Nieuwe sancties tegen Rusland in aantocht • Meer EU-landen wijzen Russische diplomaten uit

Verreweg meeste zonnebloemolie kwam vorig jaar uit Oekaïne

Oekraïne was vorig jaar voor Nederland de grootste leverancier van ruwe zonnebloemolie en maïs, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Van de ingevoerde zonnebloemolie kwam vorig jaar 84 procent uit Oekraïne, van de geïmporteerde maïs was dat 42 procent. Beide producten waren samen goed voor ruim de helft van de totale invoer uit Oekraïne.

Behalve zonnebloemolie en maïs exporteert Oekraïne ook andere landbouwproducten, zoals graan. Vanwege de oorlog heeft het land een exportverbod afgekondigd voor diverse levensmiddelen. Het uitvoeren van zonnebloemolie is moeilijker gemaakt, wat onder meer in Nederland tot lege schappen leidt.

VS geven Oekraïne materieel tegen chemische wapens

De Verenigde Staten gaat Oekraïne materieel verstrekken dat burgers moet beschermen bij een aanval met chemische wapens. Dat heeft een woordvoerder van de regering-Biden gezegd. Het zou onder meer gaan om gasmaskers en beschermende pakken.

Het materieel wordt op verzoek van Kiev geleverd; een deel is zelfs al aan Oekraïne verstrekt. Amerikaanse media meldden eerder al dat de levering aan Oekraïne was toegezegd. De VS waarschuwt al langer voor een mogelijke aanval met biologische of chemische wapens in Oekraïne.

Morgen komt het Witte Huis met nieuwe sancties tegen Rusland. De maatregelen zullen gericht zijn op Russische topambtenaren, hun familieleden en financiële instellingen, zei een woordvoerder van het Witte Huis.

Verslag vanuit Boetsja: 'Iemand liep over straat en opeens: poef, dood'

Correspondent Sander van Hoorn ging vandaag naar de Oekraïense plaats Boetsja en sprak met inwoners over hoe de Russen huis hielden in hun stad.

VS, G7 en EU-landen komen morgen met nieuw sanctiepakket

De Verenigde Staten komt morgen met nieuwe sancties tegen Rusland. De sancties zijn volgens een bron van persbureau Reuters afgestemd met de G7 (de belangrijkste Westerse industrielanden en Japan) en de Europese Unie.

Reuters meldt dat alle nieuwe investeringen in Rusland worden verboden. Ook worden Russische staatsbedrijven en financiële instellingen harder aangepakt. Ook overheidsfunctionarissen en hun familieleden worden volgens de bron door de sancties geraakt. De sancties zullen Rusland veel gaan kosten "en het land verder leiden naar een economisch, financieel en technologisch isolement", aldus de bron.

Eerder vandaag kondigde de Europese Commissie al een nieuw sanctiepakket aan. De EU-landen moeten daar nog wel mee instemmen.

Meer Europese landen sturen Russische diplomaten weg

Europese landen hebben opnieuw tientallen Russische diplomaten en medewerkers van de Russische ambassade uitgewezen. Het gaat om Portugal, Roemenië, Slovenië en de Europese Unie in Brussel. Eerder vandaag werden Russische diplomaten in Spanje, Denemarken, Zweden en Italië al uitgewezen.

Slovenië stuurt 33 van de 41 Russische diplomaten weg. De Slovenen hebben naar eigen zeggen bij de Russische ambassadeur "krachtig protest" ingediend en "afschuw" uitgesproken over het drama in Boetsja. In Roemenië moeten tien Russische diplomaten het land uit. Ook daar wordt verwezen naar de dood van meer dan 300 burgers in Boetsja, een voorstad van Kiev. "Roemenië veroordeelt krachtig de misdaden in Boetsja en andere plaatsen in Oekraïne waarvoor Rusland verantwoordelijk is."

De Europese Unie stuurt 19 diplomaten van de Russische missie bij de EU in Brussel weg, maakte EU-buitenlandchef Borrell bekend. Volgens hem hebben de Russen activiteiten ondernomen die ingaan tegen hun diplomatieke status.

