Voorzitter Europarlement onderweg naar Kiev • Jetten: wij betalen niet in roebels

Voorzitter Europees Parlement op weg naar Kiev

De voorzitter van het Europees Parlement, de Maltese Roberta Metsola, is op weg naar Kiev, de hoofdstad van Oekraïne. Met de hashtag StandWithUkraine twittert ze een foto van zichzelf op het station. Haar reis was niet van tevoren aangekondigd.

Half maart gingen de laatste westerse leiders naar Kiev. De premiers van Tsjechië, Slovenië en Polen reisden toen naar de Oekraïense hoofdstad. Ook zij gingen per trein.

IAEA: Tsjernobyl overgedragen aan Oekraïne

Het Internationaal Atoomagentschap IAEA meldt de Russische strijdkrachten de kerncentrale van Tsjernobyl die ze hadden ingenomen "schriftelijk hebben overgedragen" aan het Oekraïense personeel.

Het agentschap staat in nauw contact met de Oekraïense autoriteiten over het sturen van een eerste hulp- en ondersteuningsmissie naar Tsjernobyl de komende dagen.

Verder zei het agentschap dat ze op dit moment geen berichten kunnen bevestigen over Russische troepen die stralingsziekte opliepen op het terrein van Tsjernobyl.

Pentagon: onduidelijk of konvooi op weg naar Kiev nog bestaat

Volgens het Pentagon is het niet duidelijk of het konvooi met Russische militaire voertuigen in de buurt van Kiev, nog bestaat. Het konvooi, dat ooit zo'n 60 kilometer lang was, heeft volgens een woordvoerder van het Pentagon "zijn missie nooit volbracht".

Het vastgelopen konvooi op weg naar Kiev staat symbool voor Ruslands moeilijkheden in de oorlog in Oekraïne. Het werd meerdere keren aangevallen door Oekraïense troepen en zou te kampen hebben gehad met logistieke problemen, waardoor er geen brandstof meer geleverd kon worden voor de voertuigen en geen voedsel voor de militairen.

Oekraïense vluchtelingen over toespraak Zelensky: 'Hij zei veel belangrijke dingen'

Oekraïense vluchtelingen die in een oud kantoorpand in Deventer zijn opgevangen, keken vandaag samen naar de toespraak die hun president hield in de Tweede Kamer.

Biden geeft recordhoeveelheid olie vrij uit Amerikaanse reserves

President Biden heeft aangekondigd dat hij een recordhoeveelheid olie uit de Amerikaanse olievoorraad gaat vrijgeven om de prijzen aan de pomp laag te houden voor de Amerikanen. Het gaat om 1 miljoen vaten per dag in de komende zes maanden. Ook wil hij oliemaatschappijen met ongebruikte oliebronnen dwingen om die aan te boren. Als ze dat niet doen moeten ze gaan betalen voor de ongebruikte bronnen.

De torenhoge prijzen aan de pomp zorgen voor veel onvrede onder de Amerikaanse bevolking. Tegelijkertijd spekken de hoge prijzen de Russische oorlogskas. Het vrijgeven van oliereserves zou de prijs omlaag moeten brengen en daarmee dus ook de inkomsten van Rusland doen teruglopen. Biden heeft twee keer eerder reserves vrijgegeven. Toen had dat slechts een kortstondig effect op de oliemarkt.

Dode bij beschietingen op hulpkonvooi Tsjernihiv

Bij beschietingen door Russische troepen op een humanitair hulpkonvooi vlak buiten de Noord-Oekraïense stad Tsjernihiv zijn een dode en vier zwaargewonden gevallen, melden Oekraïense functionarissen op Telegram.

De slachtoffers zijn burgervrijwilligers die in vijf bussen probeerden de door Russische troepen omsingelde stad te bereiken. Daar hoopten ze burgers te kunnen evacueren.

Rusland beloofde dinsdag de militaire activiteiten rond Tsjernihiv en de hoofdstad Kiev "radicaal" terug te schroeven, maar daarvan is volgens Oekraïne nog geen sprake.

Kabinet: voor bijna 516 miljoen euro aan Russische tegoeden bevroren

In Nederland is bijna 516 miljoen euro aan Russische tegoeden en contracten bevroren, melden betrokken bewindspersonen in een brief aan de Tweede Kamer. De meeste meldingen kwamen bij banken en trustkantoren vandaan. Ook zijn er transacties tegengehouden van bij elkaar bijna 155 miljoen euro.

De Kamer had om deze informatie gevraagd, na de toespraak van president Zelensky in de Tweede Kamer eerder vandaag. In het debat na de toespraak werden veel vragen gesteld over de sancties en de volgens veel Kamerleden te trage aanpak van banktegoeden, huizen en boten van Russen in Nederland.

