liveblog
NOS NieuwsAangepast

'Aandeel omikron besmettingen Amsterdam vertienvoudigd' • Britse groothandel vroeg commissie in China

liveblog gesloten

Subsidie voor vaste bedrijfslasten ondernemers

Ondernemers kunnen in het vierde kwartaal van dit jaar subsidie krijgen voor hun vaste bedrijfslasten. De overheid heeft bekendgemaakt dat de zogeheten Tegemoetkoming Vaste Lasten (TVL) vanaf maandag aangevraagd kan worden. Dat geldt alleen voor ondernemers die ten opzichte van een jaar eerder minimaal 30 procent omzetverlies lijden.

Bedrijven die voor de TVL in aanmerking komen, krijgen 100 procent subsidie voor de vaste lasten van hun sector. Het maximale bedrag dat de overheid per mkb-onderneming uitkeert is 550.000 euro, grotere bedrijven krijgen maximaal 600.000 euro. Tot en met 28 januari kan de steun aangevraagd worden.

De TVL vervangt in het vierde kwartaal de VLN-steunregeling. Die is bedoeld voor ondernemers die getroffen zijn door de nachtsluiting.

Geen nieuw geboortejaar aan beurt, maar prikcampagne volgens ministerie op koers

In de persconferentie deze week is beloofd dat de boostercampagne fors wordt opgevoerd, maar sindsdien zijn er geen nieuwe geboortejaren aan beurt gekomen. Het ministerie van Volksgezondheid zegt dat de operatie nog op stoom moet komen en dat de doelstelling gehaald zal worden.

Eind volgende week zijn alle 45-plussers uitgenodigd voor een boosterprik, beloofde demissionair minister De Jonge dinsdagavond. Vandaag waren voor de tweede dag op rij de telefoonlijnen van de GGD's overbelast. Er is zoveel animo voor de extra vaccinatie, dat mensen er niet doorkomen bij het callcenter. Iedereen wordt aangeraden online een afspraak in te plannen.

Commissies betaald bij mondkapjesdeal, ministerie sleept Brits bedrijf voor de rechter

Een Brits bedrijf dat de Nederlandse overheid heeft geholpen bij de inkoop van mondkapjes, spatbrillen en jassen, wordt door het ministerie van VWS voor de rechter gesleept. Dat meldt staatssecretaris Blokhuis aan de Tweede Kamer naar aanleiding van een publicatie vorige maand in de Volkskrant.

Inkopers van de Britse groothandel van medische middelen Bunzl hebben tijdens hun werk voor VWS zo'n 2 miljoen euro aan commissies bedongen bij Chinese leveranciers. Dat geld is via de aankoop van de beschermingsmiddelen door de overheid betaald, zonder dat het Rijk daarover ingelicht was.

Bunzl had voor de werkzaamheden juist beloofd zonder winstoogmerk te helpen bij de inkoop van de goederen. Die werden gebruikt voor de Nederlandse zorgsector, waar door de pandemie schaarste ontstaan was.

Het ministerie heeft gevraagd aan Bunzl of het de commissies wil terugbetalen, maar dat is het bedrijf niet van plan. "Het gaat hier om belastinggeld en daarom heeft mijn ministerie alles in het werk gesteld om deze onregelmatigheid recht te zetten. Bovendien heeft Bunzl in het artikel van de Volkskrant en op haar website erkend dat er commissies zijn bedongen. Daar bestaat dus geen misverstand over", zegt Blokhuis. Daarom wil VWS de financiële schade verhalen op het bedrijf.

Effectiviteit Janssenvaccin tegen deltavariant neemt toe

Drie maanden na een prik met het Janssenvaccin neemt de effectiviteit daarvan toe voor mensen in de leeftijdsgroep van 50 tot en met 69 jaar. Dat stelt het RIVM in een onderzoek naar de effectiviteit van vaccins tegen de deltavariant van het coronavirus.

Vier weken na de prik is het vaccin voor 50 procent effectief bij mensen in die leeftijdsgroep. Na drie maanden is dat volgens het RIVM 25 procent hoger. In de overige onderzochte leeftijdscategorieën was die stijging niet te zien.

