Belangrijkste mensenrechtenprijs EU naar oppositieleiders in Venezuela
De Venezolaanse oppositieleiders María Corina Machado en Edmundo González Urrutia hebben de hoogste onderscheiding van de Europese Unie op het gebied van mensenrechten gekregen: de Sacharovprijs. Dat heeft de voorzitter van het Europees Parlement Roberta Metsola bekendgemaakt.
"In hun streven naar een eerlijke, vrije en vreedzame machtsoverdracht hebben ze onverschrokken de waarden hooggehouden die miljoenen Venezolanen en het Europees Parlement zo dierbaar achten: rechtvaardigheid, democratie en de rechtsstaat", zei Metsola.
Machado zou dit jaar als oppositiekandidaat tegen zittend president Nicolás Maduro meedoen aan de verkiezingen in Venezuela. Dat werd haar onmogelijk gemaakt door de zittende regering, waarop González haar plaats innam.
In aanloop naar de verkiezingen dook Machado onder, uit angst voor haar leven. Tegen González werd een arrestatiebevel uitgevaardigd. Hij vluchtte naar Spanje nadat hij ruim een maand in het geheim onderdak had gekregen in de Nederlandse ambassade in Caracas.
Democratische toekomst
Machado beweerde bewijs te hebben dat González de presidentsverkiezingen van 28 juli met een ruime marge had gewonnen. Maduro riep zichzelf uit tot winnaar, gesteund door de kiescommissie die op zijn hand was. Hij zou 52 procent van de stemmen hebben gekregen. Bewijs voor de winst leverde de commissie niet.
De overwinning van Maduro is betwist door onafhankelijke waarnemers, waaronder de Verenigde Naties. In een resolutie van vorige maand erkende het EU-parlement González als de legitieme president van Venezuela.
De twee oppositieleiders blijven ook nu nog strijdbaar. González zei deze maand dat hij op 10 januari terugkeert naar zijn land om aan te treden als president.
EP-voorzitter Metsola steunt hen. "Dit parlement staat aan de zijde van de bevolking van Venezuela en van María en Edmundo in hun strijd voor de democratische toekomst van hun land. We zijn ervan overtuigd dat Venezuela en de democratie uiteindelijk zullen zegevieren", zei ze vandaag.
Strijd niet voorbij
In een bericht op X zegt González dat hij "vereerd en dankbaar" is voor de prijs. "Deze onderscheiding belichaamt de diepe solidariteit van de Europese bevolking met het Venezolaanse volk en hun strijd voor het herstel van de democratie.".
Hij bedankt Machado en beschrijft haar als "een uitzonderlijk persoon die, met al haar politieke talent, haar absolute toewijding en haar ontembare geest, de weg heeft geplaveid die wij nu bewandelen, en de vlam van de vrijheid in ons land levend heeft gehouden".
González geeft ook uiting aan zijn "dankbaarheid, trots en bewondering voor mijn Venezolaanse landgenoten, die met de grootste beleefdheid, moed en vastberadenheid al jaren een regime confronteren, en blijven confronteren, dat systematisch de mensenrechten schendt".
Maar hij waarschuwt dat de strijd nog niet voorbij is. Hij drong er bij voorstanders van democratie overal ter wereld op aan om te helpen "het soevereine mandaat van het Venezolaanse volk af te dwingen".
Vorig jaar kregen Jina Mahsa Amini (postuum) en de protestbeweging 'Vrouw, Leven, Vrijheid' in Iran de prijs.
Naast de twee oppositieleiders waren dit jaar ook twee groepen uit het Midden-Oosten, Women Wage Peace en Women of the Sun op de shortlist gezet. Zij zetten zich in om de kloof tussen Israëliërs en Palestijnen te dichten. Daarnaast was de Azerbeidzjaanse academicus en anti-corruptieactiviste Gubad Ibadoghlu genomineerd.
De jaarlijkse prijs wordt medio december uitgereikt tijdens een ceremonie in het Europees Parlement in Straatsburg, Frankrijk.
