Marokko versoepelt avondklok • QR-polsbandjes ook in andere steden

Coronapas in Italië binnenkort verplicht voor alle werkenden

Alle 18 miljoen werkenden in Italië zijn vanaf 15 oktober verplicht om een geldig coronatoegangsbewijs te laten zien. Het bewijs moet aantonen of iemand ten minste een eerste prik heeft gehad, een negatief testbewijs heeft of kort geleden is hersteld is van een infectie.

In augustus ging de maatregel al in voor werknemers in de publieke sector. Maar over twee weken gaat de regel dus ook in voor mensen die in de private sector werkzaam zijn.

Op dit moment heeft bijna 75 procent van de Italianen ten minste één coronaprik gehad. De schatting is dat zo'n vier miljoen werknemers nog niet zijn gevaccineerd. Zij moeten zich elke paar dagen op eigen kosten laten testen.

Marokko versoepelt avondklok

De Marokkaanse regering heeft besloten de avondklok met twee uur te verlaten. Mensen moeten vanaf morgenavond tussen 23.00 en 05.00 uur thuis blijven. Eerst begon de avondklok al om 21.00 uur.

De versoepeling komt voort uit het dalende aantal positieve coronatests in het land. Begin augustus was er nog een piek, met op het hoogtepunt bijna 10.000 positieve coronatests per dag, blijkt uit cijfers van Our World in Data. Dat aantal ligt nu aanzienlijk lager: de afgelopen week waren er dagelijks gemiddeld iets meer dan 1000 positieve tests.

De andere coronamaatregelen blijven wel gelden. Zo mogen restaurants, badhuizen, sportscholen en koffiehuizen slechts de helft van hun capaciteit gebruiken. Ook is er een verbod op bruiloften en feesten, en bij begrafenissen mogen maximaal tien mensen aanwezig zijn. Daarnaast mogen alleen volledig gevaccineerde mensen reizen naar de steden Casablanca, Marrakesh en Agadir.

QR-polsbandjes ook in Rotterdam, Zwolle en Arnhem

Ook de gemeenten Rotterdam, Zwolle en Arnhem gaan experimenteren met het uitgeven van polsbandjes aan mensen die een geldig coronatoegangsbewijs hebben getoond. Afgelopen weekend werden zulke bandjes ook al in Breda en Alkmaar gebruikt.

Het systeem is bedoeld om het voor horecazaken makkelijker te maken om te zien of iemand een geldige QR-code heeft. Ook moet het voorkomen dat er lange rijen bij restaurants en cafés ontstaan. Demissionair minister Grapperhaus van Veiligheid en Justitie ging gisteren in een brief aan de burgemeesters akkoord met het gebruik van de polsbandjes.

Eerder maakten de gemeenten Den Haag en Roosendaal ook al bekend de polsbandjes te zullen invoeren. Bekijk hieronder hoe dat in Den Haag gaat:

NOC*NSF: 'China sluit ongevaccineerde atleten uit van Winterspelen'

De technisch directeur van NOC*NSF, Maurits Hendriks, is kritisch over de strenge coronamaatregelen die zullen gelden tijdens de Olympische Winterspelen in Peking.

Behalve dat atleten de speciaal voor hen gecreëerde 'bubbels' niet mogen verlaten, moeten sporters die niet volledig zijn gevaccineerd ten minste 21 dagen in quarantaine. Hendriks vindt dat China met die regel ongevaccineerde sporters uitsluit van de Winterspelen.

"Hoe goed denk jij dat het voor een sporter die in topvorm verkeert is om 21 dagen op een kamer te zitten?" zegt hij in een reactie. "Dat is niet het beleid dat wij hebben of zoals we dat bij TeamNL kennen."

