Na rechtszaken, corona en 'ophef' is Zandvoort nu klaar voor de start
Na 36 jaar afwezigheid begint vandaag de Dutch Grand Prix, een evenement dat inmiddels alweer een paar jaar in de steigers staat. Flink wat partijen hebben aan die steigers lopen sjorren, in de hoop het monsterevenement omver te werpen. Met goede reden, zegt de een. Gezeur, zegt de ander. En dan was er nog dat andere dingetje: corona. Hoe zijn we dan toch bij dit raceweekend aanbeland?
In november 2017 begon het te gonzen: de Formule 1 kwam misschien terug naar Zandvoort. De gemeente en het circuit zelf waren optimistisch. Maar voor het zover was, moest er nog veel gebeuren in het stranddorp. Bijvoorbeeld een grootschalige verbouwing van het circuit. Toch achtte een onderzoekscommissie het haalbaar.
Een jaar later zou de organisatie achter de Formule 1 ook daadwerkelijk een aanbod hebben gedaan aan het circuit. Maar het circuit in Assen aasde ook nog op de race, en Zandvoort had een miljoeneninvestering nodig om het project haalbaar te maken.
Enige optie
En dus begon de zoektocht naar geld. Al snel liet de provincie Noord-Holland weten dat het financieren van grote sportevenementen niet tot hun taken behoort. Ook de regering ging niet mee betalen. Wel zei de toenmalige sportminister Bruno Bruins te willen helpen met vergunningen, belastingen en infrastructuur.
De gemeenteraad van Zandvoort kwam wel unaniem over de brug: vier miljoen werd er uitgetrokken voor het evenement. Eerder die maand stelde de Nederlandse Sportraad dat Zandvoort als enige optie naar voren geschoven moest worden, en dus niet Assen. Best opmerkelijk, aangezien Assen juist het circuit was dat de financiën al op orde had. Maar de wereldwijde Formule 1-organisatie wilde niet naar Assen toe.
Niet veel later was de kogel door de kerk. De organisatie achter de races was om, en de contracten werden op 14 mei 2019 ondertekend: de Formule 1 kwam terug naar Zandvoort. De benodigde veertig miljoen was inmiddels voor de helft bij elkaar gebracht door sponsoren. De andere helft moest via onder andere de ticketverkoop binnenstromen. Een paar maanden later werd ook de datum bekend: 3 mei 2020.
Hagedissen en stikstof
En dat was het startsein voor juridische procedures. In september 2019, op de dag dat het werk rond het circuit begint, stappen verschillende natuurorganisaties naar de rechter. De verbouwing die nodig was om Zandvoort klaar te maken voor een Formule 1-race, zou volgens de organisaties leiden tot ernstige natuurschade. Zo maken ze zich zorgen over de zandhagedis en de rugstreeppad, die in het duingebied leven.
De natuurorganisaties eisten dat de werkzaamheden werden stilgelegd. Maar de rechtbank ging daar niet in mee. Er zou maximaal twee hectare leefgebied verdwijnen. Te weinig om de reptielen en amfibieën in hun voortbestaan te bedreigen, besloot de rechter.
Nog geen week later sleepten twee andere natuurclubs de provincie en Circuit Zandvoort voor de rechter: de Grand Prix zou grote hoeveelheden stikstof uitstoten, wat schadelijk zou zijn voor het naastgelegen natuurgebied Kennemerduinen. De rechter ging daar opnieuw niet in mee, en zei dat er geen significante effecten op het gebied waren. Het werk kon doorgaan.
Vogels en zeehonden
Een paar maanden later ontstond er weer protest. Zandvoort besloot dat de Formule 1-teams over het strand van Noordwijk naar Zandvoort mochten rijden. Tegenstanders protesteerden in het gemeentehuis en tienduizenden mensen ondertekenden een petitie tegen de beslissing.
De strandroute moest de teams helpen files te omzeilen tijdens het raceweekend, maar leidde recht over het strand door een onlangs geopend rustgebied voor vogels en zeehonden. Na de ophef werd het plan afgeblazen: de organisatie achter de Formule 1 liet weten de route niet meer nodig te hebben.
Ondanks de protesten en rechtszaken, begon de Formule 1 steeds meer te leven in Zandvoort. Ondernemers en de horeca maakten zich op voor 200.000 racefans die het 17.000 inwoners tellende dorp zouden gaan bezoeken.
Maar toen kwamen de eerste grote maatregelen tegen het coronavirus, dat de wereld over raasde en ook Nederland had bereikt. Ook voor de Grand Prix viel het doek. Na 35 jaar, toch net niet.
En toen bleef het ruim een jaar stil. Formule 1-races in verschillende landen gingen niet of slechts in aangepaste vorm door en in Nederland was het lange tijd geen optie. Maar op 13 augustus dit jaar kwam het nieuws dat de Dutch Grand Prix dan uiteindelijk toch mocht doorgaan, maar wel met minder publiek.
Fans kunnen niet wachten tot de Formule 1 begint:
Dat leidde meteen tot ergernis binnen de evenementenbranche. Want waarom zij wel, en festivals en poppodia niet, luidde de vraag. De (festival-achtige) camping naast het circuit, opgezet door de organisatie achter het evenement, gooide meer olie op het vuur. Net als een video van Chef'Special-frontman Joshua Nolet, waarin hij vertelde dat hem en andere artiesten was gevraagd om gratis op te treden tijdens het raceweekend.
Maar ondanks al die hobbels is er weinig dat de 'Grote Prijs van Nederland' nu nog in de weg kan staan. Natuurorganisatie MOB deed vorige week nog een laatste poging, maar ook die strandde bij de rechter.
Aanstaande protesten daargelaten (Extinction Rebellion heeft al laten weten een protestfietstocht door Zandvoort te organiseren), zullen het waarschijnlijk vooral feestende racefans zijn die komend weekend de aandacht trekken. Al is het de verwachting dat ook de komende jaren protesten en rechtszaken zullen blijven volgen. Het is de bedoeling dat er na dit jaar in Zandvoort nog minstens twee andere races zijn.
Een ander issue dat opgelost moest worden was de logistiek, bekijk hier hoe dat werd aangepakt.