EU stuurt 9 miljard naar Oekraïne • 'Aantal slachtoffers Severodonetsk elk uur hoger'

Blog gesloten

Dit liveblog is gesloten. Dinsdag starten we een nieuw blog.

EU-leiders akkoord over boycot grootste deel Russische olie

De EU-lidstaten hebben een politiek akkoord bereikt over een invoerverbod van Russische aardolie die over zee naar de EU wordt aangevoerd. De boycot betreft meer dan twee derde van alle olie die Rusland naar de EU exporteert, zegt Charles Michel, voorzitter van de Europese Raad na afloop van de EU-top. Via pijpleidingen kan nog wel Russische olie worden ingevoerd.

"Op hoofdlijnen is dit afgesproken, maar dat betekent niet dat alles nu geregeld is", zegt correspondent Kysia Hekster. "Ze willen vooral laten zien dat ze één zijn, nu de druk zo hoog was opgelopen."

Kalush Orchestra veilt trofee Songfestival

De band die voor Oekraïne het Eurovisie Songfestival heeft gewonnen heeft de trofee die daarbij hoort laten veilen. Dat leverde 900.000 dollar op, die Kalush Orchestra doneert aan het Oekraïense leger. Ook op het roze hoedje van de zanger kon worden geboden:

Oekraïense minister: EU, kom snel met boycot Russische olie

De Oekraïense minister van EU-zaken, Olha Stefanisjyna, hoopt dat de EU-top over Oekraïne die vandaag is begonnen snel tot een nieuw sanctiepakket tegen Rusland zal leiden. Dat zegt ze in een gesprek met Nieuwsuur.

"Hoe langer de discussie over het zesde pakket sancties duurt, hoe langer er geen extra druk op Rusland wordt uitgeoefend. En de ernst van de misdaden die op Oekraïens grondgebied worden gepleegd, wordt niet minder. Elke vertraging is in Ruslands belang."

Ze vindt het belangrijk dat onder de sancties ook een boycot van Russische olie moet vallen. Die maatregel wordt besproken op de EU-top, maar vooral Hongarije ligt dwars. "Elke dag dat dat besluit niet wordt genomen, betekent dat dat iemand die Oekraïners op ons eigen grondgebied vermoordt, wordt betaald in euro's", zegt Stefanisjyna.

Burgemeester Severodonetsk: doden en gewonden niet te tellen

De burgemeester van Severodonetsk zegt dat Russische troepen straat na straat in handen krijgen. "Het aantal slachtoffers stijgt elk uur, maar door de gevechten kunnen we doden en gewonden niet tellen.", zei hij tegen persbureau AP. "De stad ligt volledig in puin."

Severodonetsk ligt in het laatste stukje van de regio Loegansk dat de Russen nog niet hebben veroverd. De stad telde voor de oorlog 100.000 inwoners. Het overgrote deel is gevlucht, naar schatting 12.000 tot 13.000 inwoners hebben hun toevlucht gezocht tot kelders en bunkers .

Pro-Russische separatisten lopen door een verwoest Severdonetsk:

Omgekomen Franse journalist is Frédéric Leclerc-Imhoff

President Macron heeft de naam bevestigd van Franse journalist die de Oekraïense stad Lysytsjansk is omgekomen. "Journalist Frédéric Leclerc-Imhoff was in Oekraïne om de werkelijkheid van de oorlog te laten zien", twittert Macron. "Hij werd dodelijk geraakt in een bus met burgers die voor Russische bommen moesten vluchten." Ook condoleert hij de familie.

Lysytsjansk ligt in een gebied waar hard wordt gevochten. Volgens de gouverneur van de regio Loegansk werd de bus door artillerievuur geraakt. De 32-jarige journalist zou in zijn nek zijn geraakt.

BFMTV bevestigt de dood van zijn journalist op Twitter. "BFMTV is diepbedroefd om het overlijden van Frédéric Leclerc-Imhoff, verslaggever, vermoord in Oekraïne":

BFMTV zegt dat Leclerc-Imhoff voor de tweede keer in Oekraïne was om verslag te doen van de oorlog met Rusland. Hij werkte zes jaar voor de Franse nieuwszender.

Zijn collega Maxime Brandstaetter, die voor dezelfde zender werkt, raakte lichtgewond. Hun fixer Oksana Leuta bleef ongedeerd.

