VS heropent ambassade Kiev • President Zelensky wil staat van beleg verlengen

Duitsland: Rusland gebruikt blokkade graanexport als oorlogswapen

De Duitse minister van Buitenlandse Zaken Baerbock beschuldigt Rusland de blokkade van graan uit Oekraïne als oorlogswapen te gebruiken. "Rusland is een graanoorlog begonnen die een wereldwijde voedselcrisis aanwakkert", zei Baerbock tijdens een bijeenkomst van ministers van Buitenlandse Zaken bij de Verenigde Naties in New York.

Moskou doet dit niet alleen door Oekraïense havens te blokkeren, maar ook door silo's, wegen, spoorwegen en velden te vernietigen. Volgens Baerbock verhindert Rusland Oekraïne om 20 miljoen ton graan te exporteren, waarvan het grootste deel in de haven van Odessa. Vooral graanleveringen aan Noord-Afrika en Azië worden door de Russische blokkade getroffen.

"Rusland voert zijn wrede oorlog niet alleen met tanks, raketten en bommen", zei de Duitse buitenlandminister. "Rusland voert deze oorlog met een ander verschrikkelijk en stiller wapen: honger en ontbering."

VN-topman Guterres zei op de bijeenkomst dat hij intensieve gesprekken voert met Rusland, Oekraïne, Turkije, de Verenigde Staten en de Europese Unie om de Oekraïense graanleveringen weer op gang te krijgen. "Ik heb er goede hoop op dat het lukt, maar er is nog een lange weg te gaan", zei hij.

Tien burgerdoden in Donetsk-regio, aanvallen op Noord-Oekraïne

In het oosten van Oekraïne, in de regio rond de stad Donetsk, zijn zeker tien burgers om het leven gekomen bij Russische aanvallen. Onder hen zijn twee kinderen, schrijft gouverneur Pavlo Kirilenko. Volgens hem raakten ook zeven mensen gewond, maar hij gaf verder geen details over de aanvallen. De informatie is niet onafhankelijk te verifiëren.

Verder zijn de afgelopen dag de regio's rond Tsjernihiv en Soemy, in het noorden en noordoosten van Oekraïne, meerdere keren getroffen door Russische aanvallen van over de grens, zeggen de Oekraïense autoriteiten. In Tsjernihiv werden twee beschietingen waargenomen, in Soemy zeven.

Het gaat volgens Oekraïne om aanvallen met zware machinegeweren, automatische granaatwerpers en raketartillerie. Het dorp Sjostka bij de grens in de regio Soemy werd volgens de autoriteiten meer dan een uur beschoten met mortieren, maar er vielen geen slachtoffers. Ook deze cijfers zijn niet onafhankelijk te verifiëren, maar ook het Russische ministerie van Defensie heeft de afgelopen dagen wel raketaanvallen op Noord-Oekraïne gemeld.

Levensverhaal Zelensky vastgelegd in strip

Het levensverhaal van de Oekraïense president Zelensky is vastgelegd in een stripboek, Political Power: Volodymyr Zelenskyy. In de 22 pagina's tellende glossy wordt geschetst hoe Zelensky van acteur in de rol van president uiteindelijk in 2019 de daadwerkelijke president van Oekraïne werd.

"Dit boek betekent veel voor mij vanwege mijn Oekraïense achtergrond", zegt de Amerikaanse uitgever Darren G. Davis. "Allebei mijn grootouders verhuisden van Oekraïne naar de VS. Ik wilde dit medium gebruiken om niet alleen een verhaal te vertellen, maar ook om tegelijkertijd iets voor het goede doel te doen." Een deel van de opbrengst gaat naar het Rode Kruis.

Illustrator van het boek, Pablo Martinena, maakte eerder ook al stripbiografieën over Nelson Mandela en Donald Trump.

Russische beelden van krijgsgevangenen in ziekenhuis

Het Russische ministerie van Defensie heeft beelden verspreid van wat volgens hen Oekraïense militairen uit de Azovstal-fabriek zijn die zich hebben overgegeven. Ze liggen nu in een ziekenhuis. In de video vertellen ze dat ze goed worden verzorgd, maar het is niet duidelijk of de militairen in de video vrijuit konden spreken.

