Moskou vaker bestookt met drones, Oekraïne voert productie op
Opnieuw boorde afgelopen nacht in het centrum van Moskou een drone zich in een hoog gebouw. Het is minstens de vijfde drone-aanval op de Russische hoofdstad in een maand tijd. Oekraïne lijkt erachter te zitten én voert de productie van drones steeds verder op.
President Zelensky noemt het "onvermijdelijk en rechtvaardig" dat de oorlog zich steeds meer verplaatst naar "symbolische centra en militaire bases" op Russisch grondgebied. Dit jaar zijn er zo'n 130 drone-aanvallen gemeld in Rusland en de geannexeerde Krim. Daarbij is een veelvoud aan onbemande toestellen ingezet.
Oekraïne juicht de aanvallen toe, maar eist de verantwoordelijkheid niet op. "Toch is het duidelijk een Oekraïens antwoord", zegt Samuel Bendett, onderzoeker van onbemande wapens bij het Amerikaanse instituut CNA. "Met deze aanvallen in het hart van Rusland laat Kyiv zien dat de bombardementen op Oekraïense steden niet onbeantwoord blijven." Hij verwacht dat er nog veel grotere drone-aanvallen op Moskou zullen volgen.
Het Russische leger bestookt Kyiv en andere steden al zeker tien maanden met zogenoemde kamikazedrones. De unmanned aerial vehicles of UAV's, zoals drones ook wel worden genoemd, die worden gebruikt bij de aanvallen op Moskou lijken ook veelal vliegende bommen te zijn. Ze worden vanaf de grond bestuurd en exploderen zodra ze hun doelwit bereiken.
In deze video zie je de explosie van zo'n drone in Moskou. Ook hoor je ooggetuigen drone-aanvallen op de hoofdstad beschrijven:
Vanaf Oekraïens grondgebied is het zo'n 500 kilometer vliegen tot Moskou. "Het is aannemelijk dat de grotere drones die Moskou hebben aangevallen, gelanceerd zijn vanuit Oekraïne", zegt Bendett, die de oorlog op de voet volgt. "Maar er is nog geen hard bewijs."
Er zijn zeker drie verschillende soorten drones gebruikt die door Oekraïne zijn ontwikkeld, concludeert The New York Times op basis van videobeelden en interviews. Het gaat om de UJ-22, de 'Bever' en een niet nader geïdentificeerd model.
De drone-aanvallen gebeuren vooral 's nachts, zodat de UAV's minder snel worden gesignaleerd. Ook vliegen de kamikazedrones zeer laag om radarsystemen te misleiden. Bovendien worden meestal meerdere drones tegelijk ingezet zodat de kans groter is dat er een langs de luchtafweersystemen komt.
Rusland stelt dat verreweg de meeste worden neergehaald. Ofwel met luchtafweer of door inzet van stoorzenders om de toestellen uit koers te brengen.
Soms melden ooggetuigen in Moskou dat er kleinere drones zijn gebruikt. Deze UAV's hebben een korter bereik en zijn mogelijk vanaf Russisch grondgebied gelanceerd, legt expert Bendett uit. Ook hierover ontbreekt onafhankelijke bevestiging. Maar het is bekend dat Oekraïne verzetsstrijders in Rusland steunt.
Voor zover bekend was de aanval op het Kremlin de eerste drone-aanval op Moskou. Later die maand was er de eerste grootschalige drone-aanval, waarbij ook woonwijken van rijke Russen werden getroffen.
Sindsdien zijn er nog vijf aanvallen gemeld. Afgelopen nacht werd, voor de tweede keer in week tijd, een hoog gebouw geraakt waarin meerdere ministerie zijn gehuisvest.
Bendett: "Het doel van deze aanvallen lijkt vooral psychologisch, want de opgelopen schade is relatief minimaal." In de toekomst kunnen ze volgens hem een groter probleem worden "aangezien de Oekraïense drone-technologie en aanvalsstrategie steeds geavanceerder worden".
Via crowdfunding is inmiddels zo'n 100 miljoen dollar ingezameld voor de productie en aanschaf van oorlogsdrones, maakte de Oekraïense premier Denys Sjmyhal onlangs bekend op Facebook. Hij stelt dat de binnenlandse productie van drones is vertienvoudigd in een jaar tijd. De Oekraïense overheid investeert dit jaar omgerekend nog eens 1 miljard dollar in de Oekraïense drone-sector.
Inzamelen met hulp van Mark Hamill
Met onder meer het project Army of Drones is Oekraïne online langsgegaan met de collectebus. Star Wars-acteur Mark Hamill wierp zich op als ambassadeur voor het inzamelingsproject. "These are the drones you're looking for", refereert hij op de website aan een beroemd citaat uit de filmreeks.
Door de inzameling is onder meer de Bever-kamikazedrone gefinancierd, waarmee Moskou naar verluidt is aangevallen. De Oekraïense influencer Ihor Lasjenkov heeft met behulp van zijn volgers naar eigen zeggen een half miljoen dollar opgehaald.
Als bedankje voor zijn fans postte hij in mei een foto van zichzelf met het eindresultaat:
Behalve over vliegende UAV's beschikt het Oekraïense leger ook over varende drones. Ook deze 5 meter lange zeedrones, in de praktijk varende kamikazedrones, worden geproduceerd met behulp van crowdfunding. Ze zijn onder meer gebruikt bij aanvallen op Russische marinebases op de Krim.
Rusland stelt dat Oekraïne afgelopen nacht drie zeedrones heeft ingezet tegen Russische civiele vrachtschepen op de Zwarte Zee. De Russische marine zou ze allemaal hebben vernietigd. Oekraïne ontkent dat het vrachtschepen heeft aangevallen.