Minister Jetten: stop Russisch gas heeft geen gevolgen voor Nederlandse huishoudens

Minister Jetten (Klimaat en Energie) zegt begrip te hebben voor het besluit van Gasterra om niet op de betalingseisen van Gazprom in te gaan. Nederland krijgt daardoor deze zomer 2 miljard m3 gas niet geleverd. Volgens Jetten heeft dat geen gevolgen voor de Nederlandse huishoudens.

Jetten verwacht ook geen gevolgen voor het bedrijfsleven. "Het kabinet blijft de situatie de komende tijd nauwlettend in de gaten houden", zegt hij.

Gazprom levert in zomer geen gas aan Nederland

Het Russische bedrijf Gazprom stopt met het leveren van gas aan Nederland. Dat meldt gashandelaar Gasterra op zijn website.

Gasterra wil niet ingaan op de betalingseisen van Gazprom. Die zijn een gevolg van een door de Russische president Poetin opgesteld decreet over de betaling in roebels, zegt Gasterra. Gasterra krijgt daardoor in de periode 31 mei tot en met 30 september 2022 2,0 miljard m3 gas niet geleverd. Het bedrijf zegt dat het daarop heeft geanticipeerd door elders gas in te kopen.

Gasterra geeft twee redenen voor het niet ingaan op de betalingseisen. Door in roebels te betalen zou het bedrijf de EU-sancties tegen Rusland schenden. Daarnaast moet het dan in Moskou bankrekeningen openen. Die vallen onder Russisch recht, wat een te groot risico zou zijn, aldus Gasterra.

Het contract met Gazprom eindigt op 1 oktober. Gasterra wilde niet verlengen omdat het bedrijf per 1 januari 2025 stopt. De 2 miljard m3 gas die deze zomer niet uit Rusland komt, wil Gasterra elders inkopen.

Locatie achterhaald van foto omgekomen Franse Journalist

De door Oekraïne verspreide foto's van een omgekomen journalist, zijn gemaakt in de stad Lysytsjansk. Deze stad ligt pal onder de belegerde plaats Severodonetsk, een rivier scheidt de twee plaatsen.

Het OSINT-team van de NOS heeft de locatie van de foto's achterhaald:

Volgens de Oekraïense gouverneur is de Franse journalist omgekomen als gevolg van Russische artilleriebeschietingen. Op de gecontroleerde foto staat dat het voertuig wordt gebruikt voor noodhulp. Oekraïne stelt dat het voertuig vandaag werd ingezet voor de evacuatie van burgers. Maar het lijkt volgens de beelden niet te gaan om een gepantserd voertuig, zoals de gouverneur aanvankelijk meldde.

Biden: VS stuurt geen raketinstallaties met bereik tot in Rusland

De VS is niet van plan Oekraïne lanceerinstallaties te leveren met raketten die tot in Rusland reiken. President Biden ontkracht daarmee berichten dat Amerika zulke raketinstallaties beschikbaar zou gaan stellen aan Kiev.

Volgens de Oekraïense regering zijn zulke MLRS-systemen onmisbaar voor de huidige fase van de oorlog. Deze mobiele raketinstallaties hebben een bereik oplopend tot enkele honderden kilometers. Rusland heeft al aangeven dat het zulke wapenleveranties door het Westen niet zal tolereren.

Frankrijk checkt melding van gedode journalist

De Franse autoriteiten kunnen nog niet bevestigen of er een Franse journalist is gedood bij Severodonetsk. De Oekraïense gouverneur heeft via sociale media foto's verspreid waarop de omgekomen verslaggever en diens accreditatie te zien zouden zijn.

Het Franse ministerie van Buitenlandse Zaken checkt momenteel of het verhaal klopt.

Oekraïne: Franse journalist gedood bij beschietingen

In de buurt van Severodonetsk is volgens de Oekraïense autoriteiten een Franse journalist omgekomen. De verslaggever raakte dodelijk gewond bij een evacuatieoperatie, meldt de gouverneur van de regio Loegansk in een verklaring. Het geslacht van de journalist is niet bekendgemaakt.

De journalist zat in een gepantserd voertuig, waarmee een groep mensen in de buurt van de belegerde stad zou worden geëvacueerd. Het voertuig is volgens de gouverneur door het Russische leger beschoten met artilleriegeschut. Bomscherven doorboorden het pantser en troffen de journalist in de nek. De verslaggever is bezweken aan de verwondingen.