Gisteren meldden ooggetuigen nog dat er zeven bussen met Oekraïense strijdkrachten van het Azovstal-terrein bij Marioepol overgebracht waren naar een voormalige strafkolonie.

VS heropent ambassade in Kiev

De Verenigde Staten hebben officieel de ambassade in Kiev heropend. Volgens buitenlandminister Blinken zijn er diverse maatregelen genomen om ervoor te zorgen dat diplomaten weer veilig hun werk kunnen doen vanuit de Oekraïense hoofdstad. Bij de officiële heropening werd vandaag de Amerikaanse vlag gehesen.

De Amerikaanse ambassade sloot drie maanden geleden, vlak voordat de Russische invasie begon. De VS vond het toen niet langer veilig voor het personeel om te blijven. De Amerikanen waarschuwden toen dat Rusland eerder dan verwacht het land binnen zou vallen.

Zelensky wil staat van beleg verlengen

De Oekraïense president Zelensky wil de staat van beleg met drie maanden verlengen. Volgens het Duitse persbureau DPA is het wetsvoorstel daarvoor al klaar.

Als het Oekraïense parlement ermee instemt, geldt de oorlogstoestand tot zeker 23 augustus. Dat is een dag voor Onafhankelijkheidsdag, de dag waarop Oekraïne de onafhankelijkheid viert.

Zelensky stelde de staat van beleg voor het eerst in op 24 februari, een paar uur nadat Rusland het land was binnengevallen. De oorlogstoestand is sindsdien al twee keer verlengd.

Verslag vanaf de frontlijn: 'Daar zitten de Russen'

Een Noorse tv-ploeg reisde naar de frontlijn in Oost-Oekraïne, in de buurt van de stad Zaporizja. Ze kwamen tot op 1000 meter van de Russische linie.

Russische tak Google van plan om faillissement aan te vragen

Google zegt dat de Russische dochteronderneming van het bedrijf van plan is om faillissement aan te vragen, omdat het personeel en leveranciers niet kan betalen. Volgens Russische staatsmedia heeft een nationaal register, Fedresurs, al kennis genomen van het voornemen van Google Rusland.

Het bedrijf kan niet meer aan de financiële verplichtingen voldoen omdat de Russische autoriteiten de bankrekening van Google Rusland in beslag hebben genomen, zegt Google.

Hoewel het internetbedrijf al eerder zijn zakelijke activiteiten in Rusland heeft gestaakt, blijft het wel gratis diensten aanbieden in Rusland, zoals de zoekmachine, YouTube en Gmail.

Duitsland levert tanks aan Tsjechië

Duitsland gaat vijftien tanks leveren aan Tsjechië. Het materieel moet de tanks vervangen die Tsjechië naar Oekraïne heeft gestuurd. "De Tsjechen leveren zware wapens en we vullen de gaten met Leopard-tanks", zegt de Duitse minister van Defensie.

Tsjechië heeft tanks waar de Oekraïense strijdkrachten al vertrouwd mee zijn. Het gaat om materieel uit de voormalige Sovjet-Unie, waarvan Oekraïne als Sovjetrepubliek deel uitmaakte.

De levering van Duitsland maakt deel uit van een programma waarmee Berlijn bondgenoten wil helpen die hun 'sovjetwapens' naar Oekraïne sturen.

Metro Charkov gaat weer rijden, vluchtelingen moeten coupés uit

In Charkov, de tweede grote stad van Oekraïne, komt het normale leven langzaam weer op gang na de aftocht van het Russische leger. De autoriteiten zijn van plan om onder meer de metro weer te laten rijden, maar dat is een probleem voor de honderden inwoners die in de ondergrondse bivakkeren, meldt het Poolse TVN24 op basis van Oekraïense media.

De bewoners van Charkov en de dorpen eromheen zochten hun toevlucht in de metro toen de Russen de aanval op de stad openden. Nu de luchtaanvallen zijn gestopt, zitten nog steeds honderden mensen onder de grond. Ze kunnen niet naar huis, omdat hun woning is verwoest, of omdat er nog geen elektriciteit of water is. Of mensen vinden het buiten nog te onveilig.

