Nederland zucht onder hitte: treinverkeer 'piept en kraakt' en waterkwaliteit achteruit

In dit artikel verzamelden we vandaag klein en groot nieuws over het zomerweer en de aanhoudende droogte. De belangrijkste punten waren:

Weer een warme nacht

Afgelopen nacht was de warmste nacht ooit in Nederland. Ook de komende nacht wordt het minimumtemperaturen van 20 graden bepaald niet fris. Hoe houd je jezelf en je huis toch zo koel mogelijk? Hier hebben we tips op een rij gezet. Spoiler: met een glas schaafijs ga je de hitte echt goed te lijf.

Scheuren in huizen

In Zaanstad verzakken woningen op houten paalfunderingen, meldt het Noordhollands Dagblad. Drie bewoners zouden hebben gemeld dat hun huizen scheuren vertonen.

Het grondwaterpeil is lager dan in andere zomers. Als de funderingen droog komen te staan, neemt het draagvermogen af. "Daar zitten we nu tegenaan en op enkele plekken in Zaanstad is het al het geval", zegt een gemeentewoordvoerder tegen de krant.

'Arcen speelde vals'

Het was een soort wedstrijd vandaag: wat wordt de warmste plek van het land? Het Limburgse Arcen en het Zeeuwse Westdorpe gingen nek-aan-nek. Het eindigde in gelijkspel: in beide plaatsen werd het 38,1 graden.

Hart van Nederland meldt nu dat de wedstrijd niet eerlijk is verlopen. In Arcen zou voor het meetinstrument een vrachtwagen zijn neergezet, waardoor het op die plek nog warmer werd.

Treinverkeer 'piept en kraakt' door hitte

Treinreizigers moeten rekening houden met vertragingen. Door het hele land zijn er problemen op het spoor, laat spoorwegbeheerder ProRail weten. De storingen zijn het gevolg van de hitte.

De NS kampt op zo'n vijftien trajecten met storingen. "Het is natuurlijk vervelend op zo'n vrijdagavond, maar onder dit soort extreme temperaturen piept en kraakt de apparatuur, zowel het spoor als de treinen zelf. Dat betekent dat er hier en daar treindiensten geschrapt moeten worden en reizigers in een aantal gevallen langer moeten wachten," laat een woordvoerder weten.

De systemen zijn oververhit geraakt, zegt een ProRail-woordvoerder. "Door de extreme hitte hebben we te maken met storingen in onze technische systemen."

De NS verwacht vanavond nog last te houden van de storingen. Morgen moeten de problemen volgens de woordvoerder "grotendeels voorbij zijn".

Ook Arriva kampt vanavond met storingen door het weer. Tussen Groningen en Leeuwarden, en Boxmeer en Venlo zijn bijvoorbeeld ritten uitgevallen. De vervoerder heeft vanochtend minder treinen in Groningen en Friesland ingezet.

De rechtstreekse treinen tussen Groningen en Veendam vervallen vandaag en morgen. Tussen Zuidbroek en Veendam rijdt een pendelbus.

Goed opletten op de weg morgen

Wie morgen de weg op gaat, moet morgen extra goed opletten tijdens regenbuien. Rijkswaterstaat waarschuwt dat het door de droogte van de afgelopen tijd lokaal glad kan zijn. Omdat het zo lang nauwelijks geregend heeft, hebben vuilresten zich opgehoopt op het wegdek. "Als dit zich mengt met regenwater, kan een gladde laag op het asfalt ontstaan'', meldt Rijkswaterstaat aan het ANP.

Geen record, fijn!

Het is vandaag dus niet de warmste dag ooit geworden. Henk Thate is daar blij mee. Zijn vader noteerde in 1944 het record van 38,6 graden. "We pogen toch de 75 jaar helemaal vol te maken."

De tijd staat (voorlopig) stil in Rotterdam

Om 20.45 uur werd de klokkentoren van het Rotterdamse stadhuis gisteren door een bliksem getroffen. Sindsdien werkt de klok van het stadhuis niet meer.

Niet de warmste dag ooit

Ja, het was absoluut heet vandaag, maar het was (net) niet de allerwarmste dag in Nederland ooit. Het record staat op 38,6 graden. Dat record werd op 23 augustus 1944 in Warnsveld gevestigd. In Westdorpe werd het vanmiddag 38,1 graden. 0,6 graad te weinig dus om het record te verbreken.

Rattenvanger grijpt kans

Het zijn goede tijden voor rattenvangers. Er zijn altijd mensen van de waterschappen op pad om muskusratten te vangen. Die ratten kunnen dijken ondermijnen, en dus mogen er niet te veel van komen. Hun nesten liggen altijd net onder de waterlijn. Omdat het water nu heel laag staat, zijn al die nesten goed zichtbaar.