De evacuatie van burgers in het gebied is stopgezet, laat de gouverneur weten.

Doorbraak boycot Russische olie tijdens top lijkt ijdele hoop

Rusland aanpakken waar het pijn doet. Dat is het doel van de olieboycot in het zesde sanctiepakket dat de Europese Commissie geleden als voorstel presenteerde. Maar nu, vier weken later, zijn de EU-landen er nog altijd niet over uit. Vandaag spreken de regeringsleiders elkaar er voor het eerst in levende lijve over. De hoop is dat de EU-top de onderhandelingen een laatste zet kan geven.

Toch lijkt er maar weinig schot in de zaak. Vooral Hongarije houdt voet bij stuk en wil garanties dat een boycot van Russisch olie de economie niet beschadigt. Volgens hooggeplaatste diplomaten willen alle landen wel een sanctiepakket, maar gaat de discussie vooral over de prijs die EU-landen voor de olieboycot betalen.

Lees verder:

Burgemeester Severodonetsk: zo'n 12.000 burgers in kelders en bunkers

In Severodonetsk zijn Russische militairen binnengedrongen; er wordt op straat "hevig" gevochten, zegt burgemeester Oleksandr Striuk tegen persbureau AP. Hij zegt dat de militairen een paar blokken zijn verwijderd van het centrum.

In de stad bevinden zich volgens de burgemeester nog ongeveer 12.000 tot 13.000 burgers, die zich in kelders en bunkers verschuilen. Striuk zegt dat er sinds het uitbreken van de oorlog 1500 burgers zijn omgekomen. "Het dodental stijgt elk uur, maar door alle gevechten kunnen we de doden en gewonden niet precies tellen."

Ook de gouverneur van Loegansk Serhi Hajdaj zei dat de gevechten in de stad vandaag "zeer hevig" zijn.

'Nog geen contact met strijders Azovstal'

Twee vrouwen en een vriendin van Oekraïense militairen die eerder vastzaten in de Azovstal-fabriek, hebben nog altijd weinig of geen contact met hun partners. Dat zeggen ze in een interview aan de Amerikaanse nieuwszender CNN.

Anderhalve week geleden zijn alle strijdkrachten in de staalfabriek in Marioepol gevangen gezet door Rusland. In ieder geval een deel van de militairen is overgebracht naar een voormalige strafkolonie in door Rusland en pro-Russische milities bezet gebied. Maar van een ander deel is het niet bekend waar ze zijn, en of ze nog in leven zijn.

"De laatste keer dat ik iets van hem hoorde was op 13 april", zegt Anna Ivleva, een vrouw van wie de man ernstig gewond raakte. "Daarna heb ik nog enkele keren berichten van zijn broeders gekregen dat hij nog in leven was." Ze heeft nu al een hele tijd geen bericht of contact meer gehad. Ook de Oekraïense overheid heeft geen informatie over hoe en waar de strijders worden vastgehouden, zegt Ivleva.

"Wij, de familie, vrouwen en moeders van de militairen, hebben constant contact met elkaar", zegt ze. "We delen elk nieuws dat we hebben. We zijn als een familie."

Franse minister naar Oekraïne

De Franse minister van Buitenlandse Zaken Colonna brengt vandaag een bezoek aan Oekraïne. Ze gaat naar Kiev, waar ze spreekt met president Zelensky en haar Oekraïense ambtgenoot Koeleba, en naar Boetsja, waar ze slachtoffers van de oorlog herdenkt.

Colonna is de hoogste Franse functionaris die Oekraïne bezoekt sinds de inval van Rusland. Op Twitter zegt de minister dat ze de Franse steun aan het Oekraïense volk wil tonen.

Gouverneur Loegansk: hevige gevechten in Severodonetsk

De gevechten in Severodonetsk zijn "zeer hevig", zegt de gouverneur van Loegansk Serhi Hajdaj. "De situatie hier is zeer moeilijk." De Russen zouden volgens de gouverneur steeds meer tot het centrum van de stad doordringen. Zeker twee burgers zijn omgekomen.

Er is geen water en gas meer in de stad. Vanuit het naburige Lysytsjansk kunnen mensen nog geëvacueerd worden. De weg tussen de twee steden is nog in gebruik, maar wordt hevig beschoten. Naar beide steden kunnen nog humanitaire goederen worden gebracht, zegt Hajdaj. In de regio zitten een miljoen mensen nu zonder water.