De burgemeester van Charkov benadrukt dat de autoriteiten niemand zullen dwingen de metro te verlaten. "Het enige is dat we proberen om de treinstellen leeg te krijgen. Mensen woonden in die treinen, maar nu kunnen ze op de perrons verblijven. We zijn nog op zoek naar een vervangende plek voor iedereen", zegt Igor Terekhov tegen Oekraïense journalisten.

Zo zag het er begin deze maand uit in de metro van Charkov:

'Loegansk zonder stroom door Russische aanvallen'

Volgens de gouverneur van de Oost-Oekraïense regio Loegansk is bij Russische aanvallen het laatste nog werkende elektriciteitsstation geraakt. De hele regio zit daardoor zonder stroom.

"De Russen sneden de elektriciteit af en beschadigden het laatste krachtige onderstation", schrijft gouverneur Serhiy Haidai op Telegram. Er zijn zware gevechten in de buurt van Lysytsjansk, daarbij werden eerder al de hoogspanningslijnen getroffen, schrijft de gouverneur.

Volgens hem is de schade aan het stroomstation groot. "Reparaties zijn niet mogelijk totdat de vijandelijkheden zijn gestaakt."

'1288 lichamen van burgers gevonden rond Kiev'

Sinds het begin van de Russische invasie zijn in de regio rond de Oekraïense hoofdstad Kiev 1288 lichamen van burgers gevonden. Dat heeft een chef van de politie van Kiev volgens persbureau Interfax-Ukraine gezegd op de tv.

Politiechef Andriy Niebytov zegt dat de meesten zijn omgekomen door kogels afgevuurd door automatische wapens. Agenten vinden volgens hem nog steeds nieuwe graven van burgers die omgebracht zijn door Russische militairen.

Zweden en Finland schaffen samen wapens aan

Zweden en Finland hebben afgesproken om samen wapens in te kopen. Beide landen gaan onder meer antitankwapens aanschaffen, maar de overeenkomst maakt ook de aankoop van raketten, geweren, munitie en andere wapens mogelijk. De Finse minister van Defensie heeft al de opdracht gegeven voor een gezamenlijke aankoop van kleine vuurwapens.

De twee landen dienden vandaag gezamenlijk hun aanvraag voor toetreding tot de NAVO in. Functionarissen zeggen tegen persbureau AP dat er nog geen consensus is over toetredingsgesprekken. Daarvoor moeten alle NAVO-lidstaten instemmen en Turkije blijft bij zijn bezwaren tegen de toetreding van Finland en Zweden. Turkije beschuldigt de twee landen ervan onderdak te bieden aan "terroristische organisaties", zoals de Koerdische PKK.

Canadese omroep moet Russisch kantoor sluiten

De Canadese publieke omroep CBC moet van de Russische autoriteiten het kantoor in Moskou sluiten. Het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken zegt dat ook de visa en accreditatie van de Canadese journalisten worden ingetrokken.

Rusland neemt de stap in reactie op het Canadese besluit om de Russische staatszender Russia Today te blokkeren. "We betreuren de open aanvallen op Russische media door westerse landen die zichzelf beschaafd noemen", zei een woordvoerder van het Russische ministerie.

Explosieven rond Borodjanka tot ontploffing gebracht

De Russen zijn vertrokken, maar het gevaar in Borodjanka is nog niet geweken. Velden buiten de Oekraïense stad liggen bezaaid met niet-ontplofte munitie. De explosievenopruimingsdienst spoort de mijnen en raketten op en brengt ze gecontroleerd tot ontploffing.

Europese Commissie komt met extra steun voor Oekraïne

De Europese Commissie wil extra geld vrijmaken voor de wederopbouw van Oekraïne. Het gaat om het verstrekken van leningen tot maximaal negen miljard euro. Andere partners zoals de G7-landen kunnen daar nog extra steun aan toevoegen, zei Commissievoorzitter Von der Leyen bij de presentatie.