De jongste gevaccineerde leeftijdsgroep die onderzocht is, is 12 tot en met 29 jaar oud. De oudste groep bestaat uit 70-plussers.

Minder effectiviteit mRNA bij 70-plussers

Bij de mRNA-vaccins van Pfizer en Moderna loopt de effectiviteit tegen een infectie met de deltavariant af naarmate de tijd verstrijkt. Twee weken na de tweede prik beschermen de vaccins tussen de 75 en 90 procent tegen besmetting. Zes maanden later is dat 70 tot 80 procent. Voor mensen boven de 70 is de effectiviteit van mRNA-vaccins minder hoog, en neemt die ook sneller af.

'Aandeel omikronvariant bij coronabesmettingen Amsterdam bijna vertienvoudigd'

Microbioloog en OMT-lid Menno de Jong zegt dat de opkomst van de omikronvariant snel gaat. In Amsterdam was die volgens hem vorige week maandag verantwoordelijk voor 2,5 procent van de positieve testresultaten. Gisteren was dat al bijna 25 procent, zei hij bij EenVandaag.

Dat is volgens De Jong dezelfde toename als in Engeland, ondanks de beperkingen die nu gelden. Amsterdam is volgens hem een voorbode van wat er in de rest van het land gaat gebeuren.

In het EenVandaag Opiniepanel zegt een derde van de respondenten Kerst met meer dan vier mensen te gaan vieren. De helft daarvan zegt niet van te voren te testen op het coronavirus. "Daar maak ik me zorgen over, want inmiddels is wel duidelijk dat die omikronvariant besmettelijk is en dat het vaccin daar niet voldoende tegen werkt", zegt De Jong. De maatregelen en handhaving daarvan zijn daarom in zijn ogen meer nodig dan ooit.

Man aangehouden voor verkopen valse QR-codes

De politie heeft een 19-jarige man uit het Brabantse Riel aangehouden voor het verkopen van valse QR-codes op sociale media. Hij verkocht ze via Instagram voor vijftig euro per stuk.

Programmamaker Kees van der Spek ontmaskerde de verdachte. Na onderzoek was Van der Spek het huis van de QR-codeverkoper op het spoor gekomen. Daarna zocht hij hem thuis op en werd de politie gebeld, meldt Omroep Brabant.

De aangehouden man wordt verdacht van valsheid in geschrifte. De beelden die Van der Spek heeft gemaakt tijdens de opnames zijn aan de politie gegeven.

Discussie regeringsleiders EU over eigen reisregels landen

Lidstaten van de Europese Unie die eigen voorwaarden gaan stellen aan reizigers om hun land binnen te komen zetten het succes van het coronacertificaat op het spel. Meerdere regeringsleiders hebben daarvoor gewaarschuwd op de EU-top in Brussel, meldt persbureau ANP. Italië en Portugal eisen van gevaccineerde reizigers ook een recente negatieve PCR-test. Griekenland overweegt zo'n maatregel.

Maar onder meer België en Luxemburg zijn bang dat dat ten koste gaat van het draagvlak voor de coronamaatregelen. Als landen iets extra's willen doen mag dat niet ten koste van het vrij reizen en van de interne markt gaan, vinden ze. België spreekt ook namens Nederland, zolang demissionair premier Rutte nog bezig is met het Kamerdebat over het regeerakkoord. Hij wil vanavond alsnog naar Brussel om aan te schuiven bij de top.

Coronapil Pfizer mag gebruikt worden van Europees Geneesmiddelenbureau

Covidpatiënten in lidstaten van de EU mogen de coronapil Paxlovid van Pfizer alvast gebruiken voor de bestrijding van coronaklachten. Dat heeft het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) besloten. Het middel zit nog in de procedure van definitieve goedkeuring, maar in afwachting daarvan kan het alvast worden ingezet.

De EMA baseert het advies op tussentijdse resultaten van een onderzoek dat is uitgevoerd met besmette mensen die niet in het ziekenhuis lagen. Allen waren ongevaccineerd en hadden onderliggend lijden, waardoor ze volgens de EMA kans hadden om ernstig ziek te worden.

