongarije neemt binnen de EU een uitzonderlijke positie in. Premier Orbán en zijn ministers hebben zich meermaals uitgesproken tegen EU-sancties tegen Rusland, en tegen het leveren van wapens aan Oekraïne. In februari was Szijjarto ook op bezoek in Belarus, een van de trouwste bondgenoten van Rusland.

Vandaag maakte Szijjarto bij een persconferentie in Moskou bekend dat hij met het Russische energiebedrijf Gazprom heeft afgesproken dat Hongarije zo veel Russisch gas kan afnemen als het nodig heeft, met een prijsplafond van 150 euro per kubieke meter.

Szijjarto ontmoette in Moskou niet zijn Russische evenknie Lavrov, maar wel energieminister Novak en Aleksej Lichatsjov, baas van het Russische atoomenergiebedrijf Rosatom. Voor zover bekend hebben ze het niet gehad over de Russische invasie van buurland Oekraïne, maar alleen over de energievoorziening aan Hongarije. "Zolang energievoorziening voor Hongarije een fysieke noodzakelijkheid is, en niet alleen maar een politiek of ideologisch onderwerp", zo zei de minister tijdens de persconferentie, "zal Hongarije nauw met Rusland samenwerken. Of je het nou leuk vindt of niet."

BBC: nieuwe massagraven met Wagner-strijders ontdekt, familie vaak niet ingelicht

In Rusland zijn twee nieuwe massagraven ontdekt, met daarin omgekomen strijders van het Wagner-huurlingenleger. Dat meldt BBC News op zijn Russischtalige site. In totaal zijn er nu zeven van zulke massagraven bekend, met daarin zo'n 1000 omgekomen militanten.

De BBC zocht op basis van de namen op de graven contact met de nabestaanden. In veel gevallen gaat het om mannen die nog een celstraf moesten uitzitten, maar in ruil voor het vooruitzicht op gratie gekozen hadden om aan Russische kant mee te vechten in Oekraïne, zegt de omroep.

Veel van hen zijn begraven zonder dat hun nabestaanden van hun dood ingelicht waren, en in veel gevallen ook ver weg van hun familie. "Niemand van Wagner heeft contact met me opgenomen", zo zegt een familielid van een van hen, "ik heb ze zelf gebeld. Ze zeiden dat mijn broer leeft. Maar hij bleek op de begraafplaats van Novosibirsk te liggen. En er zijn tientallen van zulke graven."

Wagner-baas: Bachmoet voor 80% in handen van Russen

Jevgeni Prigozjin, de oprichter van het huurlingenleger Wagner, zegt in een nieuwe video op sociale media dat zijn troepen nu zo'n 80 procent van het Oost-Oekraïense mijnstadje Bachmoet in handen hebben. De claim is niet onafhankelijk te verifiëren, en Prigozjin claimt al maanden het stadje bijna veroverd te hebben.

Eerder vandaag kwam wel de gezaghebbende denktank Institute for the Study of War met de vaststelling dat Russische troepen de afgelopen dagen een kleine terreinwinst hebben geboekt in het stadje. Om Bachmoet wordt al sinds afgelopen najaar gevochten, met enorme verliezen aan beide kanten.

'Rus aangehouden die geld stuurde naar Oekraïense strijdkrachten'

Het Russische staatspersbureau Tass meldt dat in Chabarovsk, een van de meest oostelijke steden van Rusland, een man is aangehouden die wordt beschuldigd van verraad en het sturen van geld naar de Oekraïense strijdkrachten. De man riskeert een gevangenisstraf van maximaal 20 jaar.

Tass citeert Russische veiligheidstroepen: "De federale veiligheidsdienst van de Russische Federatie stopte de illegale activiteiten van een inwoner van Chabarovsk, die betrokken was bij het plegen van hoogverraad in de vorm van financiële steun aan de strijdkrachten van Oekraïne bij activiteiten gericht tegen de veiligheid van de Russische Federatie", klinkt het.

"Tijdens operationele zoekacties is vastgesteld dat de verdachte persoonlijke fondsen heeft overgemaakt voor de aanschaf van wapens, munitie en uniformen door de strijdkrachten van Oekraïne."

Ruim 11 miljoen Oekraïners hebben sinds oorlog grens met Polen overgestoken

Sinds de Russische invasie in Oekraïne in februari vorig jaar hebben meer dan 11 miljoen Oekraïners de grens met Polen overgestoken. Dat zegt de Poolse EU-vertegenwoordiging vandaag op Twitter. Ongeveer 87 procent van dat totaal zijn vrouwen en kinderen.

