Waarschijnlijk zaterdag extra persconferentie • Koopmans: nu handelen en boosteren

Waarschijnlijk zaterdag al extra persconferentie met nieuwe maatregelen

Het is waarschijnlijk dat er zaterdag al een nieuwe persconferentie gehouden wordt om de nieuwe coronamaatregelen bekend te maken, zeggen Haagse bronnen tegen de NOS. In de ochtend heeft het demissionaire kabinet overleg met de burgemeesters, in de middag is er extra kabinetsberaad over het laatste OMT-advies om zo snel mogelijk een harde lockdown in te voeren. Het is ook aannemelijk dat eventuele nieuwe maatregelen al in het weekend ingaan, om een stormloop op winkels en restaurants voor te zijn.

"Het is de verwachting dat het demissionaire kabinet dit ingrijpende advies gaat overnemen", zegt politiek verslaggever Ron Fresen. "Ze kunnen ook moeilijk anders, gezien de grote zorgen over hoe snel deze variant zich verspreidt. 'Het is alle hens aan dek', hoor je in kabinetskringen. Dit zou ook de eerste keer zijn dat ze al maatregelen nemen vóór er een nieuwe golf is."

"Het wordt wel een lastige boodschap voor het kabinet, want er is natuurlijk een hoop moedeloosheid bij veel Nederlanders. Zij denken: we zijn een jaar verder sinds de vorige lockdown, veel mensen zijn inmiddels gevaccineerd. En dan zijn we toch weer terug bij af, vlak voor de feestdagen."

Koopmans: nu handelen en boosteren

Het is volgens OMT-lid Marion Koopmans belangrijk zo snel mogelijk aanvullende maatregelen te nemen en de boosterprikcampagne op te voeren. Op die manier kan de verwachte impact van de besmettelijkere omikronvariant worden beperkt, tot er meer duidelijkheid is in hoeverre de variant wel of niet ziekmakender is.

"Bij alle vaccins die in Nederland gebruikt worden zie je dat de aangemaakte antistoffen tegen omikron duidelijk lager zijn", zegt Koopmans in talkshow Op1. Uit onderzoek is volgens haar inmiddels duidelijk dat de huidige vaccins veel minder goed werken om verspreiding van het virus te voorkomen. Mede daarom adviseert het Outbreak Management Team het demissionair kabinet een strenge lockdown in te voeren.

"We verwachten nog wel effect van vaccinatie op de ziekenhuisopnames, zeker na de booster", zegt Koopmans. Ze verwacht dat er pas over een week of twee echt duidelijkheid is. "Maar als je tot dan wacht, zit je mogelijk al volop in een stijgende lijn." De viroloog adviseert mensen zich te laten testen voordat ze in de kerstperiode op bezoek gaan, en de kring van mensen waar je nauw contact mee hebt zo klein mogelijk te houden. "Het is heel verstandig om daar serieus rekening mee te houden."

Outbreak Management Team adviseert harde lockdown: bijna alles dicht

Het Outbreak Management Team adviseert het kabinet een strenge lockdown in te stellen om de opmars van de omikronvariant af te remmen. De deskundigen willen dat vrijwel alles sluit: alleen essentiële winkels zoals supermarkten zouden open mogen blijven. Dat bevestigen Haagse bronnen. Eerder vandaag werd al duidelijk dat er bij de experts grote zorgen zijn over de snelle verspreiding van de variant.

Topfunctionaris van Johnson die kerstschandaal onderzoekt weg om eigen kerstfeest

De Britse topambtenaar Simon Case heeft zich teruggetrokken als leider van het onderzoek naar de kerstfeesten die vorig jaar zouden zijn gehouden op 10 Downing Street en in andere overheidsgebouwen. Hij deed dat nadat berichten naar buiten kwamen dat er ook in zijn kantoor een kerstfeest werd gehouden terwijl strenge lockdownregels van kracht waren.

Volgens de BBC werden uitnodigingen verstuurd voor een kerstfeest op het kantoor van Case, maar kwam uiteindelijk niemand opdagen. Ook werd een quiz gehouden voor mensen op kantoor. Volgens een woordvoerder van de regering deed het personeel dat echter vanachter hun werkcomputer en kwam het personeel niet samen.