Bekijk hieronder de reactie van technisch directeur Hendriks van NOC*NSF:

Haarlemse gemeenteraad verbaasd over tweet wethouder over Keijzer

De gemeenteraad van Haarlem last een vergadering in wegens een Twitterbericht van CDA-wethouder Michel Rog over de vorige week ontslagen staatssecretaris Mona Keijzer.

Rog sprak in zijn bericht steun uit aan partijgenoot Keijzer, die werd ontslagen wegens haar kritische uitspraken in de Telegraaf over het coronatoegangsbewijs. Rog en Keijzer zaten jarenlang in dezelfde Tweede Kamerfractie.

"Als mede-CDA'er helemaal mee eens," schrijft Rog in zijn bericht. "De coronapas leidt tot tweedeling in de samenleving, staat op gespannen voet met vrijheidsrechten en is niet proportioneel."

De oppositiepartijen in de raad willen weten of het Haarlemse college van burgemeester en wethouders op de hoogte is van Rogs kritische houding tegenover het coronatoegangsbewijs. Daarom is er een extra vergadering ingelast. De raad komt dinsdag bijeen om het over de tweet te hebben.

Nederland doneert 21 miljoen vaccins aan internationaal vaccinprogramma

De demissionaire regering is van plan om 21 miljoen coronavaccins te doneren aan Covax, het internationale programma dat zich inzet om vaccins wereldwijd toegankelijk te maken. Dat schrijft minister De Jonge in een brief aan de Tweede Kamer.

Tot nu toe heeft Nederland 1,65 miljoen vaccins direct aan landen gedoneerd, zoals aan Suriname en Indonesië. Anders dan die bilaterale donaties, gaan deze 21 miljoen nieuwe vaccins direct uit de fabriek naar het Covax-programma, dat vervolgens kijkt waar de vaccins het hardst nodig zijn.

Volgens De Jonge zijn de donaties van belang om het coronavirus ook in andere delen van de wereld te bestrijden, en zo bij te dragen aan het herstel van de mondiale economie.

Zeker in veel Afrikaanse landen zijn de vaccins hard nodig, waarschuwde de WHO eerder vandaag op een persconferentie. De gemiddelde vaccinatiegraad op het continent ligt op 4 procent. Ter vergelijking: in Europa ligt de gemiddelde vaccinatiegraad op 61,1 procent.

'Europese landen moeten niet te snel versoepelen'

Europese landen met een lage vaccinatiegraad die van plan zijn coronamaatregelen te versoepelen, kunnen een nieuwe coronagolf veroorzaken. Daarvoor waarschuwt het Europees gezondheidsinstituut ECDC in een vandaag verschenen risicorapport over de landen van de Europese Economische Ruimte (EER). Daaronder vallen alle leden van de EU plus Noorwegen, IJsland en Liechtenstein.

Gemiddeld is 61,1 procent van de totale EER-populatie (inclusief kinderen) volledig gevaccineerd tegen het coronavirus. De verschillen zijn groot. De drie landen met het hoogste percentage volledig gevaccineerden zijn Malta (79,4 procent), Portugal (78,1 procent) en IJsland (75,3 procent). De landen met de laagste vaccinatiegraad zijn Kroatië (41,2 procent), Roemenië (27,3 procent) en Bulgarije (18,4 procent).

In de landen met een vaccinatiegraad op of onder het gemiddelde kan een versoepeling van de coronamaatregelen ertoe leiden dat het aantal besmettingen, ziekenhuisopnames en doden snel stijgt. Daarbij lopen volgens het ECDC ook de landen met een hoge vaccinatiegraad gevaar, aangezien besmetting met een ernstig ziekteverloop ook voor volledig gevaccineerde mensen niet helemaal is uitgesloten.

Het ECDC adviseert de EER-landen om de vaccinatiegraad nog verder op te krikken, en om de maatregelen tegen het coronavirus in ieder geval deze herfst nog te handhaven.