Muskusratbestrijder Adriaan Waas legt uit: "Als het water helemaal weg is, zijn de ratten verhuisd en dan ben je te laat. Maar als er nog water in de beek of sloot staat, zijn bewoonde nesten heel makkelijk op te sporen. En de plekken van verlaten, drooggevallen nesten moet je onthouden, want de rat komt daar graag terug. Dus: de rattenvangers van Nederland kunnen nú hun slag slaan."

Kwaliteit zwemwater achteruit

Met dit soort temperaturen is een duik natuurlijk lekker verfrissend, maar kijk wel uit waar je gaat zwemmen. De Unie van Waterschappen waarschuwt dat de kwaliteit van het zwemwater deze week is verslechterd.

"Tot nu toe was de waterkwaliteit gemiddeld voor een Nederlandse zomer, maar afgelopen week is de situatie verslechterd en zijn er meer negatieve zwemadviezen afgegeven. We zien meer meldingen van vissterfte, blauwalg en botulisme bij de waterschappen," laat woordvoerder Jane Alblas weten.

Oorzaak? De droogte en de hoge temperaturen. "Water is gezonder als het in beweging is. Door de lage waterstanden en het gebrek aan regen stroomt het water minder. In combinatie met de hoge temperaturen krijg je daardoor meer blauwalg."

Op zwemwater.nl kun je zien hoe de kwaliteit van het natuurwater bij jou in de buurt is. Na het zwemmen is het sowieso verstandiger om goed af te spoelen, zegt de woordvoerder. Ook benadrukt ze dat blauwalg slecht is voor honden. "Dus als je je hond wil laten zwemmen, moet je de kwaliteit van het zwemwater ook checken."

En maar warmer

Het is op 14 plekken in Nederland warmer dan 35 graden. In Westdorpe is het alweer 'afgekoeld' naar 36,1 graden. Er is maar een plek in Nederland onder de 30 graden: Lauwersoog; Daar is het momenteel 28,8 graden.

38 graden is gepasseerd

De mensen in het Zeeuws-Vlaamse Westdorpe hebben het vandaag het warmst van Nederland: daar is inmiddels de 38 graden gepasseerd. Warmer gaat het er waarschijnlijk niet worden, want het onweert momenteel.

Het 'regent' weerrecords

Op meerdere plaatsen in Nederland is het nu al boven de 37 graden. Daardoor worden veel records verbroken. Onder meer in Stavoren, Schiphol, Hoek van Holland, Westdorpe en op Vlieland, meldt Weerplaza.

Europa kleurt bruin

Vanuit de ruimte is goed te zien hoe het landschap in een maand tijd van kleur is veranderd. Niet alleen in Nederland, maar ook in België, Noord-Frankrijk, Duitsland en Groot-Brittannië.

Geen airco in ov

Op sociale media wordt geklaagd over de airco in het openbaar vervoer: die staat namelijk niet aan. Het GVB, het vervoersbedrijf in Amsterdam, laat weten dat de aircosystemen in de metro's en trams niet naar behoren functioneren met deze temperaturen.

Ook RET Rotterdam zegt dat door de buitentemperaturen het systeem kapot kan zijn.

Arriva zette vanochtend minder treinen in in Groningen en Friesland vanwege het aanhoudende zeer warme weer. Door de hitte was er 'materieelstoring', daar vallen ook kapotte airco's onder.

Over de airco in treinen zijn verschillende reacties te vinden. De een is hartstikke blij in de koele trein, de andere reiziger zit in een treinstel zonder airco. En sommigen zitten ook in een hele extreme situatie:

Ook de 35 graden is gehaald

Op dit moment zijn tien meetstations van het KNMI de grens van 35 graden gepasseerd. Het warmst is het in Gilze-Rijen en in Westdorpe (Zeeuws-Vlaanderen).

Schuilen in de grotten

Toeristen in Valkenburg, in de heetste regio, vinden verkoeling op een verrassende plek.

Officieel de warmste 27 juli ooit

Het is officieel de warmste 27 juli sinds 1901, het begin van de metingen. Om 11.20 uur was het in De Bilt 32,4 graden. Het vorige record werd in 1933 behaald: toen was het 32,3 graden.

Heel veel ijs

Door de warme zomer is het piektijd voor ijssalons en fabrikanten. Een kijkje in de keuken van de ijsfabriek van Unilever en de op twee na beste ijssalon van de wereld in Utrecht.

Kinderdagverblijven hebben moeite met hitte

Ook de kinderdagverblijven hebben vandaag problemen met de hitte. Ongeveer een vijfde van de verblijven in Nederland heeft op dit moment moeite om de situatie verantwoord te houden, schat Gjalt Jellesma, voorzitter van BOinK, de belangenvereniging voor ouders in de kinderopvang.

"Er zullen vandaag wel meerdere kinderdagverblijven kinderen naar huis sturen. Je kan namelijk niet met de kinderen naar het zwembad, het zijn te jonge kinderen. Kinderen tot 2 jaar kunnen de temperatuur niet goed reguleren. Daarom moet je heel voorzichtig zijn", legt Jellesma uit.