In Portugal moeten tien ambassademedewerkers vertrekken. Het gaat niet om personeel met een diplomatieke status, zegt het ministerie van Buitenlandse Zaken in Lissabon. "De Portugese regering herhaalt haar krachtige en felle veroordeling van de Russische agressie op Oekraïens grondgebied", meldt het ministerie.

Tank gemaakt van ballonnen geplaatst in Geneve

Een tank gemaakt van ballonnen staat voor het Europese hoofdkantoor van de VN in Geneve. Met de actie willen de initiatiefnemers aandacht vragen voor het bombarderen van burgers in onder meer Oekraïne en Syrië.

Zelensky tegen de VN: 'De VN moet meer doen dan alleen praten over vrede'

De Veiligheidsraad is bijeen om de situatie in Oekraïne te bespreken, omdat na de Russische terugtrekking bij Kiev honderden slachtoffers van moord zijn gevonden in Boetsja. Zelensky doet een dringende oproep aan de VN om meer te doen dan alleen praten over de vrede.

'Tsjechië stuurt tanks naar Oekraïne'

Tsjechië heeft T-72-tanks en andere militaire voertuigen naar Oekraïne gestuurd, volgens een bron bij het Tsjechische ministerie van Defensie die persbureau AP sprak.

Televisiezender Czech Television maakte als een van de eerste melding van het transport. De zender toonde onder meer foto's van tanks op goederenwagons die op Twitter circuleerden.

Defensieminister Jana Cernochova zei in het parlement er niets over te willen zeggen. "Ik kan alleen zeggen dat Tsjechië Oekraïne zo veel als het kan helpt door zowel licht als zwaar militair materieel te leveren".

De foto die op Twitter circuleert van de tanks:

Israëlische minister beschuldigt Russen van oorlogsmisaden

De Israëlische minister van Buitenlandse Zaken Lapid heeft Rusland beschuldigd van oorlogsmisdaden in Boetsja. "De beelden zijn weerzinwekkend", sprak hij tijdens een bezoek aan Athene. "Russische troepen hebben oorlogsmisdaden gepleegd tegen hulpeloze burgers. Ik veroordeel deze oorlogsmisdaden ten strengste."

Eerder op de dag veroordeelde premier Bennett ook al het doden van Oekraïense burgers in Boetsja, maar hij noemde Rusland niet. Israël is tot nu toe zeer terughoudend geweest met kritiek op Rusland en wil een rol spelen bij vredesonderhandelingen tussen Rusland en Oekraïne.

Premier Zelensky had al eerder kritiek op de houding van Israël in het conflict. In een videotoespraak in het Israëlische parlement op 20 maart vroeg hij zich af waarom Israël zich niet krachtiger uitspreekt voor Oekraïne en tegen Rusland. "We kunnen jullie vragen waarom we geen wapens van jullie krijgen, waarom Israël Rusland geen krachtige sancties heeft opgelegd of Russische bedrijven onder druk heeft gezet", zei hij.

Zelensky in Veiligheidsraad: 'Rusland wil ons veranderen in slaven'

De Russische regering wil Oekraïners veranderen in "slaven die het zwijgen wordt opgelegd". President Zelensky heeft dat gezegd in een toespraak in de VN-veiligheidsraad. Het was de eerste keer dat hij in de raad sprak sinds de Russen Oekraïne binnenvielen.

Zelensky sprak via een videoverbinding onder meer over de gruwelijkheden in Boetsja. "Dit is slechts één voorbeeld van wat de Russen hebben aangericht." Volgens Zelensky is de wereld nog niet doordrongen van wat er allemaal in zijn land gebeurt. Verder zei hij onder meer dat Russische militairen burgers "voor hun plezier hebben doodgeschoten".

Hij riep de VN op om het systeem te veranderen waarin Rusland vetorecht heeft. Daardoor kan het internationale orgaan volgens hem effectiever werken. Ook riep hij op om Rusland internationaal te berechten zoals dat na de Tweede Wereldoorlog met Duitse oorlogsmisdadigers werd gedaan in Neurenberg.