Het onderzoek naar de kerstborrels van de medewerkers van premier Johnson wordt overgenomen door de topambtenaar Sue Gray.

Frankrijk kondigt 2G-beleid aan

Het Franse kabinet komt met een wetsvoorstel om de Franse vaccinatiepas strenger te maken. Op dit moment kan de pas ook worden gebruikt door ongevaccineerden die een PCR-test hebben gedaan. De regering wil dat op korte termijn alleen gevaccineerde en van corona genezen mensen de pas kunnen gebruiken, meldde de Franse premier Jean Castex in een toespraak.

Daarnaast wil de premier dat harder wordt opgetreden tegen mensen met valse coronapassen. Castex kondigde eveneens aan dat vanaf 3 januari ook mensen een boostervaccin mogen krijgen als ze vier maanden geleden een coronavaccin hebben ontvangen. Op dit moment is de tijd die tussen twee prikken moet zitten in Frankrijk nog vijf maanden.

Een andere maatregel die de premier aankondigde was dat vanaf maandag ziekenhuispersoneel twee keer zo veel loon krijgt voor overwerk.

Pfizer: coronacrisis mogelijk pas voorbij in 2024

Pfizer denkt dat de coronacrisis pas in 2024 voorbij is. Dat liet de geneesmiddelenfabrikant weten in een telefonisch overleg met beleggers. Het bedrijf verwacht dat in 2024 het coronavirus wereldwijd een endemie zal worden. Dit betekent dat het aantal besmettingen constant blijft, en dat het virus zich niet verder verspreidt.

De fabrikant maakte vandaag eveneens bekend dat twee vaccinaties bij kinderen tussen de 2 en 4 jaar oud minder effect hebben op het afweersysteem dan verwacht. In het onderzoek kregen deze kinderen een lage dosis van het Pfizer/BioNTech-vaccin. Het bedrijf werkt nu aan een vaccinatie, verdeeld over drie prikken, voor kinderen van 2 tot 16 jaar.

Man met vervalst vaccinatiebewijs loopt in Duitsland tegen de lamp

Een 33-jarige man die zijn vaccinatiebewijs had vervalst, is in Duitsland tegen de lamp gelopen door zijn eigen mobiele telefoon, meldt de Duitse zender ZDF. De man vloog vanuit Kiev naar Frankfurt en toonde de Duitse politie een vaccinatiebewijs met een onjuiste stempel.

De man, wiens nationaliteit niet wordt vermeld, werd volgens de ZDF bij zijn controle steeds nerveuzer en vroeg de politie herhaaldelijk zijn vaccinatiebewijs terug te geven. Omdat een agent de zaak niet vertrouwde, belde hij met het nummer van de arts die op het vaccinatiebewijs stond vermeld. Hierop begon de mobiele telefoon van de verdachte te rinkelen. De man werd aangehouden en zijn telefoon is in beslag genomen. Hij wordt verdacht van valsheid in geschrifte.

Venlo schrapt alle activiteiten rond carnaval

Venlo heeft alle activiteiten rond carnaval geschrapt, meldt 1limburg. "De actuele nog steeds hoge besmettingscijfers, de onophoudelijke druk op de zorg, maar zeker ook de sombere verwachtingen voor de eerste weken van het nieuwe jaar als gevolg van de omikronvariant laten ons geen andere keuze", schrijven de organisatoren.

Het is andermaal een streep door de rekening voor carnavalsvierders. Op veel plekken in Noord-Brabant en Limburg ging 11 november ook al de viering van het begin van het carnavalsseizoen niet door vanwege de vele coronabesmettingen en de druk op de zorg. Het is komend jaar carnaval van 26 februari tot en met 1 maart.

Nederland heeft al coronapillen gereserveerd bij fabrikant

Nederland heeft via een Europees inkoopprogramma en ook direct bij farmaceut Merck al orders geplaatst voor de coronapillen die half november zijn goedgekeurd door het Europees Geneesmiddelenbureau EMA. Dat laat het ministerie van VWS weten. Om hoeveel pillen het gaat kan het ministerie niet zeggen, want er wordt nog gesproken over de prijs. Hoeveel er nodig zijn, is ook nog niet zeker.