De extra steun moet onder meer beschikbaar komen door aanvullende garanties van de lidstaten. De Commissie kijkt ook nog naar andere manieren om Oekraïne financieel te kunnen steunen, zoals het inzetten van bevroren Russische tegoeden als dat wettelijk mogelijk is. Von der Leyen zegt dat Oekraïne de Europese waarden in de oorlog met Rusland verdedigt. "We zullen daarom aan de zijde van Oekraïne blijven staan in deze oorlog, maar ook wanneer het land wordt herbouwd."

De investeringen in Oekraïne moeten het land uiteindelijk dichter bij de EU brengen, zegt Von der Leyen. In ruil voor het geld eist de Europese Commissie dat Oekraïne op den duur hervormingen doorvoert, onder meer bij de rechterlijke macht of in de strijd tegen corruptie.

De EU heeft Oekraïne sinds het begin van de Russische invasie gesteund met 4,1 miljard euro. Daarnaast is er ook 1,5 miljard euro uitgegeven voor financiering van wapens en ander militair materieel.

Russische militair bekent schuld

Een 21-jarige Russische militair heeft bekend een ongewapende Oekraïense burger te hebben gedood. Hij stond vandaag als eerste Russische militair in Kiev terecht wegens oorlogsmisdaden.

De sergeant zegt een 62-jarige Oekraïner in het hoofd te hebben geschoten vanuit een open autoraam, vier dagen na het begin van de oorlog. Volgens Oekraïense aanklagers reed de militair in een gestolen voertuig met andere soldaten in de noordoostelijke regio bij Soemy, toen ze het slachtoffer zagen fietsen.

De man had een mobiele telefoon in zijn hand. De Russische militair zegt dat hij de man neer moest schieten, zodat hij niet de locatie van de Russische militairen kon doorgeven aan de Oekraïense troepen. "Ik kreeg de opdracht om te schieten", zei de 21-jarige man in de rechtszaal. "Ik schoot een keer, hij viel en we reden door." De man kan een levenslange gevangenisstraf krijgen.

De Oekraïense aanklagers kijken nog naar 10.700 andere gevallen van mogelijke oorlogsmisdaden. Ze hebben daarin 600 verdachten op het oog, waaronder Russische soldaten en overheidsfunctionarissen.

Geen vervanger voor Rusland in Formule 1

De Grand Prix van Rusland in Sotsji zal dit seizoen niet worden vervangen door een andere race, heeft het Formule 1-management (FOM) besloten. Aanvankelijk werd aangenomen dat Qatar als vervanger van Rusland zou fungeren, maar dat is voor de teams een te ingewikkelde logistieke puzzel. Het Formule 1-circus is vaker tegen logistieke problemen aangelopen.

Qatar is overigens vanaf 2023 wel voor tien jaar gastheer van een Formule 1-race. Door de Grand Prix van Rusland is een streep gezet vanwege de invasie in Oekraïne.

Strenger, groener, zuiniger: zo wil de Europese Commissie af van Russisch gas

De Europese Unie wil van het Russische gas af. Komend jaar moet de import met twee derde worden teruggebracht en per 2027 moeten de EU-landen helemaal zijn gestopt met Russisch gas. De Europese Commissie presenteerde vanmorgen een plan van aanpak om dit doel te bereiken. Kosten: 300 miljard euro.

"De Russische invasie heeft onze duurzame transitie een extra gevoel van urgentie gegeven", zegt Eurocommissaris Frans Timmerman. "Het creëert nieuwe uitdagingen maar vergis je niet: we blijven op dit pad."

Hannah en Pavel uit Oekraïne bouwen aan een toekomst in Amsterdam

Sinds de oorlog in Oekraïne is uitgebroken, zijn duizenden Oekraïners naar Nederland gevlucht. Ook in de wijk van NOS-verslaggever Mattijs van de Wiel verblijven Oekraïense vluchtelingen. Hoe pakken ze het 'gewone' leven weer op? In het NOS Radio 1 Journaal volgt Van de Wiel zijn nieuwe wijkgenoten. Hannah uit Oekraïne en haar Russische partner Pavel hebben Engelse les gegeven aan Oekraïense kinderen en laten zich nu omscholen tot ict'er. De hele serie is hier terug te vinden.

