'Iran houdt zich nog steeds aan afspraken uit atoomdeal'
Iran houdt zich nog steeds aan de belangrijkste afspraken uit het atoomakkoord. Dat schrijft het Internationale Atoomenergieagentschap (IAEA) van de Verenigde Naties in een vertrouwelijk tussenrapport dat is ingezien door onder meer persbureaus AP en Reuters.
Uit het rapport blijkt dat het land niet meer uranium verrijkt dan toegestaan en inspecteurs van het agentschap nog altijd volledige toegang krijgen tot Iraanse nucleaire faciliteiten.
Wel plaatsen de onderzoekers een kanttekening: Iran heeft recent uraniumcentrifuges gemoderniseerd, waarmee in potentie tien keer sneller uranium verrijkt zou kunnen worden. Het IAEA onderzoekt nog of dit een overtreding van een afspraak is.
'Rampzalige deal'
De VS, Rusland, China, Frankrijk, Groot-Brittannië en Duitsland sloten in 2015 de deal met Iran, met als doel de nucleaire ambities van het land in te dammen in ruil voor het opheffen van economische sancties.
Ruim een jaar geleden stapte de Amerikaanse president Trump uit het akkoord. Volgens hem was het een "rampzalige deal" waar alleen Iran beter van werd. Tegelijk kon het land volgens Trump gewoon doorgaan met het ontwikkelen van kernwapens.
Toch bleef Iran zich houden aan de afspraken uit het akkoord, zo concludeerde de IAEA in mei en november vorig jaar in rapporten. De toenemende spanningen tussen het land en de VS in de afgelopen maanden hebben dat niet veranderd.
Toenemende spanningen
De VS stuurde onder meer oorlogsschepen naar de Perzische Golf. Iran besloot in een reactie daarop de uraniumproductie van lichtverrijkt uranium te verviervoudigen. Volgens het IAEA is dat nog wel binnen de regels van het akkoord, omdat het land zich blijft houden aan de maximaal afgesproken verrijking van 3,67 procent.
"Dat kan niet gebruikt worden voor militaire doeleinden; daarvoor is het niet genoeg verrijkt", zei correspondent Marcel van der Steen. Hij legt uit dat de situatie pas verandert als Iran besluit uranium tot 20 procent te verrijken. "Dat is de rode lijn. Daarna is het namelijk makkelijker om naar 90 procent verrijking te gaan, wat nodig is voor het maken atoombom."
Politieke druk
Iran zet wel steeds meer politieke druk op de overgebleven landen in het akkoord, omdat de VS nieuwe sancties heeft afgekondigd tegen Iran. Het land wil bescherming tegen die sancties.
Zo stapte Iran begin deze maand zelf ook deels uit het atoomakkoord. President Rohani wil graag een nieuw akkoord sluiten met de overgebleven partijen. Daarvoor krijgen de landen van hem tot 7 juli de tijd. Daarna gaat Rohani de productie van verrijkt uranium verhogen.