Ruim 21.000 Oekraïners opgevangen in Nederland

Tot nu toe zijn ruim 21.000 Oekraïners opgevangen door Nederlandse gemeenten, meldt het ministerie van Justitie en Veiligheid. Waarschijnlijk ligt het werkelijke aantal hoger omdat er ook mensen zijn die thuis Oekraïners opvangen. In Nederland zijn nu zo'n 32.000 opvangplekken beschikbaar.

Oekraïners die hier willen blijven, moeten straks toch een soort van asielaanvraag doen om in aanmerking te komen voor opvang en ondersteuning. Het gaat om een uitgeklede versie van de normale asielprocedure. "Het is feitelijk gewoon een administratieve handeling. Ze gaan niet naar Ter Apel, we gaan geen hele procedure starten", aldus staatssecretaris van Asiel Eric van der Burg.

Ook blijven de Oekraïense vluchtelingen gewoon het geld en de ondersteuning houden die nu is toegezegd. Het is nog niet bekend vanaf wanneer de asielaanvraag verplicht wordt.

Zelensky: Kyiv en niet Kiev!

"Hoog tijd om eindelijk de verouderde Sovjetspelling van plaatsnamen af te schaffen", schrijft president Zelensky op Twitter onder de hashtag #KyivNotKiev. In Japan gebeurt dat al en daar is Zelensky dankbaar voor, twittert hij.

De NOS gebruikt de lijst van aardrijkskundige namen van de Taalunie. Daarin worden de namen gegeven die in Nederland zijn ingeburgerd, zoals Kiev, de Krim, Odessa en Charkov. De herkenbaarheid van woorden en begrippen voor het publiek is daarbij een zwaarwegende factor.

Wel maakt de NOS al sinds 2014 een uitzondering voor de stad Lviv in het westen van het land. Die heet in het Russisch Lvov, maar er wonen in tegenstelling tot andere delen van Oekraïne nauwelijks etnische Russen.

Waarnemingsmissie OVSE niet verlengd door veto Rusland

De waarnemingsmissie in Oekraïne van de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) komt ten einde. De jaarlijkse verlenging van de missie is door Rusland geblokkeerd. De circa 500 waarnemers werden begin deze maand uit veiligheidsoverwegingen al uit Oekraïne weggehaald.

De waarnemers hielden sinds maart 2014 toezicht op het staakt-het-vuren dat in dat jaar werd gesloten tussen pro-Russische separatisten en Oekraïne in de Oost-Oekraïense Donbas-regio. Het was de grootste veiligheidsmissie in de geschiedenis van de in Wenen gevestigde OVSE, waarbij 57 landen zijn aangesloten. Moskou had destijds ingestemd met de missie.

De OVSE was de enige internationale instantie die de situatie in dat gebied documenteerde en had gehoopt terug te kunnen keren zodra de veiligheid van het personeel kon worden gegarandeerd.

Zelensky spreekt België aan op diamanthandel met Rusland

Enkele uren nadat Zelensky vanochtend het Nederlandse parlement had toegesproken, deed hij hetzelfde bij het Belgische federale parlement. Hij sprak de Belgen rechtstreeks aan op de diamanthandel met Rusland. Hij vindt het onverteerbaar dat die doorgaat. "Die inkomsten zijn blijkbaar veel belangrijker dan de strijd die wij voeren", zei hij.

Volgens correspondent Sander van Hoorn werd Zelensky zelf in het Belgische parlement veel warmer ontvangen dan in de Tweede Kamer. Zo werd voorafgaand aan de speech door twee violistes het Oekraïense volkslied gespeeld en ging daarbij iedereen staan. "Zelensky ging daarop ook staan, naast dat bureautje dat we ook kennen uit de Tweede Kamer. Naast diezelfde Oekraïense vlag in datzelfde T-shirt, hand op het hart."

Na zijn toespraak werd Zelensky te woord gestaan door premier Alexander de Croo, die meteen antwoord gaf op de vragen die Zelensky aan de Belgen stelde.

Oekraïne opent klokkenluiderswebsite voor het melden van Russische bezittingen

Oekraïne opent een klokkenluiderswebsite waar mensen over de hele wereld meldingen kunnen doen over de buitenlandse bezittingen van betrokkenen bij de invasie van Oekraïne. Het gaat dan bijvoorbeeld over Russische en Belarussische functionarissen, oligarchen en opiniemakers en hun bezittingen zoals appartementen en huizen in het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten, Canada en andere landen, goudstaven in Zwitserland en jachten in Europese havens.

"Door het rapporteren van deze informatie draag je bij aan het beëindigen van de oorlog, omdat het helpt economische druk uit te oefenen op degene die de oorlog aanwakkeren", staat op de site te lezen.