Het middel van Pfizer is bedoeld voor volwassenen die net positief zijn getest op covid-19 en bij een risicogroep horen. Pfizer claimde in november dat gebruik van de pil de kans op een ziekenhuisopname met 89 procent vermindert.

Twee nieuwe coronamedicijnen goedgekeurd

Het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) heeft groen licht gegeven voor het gebruik van twee nieuwe medicijnen tegen covid-19 in lidstaten van de Europese Unie. Het eerste medicijn staat bekend als Xevudy en is bedoeld voor mensen met hoge kans op een ernstig ziekteverloop vanwege onderliggende kwalen. Het andere middel heet Kineret, en wordt gebruikt om het immuunsysteem te onderdrukken. Verschillende soorten reuma worden er al mee behandeld.

In het onderzoek naar Xevudy kregen 1057 patiënten het middel of een placebo toegediend. Van de groep met corona die het medicijn daadwerkelijk kreeg, belandde 1 procent langer dan 24 uur in het ziekenhuis. Bij de groep die de placebo kreeg toegediend moest 6 procent in het ziekenhuis worden opgenomen, en twee mensen overleden aan de gevolgen van het virus. Alleen patiënten ouder dan 12 jaar en zwaarder dan 40 kilo mogen volgens het EMA Xevudy toegediend krijgen.

Kineret mag worden gebruikt bij volwassenen met corona die zuurstof nodig hebben, adviseert het EMA. Uit onderzoek zou blijken dat het ontstekingen remt die worden veroorzaakt door covid-19.

Prikcallcenter GGD weer overbelast na bijna miljoen belletjes in een dag

De GGD roept voor de tweede dag op rij op om online een prikafspraak te maken, omdat het callcenter overbelast is. Gisteren hebben bijna een miljoen mensen het nummer gebeld, meldt een GGD-woordvoerder.

"Dat is een extreem hoog hoog aantal. Het leidt ertoe dat mensen er niet doorheen komen om een prikafspraak te maken." Daarom roept gezondheidsdienst net als gisteren op via de website een boostervaccinatie in te plannen.

16.439 positieve tests, gemiddeld daling

Bij het RIVM zijn tot 10.00 uur vanmorgen 16.439 nieuwe positieve tests gemeld. Dat zijn er 2902 meer dan gisteren. Gemiddeld daalt het aantal positieve coronatests juist: in de afgelopen zeven dagen werden gemiddeld 15.503 positieve tests per dag geregistreerd. Dat is 25 procent minder dan de zeven dagen daarvoor.

Sinds 4 december geldt er een aangepast testbeleid. Mensen met lichte klachten kunnen nu ook volstaan met een zelftest. Als de test positief uitvalt, moet die persoon alsnog naar de GGD voor een PCR-test. Hierdoor kunnen de besmettingscijfers worden vertekend.

55 overleden covid-patiënten

Bij het RIVM werden 55 overleden covid-patiënten gemeld. De afgelopen zeven dagen registreerde het RIVM gemiddeld 56 doden per dag, tegen 57 doden per dag een week eerder.

In de onderstaande twee grafieken zie je de ontwikkeling van het aantal positieve tests en het aantal doden:

Ziekenhuisbezetting wederom gedaald

Het aantal door coronapatiënten bezette ziekenhuisbedden is voor de tweede dag op rij afgenomen. Er liggen nu 2568 mensen met corona in het ziekenhuis (gisteren: 2642), van wie 645 op de IC (gisteren: 646), meldt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS).

In de ziekenhuizen zijn 205 nieuwe coronapatiënten opgenomen op de verpleegafdeling. Op de IC's kwamen er 34 nieuwe patiënten bij. Momenteel liggen er 22 patiënten in Duitsland op de IC.