De Russische VN-ambassadeur Vassily Nebenzia bleef na de toespraak van Zelensky - net als hij gisteren deed - ontkennen dat de Russen verantwoordelijk zijn voor de gebeurtenissen in Boetsja. Volgens hem waren de lijken die op foto's te zien waren er nog niet toen de Russen de stad verlieten. Er zijn echter steeds meer aanwijzingen dat de lichamen die dit weekend in Boetsja werden ontdekt, daar al weken hebben gelegen. Meer daarover kan hier gelezen worden:

'Banken klaar om rekeningen te openen voor grote aantallen vluchtelingen'

Nederlandse banken en andere betaaldienstverleners staan klaar om voor grote aantallen Oekraïense vluchtelingen betaalrekeningen te openen. Dat melden de Nederlandse Vereniging van Banken en Betaalvereniging Nederland.

Onder andere banken hebben in overleg met toezichthouders, de overheid en gemeenten hun processen gestroomlijnd, zodat Oekraïense vluchtelingen snel aan een bankrekening kunnen komen. Om in aanmerking te komen voor een bankrekening moeten Oekraïners een geldig Oekraïens biometrisch paspoort kunnen tonen of identiteitsbewijs. Ook hebben zij meestal een BSN nodig. De verantwoordelijkheid voor een BSN ligt bij de gemeenten. Die zorgen ervoor dat de vluchtelingen bij aankomst in Nederland worden ingeschreven en een BSN krijgen.

Vluchtelingen die nog geen rekening kunnen openen omdat ze bijvoorbeeld geen geldig paspoort hebben, kunnen bij de gemeenten waarin zij verblijven een tijdelijke prepaid betaalpas krijgen. Daarmee kunnen zij betalen in winkels en geld opnemen bij pinautomaten.

Uitputtingsslag om Donbas wacht: 'Poetin speelt laatste troefkaart'

Militair experts zijn eensgezind: door het veroveren van Kiev op te geven, maakt de Russische president Poetin een pas op de plaats. De verliezen zijn simpelweg te groot en de opmars is te beperkt. Militairen zijn teruggestuurd naar Belarus en Rusland zelf, waar ze hergroeperen, aansterken en worden bevoorraad.

De verwachting is dat ze daarna ingezet worden in de Donbas. Die regio in het oosten van Oekraïne, met daarin de pro-Russische volksrepublieken Loegansk en Donetsk, lijkt het epicentrum te worden van de Russische oorlogvoering.

Stoltenberg: Gesprekken over levering meer wapens

NAVO-bondgenoten gaan overleggen over de levering van meer wapens aan Oekraïne. Dat zegt NAVO-topman Jens Stoltenberg.

De ministers van buitenlandse zaken komen woensdag en donderdag bijeen. "We gaan het hebben over geavanceerde wapensystemen", zegt Stoltenberg. "Dan heb je het bijvoorbeeld over Javelins en andere antitankwapens". Ook wordt volgens hem gesproken over levering van munitie, medische hulpgoederen en "hoogwaardige wapensystemen".

Stoltenberg zei ook dat NAVO-bondgenoten positief staan tegenover de toetreding van Zweden en Finland tot de NAVO, maar dat die twee landen zelf moeten bepalen of ze dat willen.

Verder bereiden de Russen volgens hem een groot offensief voor in de Donbas. Hij verwacht dat dat offensief ergens in de komende weken zal beginnen.

Grote verwoesting in Borodyanka

Een cameraploeg reed door Borodyanka, een stadje op zo'n 50 kilometer van Kiev. President Zelensky waarschuwde gisteren dat hier misschien wel meer slachtoffers zijn gevallen dan in Boetsja waar meer dan 300 mensen zijn gemarteld en vermoord.

Europese Commissie wil importstop Russische kolen

De Europese Commissie heeft aan de EU-landen een nieuw sanctiepakket tegen Rusland voorgelegd. Zo wil de Commissie een importverbod op Russische steenkool, goed voor een omzet van 4 miljard euro per jaar. Ook moet het voor schepen uit Rusland verboden worden om in EU-havens aan te leggen en wil de Commissie voor nog eens 10 miljard aan exportverboden opleggen.