Minister Jetten: wij gaan niet betalen in roebels

"Wij gaan niet betalen in roebels, want onderdeel van de sancties is geen zaken doen met Russische banken. Dat blijft zo", zegt een woordvoerder namens minister Jetten voor Klimaat en energie.

"Marktpartijen kopen het gas in, dus is het allereerst aan hen. Maar wij zeggen als Nederland ook dat marktpartijen die gas kopen zich aan de sancties moeten houden. Dus dat betekent geen zaken doen in roebels." Daarnaast staan er volgens de woordvoerder in de contracten ook valuta vastgesteld, "dus daar moet Rusland zich aan houden".

'Meeste strijdkrachten vertrokken uit Tsjernobyl'

Het Oekraïense nucleaire staatsbedrijf meldt dat de meeste Russische strijdkrachten zijn vertrokken bij de kerncentrale van Tsjernobyl. Volgens het bedrijf zijn ze naar de grens met Belarus gegaan. Er zouden nog een paar troepen zijn gebleven.

Eerder meldden bronnen rond de kerncentrale dat veel van de vertrekkende militairen acute stralingsziekte hebben en behandeld moeten worden in een speciaal medisch centrum in Belarus.

Volgens een voormalige tourguide in Tsjernobyl liepen ze de stralingsziekte op toen ze loopgraven groeven in de omgeving van de ontplofte kerncentrale. "Er zijn regels voor het werken in dit gebied. Daar moet je je aan houden want straling is een natuurkundig fenomeen. Straling houdt geen rekening met status of opdrachten", zei de man op Facebook.

Opec+ houdt vast aan hogere olieproductie

Opec+, het kartel van dertien olieproducerende landen met een paar tijdelijke bondgenoten als Rusland, is voornemens de olieproductie weer iets op te voeren. Het is de verwachte uitkomst van het Opec+beraad. In mei zullen elke dag 432.000 vaten olie meer opgepompt worden dan nu, om zo aan de vraag naar olie te voldoen en de olieprijs af te remmen.

De Opec is al maanden bezig de olieproductie op te voeren, na eerder de olieproductie ingeperkt te hebben. Uit productiecijfers blijkt echter dat het toegezegde aantal extra vaten bij lange na niet gehaald wordt. Sommige landen slagen er niet in de productie vast te houden of op te voeren en dus wordt minder olie opgepompt dan gezegd.

Rusland, geen Opec-lid maar een partner, is momenteel 's werelds grootste olie-exporteur, goed voor 12 procent van de hele oliemarkt. Russische olie is goed voor een kwart van de Europese olieconsumptie.

Ollongren: tot nu toe ruim 50 miljoen aan militaire goederen naar Oekraïne

Nederland heeft tot nu toe voor meer dan 50 miljoen euro aan militaire goederen geleverd aan Oekraïne. Minister Ollongren van Defensie zei in de Tweede Kamer dat het kabinet wil doorgaan met leveringen, zoals president Zelensky vanochtend ook vroeg in zijn toespraak.

Ollongren voegde eraan toe dat ze geen details wil geven over de typen wapensystemen en militaire goederen die naar Oekraïne gaan: "Het brengt operationele risico's met zich mee als je er wel in het openbaar over communiceert." De Kamer wordt er wel vertrouwelijk over geïnformeerd.

Poetin: gas vanaf morgen in roebels betalen

President Poetin heeft een decreet ondertekend waarin staat dat het buitenland vanaf morgen in roebels moet betalen voor Russisch gas. Dat meldt persbureau Reuters. Poetin heeft ook gezegd dat contracten worden stopgezet als deze betalingen niet worden gedaan.

Volgens Poetin moeten de afnemers roebelrekeningen openen bij Russische banken en worden de betalingen voor Russisch gas vanaf deze rekeningen gedaan.

Frankrijk en Duitsland hebben direct al gereageerd en wijzen de eis opnieuw resoluut af. Ze zeggen dat ze gewoon in euro's blijven betalen en dat ze zich niet door Poetin "laten chanteren". Ze bereiden zich voor op het scenario dat er geen Russisch gas meer naar Europa stroomt.

Gisteren zei het Kremlin nog dat de overstap voor gasbetalingen op roebels niet direct in zou gaan, maar geleidelijk wordt ingevoerd.

Kamerdebat met Hoekstra over sancties tegen Rusland vanavond verder

Het kabinet zal vanavond een brief aan de Tweede Kamer sturen over de stand van zaken rond de sancties tegen Russen. Daarna zet de Kamer het debat daarover met minister Hoekstra voort. Vanochtend sprak de Oekraïense president Zelensky de Kamer toe en daarna volgde een debat over de situatie. In dat debat werden veel vragen gesteld over de sancties en de volgens veel Kamerleden te trage aanpak van banktegoeden, huizen en boten van Russen in Nederland.