In onderstaande drie grafieken zie je hoe de instroom en bezetting in de ziekenhuizen zich heeft ontwikkeld, en wat de ruimte op de intensive cares is:

Koningin Elizabeth cancelt kerstlunch

De Britse koningin Elizabeth heeft haar traditionele kerstlunch voor haar familie geannuleerd vanwege het toenemende aantal besmettingen met de omikronvariant in het land. De lunch wordt normaal gesproken in aanloop naar Kerstmis gehouden op Windsor Castle.

Een bron zegt tegen de BBC dat het evenement de kerstplannen van te veel mensen in gevaar zou kunnen brengen. Vorig jaar ging de lunch ook al niet door vanwege de coronacrisis.

Aangifte tegen voorman Viruswaarheid

Meer dan 22.000 mensen hebben bij het Openbaar Ministerie in Rotterdam aangifte gedaan tegen Willem Engel, de voorman van actiegroep Viruswaarheid. Volgens initiatiefnemer Norbert Dikkeboom maakt Engel zich sinds het begin van de coronacrisis schuldig aan opruiing, oplichting, het verspreiden van onjuiste medische informatie en het doen van uitlatingen met een terroristisch oogmerk. "Dat is voldoende om toch eens tot deze stap over te gaan", zei Dikkeboom in het NOS Radio 1 Journaal.

Weer geen NK veldrijden

Voor het tweede jaar op rij gaan de Nederlandse kampioenschappen veldrijden in Zaltbommel niet door. In verband met de huidige coronamaatregelen kunnen de NK niet plaatsvinden in het weekend van 8 en 9 januari 2022.

Viering verjaardag Noorse prinses uitgesteld

De viering van de achttiende verjaardag van de Noorse prinses Ingrid Alexandra is vanwege de coronasituatie uitgesteld, heeft het Noorse koningshuis laten weten. Een galadiner en andere festiviteiten die op 21 januari waren gepland, gaan niet door.

De mededeling uit Noorwegen komt een dag nadat duidelijk is geworden dat op een feest van prinses Amalia te veel gasten aanwezig zijn geweest. Volgens De Telegraaf waren er zo'n honderd gasten op het feest ter ere van Amalia's achttiende verjaardag. Demissionair premier Rutte spreekt van 21 genodigden, maar het aantal genodigde gasten strookt in ieder geval niet met het corona-advies van het kabinet, dat aanraadt om maximaal vier gasten thuis te ontvangen.

Het koninklijke gezin geeft daarmee opnieuw niet het goede voorbeeld. Vorig jaar raakten de Oranjes ook in opspraak naar aanleiding van de coronaregels. Het gezin vertrok met het regeringsvliegtuig naar hun Griekse vakantievilla, terwijl het kabinet alle Nederlanders juist had geadviseerd om zo min mogelijk te reizen. En vorige zomer werden koning Willem-Alexander en koningin Máxima ook al in verlegenheid gebracht door een vakantiefoto. Daarop was te zien dat zij te weinig afstand hielden van een restauranthouder.

Oproep voor uitstel voetbal Premier League

Thoms Frank, de trainer van de Londense voetbalclub Brentford, vindt dat alle wedstrijden in de Premier League dit weekend uitgesteld moeten worden. De club kampt met 13 besmettingen in de selectie en staf. "De coronabesmettingen gaan door het dak bij alle Premier League-clubs", zei Frank.

Afgelopen week werd het competitieduel tussen Brentford en Manchester United al uitgesteld vanwege meerdere besmettingen bij de club uit Manchester. Het Verenigd Koninkrijk had gisteren een recordaantal nieuwe besmettingen: ruim 78.000.

Omtzigt positief getest op corona

Kamerlid Pieter Omtzigt is vandaag niet bij het formatiedebat aanwezig omdat hij gisteravond positief is getest op het coronavirus. De klachten vallen vandaag mee, laat Omtzigt weten.

Veel ziekmeldingen, vooral in het onderwijs

Het aantal ziekmeldingen in de maand november is vergeleken met de maand oktober met een derde gestegen, melden arbodiensten aan het ANP. De stijging van het aantal ziekmeldingen in een maand is niet eerder zo hoog geweest, volgens ArboNed en HumanCapitalCare. Het coronavirus en de griep veroorzaken volgens de arbodiensten het meeste verzuim.