'Russische tactieken Severodonetsk vergelijkbaar met Marioepol'

De Russen zetten deels dezelfde techniek in bij Severodonetsk als in Marioepol. Dat zegt defensiedeskundige Frans Osinga in het NOS Radio 1 Journaal. Severodonetsk is de grootste stad in de Donbasregio die nog in Oekraïense handen is.

De Oekraïense president Zelensky zei gisteravond dat Russische militairen alle essentiële infrastructuur hebben vernietigd in Severodonetsk. Ook is twee derde van de woningen in de stad verwoest. "Severodonetsk is ook een hele grote stad, dus je wilt liever niet met soldaten binnentreden", zegt Osinga. "En dan is het alternatief dat je eerst alle infrastructuur platbombardeert en daarmee de verdedigende linies neutraliseert."

Bij Marioepol duurde dat zes tot acht weken. Of dat bij Severodonetsk ook zolang gaat duren is niet te zeggen, zegt Osinga. "We weten dat Rusland misschien niet genoeg eenheden heeft om de stad te omsingelen, dus dan is het platbombarderen de enige mogelijkheid."

Omdat Rusland behoorlijke verliezen lijdt, is het land op zoek naar tactieken die overwinningen bieden tegen weinig verliezen, zegt de defensiedeskundige. "Een van de weinige mogelijkheden voor de Russen om nog succes te boeken is het veroveren van Loegansk. "En daarin speelt Severodonetsk een hele belangrijke rol. Als ze dat krijgen, hebben ze eigenlijk die hele provincie in handen."

"Maar als je kijkt naar het grotere plaatje, als je kijkt naar de enorme kosten en verliezen, staat het in geen verhouding met de terreinwinst die ze daarmee hebben geboekt", sluit Osinga af.

Nog geen akkoord over compromisvoorstel olie-embargo

Onderhandelaars van de lidstaten van de Europese Unie hebben nog geen akkoord kunnen bereiken over een Europees embargo op Russische aardolie. Nadat een volledig importverbod al onhaalbaar was gebleken door tegenstand van met name Hongarije, is er ook nog geen overeenstemming over een compromis. De tijd dringt, want vandaag en morgen spreken EU-regeringsleiders en staatshoofden over een nieuwe sanctiepakket.

Hongarije, maar ook Tsjechië en Slowakije, willen dat olie die via een bepaalde pijpleiding naar Europa stroomt, de komende jaren is uitgesloten van het embargo. Alleen Russische olie die per schip de EU binnenkomt, zou dan onder het verbod vallen.

Door dat compromis zou een derde van de Russische olie-export naar de EU gewoon kunnen doorgaan. Bovendien wil Hongarije honderden miljoenen euro's aan EU-subsidie om zijn raffinaderijen aan te passen aan niet-Russische olie en om de capaciteit van de pijpleidingen naar buurland Kroatië te vergroten.

Lavrov: 'Bevrijding Donbas onvoorwaardelijke prioriteit'

De "bevrijding" van de Oekraïense Donbas-regio is een "onvoorwaardelijke prioriteit" voor Moskou. Dat zei de Russische minister van Buitenlandse Zaken Lavrov in een interview met de Franse tv-zender TF1.

Rusland is al een aantal weken bezig met een offensief om controle te krijgen over belangrijke steden in de Donbas, die onder meer bestaat uit de regio's Donetsk en Loegansk. Pro-Russische separatisten hebben al jaren delen van die provincies in handen. Oekraïners in de rest van het land moeten zelf bepalen wat ze doen, zei Lavrov. "Ik geloof niet dat ze graag willen terugkeren naar een neonazistisch regime dat heeft bewezen dat het in feite russofoob is."

Lavrov zei dat de "speciale militaire operatie" veel tijd kost, volgens hem vooral omdat "Russische soldaten is opgedragen om aanvallen op burgerdoelen te voorkomen". Het mensenrechtenkantoor van de Verenigde Naties zegt dat er minstens 4000 bevestigde burgerdoden zijn in Oekraïne, het merendeel in de Donbas. Oekraïne zegt dat er veel meer burgerslachtoffers zijn gevallen.

Waarom de Donbas zo belangrijk is voor Rusland, leggen we uit in deze video:

Welkom

Welkom in het liveblog over de oorlog in Oekraïne. Het blog van gisteren vind je hier.