Omdat minister Hoekstra van Buitenlandse Zaken naar de zin van de Kamer te weinig concrete antwoorden kon geven, werd het debat geschorst. Inmiddels is het verdergegaan met alleen minister Ollongren van Defensie. Het kabinet zal vanavond dus meer informatie geven en dan gaat de discussie met Hoekstra verder.

Filmproject Holland Festival geschrapt om oorlog

Het filmproject Euphoria van Julian Rosefeldt is vanwege de oorlog in Oekraïne uit het programma geschrapt van het Holland Festival. Rosefeldt werkte voor de film samen met een filmploeg uit Kiev. Door de toenemende dreiging uit Rusland werden de opnames kort voor het uitbreken van de oorlog afgebroken. Daarom is de productie niet op tijd af voor het Holland Festival in juni. Het filmproject over het ongebreidelde consumentisme in de samenleving wordt doorgeschoven naar het festival van volgend jaar.

NAVO-baas: 'Rusland trekt zich niet terug, maar hergroepeert'

De Russische troepen in Oekraïne trekken zich niet terug, heeft NAVO-secretaris-generaal Jens Stoltenberg gezegd in Brussel. "Volgens onze inlichtingen trekken de Russen zich niet terug, maar zijn ze aan het herpositioneren. Rusland probeert zijn offensief in de Donbas te hergroeperen, herbevoorraden en versterken", aldus Stoltenberg.

Rusland heeft eerder aangekondigd dat het de militaire operaties rond Kiev en Tsjernihiv ging terugschroeven, maar daar komt volgens Stoltenberg niet veel van terecht. "Rusland houdt druk op Kiev en andere steden. Dus we kunnen meer offensieve acties verwachten, die meer lijden met zich meebrengen."

Stoltenberg zei dat Rusland "herhaaldelijk heeft gelogen over zijn bedoelingen", waardoor het alleen op zijn daden moet worden beoordeeld, niet op het woord van zijn leiders.

Kamerleden geïrriteerd over trage aanpak Russische bezittingen

Het Tweede Kamerdebat over de speech van de Oekraïense president Zelensky is geschorst. In de Kamer is veel irritatie over de volgens velen te trage manier waarop het kabinet vastgoed, banktegoeden en boten van Russen in Nederland opspoort en aanpakt.

Kamerleden vinden dat Nederland achterloopt bij andere landen en dat minister Hoekstra van Buitenlandse Zaken in het debat te vaak verwijst naar andere bewindslieden, die voor bepaalde delen van de sancties verantwoordelijk zijn.

"De verantwoordelijkheid ligt bij uitvoeringsorganisaties en soms bij ministeries", zei Hoekstra. Hij voegde eraan toe dat er wel degelijk hard wordt gewerkt en dat het om soms om juridisch ingewikkelde kwesties gaat. "Wij lopen niet hopeloos achter, maar het kan beter", erkende hij.

Na een schorsing van het debat moet duidelijk worden welke vragen Hoekstra wel en niet al meteen kan beantwoorden.

Hoofd Franse militaire inlichtingendienst stapt op door oorlog Oekraïne

Het hoofd van de Franse militaire inlichtingendienst Eric Vidaud stapt op omdat de dienst de Russische invasie van Oekraïne niet voorzien had. Franse media melden dat Vidaud zijn vertrek per e-mail aan medewerkers heeft bekendgemaakt.

In tegenstelling tot Britse en Amerikaanse inlichtingendiensten voorspelde de Franse niet dat de Russen Oekraïne binnen zouden vallen. Bronnen melden aan Franse media dat het leger de briefings van Vidaud onvoldoende vond, en dat hij "de onderwerpen niet beheerst".

Het niet zien van de Russische invasie was de tweede militaire ontwikkeling in korte tijd die Frankrijk verrast heeft. Vorig jaar sloten de VS, het VK en Australië een militair defensiepact. Hierdoor ging de levering van Franse onderzeeërs aan Australië niet door. De Franse regering reageerde hier onthutst en woedend op.

Kremlin: 'Amerika begrijpt Poetin niet'

Tijdens zijn dagelijkse telefonische vergadering heeft Kremlinwoordvoerder Peskov aan journalisten in Moskou verteld dat noch het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken, noch het Pentagon echte informatie heeft over wat er gebeurt in Moskou.

"Ze begrijpen gewoon niet wat er in het Kremlin gebeurt", zei hij. "Ze begrijpen president Poetin niet, ze begrijpen niet hoe beslissingen worden genomen en ze begrijpen onze manier van werken niet."

Peskov voegde toe dat het verontrustend was omdat "een dergelijk totaal misverstand leidt tot verkeerde beslissingen die slechte gevolgen hebben".

