Wie durft? Engelse bond zoekt kandidaat voor lastigste job van Britse voetbal
Het is zonder twijfel de moeilijkste baan in het Britse voetbal: bondscoach van Engeland. Sinds gisteren is de positie vacant. Na de verloren EK-finale besloot Gareth Southgate op te stappen. Wie durft het aan om het stokje over te nemen van de 53-jarige Brit?
Southgate stond enigszins verbouwereerd te kijken naar het Engelse publiek op de tribunes van het voetbalstadion in Keulen. Engeland had zojuist een moeizame wedstrijd beëindigd met een doelpuntloos gelijkspel tegen Slovenië in de groepsfase van het EK. Toen Southgate het veld opkwam om de supporters te bedanken, gooiden Engelse fans plastic bekers bier naar hem.
Het gelijkspel was voldoende voor Engeland om zich als groepswinnaar te kwalificeren voor de volgende ronde, maar het spel was erbarmelijk. Inspiratieloos, passief, lethargisch, met veel geschuif en passes naar achteren en de zijkant, maar zelden een flitsende aanval naar voren.
De Engelse fans maakten duidelijk hun ongenoegen kenbaar met boegeroep voor het elftal en een bierdouche en scheldkanonnade voor Southgate.
Na afloop liet de trainer blijken dat hij moeite had met de reactie van de supporters. "Ik loop er niet weg van, maar het creëert wel een ongebruikelijke atmosfeer. Ik heb geen enkel ander team gezien dat zich kwalificeerde voor de volgende ronde en zo'n reactie heeft gekregen."
Het hakblok van de sportpers
Wat maakt de baan van bondscoach van Engeland de moeilijkste in het Britse voetbal? De passie van de fans is intens, gevoed door de nationale obsessie van een land dat al bijna zestig jaar wacht op een grote voetbaltitel voor het mannenelftal.
"Zestig jaar van pijn", zoals de Daily Mail het maandag omschreef op de voorpagina.
De bondscoach ligt permanent onder het vergrootglas van een genadeloze sportpers. Al menig bondscoach heeft op het hakblok gelegen van de tabloids die bij de minste tegenslag in grote koppen schreeuwen om het ontslag van de manager, zoals Southgate talloze keren heeft ervaren.
Het Engelse elftal zit barstensvol talent dat de afgelopen jaren op clubniveau de ene na de andere kampioenstitel aaneen heeft geregen in binnen- en buitenland. Toch zijn het Engelse publiek en de media nooit overtuigd geraakt van de kwaliteiten van Southgate.
De 53-jarige Engelman heeft de reputatie een voorzichtige bondscoach te zijn die niet van avonturiers houdt. De Premier League staat bekend om zijn moordend hoge tempo, maar het nationale elftal kenmerkte zich onder Southgate juist door het trage rondspelen van de bal.
Nationaal trauma
Toch leidde Southgate een kentering in voor het Engelse voetbal. Het was in 1966 toen het mannenelftal voor het eerst -en het laatst- een grote finale won en op eigen bodem de wereldbeker binnensleepte. In de vijftig jaar die volgden, hoorde Engeland nooit tot de echte wereldtop.
In een halve eeuw bereikte het één keer een halve finale op een WK (1990) en een halve finale op het EK (1996). Vooral het nemen van strafschoppen werd een nationaal trauma.
De ommekeer kwam in 2016. Engeland kon op het EK in Frankrijk vroegtijdig zijn biezen pakken na de dramatische nederlaag tegen voetbaldwerg IJsland. Roy Hodgson nam ontslag en zijn vervanger Sam Allardyce kreeg de dubieuze eer de kortst regerende bondscoach (67 dagen) te zijn uit de Engelse voetbalgeschiedenis.
Meer dan 100 wedstrijden
Het maakte de weg vrij voor Southgate, die tot dan toe Jong Engeland had geleid. Aanvankelijk huurde de Engelse voetbalbond hem in als tussenpaus, maar na een half jaar werd hij permanent aangesteld.
De behoudende stijl van Southgate staat in scherp contrast met zijn prestaties. Hij stond meer dan 100 wedstrijden aan het roer van het Engelse elftal. Slechts drie andere Engelse bondscoaches bereikten die mijlpaal.
Onder zijn leiding stond een gouden generatie op met spelers als Harry Kane, Kyle Walker, Luke Shaw en Trent Alexander-Arnold. Inmiddels staat een talentvolle nieuwe lichting (Saka, Foden, Stones, Bellingham, Palmer) klaar om het roer over te nemen.
De Three Lions ontwikkelden zich tot een geduchte toernooiploeg. In de acht jaar dat Southgate bondscoach was, leidde hij zijn team naar een halve finale op het WK en twee EK-finales.
In zestig jaar heeft Engeland nooit zo consistent gepresteerd als nu. Met de doorstroming van jonge toptalenten blijft Engeland ook voor de komende jaren een voetbalgrootmacht om rekening mee te houden.
Mogelijke opvolgers
Al voordat Southgate zijn ontslag had genomen, speculeerden de Britse media -uiteraard- al lustig over mogelijke opvolgers. De discussie ging dan snel over de vraag of een buitenlander het roer moest overnemen of toch een Engelsman.
Wat dat laatste betreft is de spoeling erg dun. Van de twintig clubs in de Premier League worden er momenteel maar vier geleid door een Engelsman.
Volgens de Britse media staat Eddie Howe bovenaan het wensenlijstje van de Engelse bond. Howe is op dit moment trainer van Newcastle United, waar hij naam heeft gemaakt met snel, aanvallend countervoetbal. Howe heeft nog niet gereageerd op alle speculaties.
Andere namen die genoemd worden zijn Graham Potter (voormalige coach Chelsea), Lee Carsley (coach Jong Engeland) en de Argentijn Mauricio Pochettino die aan het einde van afgelopen seizoen afscheid nam als trainer van Chelsea.
Persbureau AP kwam dinsdagmiddag ook met de naam van Sarina Wiegman, de succesvolle bondscoach van de voetbalvrouwen van Engeland.
De Engelse voetbalbond heeft laten weten snel een opvolger te willen aanwijzen, maar dat er ook een tijdelijke oplossing klaarligt als het niet lukt om op korte termijn een nieuwe bondscoach te vinden.
In dat geval is er een kans dat een Nederlander tijdelijk het roer overneemt: Jimmy Floyd Hasselbaink. De oud-international van Oranje diende als assistent-coach onder Southgate.