Het gaat om het middel Molnupiravir (ook bekend als Lagevrio) van Merck. Een andere pil, Paxlovid van fabrikant Pfizer, koopt Nederland samen met een aantal andere EU-landen in. Antwoorden op de belangrijkste vragen daarover hebben we op een rij gezet.

Morgen spoedoverleg over dringend OMT-advies omikronvariant

Morgen vindt er spoedoverleg plaats naar aanleiding van het OMT-advies over de omikronvariant van het coronavirus, melden ingewijden. Daarbij schuiven de meest betrokken ministers, gedeeltelijk online, aan. Tijdens deze bijeenkomst wordt besloten wat er moet worden gedaan met het dringende advies van het OMT.

Er is een mogelijkheid dat dat meteen al leidt tot besluiten over nieuwe maatregelen, die dan mogelijk ook worden aangekondigd. Ook kan afgesproken worden om zondag of na het weekend in een Catshuisoverleg het advies eerst nog verder te bespreken.

OMT: extra maatregelen vanwege omikron noodzakelijk

Het Outbreak Management Team heeft het kabinet geadviseerd om snel extra maatregelen te nemen vanwege de opmars van de omikronvariant. Dat zeggen bronnen rondom het OMT tegen de NOS. De deskundigen van het OMT maken zich grote zorgen over de snelle verspreiding van de variant in Nederland.

Om welke maatregelen het gaat is niet duidelijk. Begin volgende week volgt naar verwachting een nieuwe persconferentie van het kabinet.

Uit cijfers uit Amsterdam, dat waarschijnlijk vooroploopt in Nederland, blijkt dat het aantal mensen met de omikronvariant elke twee à drie dagen verdubbelt. Volgende week zal de variant naar verwachting dominant zijn in de hoofdstad.

15.433 positieve tests, gemiddeld daling

Bij het RIVM zijn tot 10.00 uur vanmorgen 15.433 nieuwe positieve tests gemeld. Dat zijn er 990 minder dan gisteren.

Gemiddeld daalt het aantal positieve coronatests ook: in de afgelopen zeven dagen werden gemiddeld 15.202 positieve tests per dag geregistreerd. Dat is 24 procent minder dan de zeven dagen daarvoor.

Sinds 4 december geldt er een aangepast testbeleid. Mensen met lichte klachten kunnen nu ook volstaan met een zelftest. Als de test positief uitvalt, moet die persoon alsnog naar de GGD voor een PCR-test. Hierdoor kunnen de besmettingscijfers worden vertekend.

61 overleden covidpatiënten

Bij het RIVM werden 61 overleden covidpatiënten gemeld. De afgelopen zeven dagen registreerde het RIVM gemiddeld 53 doden per dag, tegen 60 doden per dag een week eerder.

Vrijwel alle profvoetballers in hoogste Italiaanse divisie zijn dubbel gevaccineerd

Vrijwel alle profvoetballers in de Serie A, de hoogste voetbalcompetitie van Italië, zijn dubbel gevaccineerd. De profcompetitie deelde vrijdag mee dat 98 procent van alle spelers twee prikken heeft gehad.

Hoeveel voetballers ook een boostershot hebben gehad, is niet bekendgemaakt. Tot nu toe zijn er dit seizoen nog weinig coronagevallen in de Italiaanse competitie. In de afgelopen weken werden echter wel enkele positieve gevallen bekendgemaakt. Zo testten AS Roma-middenvelders Bryan Cristante en Gonzalo Villar positief en ook Diego Demme en Matteo Politano van Napoli.

Midden oktober maakte ook de Premier League, de hoogste Engelse competitie, bekend hoeveel spelers gevaccineerd zijn. Toen bleek dat 81 procent eenmaal is ingeënt en dat 68 procent een tweede prik heeft gehad. In de English Football League, de lagere profniveaus, ligt dat aantal flink lager. Daar liet 25 procent van de spelers van de 72 aangesloten clubs weten geen plannen te hebben om zich te laten vaccineren, meldde de competitie gisteren.

De Jonge maakt zich zorgen om omikron, maar loopt niet vooruit op maatregelen

Demissionair minister De Jonge wil niet vooruitlopen op eventuele nieuwe maatregelen in verband met de omikronvariant van het coronavirus. "Maar als het nodig is om dat virus scherp af te remmen, te vertragen - om die golf die verwacht wordt te vertragen dan zullen we die nemen. Of dat nodig is, horen we van het OMT", aldus De Jonge, die benadrukt dat hij zich grote zorgen maakt over de omikronvariant.