"Iedereen die de oorlog ontvlucht, zal in Polen onderdak en alle hulp krijgen die nodig is", aldus de Poolse EU-vertegenwoordiging.

Begin deze maand meldde de VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR dat iets meer dan 10,6 miljoen mensen de grens waren overgestoken. Dit betekent dat daar nog ruim 400.000 mensen bij zijn gekomen.

De vluchtelingenorganisatie meldde dat meer dan 1,5 miljoen Oekraïense vluchtelingen in Polen wonen en meer dan 3,5 miljoen Oekraïense vluchtelingen zich inmiddels in andere Europese landen hebben gevestigd.

'Egypte lijkt op basis van gelekt document voor Rusland te kiezen'

Egypte zou plannen hebben om zo'n 40.000 raketten te leveren aan Rusland, meldt The Washington Post op basis van een uitgelekt document van de Amerikaanse veiligheidsdiensten. Een opvallend besluit, want Egypte is een van de belangrijkste bondgenoten van de Verenigde Staten in het Midden-Oosten, zegt Joost Scheffers, die werkzaam is als journalist in Egypte in het NOS Radio 1 Journaal.

"Egypte heeft zich neutraal proberen te houden, of beter gezegd afzijdig", zegt Scheffers. "Een goede relatie met Amerika is voor Egypte van enorm belang, maar ze willen Rusland niet openlijk veroordelen. In Egyptische staatsmedia wordt nooit gesproken over 'de oorlog', maar steevast over 'het conflict'."

Maar uit de gelekte documenten blijkt dat Egypte duidelijk kant kiest voor Rusland, zegt Scheffers. "In het document wordt ook gezegd dat ze nu eindelijk wat terug kunnen doen voor Rusland, omdat Moskou een van de belangrijkste partners is van Egypte. Die banden gaan terug tot aan de Sovjettijd. Rusland investeert ook in Egypte. Zo wordt er een kerncentrale door Rusland aangelegd en gaan er veel Russische toeristen naar Egypte toe, maandelijks tot 400.000."

Bovendien heeft de Russische president Poetin nooit kritiek geuit op de Egyptische president Sisi over het schenden de mensenrechten in het land, zegt Scheffers.

De relatie met de Verenigde Staten kan hierdoor wel in de knel komen. "Na Israël is Egypte het land dat de meeste militaire steun krijgt van Amerika, jaarlijks 1,3 miljard dollar. Daar is het afgelopen jaar wel 130 miljoen van ingehouden vanwege de mensenrechtensituatie in het land."

Mocht het kloppen dat Egypte bezig is om die raketten te produceren en stiekem te verschepen naar Rusland, dan zou Amerika de steun wellicht helemaal intrekken, zegt Scheffers. Hij verwacht dat Egypte het nieuws in eerste instantie zal ontkennen. "Maar ze weten donders goed dat ze zich op heel glad ijs bevinden en wellicht een keuze moeten maken. En op dit moment lijkt Egypte voor Rusland te kiezen."

Denktank: Russen boeken lichte terreinwinst in Bachmoet, maar lijden zware verliezen

Het Russische leger heeft de afgelopen twee dagen lichte terreinwinst geboekt bij Bachmoet. Dat meldt de Amerikaanse denktank The Institute for the Study of War in een update. Tegenover de terreinwinst staan zeer waarschijnlijk wel aanzienlijke verliezen, zegt ISW.

De commandant van de Oekraïense grondtroepen noemde de situatie in Bachmoet gisteren "moeilijk maar beheersbaar". Volgens kolonel-generaal Oleksandr Syrskyi zijn de Russische troepen overgestapt op een andere tactiek, namelijk die van 'de verschroeide aarde', waarbij alles wordt vernietigd wat voor de vijand nuttig kan zijn.

"Ze verwoesten gebouwen en plekken met luchtaanvallen en artillerievuur", aldus de legeraanvoerder. Bij de maandenlange bloedige strijd is Bachmoet grotendeels verwoest, de meeste inwoners van de Oost-Oekraïense stad zijn gevlucht.

Directeur Oekraïens energiebedrijf: 'Bevolking niet echt getroffen door aanval energienetwerk'

Het elektriciteitsnetwerk in Oekraïne is vaak doelwit geweest van Russische aanvallen, maar toch is een deel van het netwerk weer klaar om stroom te leveren aan het buitenland, zegt Willem Coppoolse, groepsdirecteur van het Oekraïens energiebedrijf ERU in het NOS Radio 1 Journaal.