Banken vereenvoudigen openen bankrekening voor Oekraïners

Nederlandse banken zeggen dat Oekraïense vluchtelingen na aankomst in Nederland voortaan snel een rekening kunnen openen. Dat kan met een geldig Oekraïens paspoort en in veel gevallen is ook een Nederlands burgerservicenummer verplicht.

Oekraïners hadden grote moeite om een bankrekening te openen. Dat kwam onder meer doordat Oekraïne geen EU-lid is en banken vanwege fraudebestrijding de afgelopen jaren strenger moesten zijn bij het aannemen van nieuwe klanten.

De banken hebben nu in overleg met toezichthouders en overheden "hun processen gestroomlijnd", waardoor ze de verwachte grote aantallen vluchtelingen aan een rekening kunnen helpen.

Oost-Europadeskundige Bob Deen over de oorlogssituatie

Defensiedeskundige Bob Deen van Instituut Clingendael gaf begin van de middag op de NOS-Facebookpagina een toelichting op de ontwikkelingen in Oekraïne. Bekijk dat gesprek hieronder terug:

Verslaggever Gert-Jan Dennekamp was bij opgraving van lichamen

Boetsja, Irpin, Borodjanka, Hostomel. Het is een greep uit de voorsteden van Kiev vanwaaruit Russische troepen zich hebben teruggetrokken en waar Oekraïense ooggetuigen nu vertellen over extreem geweld. Dit weekend doken beelden op die de wereld hebben geschokt. Russische militairen lijken zich op veel meer plekken schuldig te maken aan oorlogsmisdaden.

Dat is ook de waarneming van Nieuwsuur-verslaggever Gert-Jan Dennekamp, zegt hij in podcast De Dag. Hij sprak afgelopen dagen op verschillende plaatsen met ooggetuigen en was ook bij opgravingen van slachtoffers. Zo zag hij met eigen ogen hoe deze mensen aan hun einde zijn gekomen.

"Dan blijkt dat deze mensen zijn geëxecuteerd", zegt Dennekamp over het onderzoek waar hij bij was. "Dan blijkt dat ze schotwonden aan het hoofd hebben. Van één slachtoffer was de keel doorgesneden en is er met een mes in het hart gestoken. Deze mensen zijn geëxecuteerd, nadat ze door het Russische leger van straat zijn geplukt."

Spanje wijst 25 Russen uit

Spanje is het volgende land dat diplomaten en ambassadepersoneel uit Rusland uitzet. Het kabinet wijst 25 Russen uit omdat ze "een bedreiging zijn voor de belangen en veiligheid" van Spanje, zei minister Albares van Buitenlandse Zaken na de wekelijkse ministerraad.

Eerder op de dag kwamen Denemarken, Zweden en Italië met soortgelijke maatregelen. Ook onder meer Frankrijk, Duitsland en Nederland hebben Russische diplomaten de deur gewezen.

Kremlin: voorlopig nog geen ontmoeting Zelensky-Poetin

Een ontmoeting tussen de presidenten Poetin en Zelensky is mogelijk, maar die kan pas plaatsvinden als vooraf overeenstemming is bereikt over een ontwerpdocument voor een akkoord. Woordvoerder Peskov van het Kremlin heeft dat gezegd tegen journalisten.

Oekraïne en Rusland spreken geregeld met elkaar via onderhandelingsdelegaties, maar onduidelijk is of er schot in de zaak zit. Ook vandaag vinden weer digitale onderhandelingen plaats. Oekraïne heeft meermaals gezegd wel te voelen voor rechtstreekse onderhandelingen tussen Zelensky en Poetin.

De Russische woordvoerder Peskov haalde vandaag weer uit naar de Amerikaanse president Biden, die het bloedbad in Boetsja gisteren aangreep om zijn ambtgenoot Poetin opnieuw een oorlogsmisdadiger te noemen. Peskov sprak van een onacceptabele en schandelijke uitspraak.

Verder herhaalde Peskov dat Rusland niet schuldig is aan de vele doden die in Boetsja zijn gevonden. Hij noemde dat een vervalsing van de werkelijkheid, alleen bedoeld om het Russische leger zwart te maken.

