Na zware week haalt noodlijdende bussenbouwer Ebusco toch opgelucht adem
De grootste stijger van de dag. Wie vrijdag een blik wierp op de borden van de Amsterdamse effectenbeurs zou denken dat de elektrische bussenbouwer Ebusco de wind in de zeilen heeft. Met een koersstijging van 17 procent is het bedrijf de absolute uitschieter op de slotdag van de beursweek.
Maar in het Brabantse Deurne daalt het stof op dat moment nog neer na een week waarin het bedrijf vocht voor zijn voortbestaan. Dat was nauwelijks voor te stellen toen het bedrijf drie jaar terug naar de beurs ging, bijna 1,5 miljard euro waard was en een nieuwe fabriekshal opende.
Het was voor koning Willem-Alexander reden om Ebusco vervolgens in zijn kersttoespraak aan te stippen als lichtpuntje voor ondernemend Nederland. In 2016 liet het koninklijk paar zich bij een bezoek aan Parijs al eens rondrijden in een elektrische bus van het bedrijf.
'Je bent gek'
"We hebben in het begin alleen maar scepsis moeten overwinnen", zei oprichter en directeur Peter Bijvelds bij de opening van de fabriekshal tegen Omroep Brabant. "Andere producenten zeiden: 'Je bent gek. Je moet geen batterijen rondslepen, maar mensen rondbrengen'. Een dieselbus kostte destijds maar de helft van een elektrische bus."
Maar de voormalig rallycoureur en zoon van een garagehouder voorzag al vroeg dat er in het vervoer veel ging veranderen. "Bussen zijn een van de grootste vervuilers van de binnenstad." Voor de transformatie naar schoner vervoer zou het in 2012 opgerichte Ebusco "de Tesla van de elektrische bussen" gaan leveren.
Ebusco begon voortvarend met de productie van zijn lichtgewicht elektrische bussen, die op een volle batterij 300 kilometer kunnen rijden. In 2020 reden er al 300 rond in zeven Europese landen, waaronder voor vervoerders Qbuzz en Transdev/Connexxion in Nederland.
Productieproblemen
Maar hoe meer orders, hoe meer problemen. Ebusco krijgt niet alle bestelde bussen op tijd af, ook niet met de nieuwe fabrieken in Deurne en het Franse Normandië. Er is te weinig personeel en het bedrijf kampt met gebrek aan onderdelen. Het gemis van één simpel stekkertje of kabeltje kan er al voor zorgen dat een bus van de assemblage af moet en lange tijd stilstaat.
Van grote beloftes komt niets terecht. In 2023 gingen 178 bussen van Ebusco de weg op. Dit jaar staat de teller op 135. De verliezen lopen op omdat de busfabrikant voor te late leveringen boetes aan klanten moet betalen.
60 miljoen erbij
Eind vorig jaar koos Bijvelds de vlucht naar voren. Hij overtuigde aandeelhouders om nog eens 60 miljoen euro bij te leggen om de problemen met de productie voor eens een altijd te verhelpen.
Maar de halfjaarcijfers brachten deze zomer slecht nieuws. Over een omzet van 38 miljoen euro noteerde Ebusco een verlies van bijna 65 miljoen euro. Van de opgehaalde 60 miljoen was weinig meer over; Ebusco heeft nog iets meer dan 8 miljoen euro in kas.
Bijvelds ruimde daarop het veld. De ervaren Duitse bestuurder Christian Schreyer moest aandeelhouders gaan overtuigen van een ommekeer. Om alle leveranciers en boetes te betalen en de productie weer op gang krijgen, moeten extra aandelen worden uitgeven om nog eens 36 miljoen op te halen.
Investeringsfondsen van rijke families als Van der Valk en Van Beuningen hadden toen al praktisch de benen genomen. Maandag volgt het bericht dat Qbuzz een grote order intrekt.
Als klap op de vuurpijl heeft Qbuzz beslag laten leggen op enkele bankrekeningen van Ebusco. De productie ligt stil en de salarissen kunnen niet worden betaald, schetste de busfabrikant tegenover de rechter. Maar die oordeelde woensdag onverbiddelijk: Qbuzz kan niet vertrouwen op de afspraken met Ebusco en mag daarom onder het contract uit.
Toch akkoord
Het is een zware dreun voor Ebusco. Maar toch nog geen mokerslag. Vol goede moed presenteerde topman Schreyer de volgende dag de aandeelhouders een plan om de boel om te draaien. Particuliere beleggers zijn kritisch en soms zelfs boos. Wat als 36 miljoen euro opnieuw niet voldoende is?
Na een bij vlagen emotionele bijeenkomst kwam het op een stemming aan. En toen bleek dat 95 procent van de aandeelhouders, onder wie de cruciale bank en grootaandeelhouder ING, toch voor de uitgifte van nieuwe aandelen stemde. Achter in de zaal haalde oprichter Bijvelds opgelucht adem. Ebusco leeft nog.
Nu moet de directie op zoek naar beleggers die ook daadwerkelijk de portemonnee trekken. En ook dat is nog geen gelopen race. "Ebusco is nog maar 30 miljoen euro waard op de beurs, en u wilt 36 miljoen ophalen? Veel succes", krijgt de directie mee van beleggersclub VEB.
Voor wat het waard is: bij sluiting van de aandelenmarkten op vrijdag was de totale beurswaarde van Ebusco 35 miljoen euro.