"Er is een aantal transformatorstations dat nu al weer werkt, en vooral dan de hoogspanningsleidingen", zegt Coppoolse. "Het is niet zo dat in heel Oekraïne iedereen weer stroom heeft. De stroomvraag wordt wel lager nu de winter op zijn eind loopt en mensen het licht later aandoen 's avonds en minder elektriciteit gebruiken om zich te verwarmen."

Daarnaast gaat de productie wat omhoog, zegt Coppoolse. "Het is niet bekend welke centrales nu draaien, dat is geheim. De grote Zaporizja-centrale is nog steeds bezet door de Russen, maar over het algemeen gaat het een stuk beter. Maar de hoogspanningsleidingen werken weer, ook richting Moldavië, Polen en Slowakije."

En die export levert geld op. "Gisteren was er voor het eerst een veiling van 'dagcapaciteit' naar Moldavië, in totaal 330 megawatt. Dat is net iets minder dan wat de kerncentrale in Borsele in een dag produceert. Die opbrengst, goed voor 800.000 euro inkomsten voor Oekraïne, wordt vandaag geleverd en zal zeer waarschijnlijk worden doorgevoerd naar Roemenië."

Nieuwe Russische beschietingen van het netwerk kunnen het land weer terugwerpen, maar volgens Coppoolse is het de vraag waar de prioriteiten liggen van Moskou. "Omdat het eerder niet gelukt is de bevolking te treffen. Natuurlijk hebben Oekraïners wel geleden, maar niet heel veel. Er zijn een miljoen generatoren aan het land geschonken, het treft de bevolking minder."

VS: Amerikaanse journalist wordt onterecht vastgehouden in Rusland

De Amerikaanse regering heeft de arrestatie van journalist Evan Gershkovich in Rusland formeel bestempeld als een "onterechte aanhouding". Minister Blinken van Buitenlandse Zaken heeft daar een officiële verklaring over uitgedaan. Daardoor krijgt de zaak prioriteit voor de Amerikaanse regering en wordt er een speciaal team op gezet om de journalist weer vrij te krijgen.

"Journalistiek is geen misdaad", schrijft het ministerie van Buitenlandse Zaken in de verklaring. "We veroordelen de repressie van onafhankelijke stemmen in Rusland en de aanhoudende oorlog die het Kremlin tegen de waarheid voert." Het ministerie eist de onmiddellijke vrijlating van de journalist.

Gershkovich, correspondent van The Wall Street Journal, werd eind vorige maand opgepakt in Jekaterinenburg. Hij wordt verdacht van spionage. Zijn werkgever ontkent de aantijgingen. Het is voor het eerst sinds de Koude Oorlog dat er een Amerikaanse correspondent is gearresteerd op verdenking van spionage.

Ruim 200 Oekraïense en Russische gevangenen tegen elkaar geruild

Rusland en Oekraïne hebben bij een gevangenenruil in totaal 206 mensen vrijgelaten. Het gaat om 106 Russische oorlogsgevangenen in ruil voor 100 Oekraïners. Dat bevestigen beide landen, meldt persbureau Reuters.

Via Telegram laat de stafchef van president Zelensky weten dat het onder meer gaat om mensen die de staalfabriek Azovstal in Marioepol hebben verdedigd tijdens de eerste maanden van de oorlog. Het Russische ministerie van Defensie zegt dat de Russen na onderhandelingen zijn vrijgelaten.

Rusland en Oekraïne kwamen sinds het begin van de oorlog in februari vorig jaar al vaker gevangenenruilen overeen, een van de weinige gelegenheden waarop de twee landen direct contact met elkaar hebben.

Satellietbeelden tonen: Russisch leger graaft zich in op Krim

In afwachting van een Oekraïens offensief heeft Rusland fors geïnvesteerd in de verdediging van de Krim. De afgelopen maanden is bijvoorbeeld een groot netwerk van loopgraven aangelegd, meldt nieuwssite Al Jazeera op basis van satellietbeelden.

Verder zijn er militaire bases bijgebouwd en bestaande uitgebreid. Bij de belangrijke havenstad Sevastopol is een barrière opgeworpen, bijvoorbeeld om Oekraïense schepen en zeedrones tegen te houden. Experts verwachten dat al deze maatregelen zullen bijdragen tot een lange en bloedige strijd als Oekraïne daadwerkelijk het in 2014 geannexeerde gebied probeert te heroveren.

President Zelensky heeft regelmatig gezegd dat het Oekraïense leger álle door Rusland bezette regio's zal bevrijden. Al maanden wordt er een grote tegenaanval verwacht, vermoedelijk ergens dit voorjaar.