Rusland zet Franse, Italiaanse en Spaanse diplomaten het land uit

Rusland gaat 34 Franse, 24 Italiaanse en 27 Spaanse diplomaten het land uit zetten. De uitzettingen zijn een vergelding voor eerdere uitzettingen van Russische diplomaten en ambassadepersoneel. Frankrijk zette in april 35 Russen met diplomatieke status het land uit als onderdeel van een bredere golf van uitzettingen waarbij meer dan 300 Russen vanuit Europese hoofdsteden naar huis werden gestuurd.

Daarna verklaarde het Franse ministerie van Buitenlandse Zaken zes Russische agenten die zich voordeden als diplomaten tot "persona non grata" wat meestal betekent dat hun diplomatieke status wordt ingetrokken. Italië zette in april 30 Russische diplomaten het land uit vanwege zorgen over de "nationale veiligheid".

Zowel Frankrijk als Italië veroordeelt het Russische besluit. De Italiaanse premier Draghi noemde de Russische uitzetting van Italiaanse diplomaten een "vijandige daad". De diplomatieke banden mogen niet worden verbroken, aldus Draghi. Hij zei ook dat hij Finland en Zweden zo snel mogelijk wil laten toetreden tot de NAVO.

De Italianen, Fransen en Spanjaarden moeten Rusland binnen twee weken verlaten, meldt het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken.

Video: Oekraïense militairen geven zich over in Marioepol

Het Russische ministerie van Defensie heeft beelden vrijgegeven van de overgave van Oekraïense militairen uit de Azovstal-fabriek. Een aantal van hen is zichtbaar gewond. Eerder meldden Russische media dat de afgelopen 24 uur 694 militairen uit Azovstal zich hebben overgegeven.

Erdogan: 'Alleen NAVO-toetreding als terroristen worden uitgeleverd'

Als Zweden en Finland willen dat Turkije hun aanvraag tot toetreding tot de NAVO goedkeurt, dan zullen ze "terroristen" moeten uitleveren. Dat zei de Turkse president Erdogan vandaag in een toespraak tot parlementsleden van zijn regerende AK-partij.

Hij herhaalde dat Zweedse en Finse delegaties anders niet de moeite hoeven te nemen om naar Turkije te komen. Erdogan zei dat hij verwachtte dat de NAVO-bondgenoten de "gevoeligheden op het gebied van veiligheid" begrijpen.

De Turkse minister van Buitenlandse Zaken Cavusoglu zei eerder naar eigen zeggen een "goed gesprek" te hebben gehad met Zweedse en Finse diplomaten tijdens een informele NAVO-top in Berlijn. Turkije zou bewijs hebben geleverd dat Zweden en Finland plaats bieden aan terroristen. Zo zou de PKK recentelijk een overleg hebben gehad in Stockholm.

Zweden en Finland hebben maandag een Turks verzoek om uitlevering van 33 mensen met vermoedelijke banden met Koerdische militanten afgewezen, maakten Turkse staatsmedia bekend.

Eerste proces wegens oorlogsmisdaden tegen Russische soldaat vandaag van start

Vandaag begint in Kiev het eerste proces wegens oorlogsmisdaden tegen een Russische militair. De 21-jarige tankcommandant wordt beschuldigd van het doden van een ongewapende burger in de begindagen van de invasie. Als hij hiervoor wordt veroordeeld kan hij een levenslange gevangenisstraf krijgen. Oekraïne zegt duizenden potentiële oorlogsmisdaden van Rusland te hebben geïdentificeerd, terwijl Moskou herhaaldelijk heeft ontkend dat burgers doelwit zijn geweest.

Volgens Oekraïense aanklagers reed de Russische militair in een gestolen voertuig met andere soldaten in de noordoostelijke regio van Soemy toen ze een 62-jarige fietser tegenkwamen die een telefoon gebruikte. De militair zou vervolgens de opdracht hebben gekregen om de burger neer te schieten om te voorkomen dat de man Oekraïense troepen op de hoogte zou brengen van hun locatie.

Procureur-generaal Iryna Venediktova noemt het eerste proces "een duidelijk signaal" voor ieder persoon die opdracht heeft gegeven tot of heeft geholpen bij het plegen van misdaden in Oekraïne. "Ze zullen de verantwoordelijkheid daarvoor niet ontlopen", aldus Venediktova.