Russische en Oekraïense balletdansers treden samen op in Napels

Balletdansers uit Rusland en Oekraïne dansten gisteravond samen in de Italiaanse stad Napels tijdens een uitverkochte benefietvoorstelling voor het Rode Kruis. Alle dansers zijn gevlucht voor de oorlog en nu roepen ze op tot vrede.

Fortnite haalt 131 miljoen euro op voor Oekraïne

Game-ontwikkelaar Epic doneert 144 miljoen dollar (131 miljoen euro) voor noodhulp in Oekraïne. Het gaat volgens het bedrijf om de volledige opbrengst die de game Fortnite de afgelopen twee weken opleverde.

Epic maakte eerder bekend dat het tussen 20 maart en 3 april alle inkomsten uit Fortnite opzij zou zetten voor Oekraïnehulp door de organisaties Direct Relief, World Central Kitchen en de VN-organisaties Unicef, WFP en UNHCR. Het spel is gratis, maar spelers kunnen geld uitgeven aan in-game content, zoals wapens en het uiterlijk en dansjes van personages.

Op Twitter bedankt Fortnite spelers voor alle hulp:

Bob Deen over hoe de oorlog in Oekraïne zich ontwikkelt

Russische troepen verplaatsen zich in Oekraïne. Terwijl zij vertrekken wordt steeds duidelijker wat voor spoor van vernieling ze achterlaten. Defensiedeskundige Bob Deen legt uit wat er nu in Oekraïne gebeurt en waar je de komende tijd op moet letten.

Dronebeeld toont beschieting van fietser in Boetsja

De NOS heeft dronebeelden uit Boetsja geverifieerd waarop te zien is hoe iemand met een fiets wordt beschoten door een Russische pantserwagen. Het gaat naar alle waarschijnlijkheid niet om een militair, maar om een burger die wordt gedood. Verderop in de straat staat een tank met daarop de voor het Russische leger kenmerkende witte 'V' erop.

De dronebeelden zijn vandaag verspreid door een lokale nieuwsorganisatie en zouden op 3 maart zijn gemaakt door leden van het Azov-bataljon. Die maken geregeld drone-opnames van het slagveld.

De dronebeelden met daarop de beschieting:

De locatie van de beschieting komt exact overeen met beelden die op 1 april op Telegram verschenen van dezelfde fietser die nog op straat ligt. Dat betekent dat het lichaam bijna een maand op straat zou hebben gelegen.

Die bevinding komt overeen met een analyse van The New York Times dat de stoffelijke resten in Boetsja weken op straat lagen. Rusland beweert juist dat Oekraïne de situatie in de stad heeft geënsceneerd door lichamen in de dagen na de Russische terugtrekking op 30 maart neer te leggen.

Stand van zaken in Oekraïne

Deze kaart toont de situatie op dit moment in Oekraïne. Te zien is dat de Russen zich terugtrekken uit verschillende gebieden in het noorden:

Wagonbeheerder Ksenia waarschuwt voor de Russen: 'Het zijn slangen'

De treinen in Oekraïne vervoeren vluchtelingen, soldaten en normale passagiers. Elke wagon heeft een beheerder die zorgt voor de passagiers. De beheerders horen veel oorlogservaringen van reizigers, maar hebben zelf natuurlijk ook hun verhaal.

Von der Leyen en Borrell naar Zelensky in Kiev

Voorzitter Von der Leyen van de Europese Commissie brengt deze week een bezoek aan de Oekraïense hoofdstad Kiev en zal daar spreken met president Zelensky. Haar woordvoerder heeft dat bekendgemaakt op Twitter. Ook EU-buitenlandchef Borrell gaat mee.

De precieze datum van het bezoek is niet bekendgemaakt, maar erna zullen de twee politici doorreizen naar Warschau. Daar is zaterdag de grote donorconferentie 'Stand Up For Ukraine', georganiseerd door Von der Leyen en de Canadese premier Trudeau.

Von der Leyen en Borrell zijn niet de eerste politici die in deze oorlogstijd Kiev aandoen, maar wel de prominentste. Eerder kreeg Zelensky bezoek van onder anderen voorzitter Metsola van het Europees Parlement en de premiers van Polen, Slovenië en Tsjechië.