Limburgse Statenleden zonder QR-code toegang ontzegd bij overleg

Twee leden van de Limburgse Provinciale Staten zijn deze week geweigerd bij een overleg over de nieuwe commissaris van de koning. Dat schrijft NRC. Het overleg was in een horecagelegenheid. De leden, fractievoorzitters van Forum voor Democratie en de Partij voor de Dieren, konden of wilden geen QR-code laten zien, en mochten daarom het restaurant niet in.

De fractievoorzitters zijn allebei lid van de vertrouwenscommissie die gaat over de benoeming van de nieuwe commissaris van de koning. Het overleg in het restaurant was bedoeld om gesprekken te voeren met de laatste kandidaten voor de positie.

De voorzitter van de vertrouwenscommissie stelde aan de geweigerde leden voor om een rondje door de tuin van de horecazaak te lopen met de kandidaten, zegt FvD-fractievoorzitter Ruby Driessen aan NRC. Maar dat weigerden ze te doen.

Driessen laat ook weten een advocatenteam op de zaak te hebben gezet. Volgens hem komt de legitimiteit van de procedure rondom de nieuwe benoeming in gevaar omdat hij niet bij het overleg kon zijn.

Rechter: burgemeester mag Utrechts restaurant tijdelijk sluiten

Burgemeester Sharon Dijksma mocht het Utrechtse restaurant Waku Waku tijdelijk sluiten. Dat heeft de rechtbank in Utrecht in een kort geding bepaald. Het restaurant mag gesloten blijven tot de gemeente het bezwaarschrift van de eigenaren heeft behandeld.

Waku Waku weigert sinds zaterdag bezoekers te controleren op een coronatoegangsbewijs. Daarom besloot de gemeente het restaurant te sluiten. Het restaurant diende daarover een bezwaarschrift in bij de gemeente, maar wilde in afwachting van de behandeling daarvan in een kort geding afdwingen dat het open kon gaan. Een voorstel van de rechter eerder vandaag om tijdelijk wél te controleren op het coronatoegangsbewijs totdat er een besluit is genomen over het bezwaar, wezen de eigenaren van Waku Waku af.

WHO: vaccinatiegraad Afrika in veel landen nog onder doel van 10%

De gemiddelde vaccinatiegraad in Afrikaanse landen ligt op 4 procent. Dat heeft de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) bekendgemaakt op een persconferentie. In niet meer dan 15 van de 54 landen op het continent, waaronder Marokko, Tunesië en Zuid-Afrika, is 10 procent van de bevolking gevaccineerd.

Daarmee hebben veel Afrikaanse landen nog niet het door de WHO opgestelde doel behaald dat wereldwijd in elk land ten minste één op de tien mensen is gevaccineerd. Dat doel moest voor het einde van deze maand worden bereikt.

In veel Afrikaanse landen is nog een tekort aan coronavaccins. Het continent heeft er tot nu toe 200 miljoen ontvangen. Maar volgens de WHO zijn er zeker 900 miljoen nodig. In zeker de helft van de landen in Afrika is de vaccinatiegraad nog hooguit 2 procent.

Gisteren liet het demissionaire Nederlandse kabinet weten 20 miljoen euro aan Covax te doneren. Dat is het internationale programma dat erop gericht is dat landen wereldwijd gelijke toegang hebben tot vaccins. De donatie was onderdeel van het pakket van 95 miljoen euro dat het kabinet extra uittrekt voor de bestrijding van het coronavirus in ontwikkelingslanden.

1732 positieve tests, daling zet door

Bij het RIVM zijn tot 10.00 uur vanmorgen 1732 nieuwe positieve tests gemeld. Dat zijn er 35 minder dan gisteren.

Gemiddeld daalt het aantal positieve coronatests ook: in de afgelopen zeven dagen werden gemiddeld 1645 positieve tests per dag geregistreerd. Dat is 8 procent minder dan in de zeven dagen daarvoor.