'Overgave bijna 700 Oekraïense strijders in de afgelopen 24 uur'

De afgelopen 24 uur hebben in totaal 694 Oekraïense strijders die zich verschansten in de staalfabriek in havenstad Marioepol zich overgegeven. Dat meldt het Russische staatspersbureau RIA, dat de Russische generaal Igor Konasjenkov citeert.

Sinds maandag hebben 959 leden van de Oekraïense strijdkrachten zich overgegeven, zegt Konasjenkov tegen RIA. Van hen waren er 80 gewond, van wie er 51 naar een ziekenhuis in Novoazovsk gebracht.

Oekraïense ooggetuigen hebben gezegd dat de strijders die uit de fabriek zijn gehaald naar een voormalige strafkolonie in Olenivka zijn gebracht. De plaats Olenivka ligt ten zuidwesten van Donetsk, gebied dat door Russische troepen en pro-Russische milities wordt bezet.

De Oekraïense onderminister van Defensie, Hanna Maliar, zei eerder vandaag dat de onderhandelingen over de vrijlating van de strijders nog bezig zijn. Ook de reddingsoperatie van de strijders die zich nog in de fabriek bevinden is nog bezig, zei Maliar.

Belarus stelt doodstraf in voor poging tot terrorisme

In Belarus staat nu de doodstraf op pogingen tot terroristische daden. Russisch persbureau Interfax schrijft dat president Aleksandr Loekasjenko woensdag amendementen hiervoor heeft ondertekend.

Belarus beschuldigt een aantal leden van de oppositie van pogingen tot terrorisme. Ze werden aangeklaagd na de sabotagepogingen van Belarussische spoorlijnen. Het doel hiervan was het onmogelijk maken voor Russische soldaten om via Belarus naar Oekraïne te trekken.

Loekasjenko is tijdens de oorlog in Oekraïne een van de belangrijkste bondgenoten van de Russische president Vladimir Poetin. Belarus ontkent betrokkenheid bij de oorlog, maar bevestigt wel wel dat Russische troepen via het land naar Oekraïne zijn afgereisd.

Drie weken geleden ging het parlement al akkoord met het instellen van de doodstraf voor pogingen tot terrorisme. De wet is over tien dagen van kracht.

'Azovstal-verdedigers mogelijk berecht als leden terroristische organisatie'

De kans is groot dat het Azov-bataljon door het Hooggerechtshof in Rusland gekwalificeerd wordt als een terroristische organisatie. Dat zegt Rusland-correspondent Geert Groot-Koerkamp in het NOS Radio 1 Journaal. "De Doema gaat zeer waarschijnlijk een resolutie aannemen die het verbiedt om terroristen uit te leveren. Dan komen de mannen die zich hebben overgegeven in een heel ander parket terecht."

Oekraïense autoriteiten suggereerden eerder dat de verdedigers van de fabriek kunnen worden geruild voor Russische krijgsgevangenen. Het lijkt erop dat Rusland hier niet veel voor voelt. Nadat de eerste groep de fabriek verlaten had, was er al politiek verzet in Rusland tegen een uitwisseling. Ook kwamen er uit Moskou geluiden dat de Azovstal-verdedigers berecht moesten worden wegens oorlogsmisdaden.

Hiervoor verwijst het Kremlin naar de oorsprong van het Azov-regiment, dat in 2014 werd opgericht als een extreemrechtse vrijwillige militie. De leden ervan ontkennen neonazi te zijn, en Oekraïne zegt dat het regiment is hervormd en geïntegreerd in de Nationale Garde. De Russische president Poetin heeft sinds het begin van de oorlog in Oekraïne al gezegd dat hij het land wil 'denazificeren'.

Finland en Zweden dienen aanvraag in om toe te treden tot de NAVO: 'Historisch'

Oekraïense onderminister: 'Reddingsoperatie uit Azovstal nog niet voorbij'

De reddingsoperatie van de staalfabriek in Azovstal is pas volbracht als alle verdedigers van Marioepol zijn geëvacueerd naar gebieden die onder Oekraïense controle zijn. Dat zegt de Oekraïense onderminister van Defensie, Hanna Maliar, tegen de BBC.