Ook de Oostenrijkse bondskanselier Nehammer is van plan ergens in de komende dagen in Kiev met Zelensky te spreken. Volgens de Oostenrijkse regering hebben de twee leiders telefonisch afgesproken om het dan te hebben over humanitaire en politieke hulp voor Oekraïne.

Meer landen zetten Russische diplomaten uit

Ook Denemarken, Zweden en Italië zetten een aantal Russische diplomaten het land uit. In Italië zijn het er dertig, in Denemarken vijftien en in Zweden drie.

Volgens de Deense minister Kofod van Buitenlandse Zaken werkten de uitgewezen Russen op de ambassade in Kopenhagen. Vanuit daar zouden ze spionagewerk voor de Russen hebben gedaan. Ze moeten het land binnen twee weken verlaten. "Wij accepteren geen Russische spionage op Deense bodem", zegt Kofod.

Italië zet de dertig Russen uit om "veiligheidsredenen", zegt buitenlandminister Di Maio. Verdere details ontbreken vooralsnog. Rusland heeft al tegenmaatregelen aangekondigd tegen zowel Denemarken als Italië.

Andere westerse landen hebben de afgelopen tijd soortgelijke maatregelen genomen. Gisteren maakten Frankrijk en Duitsland bekend tientallen Russische diplomaten uit te wijzen, eerder deed Nederland dat met zeventien Russen.

'Tegengehouden team Rode Kruis vannacht vrijgelaten'

Een team van het Rode Kruis dat gisteren werd aangehouden op weg naar de door Russische troepen belegerde havenstad Marioepol is vrijgelaten. De Oekraïense vicepremier Veresjtsjoek heeft dat bekendgemaakt.

Het team wilde helpen bij evacuaties uit de stad, maar werd gisteren buiten de stad tegengehouden, volgens Veresjtsjoek "door de bezetters". Het Rode Kruis maakte vervolgens bekend dat de hulpverleners in de nabijgelegen stad Manhoesj werden vastgehouden.

Volgens Veresjtsjoek zijn de hulpverleners vannacht vrijgelaten na onderhandelingen en vervolgens naar Zaporizja gestuurd. Die stad is in handen van Oekraïne.

Het Rode Kruis probeert al dagen Marioepol te bereiken om noodhulp te verlenen, maar is daar tot nu toe niet in geslaagd. Volgens de lokale autoriteiten zitten er nog 130.000 inwoners opgesloten in zwaar beschadigde gebouwen en schuilkelders.

VK: Oekraïners winnen terrein, Russen trekken zich verder terug

Oekraïense troepen hebben in het noorden van het land belangrijk terrein heroverd, melden de Britse militaire inlichtingendiensten. Volgens de Britten worden de Russische legereenheden daardoor gedwongen zich steeds meer terug te trekken uit gebieden rond Tsjernihiv en Kiev.

Het Britse ministerie van Defensie verwacht dat er nog op kleine schaal gevechten zullen zijn in sommige heroverde gebieden, maar dat dit zal afnemen naarmate de terugtrekking van de Russen vordert. De Britten gaan er nog steeds van uit dat de Russische troepen na een hergroepering zullen worden ingezet in het oosten van Oekraïne.

Vlaamse verslaggever in Boetsja: 'Een vrouw zei me dat er Tsjetsjenen waren'

Jan Hunin, verslaggever voor de Vlaamse omroep VTM, was gistermiddag in Boetsja en vertelde in radioprogramma Met het Oog op Morgen wat hij had gezien en gehoord. Hij werd naar eigen zeggen het meest getroffen door de straat waar de beelden gemaakt zijn van lichamen van burgers op straat. Die lagen er niet meer, maar de sporen van de gebeurtenissen zijn nog wel zichtbaar.

"Op de plek waar mannen lagen met hun handen vastgebonden op hun rug, zie je nog donkerrode plekken op de grond. Aan de overkant van de straat lagen twee fietsen, die van twee oudere vrouwen bleken te zijn die op pad waren en blijkbaar doodgeschoten zijn door Russische militairen."