Het OMT is vandaag bijeen en werkt aan een advies dat ook hierover zal gaan. Afhankelijk van de aanbevelingen wordt bepaald of er opnieuw een Catshuisoverleg volgt over extra maatregelen.

"Wat we in ieder geval weten is dat de mensen die wel hun eerste en tweede prik hebben gehad, onvoldoende beschermd zijn tegen de nieuwe variant." De Jonge roept mensen daarom op om een boosterafpraak te maken als ze kunnen. "Haal hem nou, het is echt nodig."

Hij ziet dat het erg druk is bij de callcenters van de GGD. Mensen die moeite hebben met het maken van een afspraak, bijvoorbeeld omdat er geen plek lijkt te zijn, vraagt hij om het later opnieuw te proberen. "Er wordt ongelooflijk hard opgeschaald. Als het nu niet lukt: morgen zijn er weer nieuwe slots en een dag later weer." In de tweede helft van januari moet iedereen volgens De Jonge aan de beurt zijn geweest.

2472 coronapatiënten in het ziekenhuis

In de ziekenhuizen zijn 186 nieuwe coronapatiënten opgenomen op de verpleegafdeling. Op de IC's kwamen er 38 nieuwe patiënten bij.

In de ziekenhuizen nam de bezetting af. Er liggen nu 2472 mensen met corona in het ziekenhuis (gisteren: 2568), van wie 638 op de IC (gisteren: 645), meldt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS). Momenteel liggen er 16 patiënten in Duitsland op de IC.

In onderstaande drie grafieken zie je hoe de instroom en bezetting in de ziekenhuizen zich heeft ontwikkeld, en wat de ruimte op de intensive cares is:

Weer aanpassing in eindexamenregels door corona

Eindexamenkandidaten krijgen dit schooljaar zonodig een extra herkansing. Ook komt er een mogelijkheid om hun examens te spreiden over twee tijdvakken, waardoor ze meer voorbereidingstijd hebben.

Het is het derde jaar op rij dat er vanwege corona aanpassingen zijn.

'Bekende coronademonstrant' aangehouden bij woning De Jonge

De politie in Rotterdam heeft een man aangehouden bij de woning van demissionair minister De Jonge van Volksgezondheid. Hij zou zich daar "onwenselijk" hebben gedragen.

Het AD meldt dat het om een bekende coronademonstrant gaat die vaker bij coronademonstraties is aangehouden. Volgens de krant zond hij een livevideo uit waarin hij "verhaal ging halen" bij de woning van De Jonge. Hij liet door de intercom weten met de minister te willen spreken, maar kreeg nul op het rekest.

Niet lang daarna werd hij aangehouden. Hij is na verhoor weer vrijgelaten, zegt de politie.

ILT waarschuwt voor verkeerd gebruik desinfectie in supermarkten

Hand- en oppervlaktedesinfectiemiddelen moeten in supermarkten beter gebruikt worden. Tot die conclusie is de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) gekomen na een rondgang bij 29 supers. In zeven supermarkten werden handdesinfectiemiddelen die niet op basis van ethanol zijn gebruikt.

De ILT stelt dat als er wel de juiste middelen worden gebruikt er nergens in winkels wordt uitgelegd op welke wijze de desinfectie moet worden gebruikt. "Daardoor ontsmetten de meeste mensen hun handen te kort en is geen sprake van effectieve desinfectie."

De zeven supermarkten die het verkeerde handdesinfectiemiddel hebben gebruikt, moesten daarmee stoppen. Zij hebben een waarschuwingsbrief gekregen en moeten ervoor zorgen dat de juiste middelen worden ingezet.

Van de 29 supermarkten, boden 22 een oppervlaktedesinfectiemiddel aan. Eén daarvan gebruikte hiervoor een toegestaan middel. "Door het niet goed gebruiken van de juiste desinfectiemiddelen ontstaat schijnveiligheid", waarschuwt de dienst nu.