Maar onlangs gelekte geheime Pentagon-documenten gooien mogelijk roet in het eten voor Kyiv. Als deze informatie blijkt te kloppen - wat nog verre van zeker is - is een aantal zwakke punten van het Oekraïense leger blootgelegd. Zo zou het leger snel door zijn voorraad luchtverdedigingsraketten heen raken.

CNN beweert dat Oekraïne het aanvalsplan al noodgedwongen heeft moeten aanpassen. De nieuwszender baseert zich op een anonieme bron uit de omgeving van president Zelensky.

Russische defensieminister brengt onverwacht bezoek aan Minsk

De Russische minister van Defensie Sjojgoe heeft een onverwacht bezoek gebracht aan de Belarussische hoofdstad Minsk voor een gesprek met president Loekasjenko. Dat melden Belarussische staatsmedia. In het gesprek heeft Loekasjenko Moskou om garanties gevraagd dat Rusland bij een eventuele aanval op Belarus dat land zal verdedigen "als zijn eigen grondgebied".

Rusland en Belarus zijn trouwe bondgenoten en president Poetin kondigde vorige maand aan dat er tactische kernwapens in Belarus zullen worden geplaatst. Volgens experts was dat vooral een manier om de NAVO-landen te intimideren, want het plaatsen van de wapens in Belarus heeft op zichzelf geen militair nut.

Eerder werden er vanuit Belarus raketten afgevuurd op Oekraïne. De oppositie in het land zei vorig jaar te vrezen voor annexatie door Rusland.

Oekraïense legeraanvoerder: Russen veranderen strategie

Russische troepen zijn rond de zwaar bevochten stad Bachmoet overgestapt op een andere tactiek, zegt de commandant van de Oekraïense grondtroepen. Volgens kolonel-generaal Oleksandr Syrskyi passen de Russen daar nu de zogeheten strategie van de verschroeide aarde toe, waarbij alles wordt vernietigd wat voor de vijand nuttig kan zijn. "Ze verwoesten gebouwen en plekken met luchtaanvallen en artillerievuur", aldus de legeraanvoerder, die de situatie "moeilijk maar beheersbaar" noemt.

Volgens Syrskyi is Rusland overgestapt op aanvallen vanuit de lucht omdat de leden van de Russische paramilitaire Wagner Group zijn uitgeput. De Wagner-huurlingen vechten al maanden in en rond Bachmoet, maar lijden daar grote verliezen. Bij de maandenlange bloedige strijd is Bachmoet grotendeels verwoest; de meeste inwoners van de Oost-Oekraïense stad zijn gevlucht.

De afgelopen dagen lekten geheime documenten uit van het Amerikaanse ministerie van Defensie, hoewel niet duidelijk is of en in hoeverre die zijn gemanipuleerd. In de stukken was onder meer een overzichtskaart van de situatie in Bachmoet te zien. Ook werd in de stukken gesproken over de voorbereiding van een aankomend Oekraïens offensief tegen Rusland. Over dat zogeheten voorjaarsoffensief wordt momenteel volop gespeculeerd. Vrijdag zeiden twee oud-militairen tegen de NOS dat ze verwachten dat een eventuele Oekraïense militaire campagne op zijn vroegst in mei of juni zal beginnen.

Zelensky hoopt op vrede in Oekraïne binnen een jaar

De Oekraïense president Zelensky hoopt dat er binnen een jaar vrede zal zijn in Oekraïne. In zijn videoboodschap van gisteravond sprak de president zijn vertrouwen uit dat de gebeden om vrede verhoord zullen worden. De oorlog is inmiddels al dertien maanden gaande.

Volgens Zelensky leert elke christelijke feestdag zijn land dat het kwaad verslagen kan worden. "Wij brengen de nederlaag van het kwaad dichterbij", aldus de president, die zijn eigen bevolking in de toespraak bedankte voor het verzet tegen de Russische invasie. Ook sprak hij zijn dank uit richting bondgenoten voor de steun met wapens en munitie.

In zijn toespraak uitte de president ook felle kritiek op Rusland, dat ook gisteren aanvallen uitvoerde. Er vielen zeker zeven burgerdoden door Russische beschietingen. De twee oostelijke provincies Charkiv en Zaporizja werden door de Russen aangevallen met raketten en artillerievuur.

Welkom

Welkom in het liveblog over de ontwikkelingen in Oekraïne van deze week. Het blog van vorige week is hier terug te lezen.