Spionagebureau: 'Russische soldaten weigeren orders uit te voeren'

Gedemoraliseerde Russische soldaten in Oekraïne weigeren orders uit te voeren en saboteren hun eigen uitrusting. Ook hebben ze per ongeluk een eigen vliegtuig neergeschoten. Dit heeft Jeremy Fleming, het hoofd van de Britse inlichtingendienst GCHQ, gezegd tijdens een toespraak in de Australische hoofdstad Canberra.

President Poetin heeft de invasie blijkbaar "totaal verkeerd ingeschat", zei Fleming. "Het is duidelijk dat hij het verzet van het Oekraïense volk verkeerd heeft ingeschat. Hij onderschatte de kracht van de reactie van de coalitie en de economische gevolgen van het sanctieregime en hij overschatte de capaciteiten van zijn leger om een snelle overwinning te behalen", aldus Fleming.

"We hebben Russische soldaten gezien, met een gebrek aan wapens en moreel, die weigerden om bevelen uit te voeren, hun eigen uitrusting saboteerden en zelfs per ongeluk hun eigen vliegtuig neerschoten", voegde Fleming toe. Er wordt gezegd dat de adviseurs van Poetin te bang zijn om de waarheid te vertellen, maar volgens Fleming moet de "omvang van de verkeerde inschattingen nu glashelder zijn voor het regime. "

Fleming waarschuwde dat het Kremlin op jacht is naar cyberdoelen en huurlingen binnenhaalt om de vastgelopen militaire campagne in Oekraïne weer op de rit te krijgen. Hoewel er al verwacht werd dat Rusland een grote cyberaanval zou lanceren als onderdeel van de militaire campagne, zei Fleming dat een dergelijke stap nooit een centraal onderdeel was voor het Russische standaard draaiboek voor oorlog.

Oekraïens vrouwenhockeyteam vertrokken om tot rust te komen

Het Oekraïens vrouwen-hockeyteam dat afgelopen tijd verbleef bij een hockeyclub in Rotterdam is daar weer vertrokken vanwege de voortdurende media-aandacht. Die werd de groep te veel. Daarnaast kunnen de vrouwen op hun nieuwe opvangplek in Reeuwijk langer blijven. Dat vertelt de Oekraïense jeugdcoach Marina Gorokhova aan de regionale omroep Rijnmond.

De hockeysters vluchtten eerder met hun coach uit hun land. Hun familie lieten ze achter. Ze bivakkeerden een kleine twee weken bij de Rotterdamse club. De kleedkamers werden omgetoverd tot slaapkamers en het clubhuis werd een woonkamer. De hockeyvrouwen waren heel blij met de ontvangst in Rotterdam en ook dat ze daar konden blijven, maar ze waren op zoek naar een plek waar ze meer tot rust konden komen. Dat lukte in Rotterdam niet goed.

Voor hockeyclub Victoria kwam het plotselinge vertrek afgelopen weekend heel onverwacht. De Oekraïense coach zegt toe dat de communicatie over het vertrek naar Reeuwijk beter had gekund. "De verplaatsing naar een andere locatie afgelopen weekeinde is zo snel gegaan dat de communicatie naar de hockeyclub in Rotterdam achteraf gezien beter had gekund. De taalbarrière hielp hier ook niet bij", zegt Marina Gorokhova.

De Oekraïense coach benadrukt hoe belangrijk de eerste opvang bij Victoria was en wil de club daar op een later moment nog persoonlijk voor bedanken.

Tweede Kamer prijst speech Zelensky

De Tweede Kamer reageert met respect op de redevoering van president Zelensky. VVD-Kamerlid Kamminga sprak van een indrukwekkende en indringende speech, PvdA-leider Ploumen zei dat Zelensky "ons met elk woord heeft weten te raken" en CDA-Kamerlid Mulder noemde de redevoering een historisch moment.

D66-woordvoerder Sjoerdsma zei dat de woorden van de president nog lang zullen nagalmen. Kamerleden vragen het kabinet meer te doen om de bezittingen en tegoeden van Russen in Nederland te bevriezen.

Rutte: geen energieboycot Rusland op korte termijn

Nederland streeft ernaar om zo snel mogelijk niet meer afhankelijk te zijn van Russisch gas, maar dat zal niet lukken op korte termijn. Dat heeft premier Rutte gezegd in reactie op de speech van de Oekraïense president Zelensky in de Tweede Kamer. Zelensky riep ons land daarin op om een energieboycot tegen Rusland in te stellen. "Zodat jullie geen miljarden aan de oorlog betalen."