Dreiging met schorsing vergadering omdat PVV-Statenlid geen mondmasker draagt

Het Brabantse Statenlid voor de PVV Van der Kammen heeft tijdens de vergadering van de Provinciale Staten geweigerd om een mondkapje te dragen. Om die reden dreigde commissaris van de koning Adema om de vergadering fysiek te staken en digitaal verder te gaan, meldt Omroep Brabant.

Statenleden zijn verplicht om een mondmasker te dragen als ze naar het spreekgestoelte of het toilet willen lopen. Op de eigen zitplaats hoeft het masker niet op. Volgens de omroep houden alle leden zich daaraan, behalve Van der Kammen. Waarom ze geen masker draagt, wordt niet duidelijk.

De commissaris kreeg bijval van verschillende partijen. "Als dit zo doorgaat komen wij niet meer naar fysieke vergaderingen," zei Everling van de SP. "Wat iemand thuis doet moet-ie zelf weten. Hier moeten we ons aan de wet houden," aldus CDA'er De Hoon.

Oostenrijk versoepelt regels voor ongevaccineerden tijdens Kerst

Ongevaccineerden in Oostenrijk mogen tijdens de feestdagen in groepen van maximaal tien mensen bijeenkomen, melden Oostenrijkse media. Daarmee worden de lockdownregels voor die groep versoepeld.

Voor gevaccineerde en genezen Oostenrijkers geldt een maximale groepsgrootte van 25 personen. Vanaf tien gasten moeten er coronapassen worden getoond. Die zijn vanwege het 2G-beleid niet beschikbaar voor ongevaccineerden. De passen zijn in Oostenrijk verplicht op veel publiek toegankelijke locaties, bijvoorbeeld restaurants en cafés.

De versoepeling geldt alleen op 24, 25, 26 en 31 december.

Twee agenten voor rechter om geweld tijdens coronademonstratie

Het Openbaar Ministerie gaat twee agenten vervolgen voor het geweld dat ze hebben gebruikt tijdens een coronaprotest op 14 maart op het Malieveld in Den Haag. Het OM vindt "het geweld waarmee zij een demonstrant aanhielden niet proportioneel".

Het slachtoffer liep meerdere verwondingen op, onder meer aan het hoofd. Ook had hij een bijtwond van een politiehond.

Kerstontbijt week eerder: 'Heel leuk, maar ook een beetje raar'

Scholen maken zich op voor verlengde kerstvakantie

Basisscholen door het hele land maken zich op voor de laatste schooldag voordat de vervroegde kerstvakantie begint. De scholen gaan een week eerder dicht om het aantal besmettingen niet verder te laten oplopen.

Op het laatste moment worden kerstontbijten en kerstvieringen georganiseerd. Zo ook op basisschool de Toermalijn in Bavel. Directeur Gert-Jan Heeren zegt in het NOS Radio 1 Journaal dat hij de vervroegde sluiting wel zag aankomen. "Ook al had de minister aangegeven de scholen te allen tijde open te willen houden, je merkte al heel snel dat het toch een andere kant op ging", zegt hij.

Op zijn school maken gemiddeld twaalf kinderen per dag gebruik van de noodopvang. "Dat is op een totaal van 300 leerlingen", verduidelijkt hij. Heeren zegt de extra tijd nu vooral te gebruiken om achterstallige administratie weg te werken. Al het onderwijspersoneel moet komende week gewoon werken.

Of de sluiting van de scholen verstandig is, kan hij niet goed beoordelen. "Als ouders zich aan de afspraak houden om in de eigen gezinsbubbel te blijven, dan snap ik het. Maar als alle ouders op vakantie gaan en grote vakantieparken bezoeken, dan vraag ik me af waar dit beleid toe gaat leiden." Maar tegelijkertijd ziet hij ook het aantal besmettingen op zijn school oplopen. "En dat zou betekenen dat ik verschillende groepen vanaf maandag toch thuis had moeten laten."

Niet iedereen staat te springen om boosterprik

Het vaccinatieprogramma voor boosterprikken is in een stroomversnelling gekomen. Alle 18-plussers hebben in januari al de kans om de prik te halen, en de tijd die tussen de laatste prik en boosterprik moet zitten, is verkort van zes naar drie maanden.

Toch staat niet iedereen te springen voor een tweede of derde prik in hun arm. Uit een enquête van het RIVM (afgenomen in de laatste week van november) blijkt dat 87 procent van de mensen die volledig zijn gevaccineerd, bereid is een boosterprik te nemen.