In de ziekenhuizen bleef de bezetting gelijk. Er liggen nu net als gisteren 456 mensen met corona in het ziekenhuis, van wie 140 op de IC (gisteren: 143), meldt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding.

Bij het RIVM werden 2 overleden covid-patiënten gemeld. De afgelopen zeven dagen registreerde het RIVM gemiddeld 4 doden per dag, tegen 7 doden per dag een week eerder.

De Jonge: coronatoegangsbewijs heft juist tweedeling op

Het coronatoegangsbewijs leidt niet tot een tweedeling in de samenleving, zoals veel tegenstanders zeggen, maar werkt juist verbindend. Dat betoogt demissionair minister De Jonge in een post op sociale media. Door het toegangsbewijs kunnen mensen met een kwetsbare gezondheid weer vaker meedoen in de samenleving, schrijft De Jonge. "Daarmee heft het coronabewijs dus juist een tweedeling op."

"Er is een groep mensen die zo kwetsbaar is, dat ze zichzelf veel leuke dingen hebben ontzegd. Ze zijn bang om besmet te raken, ook al zijn ze gevaccineerd. Dat is de echte tweedeling die aan het ontstaan was. Die tussen mensen die op hun gezondheid kunnen vertrouwen en hen die de pech hebben dat niet te kunnen doen", schrijft de minister.

Er is volgens hem geen sprake van discriminatie, omdat iedereen die zich niet wil laten vaccineren zich ook kan laten testen voor een coronatoegangsbewijs. "Zodat ook zij kunnen meedoen. Sterker: het werken met toegangsbewijzen doen we juist voor de mensen die niet gevaccineerd zijn." De Jonge wijst erop dat die mensen juist de grootste kans hebben om besmet te raken of iemand anders te besmetten. "Kortom: juist de mensen die het felst gekant zijn tegen coronatoegangsbewijzen worden er het meest door beschermd."

Schaatsbond: Ongevaccineerd naar de Winterspelen bijna onmogelijk

Ongevaccineerde olympiërs die in 2022 meedoen aan de Winterspelen in Peking, moeten bij aankomst drie weken in quarantaine. Daarmee wordt het bijna onmogelijk voor sporters om zich niet te laten vaccineren en toch mee te doen aan de Spelen, concludeert technisch directeur Remy de Wit van de Nederlandse schaatsbond KNSB.

"Formeel gezien geven ze je nog de mogelijkheid om ongevaccineerd te gaan. Maar drie weken in quarantaine zonder ijs, dat is natuurlijk niet fijn", zegt Wit.

Het Internationaal Olympisch Comité (IOC) maakte woensdag in hoofdlijnen bekend hoe China de Winterspelen van begin volgend jaar wil aanpakken.

NOC*NSF volgt het beleid van de overheid op het gebied van vaccinatie en sporters worden dringend geadviseerd zich te laten vaccineren tegen het coronavirus.

De schaatsbond gaat de komende week in gesprek met sporters die zich plaatsen voor de Spelen en niet gevaccineerd zijn. "Wat is de route om toch te komen tot een optimale prestatie? Dat wordt in ieder geval een andere route dan gebruikelijk."

Rokers rookten meer tijdens de lockdown

Tijdens de coronacrisis zijn rokers meer gaan roken, blijkt uit een analyse van Independer op basis van data van alle GGD's in samenwerking met het RIVM en het CBS.

Dit gaat in tegen de trend van de afgelopen jaren, waarin het aantal gerookte sigaretten juist daalde.

Een op de vijf rokers gaf in de vragenlijst aan dat vooral stress en verveling tijdens de lockdown er toe hebben geleid dat ze meer zijn gaan roken.

Ook Franse jongeren moeten nu een coronapas laten zien

Volwassenen in Frankrijk moesten al een QR-code laten scannen als ze naar een restaurant, bioscoop of terras wilden. Nu geldt dit ook voor tieners van 12 tot en met 17 jaar. De maatregel werd twee maanden geleden ingevoerd en riep toen veel weerstand op.