Rutte zei in reactie daarop dat het Nederlandse sanctiepakket tegen Rusland "nu al ongekend" is. "Maar het is ook belangrijk dat we onze mensen kunnen blijven verwarmen en dat onze basisindustrieën blijven draaien. Ik zie het als een oproep om de afhankelijkheid van Russisch gas af te bouwen en dat doen we. Maar we moeten wel alle belangen meewegen."

Zelensky sprak Rutte persoonlijk aan op een EU-lidmaatschap voor zijn land, maar de premier blijft erbij dat er geen sprake kan zijn van een versnelde toetreding. Hij noemde de toespraak van Zelensky "indrukwekkend".

Kijk hier de volledige toespraak van Zelensky in Tweede Kamer terug

Verkoop alcohol in Kiev vanaf morgen weer mogelijk

De verkoop van alcohol is vanaf morgen gedeeltelijk weer toegestaan in Kiev. Winkels in de Oekraïense hoofdstad mogen dan van 11.00 tot 16.00 uur alcohol verkopen.

De verkoop ging in de ban omdat alcoholgebruik mogelijk gevaarlijke situaties kan veroorzaken. Een reden waarom het verbod nu komt te vervallen, is niet gegeven. Rusland is op dit moment de militaire activiteiten in Kiev aan het verminderen.

Het Britse ministerie van Defensie waarschuwt vandaag dat er de komende dagen waarschijnlijk "zware gevechten" zullen plaatsvinden in de buitenwijken van de Oekraïense hoofdstad Kiev. Russische troepen hebben posities in het oosten en westen van de stad behouden, zeggen de Britten.

Bekijk hier de belangrijkste momenten uit Zelensky's toespraak

Zelensky tegen Rutte: 'Ons lidmaatschap hangt van jou af, vriend Mark'

Nederland moet alle handel met Rusland stoppen en ook bereid zijn tot een boycot van Russisch gas. Dat heeft de Oekraïense president Zelensky gezegd tegen de Tweede Kamer.

Hij wees erop dat Nederland door Russisch gas te kopen miljarden bijdraagt aan de oorlog die door Poetin gevoerd wordt. "Er zijn sterkere sancties nodig, zodat Rusland geen kans heeft de oorlog verder in Europa te voeren."

Ook riep Zelensky de Nederlandse regering op om meer wapens te leveren aan Oekraïne, boven op de middelen die al gestuurd zijn. "Jullie zijn leiders in de steun aan ons, maar we hebben meer wapens nodig om de bezetter te verjagen."

Hij richtte zich ook direct tot premier Rutte en vroeg om steun voor de Oekraiënse wens om lid te worden van de Europese Unie. "Ons lidmaatschap hangt van jou af, vriend Mark." Nederland verzet zich tegen een versnelde toetreding van het land. Eerder deze maand zei Rutte dat een EU-lidmaatschap van Oekraïne "nu niet aan de orde is", maar dat land wel "tot de Europese familie behoort".

Lees het artikel over Zelensky's toespraak hier:

Zelensky: 'Geen rechtvaardige oorlog, Den Haag weet dat'

"Dit mag niet nog eens 36 dagen duren", zegt Zelensky over hoelang de oorlog tot nu geduurd heeft. "Dit gaat niet om militair succes, maar om terreur. Ze moorden alsof het een spelletje is. We zullen ons blijven verdedigen."

Zelensky trok een vergelijking met het ontstaan van Nederland in de Tachtigjarige Oorlog. "Nederland viert zijn 450ste verjaardag van het einde van tirannie, en zo begint de weg naar een verenigd Europa. Dat wordt nu aangevallen en moet nu weer verdedigd worden. De oorlog is nu nog alleen in Oekraïne. Nu nog kunnen we de tirannie verdrijven."

"We moeten nu iets doen om dit te stoppen. In 2014 kwam Rusland ons land binnen. Jullie voelden dat toen MH17 beschoten werd. Er is geen twijfel: dit is geen rechtvaardige oorlog. Degenen die het bevel gaven moeten worden berecht. In Den Haag, de stad van tribunalen, weet men dat. Maar er zijn sterkere sancties voor nodig zodat Rusland de oorlog niet kan doorvoeren in Europa."

Zelensky: 'De Tweede Wereldoorlog herhaalt zich'

"De Tweede Wereldoorlog mocht nooit meer gebeuren maar alles herhaalt zich", zegt Zelensky in zijn toespraak aan de Tweede Kamer. "De Tweede Wereldoorlog begon met aanval op paar landen. Daarna volgden bommen op Rotterdam en Londen."

"De schaduw van Rotterdam hangt boven vele Europese landen. Oekraïne is pas het begin. Rusland heeft zich jarenlang voorbereid. Hoe eng het ook klinkt, mensen wennen er al aan. Ze zijn gewend aan de bominslagen. Het roept geen emoties meer op. De oorlog in Oekraïne wordt helaas een routine. Maar niet voor degenen wier leven gevaar loopt."