De grote uitschieter is het onderwijs: 77 procent meer ziekmeldingen in een maand tijd. "Dat betekent 14 ziekmeldingen per 100 medewerkers in het onderwijs", zegt Truus van Amerongen, bedrijfsarts en directeur medische zaken bij ArboNed. Volgens de arbodiensten is dit de hoogste stijging ooit gemeten.

NS schrapt tijdelijk treinen om avondlockdown

Vanaf maandag schrapt de NS tijdelijk een aantal treinen in de avond, nacht en spits. Op zes trajecten gaat er tijdens de spits een trein minder rijden. Op twee trajecten gaat de nachttrein niet meer.

Sinds het invoeren van de avondlockdown zijn er minder reizigers in de avond. Voor die maatregelen zat ten opzichte van 2019 nog 55 procent van het gebruikelijk aantal reizigers tijdens de avonduren in de spits. Nu is dat 40 procent.

Het gaat om deze trajecten:

  • Den Helder - Alkmaar
  • Amsterdam - Enkhuizen
  • Assen - Groningen
  • Veenendaal Centrum - Driebergen Zeist
  • Rotterdam- Gouda Goverwelle
  • Utrecht - Houten Castellum
  • Zwolle - Groningen (nachttrein)
  • Utrecht - Eindhoven - Rotterdam (nachttrein)

Ook is de NS van plan om "op korte termijn" twee uur eerder met de gebruikelijke avonddienstregeling te starten. Dan zouden er op elf trajecten na 18.30 uur minder treinen gaan rijden. Wanneer dat precies gebeurt, is nog niet duidelijk.

Strengere regels voor Britten die naar Frankrijk gaan

Frankrijk gaat de inreisbeperkingen voor reizigers vanuit het Verenigd Koninkrijk opvoeren, heeft een regeringswoordvoerder aan de tv-zender BFM gemeld. Een negatieve testuitslag van een PCR-test mag nog 24 uur oud zijn, in plaats van 48 uur. De Franse premier maakt alle nieuwe beperkingen vandaag nog bekend.

Het Verenigd Koninkrijk had gisteren een recordaantal nieuwe besmettingen: ruim 78.000.

Drukker in sportscholen door kortere openingstijden

De avondlockdown leidt tot drukte in sportscholen. "Het is echt bizar", zegt Markus Torenstra van Fresh Gym in Amsterdam bij AT5. "De lessen zijn voller en de fitness is ook drukker geworden. Binnen is het niet meer te doen om afstand te houden. Er zijn veel meer contactmomenten dan voorheen. Tussen 15.30 en 17.00 uur is de drukte echt niet normaal."

Sportscholen moeten sinds 26 november om 17.00 uur dicht. In de praktijk leidt dat ertoe dat er net zoveel mensen komen sporten als voor de avondlockdown, maar dat ze nu in een kortere tijdspanne komen. Bij Fresh Gym bijvoorbeeld kwamen er voor de maatregelen zo'n driehonderd mensen per dag tussen 07.00 en 23.00 uur. Nu komen er 250 sporters per dag, maar dan tussen 06.30 en 17.00 uur.

Worstelkampioen Bert Kops ziet een zelfde ontwikkeling in zijn sportschool in Amsterdam. "Veel mensen die thuis werken, kunnen nu in de avond werken en komen in de middag. Ook laten werkgevers hun werknemers overdag sporten."

'Helft restaurants dicht met Kerst'

De helft van de restaurants sluit de deuren met Kerst, blijkt uit een inventarisatie van BNR. "Het is niet rendabel genoeg. De omzet daalt, terwijl je een hoop kosten hebt, denk aan inkopen doen en personeel betalen. Restaurants die normaal met lunch en diner open zijn, draaien nu alleen lunch. Dan wil je zeker weten dat de tafels gevuld zijn," zegt Joyce Teune van restaurantsite The Fork.