Tegenstanders zagen de invoering van het coronatestbewijs (CTB) als een verkapte vorm van vaccinatieplicht.

Dat jongeren tot en met 17 jaar oud uitstel kregen, kwam volgens minister van Volksgezondheid Olivier Véran doordat zij pas later een prik konden halen tegen het coronavirus. Inmiddels is ongeveer twee derde van de jongeren in Frankrijk volledig gevaccineerd, tegenover 72 procent van de totale bevolking.

Rechter doet eind van de middag uitspraak over sluiting Waku Waku

De rechter in Utrecht doet vanmiddag om 17.30 uur uitspraak in de zaak van de sluiting van het Utrechtse restaurant Waku Waku.

De eigenaar van het restaurant vocht vanochtend voor de rechter het besluit van de gemeente tot tijdelijke sluiting aan. Waku Waku wil gasten niet controleren op een coronatoegangsbewijs. Die controle is sinds zaterdag verplicht.

Bijna 10.000 meldingen over menstruatiestoornis na prik

Bijwerkingencentrum Lareb heeft tot nu toe bijna 10.000 meldingen ontvangen van menstruatiestoornissen na coronavaccinatie. De klachten lopen uiteen van het uitblijven van de menstruatie en hevige menstruatie tot doorbraakbloedingen. Ook zijn er klachten over bloedingen na de overgang, maakte het bijwerkingencentrum bekend.

Lareb is bezig om de meldingen nader te bekijken en in kaart te brengen. Ook internationaal wordt er onderzoek naar gedaan.

Volgens directeur Agnes Kant is het aantal van tienduizend niet verontrustend. "Het is nog niet duidelijk of het wel of geen bijwerking is van de vaccinatie. Vrouwen hebben de klachten mogelijk ook los van de prik."

In een eerdere update van twee maanden geleden had Lareb nog maar zo'n duizend meldingen van menstruatiestoornissen. De forse stijging in de afgelopen tijd verklaart Kant uit de aandacht die media, waaronder de NOS, hebben besteed aan het onderwerp en de aandacht die het krijgt op sociale media.

Kant en andere experts zeggen dat er vooralsnog geen reden is om aan te nemen dat een (corona)vaccinatie langdurig effect heeft op de hormoonspiegel die de menstruatie regelt. Kortstondige effecten van de vaccinatie zijn volgens deskundigen te verwachten en niet alarmerend.

In Nederland zijn nu zo'n 23,5 miljoen prikken gezet, 11,5 miljoen mensen zijn volledig gevaccineerd. Uit de laatste tweewekelijkse update van Lareb blijkt dat er tot nu toe bijna 150.000 bijwerkingen zijn gemeld. Het is niet altijd duidelijk of de gemelde klachten ook verband houden met de vaccinatie.

Onderzoek: veel meer covid-patiënten houden klachten

Ruim een op de drie voormalige coronapatiënten ervaart symptomen van long-covid. Dat is hoger dan de een op de vijf, waar het RIVM eerder van uitging.

Dat blijkt uit een nieuwe studie onder 270.000 Amerikanen die is gedaan door de Universiteit van Oxford, het National Institute for Health Research (NIHR) en het Oxford Health Biomedical Research Centre (BRC). Het was voor het eerst dat er zoveel mensen meededen aan een studie naar long-covid.

Uit de resultaten blijkt dat 37 procent van de herstellende patiënten drie tot zes maanden na een besmetting nog steeds last heeft van klachten. De meest voorkomende klachten zijn ademhalingsproblemen, vermoeidheidsklachten, pijn en angst of depressie.

Rekenkamer: coronacrisis kost Nederland 82,1 miljard euro

De bestrijding van de coronapandemie kost de Nederlandse Staat tot en met volgend jaar naar schatting 82,1 miljard euro. Dat berekende de Algemene Rekenkamer op basis van de 234 ondersteunende maatregelen.