Bergkamp: 'Geen afstand tussen Kiev en Den Haag'

"Op dit moment is er geen afstand tussen Kiev en Den Haag", zegt Kamervoorzitter Vera Bergkamp voorafgaand tegen Zelensky. "De burgers van Oekraine zijn onschuldige slachtoffers in een oorlog. De toekomst is voor velen ongewis en beangstigend."

Ze geeft Zelensky het woord.

Volg hier de toespraak van Zelensky

Vanaf ongeveer 10.25 uur spreekt de Oekraïense president Zelensky via een videoverbinding met 30 seconden vertraging de Tweede Kamer toe. Hij wordt door de Kamer in het Nederlands ondertiteld. Kamervoorzitter Bergkamp en Tweede Kamerlid Kuiken worden in het Oekraïens ondertiteld.

Volg de toespraak van Zelensky hier.

In Charkov ruimen ze al puin, terwijl er nog wordt gevochten

Verslaggever Gert-Jan Dennekamp is in de Oekraïense stad Charkov, en ziet hoe zwaar de stad getroffen is:

45 bussen vertrokken naar Marioepol voor evacuatie burgers

Een konvooi met 45 Oekraïense bussen is vandaag naar de zuidelijke havenstad Marioepol getrokken om humanitaire goederen te leveren en burgers te evacueren. Vice-premier Irina Verestjoek van Oekraïne heeft gezegd dat het konvooi op weg is gestuurd nadat het Internationale Comité van het Rode Kruis had bevestigd dat Rusland heeft ingestemd met het openen van een veilige humanitaire corridor.

De burgemeester Marioepol zei deze week dat tot 170.000 inwoners vastzitten in de stad, die zonder stroom zit en met slinkende voorraden kampt. De stad, die voor de oorlog meer dan 400.000 inwoners had, is een strategisch doel van de Russische invasie en heeft daardoor te maken gehad met bijna constante bombardementen. Eerdere pogingen om veilige corridors te organiseren zijn mislukt. Hierover gaven Oekraïne en Rusland elkaar de schuld.

Waarom de strijd in Marioepol zo hevig is, legt NOS op 3 uit in deze aflevering van de podcast Lang verhaal kort.

Britse inlichtingen: 'Russische beschietingen in Tsjernihiv gaan door'

De Russische beschietingen en raketaanvallen in Tsjernihiv gaan door en zijn 'aanzienlijk'. Dat zegt het Britse ministerie van Defensie in een laatste inlichtingenupdate. Moskou heeft eerder gezegd dat het van plan is de militaire activiteiten rond de Oekraïense stad in het noorden van het land terug te schroeven.

De Britten waarschuwen dat er de komende dagen waarschijnlijk "zware gevechten" zullen plaatsvinden in de buitenwijken van de Oekraïense hoofdstad Kiev, hoewel een beperkt aantal eenheden zich heeft teruggetrokken. Russische troepen hebben posities in het oosten en westen van de stad behouden. Ook in Marioepol wordt zwaar gevochten, zegt het ministerie, maar Oekraïense troepen houden nog steeds de controle over de stad.

Voor Marioepol is voor vandaag vanaf 10.00 uur plaatselijke tijd een staakt-het-vuren aangekondigd.

Defensie-expert over Marioepol: 'Oekraïense leger kan omsingeld raken'

Rusland heeft voor vandaag een staakt-het-vuren aangekondigd bij Marioepol, om de evacuatie van burgers mogelijk te maken. Het bestand moet ingaan om 10.00 uur plaatselijke tijd (09.00 uur Nederlandse tijd). Peter Wijninga, defensie-expert van het Haags Centrum voor Strategische Studies, noemt dat besluit "opmerkelijk".

"Het is de vraag waar die burgers heen kunnen", zegt hij in het NOS Radio 1 Journaal. "Er gaan berichten dat burgers door de Russen naar Rusland worden gebracht en daar op een schandalige manier worden behandeld. Dus het is even de vraag of dit een verlossing is voor de burgers. Een staakt-het-vuren is wel een pauze waarin ze kunnen ademhalen en een goed heenkomen kunnen zoeken."

Hoe het gaat verlopen, is nu niet goed te overzien. Dat de Russen daarna de aanval op Marioepol hervatten, is volgens Wijninga zeker. "Het is de Russen alles aan gelegen Marioepol in te nemen door de strategische functie in de regio, als landbrug tussen de Donbas en de Krim en het is een belangrijke haven."