"Er zijn nog veel mensen in Azovstal en we zetten de onderhandelingen voort om ze daar weg te krijgen", zegt Maliar. De onderminister zegt dat het een gevoelige operatie is waarin ieder bevel mensenlevens in gevaar kan brengen.

Oproepen van politici in Moskou om een deel van de militairen die uit de staalfabriek zijn gehaald te berechten wegens oorlogsmisdaden "werden hoogstwaarschijnlijk gedaan ten behoeve van binnenlandse propaganda in Rusland", zegt Maliar. "De onderhandelingen zijn nog gaande en we hopen van harte op een positief resultaat."

Oekraïne zei eerder de militairen uit de fabriek in Marioepol te willen ruilen voor Russische krijgsgevangenen.

Finland en Zweden hebben aanvraag toetreding NAVO ingediend

Finland en Zweden hebben hun aanvraag ingediend om lid te worden van de NAVO. "Dit is een historisch moment, dat gegrepen moet worden", zei Jens Stoltenberg, secretaris-generaal van de militaire alliantie in een korte ceremonie in Brussel waarin de Zweedse en Finse NAVO-ambassadeurs hun toetredingsbrieven overhandigden.

"Ik verwelkom de verzoeken van Finland en Zweden om lid te worden van de NAVO van harte. Jullie zijn onze naaste partners', zei Stoltenberg vandaag na ontvangst van de brieven van de ambassadeurs van de twee landen.

De aanvraag moet nu worden gewogen door de 30 lidstaten. De Turkse president Erdogan zei eerder de aanvraag van Zweden en Finland te willen tegenhouden. Mochten de Turkse bezwaren worden weggenomen en de toetredingsgesprekken goed verlopen, dan kunnen de twee landen binnen enkele maanden lid worden. Het proces duurt meestal acht tot twaalf maanden, maar de NAVO wil snel handelen vanwege de dreiging van Rusland.

'Gebrek aan middelen belemmert militaire operatie Rusland'

Oekraïense troepen hebben de overname van Marioepol met succes vertraagd, met "kostbare persoonlijke verliezen" voor de Russische troepen als gevolg. Dat zegt het Britse ministerie van Defensie in de dagelijkse update van de situatie in Oekraïne

Om de weerstand van Oekraïne te bestrijden heeft Moskou "aanzienlijk gebruik gemaakt van hulppersoneel", waaronder Tsjetsjeense troepen, die in Marioepol en de oostelijke Oekraïense stad Loegansk zijn ingezet.

Het inzetten van "ander personeel" toont aan dat Rusland te maken heeft met een gebrek aan middelen, voegt het ministerie van Defensie hieraan toe. Dit draagt waarschijnlijk weer bij aan verdeeldheid onder de militaire leiding, wat de operaties van Rusland blijft belemmeren", concludeerde het.

'Executies en martelingen burgers door Russische soldaten'

Russische soldaten hebben zich in de eerste maand van de oorlog schuldig gemaakt aan standrechtelijke executies van burgers, aan martelingen en aan andere mogelijke oorlogsmisdrijven. Dat zegt de mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch (HRW) op basis van getuigenverklaringen. De misdaden vonden plaats in het noordoosten van Oekraïne.

HRW bezocht in april zeventien dorpen en kleinere steden in de regio's Kiev en Tsjernihiv. Daar is gesproken met 65 getuigen. De organisatie stelde 22 standrechtelijke executies, negen andere moorden, zes verdwijningen en zeven gevallen van marteling vast. Bijna alle slachtoffers waren burgers. Daarnaast vertelden 21 burgers dat ze onrechtmatig en in erbarmelijke omstandigheden vastgehouden zijn door de Russen.

"Het wordt steeds duidelijker dat Oekraïense burgers in de door Russische troepen bezette gebieden afgrijselijke beproevingen hebben doorstaan", zegt Giorgi Gogia van HRW. "Gerechtigheid laat misschien langer op zich wachten, maar we moeten alles doen om te verzekeren dat zij die geleden hebben in de nabije toekomst die gerechtigheid gaan krijgen."