"Ook stond er een uitgebrand Volkswagen-busje. Toen ik een kijkje nam, leken daar de verkoolde resten te liggen van minstens vier mensen. Het ergst vond ik een auto die in de buurt geparkeerd stond, een Hyundai met open deuren, een open kofferbak waar de sleutel nog in stak. Op de grond ernaast lagen koffers met een hoop kleren, blijkbaar moet iemand de koffers doorzocht hebben op zoek naar kostbare dingen. Er was geen spoor van de mensen die in de auto gezeten moeten hebben; dan denk je alleen maar aan nare dingen."

Hunin sprak ook een vrouw in het centrum van Boetsja. Ze was op straat aan het koken. "Die dame zei me: hier is het vrij rustig geweest de hele tijd. De Russen vallen ons wel lastig maar het is niet tot gewelddaden gekomen hier in het centrum. Maar in de buitenwijken waar het drama gebeurd is, daar zaten Tsjetsjenen, van de gevreesde Kadyrov, en het zijn die soldaten die die gewelddaden gepleegd zouden hebben."

Volgens Hunin is het mogelijk ook niet toevallig dat precies in die straten zo veel mensen zijn vermoord. "Die straat ligt in de buurt van een andere straat waar een maand geleden het Russische leger in een hinderlaag is gelopen. Daar staan overal uitgebrande tanks en legervoertuigen die bestookt zijn door de Bayraktar, van die gevreesde Turkse drones. Waarschijnlijk heeft dat een rol gespeeld wanneer we het hebben over de plaats van dat drama."

20 Oekraïners in Japans regeringsvliegtuig naar Tokio

De Japanse minister van Buitenlandse Zaken is na een bezoek aan Polen teruggevlogen met twintig Oekraïense vluchtelingen aan boord van het regeringsvliegtuig. Japan biedt hun ten minste zes maanden onderdak aan.

Minister Hayashi was drie dagen in Polen en bezocht daar onder meer opvangcentra in Warschau. Hij zei onder de indruk te zijn van de Poolse inspanningen voor de Oekraïense vluchtelingen.

Het initiatief om twintig Oekraïners mee te nemen laat volgens Hayashi zien dat Japan bereid is om ook een bijdrage te leveren. "We willen ervoor zorgen dat deze mensen in vrede leven in Japan, hoewel ze ver weg zijn van hun eigen land." Het gaat om mensen tussen de 6 en 66 jaar, onder wie vijftien vrouwen.

Japan staat bekend om zijn strenge migratiebeleid. Volgens persbureau Reuters keurde het land in 2020 nog geen honderd asielaanvragen goed. Wel nam het land de afgelopen weken al ruim 300 Oekraïense vluchtelingen op.

Vijf doden gevonden in Motizjin, onder wie burgemeester

In het Oekraïense stadje Motizjin, ten westen van Kiev, zijn vijf lichamen gevonden, onder wie dat van burgemeester Olga Soetsjenko. Haar echtgenoot en hun zoon behoren ook tot de slachtoffers. De plaatselijke politie toonde de lijken aan journalisten van het Franse persbureau AFP. Vier doden lagen half begraven in een kuil in een bos achter het huis van de burgemeester. Ook werd een man aangetroffen in een put in de tuin.

Volgens een politiewoordvoerder waren de armen van de slachtoffers op hun rug gebonden. Naar diens zeggen werd Soetsjenko op 24 maart ontvoerd door de Russen. Inwoners van Motizjin vertelden dat de 50-jarige burgemeester en haar man elke samenwerking met de Russische invasietroepen weigerden.

Duitse staat neemt controle Gazprom-dochter over

De spanningen tussen de Duitse overheid en Russische gasleveranciers lijken in een nieuwe fase beland. Minister Habeck van Economische Zaken heeft aangekondigd dat hij Gazprom Germania onder Duits toezicht stelt. Voor een periode van zeker een half jaar neemt het Bundesnetzagentur, de Duitse toezichthouder op de energievoorziening, de controle over het bedrijf over.

Vorige week kondigde het Russische staatsbedrijf plotseling aan dat het met de Duitse dochteronderneming Germania zal stoppen, wat in Duitsland leidde tot onduidelijkheid over wie nou eigenlijk de eigenaar van het bedrijf was, en of gasleveranties nog wel gewaarborgd waren.