Mochten de Russen erin slagen Marioepol in te nemen en de troepenmacht te concentreren op de Donbas, dan dreigt het Oekraïense leger daar te worden omsingeld, zegt Wijninga. "Dan worden ze vanuit de Donbas aangevallen, maar ook vanuit Charkov, en dan mogelijk later ook vanuit Marioepol."

Waarom de strijd in Marioepol zo hevig is, legt NOS op 3 uit in deze aflevering van de podcast Lang verhaal kort.

Pentagon: deel van de Russische militairen trekt weg van Kiev

Rusland is volgens het Pentagon begonnen met de herpositionering van een deel van de militairen rond Kiev. Volgens een woordvoerder van het ministerie van Defensie gaat het om ongeveer 20 procent van de Russische troepen rond de hoofdstad. Een deel zou richting Belarus trekken.

Het Pentagon benadrukt dat de militairen niet onderweg zijn naar hun Russische thuisbases. "Als Rusland echt wil de-escaleren, dan moeten ze de militairen naar huis sturen. Maar dat doen ze niet, althans: nog niet", zei de woordvoerder op een persconferentie.

Volgens hem is de inschatting dat de Russische militairen nu kunnen herstellen, worden bevoorraad en daarna op andere plekken in Oekraïne worden ingezet.

VS: Poetin wordt misleid door adviseurs

De Russische president Poetin wordt misleid door zijn eigen adviseurs, die niet durven te zeggen hoe slecht het gaat met de oorlog in Oekraïne. Dat zegt woordvoerder Kate Bedingfield van het Witte Huis. Volgens haar heeft de VS ook informatie dat Poetin zich bedrogen voelt door de Russische legerleiding en leidt dit tot aanhoudende spanningen tussen de president en de krijgsmacht.

De woordvoerder van het Witte Huis zei ook dat Russische militairen in Oekraïne gedemoraliseerd zijn en weigeren om bevelen uit te voeren.

Referendum over Oekraïense neutraliteit duurt nog zeker een jaar, zegt onderhandelaar

Het duurt nog zeker een jaar voordat er in Oekraïne een referendum kan worden gehouden over de neutraliteit van het land. Dat zegt hoofdonderhandelaar David Arakhamia in een tv-interview.

Een van de eisen van Rusland in de onderhandelingen is de garantie dat Oekraïne zich niet aansluit bij de NAVO of een ander militair bondgenootschap. Oekraïne zegt daarover te willen praten, in ruil voor veiligheidsgaranties.

Volgens Arakhamia moet niet de politiek, maar het Oekraïense volk het laatste woord hebben over de neutraliteit van hun land. "Dat is een omvangrijke procedure, die niet kan plaatsvinden zolang er geen vrede is", zei de onderhandelaar in het interview.

Van der Burg: meer Oekraïense tolken nodig in zorg

Huisartsen moeten makkelijker een Oekraïense tolk kunnen inschakelen voor de communicatie met vluchtelingen uit Oekraïne. Dat schrijft staatssecretaris Van der Burg van Asielzaken aan de Tweede Kamer. Voor de komende drie maanden trekt het kabinet hier 1,6 miljoen euro voor uit.

Van der Burg waarschuwt wel dat er een tekort is aan professionele Oekraïense tolken, waardoor het niet altijd lukt om een tolk voor de huisarts te regelen. Het ministerie van VWS zoekt samen met zorgverleners naar alternatieve manieren voor een goede communicatie met vluchtelingen, schrijft de staatssecretaris.

Zelensky spreekt Tweede Kamer toe

De Oekraïense president Zelensky spreekt vanochtend via een videoverbinding de Tweede Kamer toe. Het zijn dertiende toespraak voor een buitenlands parlement in drie weken tijd.

De speech begint naar verwachting om 10.15 uur en is te zien in een livestream op NOS.nl, de app, NPO 1 en NPO Politiek.

Oekraïne: vredesbesprekingen morgen hervat

De vredesbesprekingen tussen Oekraïne en Rusland worden morgen hervat. Dat meldt persbureau Reuters op basis van de Oekraïense onderhandelaar David Arachamia. Volgens hem zijn de besprekingen van morgen online.

Dinsdag troffen de delegaties elkaar in de Turkse stad Istanbul. Rusland beloofde daar de militaire activiteiten rond de steden Kiev en Tsjernihiv drastisch terug te schroeven, maar volgens Oekraïense functionarissen is daar vooralsnog weinig van de merken.

Arachamia zegt dat Oekraïne dinsdag ook een ontmoeting tussen de presidenten Zelensky en Poetin heeft voorgesteld. Rusland zou gezegd hebben dat zo'n ontmoeting pas mogelijk is als er een ontwerpverdrag op tafel ligt.

Liveblog geopend

Welkom in het liveblog over de oorlog in Oekraïne. Het Oekraïneblog van gisteren kun je hier teruglezen.