In Kiev begint woensdag de eerste rechtszaak tegen een Russische militair voor oorlogsmisdaden. De militair wordt ervan beschuldigd een burger te hebben doodgeschoten.

Zelensky: afgelopen dag meer luchtaanvallen, "maar fundamenteel geen veranderingen"

Rusland heeft afgelopen dag meer luchtaanvallen uitgevoerd dan in de dagen ervoor. Dat vertelde president Zelensky, die gisteravond in zijn dagelijkse videotoespraak terugblikte op de dag. Hij verwees onder meer naar de raketten die afgelopen dag zijn afgevuurd op het westelijk gelegen Lviv, en Soemy en Tsjernihiv in het noordoosten van het land. Ook zei hij meer "sabotage-activiteit" te zien in de grensregio's met Rusland.

"Dit alles is niet alleen om de druk op onze staat op te voeren, om ons doorzettingsvermogen te testen. Dit is een poging van het Russische leger om te compenseren voor de reeks mislukkingen in het oosten en zuiden van ons land", aldus Zelensky

Volgens Zelensky "proberen ze nu succes te laten zien met raketten en andere activiteiten, maar opnieuw zonder resultaat". "Deze raketaanvallen, zoals de vele hiervoor, veranderen fundamenteel helemaal niks. Sterker, onze luchtverdediging en anti-sabotagemaatregelen worden alleen maar beter."

Amerikaanse minister: meer financiële steun voor Oekraïne nodig

De bondgenoten van Oekraïne moeten meer financiële steun geven aan Oekraïne, vindt de Amerikaanse minister van Financiën, Janet Yellen. In een toespraak bij het Brussels Economic Forum benadrukte ze dat het land op korte termijn geld nodig heeft, onder meer om militairen te kunnen betalen en de economie draaiende te houden. "Het is duidelijk dat de bilaterale en multilaterale steun die tot nu toe is aangekondigd niet voldoende is om te voorzien in de behoeften van Oekraïne", aldus Yellen.

De minister riep bondgenoten op om "mee toe doen met het verhogen van de financiële steun voor Oekraïne", waarmee ze verwees met het steunpakket ter waarde van 40 miljard dollar dat de VS Oekraïne wil bieden. De Senaat buigt zich nu over dat pakket.

De Europese Unie wil vandaag een nieuw pakket leningen voor Oekraïne aankondigen, en toezeggingen doen voor steun op de langere termijn. Aan het pakket leningen voor de korte termijn wordt nog gewerkt. Na afloop van haar toespraak zei Yellen tegen persbureau Reuters dat ze vindt dat de EU laat zien veel steun te bieden. Ze zei dat haar opmerkingen vooral gericht waren aan de G7-landen Japan, het Verenigd Koninkrijk en Canada.

Zelensky opent filmfestival in Cannes

De Oekraïense president Zelensky was een van de sprekers bij de opening van de 75ste editie van het prestigieuze filmfestival van Cannes. Via een videoverbinding riep hij de aanwezige filmmakers op om niet te zwijgen over de oorlog in zijn land.

Zelensky, zelf voorheen acteur, riep de aanwezigen op om dictators te lijf te gaan op dezelfde manier als Charlie Chaplin, die in zijn beroemde The Great Dictator de draak stak met Adolf Hitler. Hij citeerde onder meer de bekende laatste toespraak van Chaplin in die film: "De haat zal verdwijnen en dictators zullen sterven. En de macht die ze de mensen hebben ontnomen, zal terugkeren bij de mensen. Zolang de mens blijft sterven, zal de vrijheid nooit verloren gaan."

De Oekraïense leider, die een staande ovatie kreeg van de zaal, sprak verder uitvoerig over de connectie tussen de realiteit en film. Naast The Great Dictator haalde hij ook de bekende oorlogsfilm Apocalypse Now van Francis Ford Coppola aan toen hij het filmfestival vertelde over de situatie in zijn land.

Welkom

Welkom in ons nieuwe liveblog over de oorlog in Oekraïne. Ons blog van gisteren is hier terug te vinden.