Inmiddels blijkt dat Gazprom heimelijk is bezig geweest om de in Berlijn gevestigde dochteronderneming te verkopen aan andere Russische bedrijven, mogelijk om een Duitse nationalisatie voor te zijn. Om toestemming voor de verkoop, die in het geval van Duitse kritieke infrastructuur verplicht is, werd de staat niet gevraagd. En dus achtte minister Habeck het noodzakelijk om in te grijpen. "Deze ondercuratelestelling dient ter bescherming van de openbare veiligheid en de levergaranties", aldus de minister en vice-kanselier. "We kunnen de Duitse energie-infrastructuur niet blootstellen aan de nukken van het Kremlin."

Zelensky spreekt vandaag VN-Veiligheidsraad toe

De Oekraïense president Zelensky spreekt vandaag de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties toe, zo heeft hij in zijn dagelijkse videotoespraak voor zijn landgenoten bekendgemaakt. Hij wil het hebben over de gedode burgers in de plaatsen van waaruit Russische troepen zich nu hebben teruggetrokken. In Boetsja, vlak bij Kiev, werden de afgelopen dagen ten minste 300 lichamen van burgers gevonden, maar volgens Zelensky is het waarschijnlijk dat er uit andere bevrijde plaatsen, zoals Borodjanka, nog veel hogere aantallen zullen komen.

"Ik wil graag benadrukken dat het heel belangrijk is dat er een compleet en transparant onderzoek komt", zei Zelensky in zijn toespraak, "waarvan de resultaten gedeeld worden met de hele internationale gemeenschap en worden uitgelegd." Hij roept journalisten op om af te reizen naar bevrijde plaatsen, om daar verslag te doen van de burgerslachtoffers, en zegt dat zich terugtrekkende Russische troepen er vermoedelijk alles aan zullen doen om bewijs van oorlogsmisdaden te vernietigen.

Volgens de Russische regering is de berichtgeving over gedode burgers in de voorsteden van Kiev nepnieuws, bedoeld om de reputatie van Rusland te beschadigen.

Oekraïense vluchtelingen keren terug naar Kiev: 'Ik wil naar huis'

Vanuit Lviv keren sommige vluchtelingen per trein huiswaarts naar Kiev. Velen van hen kennen iemand uit de voorstad Boetsja en reageren verslagen op het nieuws dat de afgelopen dagen naar buiten kwam over de Russische moorden onder burgers daar.

'Doden Boetsja lagen al weken op straat'

Verschillende lichamen van gedode burgers in Boetsja, in de buurt van Kiev, lagen al weken op straat. Dat blijkt uit een analyse van satellietbeelden van het Amerikaanse bedrijf Maxar en videobeelden door The New York Times. Rusland had gedurende die complete periode de macht over het stadje.

Op de beelden is te zien dat elf van de gedode inwoners van Boetsja tussen 9 en 11 maart op straat kwamen te liggen. De lichamen liggen in dezelfde positie als ze later zijn aangetroffen toen Oekraïense troepen het door Rusland verlaten Boetsja binnenreden. Drie andere lichamen zijn rond 20 en 21 maart op straat komen te liggen, blijkt uit de analyse van The New York Times.

De doodsoorzaak is niet bij alle slachtoffers duidelijk. Sommige stoffelijke overschotten zijn aangetroffen bij inslagkraters, andere werden gevonden met hun handen achter hun rug gebonden bij auto's en fietsen, met schotwonden in het hoofd.

Rusland ontkent verantwoordelijk te zijn voor de doden in Boetsja en zegt dat Oekraïne de situatie in Boetsja in scène heeft gezet om Moskou in een kwaad daglicht te stellen. Volgens Rusland zijn de lichamen pas na hun vertrek op 30 maart neergelegd. De beelden van The New York Times tonen echter het tegendeel aan.

Welkom

Goedemorgen en welkom in een nieuw liveblog over de oorlog in Oekraïne. Volg hier de laatste ontwikkelingen. Het blog van gisteren is hier terug te lezen.