Komende maanden wordt een aantal regelingen afgebouwd waardoor de uitgaven dalen. Per 1 oktober vervallen de loonsubsidie NOW, de tegemoetkoming in vaste lasten TVL en de tijdelijke regeling voor zelfstandigen Tozo. Volgens de Rekenkamer wordt pas in de jaren na 2022 helemaal duidelijk wat de coronacrisis heeft gekost.

Amsterdam ziet af van traditionele sinterklaasintocht

De gemeente Amsterdam ziet net als vorig jaar af van een traditionele sinterklaasintocht, meldt NH Nieuws. De organisatie zegt dat onduidelijk is of en hoe de QR-code ingezet moet worden en of mensen zich zouden moeten houden aan de anderhalvemeterregel.

"Het is lastig en daarom hebben wij besloten dit jaar geen traditionele intocht te organiseren", laat Orhan Polat hoofd communicatie van Stichting Sinterklaas in Amsterdam weten aan de omroep.

Volgens Polat heb je ook te maken met kwetsbare doelgroepen. "Je wilt het niet op je geweten hebben dat hen iets overkomt." Wel zorgt Amsterdam voor een alternatief dat, naar eigen zeggen, in de buurt komt van de traditionele intocht.

Zingen tegen long-covid: 'minder kortademig en veel energie'

Van alle mensen die besmet raken met covid, houdt 5 procent langdurig klachten. Ze zijn snel moe, kunnen zich slecht concentreren en hebben ademhalingsproblemen. Deze langdurige covid-patienten blijken veel baat te hebben bij zangles. De groep Wishful Singing organiseert ze.

Winkeliers hebben betere omzet, supermarkten verdienden minder

Winkeliers boekten in augustus meer omzet dan vorig jaar in dezelfde maand en veel meer omzet dan in augustus twee jaar geleden. De omzet van non-foodzaken zoals kleding- en schoenenwinkels was een stuk hoger dan voor de coronapandemie. Ook supermarkten hadden een hogere omzet dan twee jaar geleden, maar ten opzichte van vorig jaar vielen ze wat terug door de heropening van de horeca.

In de detailhandel werd 3 procent meer omgezet dan in augustus vorig jaar. Ten opzichte van augustus 2019 was er 13,4 procent groei, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek.

Alleen provincie Friesland nog rood, Nederland verder oranje op coronakaart

Nederland kleurt donderdag nog meer oranje op de kaart van coronagevallen in Europa. Oranje is de een na laagste waarschuwingskleur. Negen provincies staan al op dat niveau en daar komen er twee bij. Flevoland en Zuid-Holland gaan van rood naar oranje. Alleen Friesland blijft nog op rood staan, het een na hoogste waarschuwingsniveau, omdat daar naar verhouding nog veel positieve tests worden vastgesteld. De laatste keer dat Nederland er zo goed voor stond, was begin juli, voor de vierde golf.

De gezondheidsdienst ECDC, de Europese tegenhanger van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, publiceert de kaart elke donderdag. De dienst kijkt naar het aantal en het percentage positieve tests in de twee vorige kalenderweken.

Kort geding Waku Waku

Later vanochtend buigt de rechter in Utrecht zich over de vraag of restaurant Waku Waku in die stad open mag hoewel er niet op de coronapas wordt gecontroleerd. Sinds maandag betuigen demonstranten steun aan het restaurant met zitacties. Gisteravond werden tientallen betogers gearresteerd toen ze weigerden te vertrekken naar het Jaarbeursplein. De gemeente had hen gesommeerd het protest daarheen verplaatsen wegens overlast voor de buren.

Om 10.00 uur is de zitting live te volgen via een stream.

Gisteravond ging het er voor het restaurant zo aan toe:

Welkom

Welkom in het coronablog van donderdag 30 september. De gebeurtenissen van gisteren kun je hier teruglezen.