Uit een ander RIVM-onderzoek blijkt dat dit bereidheidspercentage onder 70-plussers hoger ligt (ruim 90 procent) dan bij jongeren (zo'n 63 procent van de 16- tot 24-jarigen). Daarbij wordt als kanttekening geplaatst dat de ondervraagden niet geheel representatief zijn voor de Nederlandse bevolking.

Rutte: 'Ik ben niet optimistisch en houd je aan de regels als je toch reist'

Demissionair premier Rutte is er vanwege de omikronvariant niet gerust op dat vrij reizen binnen de EU mogelijk blijft. Gisteren riepen regeringsleiders bij de EU-top elkaar op om terughoudend te zijn met extra eisen stellen.

Zo eisen Italië, Portugal en Griekenland nu, afhankelijk van de vaccinatiestatus, naast de coronapas ook een negatieve PCR of antigeentest van reizigers. Leiders van andere landen vrezen dat het draagvlak voor maatregelen wegvalt als niet alle lidstaten dezelfde koers aanhouden.

Sterftecijfer daalt voor het eerst in acht weken

In de tweede week van december zijn minder mensen overleden dan in de week ervoor. Het is voor het eerst sinds half oktober dat het wekelijkse sterftecijfer is gedaald, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek. Het aantal overlijdens nam af van ruim 4300 naar ongeveer 4100.

Vanwege corona is het sterftecijfer nog altijd wel fors hoger dan de afgelopen jaren gebruikelijk was in deze tijd van het jaar. De oversterfte is ongeveer 1050. Onder alle leeftijdsgroepen overleden vorige week meer mensen dan verwacht.

Britse media: Johnson was ook op tuinfeestje

De Britse premier Johnson zou in mei vorig jaar al de coronaregels hebben overtreden. Daarover schrijven The Guardian en The Independent. Hij zou na een persconferentie in de tuin van zijn ambtswoning zijn geweest voor pizza's en drank.

De premier bleef ongeveer een kwartier, maar het feestje duurde volgens de kranten tot laat in de avond. Destijds golden strenge coronaregels. Een woordvoerder van de regering zegt dat het ging om een korte nabespreking van de persconferentie.

Johnson ligt al een tijd onder vuur vanwege overtredingen van de coronaregels op onder meer een kerstborrel.

Slowaakse oud-premier opgepakt voor organiseren protest

De Slowaakse voormalige premier Robert Fico is gisteravond in de hoofdstad Bratislava aangehouden. De politie pakte hem op voor het organiseren van een betoging tegen de coronamaatregelen van de regering.

Vanwege corona zijn in Slowakije samenkomsten van meer dan zes mensen verboden en dat geldt ook voor demonstraties. Fico, die gedurende twee periodes premier was maar tegenwoordig in de oppositie zit, wilde dat verbod omzeilen door een protest te organiseren in de vorm van een auto-optocht.

De politie was het daar niet mee eens en hield hem aan voordat het protest kon beginnen. In een politieauto werd hij weggevoerd.

Subsidie voor vaste bedrijfslasten ondernemers

Ondernemers kunnen in het vierde kwartaal van dit jaar subsidie krijgen voor hun vaste bedrijfslasten. De overheid heeft bekendgemaakt dat de zogeheten Tegemoetkoming Vaste Lasten (TVL) vanaf maandag aangevraagd kan worden. Dat geldt alleen voor ondernemers die ten opzichte van een jaar eerder minimaal 30 procent omzetverlies lijden.

Bedrijven die voor de TVL in aanmerking komen, krijgen 100 procent subsidie voor de vaste lasten van hun sector. Het maximale bedrag dat de overheid per mkb-onderneming uitkeert is 550.000 euro, grotere bedrijven krijgen maximaal 600.000 euro. Tot en met 28 januari kan de steun aangevraagd worden.

De TVL vervangt in het vierde kwartaal de VLN-steunregeling. Die is bedoeld voor ondernemers die getroffen zijn door de nachtsluiting.

Welkom

Welkom in het liveblog van vrijdag 17 december. In dit blog houden we je op de hoogte van het laatste coronanieuws uit binnen- en buitenland. Het blog van gisteren staat hier.