Dinsdag maakte premier Rutte bekend dat de avondlockdown wordt verlengd tot 14 januari. Restaurants moeten om 17.00 uur dicht. "Een bittere pil voor horecaondernemers", volgens Koninklijke Horeca Nederland. "De decembermaand staat in de horeca normaal in het teken van veel festiviteiten zoals bedrijfsfeesten, (kerst)borrels, uitgebreide diners of weekendjes weg. Nu de avondlockdown is verlengd, valt dit voor het tweede jaar op rij allemaal weg."

Werkloosheid blijft dalen ondanks coronacrisis

Ondanks de coronacrisis blijft de werkloosheid verder dalen. In november waren er 26.000 werklozen minder dan de maand ervoor, waardoor de werkloosheid in Nederland een laagterecord heeft bereikt, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek:

Robot kan QR-code scannen

De Telegraaf schrijft over een opmerkelijke nieuwe uitvinding: Robot Temi, een soort 'boa-robot' die kan helpen bij controles op QR-codes en het handhaven van de anderhalvemetermaatregel in bijvoorbeeld de horeca.

De robot kan met een ingebouwde check-app zelfstandig aan de deur controleren. Het personeel krijgt via een mail of app een melding als de robot voorbij gelopen wordt of als de QR-check niet goed uitpakt, zegt fabrikant Roeland van Oers in de krant. "Het is afdoende om even het mobieltje of een print voor het scherm te houden. De robot stelt zelfs een vraag ter controle van de identiteit, bijvoorbeeld wat iemands geboortemaand is."

De robot is nog niet actief als controleur, maar er is volgens de fabrikant de nodige belangstelling voor.

Metropolitan Opera eist boosterprik

De Metropolitan Opera in New York gaat eisen dat alle musici en toeschouwers een boostervaccinatie hebben gehad. Dat is volgens het prestigieuze operahuis nodig in de strijd tegen de omikronvariant van het coronavirus.

De deuren van de 'Met' waren anderhalf jaar dicht vanwege de coronapandemie. Eind september ging het gebouw weer open voor mensen die volledig zijn gevaccineerd. Er kwamen sindsdien zo'n 160.000 bezoekers.

Omdat het operahuis wil dat iedereen zich veilig voelt, wordt nu ook een boosterprik verplicht gesteld, staat in een verklaring. Het beleid gaat op 17 januari in.

Ook België versnelt boostervaccinaties

Ook België verkort de periode die mensen moeten wachten om een boosterprik te kunnen krijgen. Momenteel komen inwoners van België daarvoor in aanmerking zes maanden na hun laatste vaccinatie, maar dat wordt vier maanden. De Belgische ministers van Volksgezondheid hebben dat besloten op advies van experts.

De verkleining van het vaccinatie-interval geldt voor mensen die zijn ingeënt met het vaccin van Pfizer of Moderna. Voor een booster na Janssen blijft de termijn twee maanden en voor AstraZeneca vier maanden.

De Vlaamse minister Beke zegt op Twitter dat de maatregel is genomen als "verdedigingslinie tegen de omikronvariant van het coronavirus". Het is de bedoeling dat eind januari het merendeel van de volwassen Belgen een uitnodiging heeft gekregen voor een boosterprik.

Ook in Nederland wordt de periode tussen de coronaprikken ingekort, maakte demissionair minister De Jonge deze week bekend. Het interval gaat van zes naar drie maanden.

Geldigheid coronatoegangsbewijs mogelijk korter

Demissionair minister De Jonge sluit niet uit dat de coronapas nog korter geldig wordt dan de negen maanden die de Europese Commissie heeft voorgesteld door de onzekerheid rondom de opkomende omikronvariant. Dat zei hij in een debat over de coronamaatregelen in de Tweede Kamer.

Mensen die willen reizen binnen de Europese Unie hebben een certificaat nodig waaruit blijkt dat ze getest, gevaccineerd of recent hersteld zijn van corona. De Jonge verwacht dat Europa er "op korte termijn" een besluit over neemt.

Welkom

Welkom in het liveblog van donderdag 16 december. In dit blog houden we je op de hoogte van het laatste coronanieuws uit binnen- en buitenland. Het blog van gisteren staat hier.