Kabinet wil ingrijpen in Nederlandse drugsmarkt

• 

  Remco Andringa

  redacteur Politie en Justitie

Drugssmokkel op zee bestrijden, ingrijpen op 'foute' vakantieparken en vastgoed uit criminele handen halen. Maar ook meer toezicht op het platteland, de aanwas van jonge drugsdealers stoppen en voorkomen dat gulle criminelen de lokale voetbalclub sponsoren.

Met een veelvoud aan projecten wil het kabinet de komende jaren de georganiseerde drugscriminaliteit in Nederland bestrijden. Minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid stelt vandaag "een breed pakket aan preventieve en repressieve maatregelen" voor aan de Tweede Kamer.

In het regeerakkoord heeft het kabinet 100 miljoen euro vrijgemaakt voor de aanpak van 'ondermijnende criminaliteit'. "Dat is de georganiseerde misdaad die zich in buurten nestelt, bewoners intimideert en groot is in drugshandel en witwassen", zegt Grapperhaus. "We hebben deze problematiek als samenleving onderschat."

Het geld zal volledig worden besteed aan verschijnselen die te maken hebben met de handel in cocaïne, synthetische drugs en wiet. "Het is gek dat wij als klein land zo'n grote criminele industrie hebben", vindt oud-burgemeester Peter Noordanus, die het kabinet adviseerde over de besteding van het geld.

"Drugshandel heeft allerlei neveneffecten: liquidaties, afvaldumpingen, een enorme berg zwart geld die mensen corrumpeert. Kinderen die henneptoppen knippen. Dát is de ondermijning die onze maatschappij aantast."

Plannen

De politie, het Openbaar Ministerie, gemeenten en andere partijen hebben bedacht hoe de drugsindustrie in Nederland moet worden aangepakt. Tientallen projecten moeten de markt gaan verpesten, in de hoop dat criminelen uitwijken naar andere landen en Nederland op drugsgebied niet langer geldt als de handelsvloer van Europa.

Omdat de problemen in Nederland per regio verschillen, verschillen ook de plannen van plek tot plek. Den Haag en Limburg gaan optreden tegen malafide horeca en autobedrijven, terwijl Amsterdam en Utrecht met een wijkgerichte aanpak willen voorkomen dat jongeren worden gerekruteerd door criminelen.

Sommige maatregelen richten zich direct op de productie en verkoop van drugs, andere op de gevolgen of bijverschijnselen. Zo bleek deze zomer uit een rapport dat criminelen zich in veel gemeenten manifesteren als lokale weldoeners, door bijvoorbeeld de voetbalclub te sponsoren. Ook daartegen wil de overheid optreden.

De problemen met georganiseerde misdaad in Nederland op een rij:

Behalve op lokaal of regionaal niveau wordt ook een aantal zaken landelijk aangepakt. Zo gaan de opsporingsdiensten achter internationale geldstromen aan om te achterhalen waar de drugswinsten blijven.

Ook zal harder worden opgetreden tegen bijvoorbeeld trustkantoren die criminelen helpen met financiële constructies. Er moet ook een nauwere samenwerking komen met banken om het drugscriminelen lastiger te maken hun geld te stallen.

Rechtbanken kijken hoe ze strafzaken sneller kunnen afhandelen. Sommige drugszaken lopen zeven à acht jaar voor er een definitieve uitspraak ligt. Mogelijk gaan gespecialiseerde rechters 'ondermijningszaken' behandelen.

Nieuwe wetten

Minister Grapperhaus noemt de maatregelen "een forse eerste stap", maar erkent dat met deze investering de problemen niet voorbij zijn. "Ik denk dat we de komende jaren zeker nog meer projecten zouden moeten opzetten." Of daar geld voor is, is afwachten.

Het ministerie werkt ondertussen ook aan nieuwe wetgeving tegen criminelen. Zo moeten burgemeesters meer bevoegdheden krijgen om panden te sluiten, ligt er een voorstel om motorclubs te kunnen verbieden en wil de minister de straffen voor het bezit van automatische vuurwapens verdubbelen.