Veel kinderdagverblijven nemen vandaag extra maatregelen. Zo wordt er water op het dak gepompt of worden sproeiers op het binnenterrein gezet.

De belangrijkste weervragen voor weerman Marco Verhoef

Worden er vandaag opnieuw meerdere weerrecords gebroken? Wanneer wordt het een stuk koeler en hoelang houdt de droogte nog aan? Je kon live vragen stellen aan weerman Marco Verhoef en verslaggever Anic van Damme.

Kijk hieronder de livestream terug:

Geen treinverkeer tussen Sittard en Roermond

Een grote bermbrand in de buurt van station Roermond zorgt voor opstoppingen op het spoor. Het treinverkeer tussen Roermond en Sittard is stilgelegd, meldt 1limburg.

Reizigers moeten rekening houden met ongeveer een uur vertraging, meldt de NS.

Problemen met bruggen

In heel Nederland zijn problemen met bruggen die niet meer bediend kunnen worden. De bruggen zetten uit door de hitte.

De gemeente Amersfoort heeft vanochtend een klein laagje van de Kwekersbrug over de Eem laten slijpen. Die brug was zo ver uitgezet dat hij sinds gisteravond niet meer open kon. Eerder werden in Friesland al alle zeventig bruggen gesloten vanwege de hitte. Vanochtend gingen ze weer open.

Op meerdere plekken worden bruggen die belangrijk zijn voor de scheepvaart zo goed mogelijk gekoeld door ze nat te spuiten, meldt ANP. Kleinere bruggen blijven dicht of gaan niet vaak open.

In de grot is het koud

De kou opzoeken in een ruimte met airco, skihal, of een... grot? In de Fluweelengrot in Valkenburg is het 14 graden. Mensen gaan er bewust heen om de kou op te zoeken, ziet verslaggever Pauline Broekema.

Valse noot nekt draaiorgel

Geen optreden van draaiorgel De Tukker in Enschede morgen: de droogte heeft voor een valse noot gezorgd in het orgel. Het is voor het eerst in 50 jaar dat een show van De Tukker wordt afgelast vanwege droogte, meldt RTV Oost.

Door de droogte is het hout van het orgel gekrompen. Daardoor ontstaat valse lucht, legt Benno Molenkamp, voorzitter van de Stichting Stadsorgel Enschede, uit. "Het orgel heeft in dit geval zelf aangegeven: wees voorzichtig met mij. En dat doen we dus ook."

Volgens Molenkamp herstelt het orgel uiteindelijk vanzelf weer, als het minder droog wordt.

Kromtrekkende spoorrails

Door de extreme hitte zijn er veel spoedreparaties aan het spoor, meldt ProRail. Afgelopen nacht moesten er al twintig stukken spoor worden gerepareerd: die waren allemaal kromgetrokken door de warmte. Door het kromtrekken ontstaan ook seinstoringen, meldt RTL Nieuws.

Reizigers moeten de komende dagen rekening houden met vertragingen.

Fors meer meldingen natuurbrand

De brandweer krijgt fors meer meldingen van bos-, heide- en buitenbranden dan vorig jaar. In de maand juli moest de brandweer al meer dan 1100 keer in actie komen, dat is zes keer vaker dan dezelfde maand vorig jaar. De oorzaak van de branden is de droogte.

In heel 2018 moest de brandweer 1920 keer uitrukken. Vorig jaar waren er in het hele jaar 1650 meldingen.

De meeste meldingen (50) komen dit jaar van de Oldebroekseheide in Oldebroek.

Zonnepanelen werken minder goed

Zonnepanelen werken minder goed in de hitte. Hoe zit dat? Professor Wim Sinke van TNO legt uit: hoe warmer een zonnepaneel is, hoe minder goed het werkt. En op dagen als deze wordt zo'n paneel bloedheet: rond de 65 graden, 30 graden hoger dan de omgevingstemperatuur.

Dat komt doordat er weinig wind is en de zon fel schijnt. Die hitte helpt niet mee: zonnepanelen leveren in dit weer per zon-uur 15 procent minder op dan wanneer de zon even fel zou schijnen in de winter, met een buitentemperatuur van rond het vriespunt.

Lees hier meer.

En morgen?

Vandaag wordt de laatste tropendag van deze week. In het weekend wordt het (ietsje) kouder. Morgen trekt een storing van west naar oost over het land, meldt Weerplaza. Die storing veroorzaakt buien, mogelijk met onweer. 's Middags klaart het op en wordt het 23 tot 26 graden.

Bescherming tegen de zon

Voor sommige beroepen is het improviseren deze dagen. Bouwvakkers in Oosterzee hebben een grote parasol gemaakt om zichzelf te beschermen tegen de hitte.

Nu ook officieel een hittegolf in Flevoland

Gisteren was het blijkbaar nog niet overal officieel een hittegolf, maar nu wel: ook in Flevoland zijn er vijf zomerse dagen op rij, waarvan drie tropisch, gemeten.

Flevoland ligt een dag achter omdat daar de temperatuur woensdag op 29 graden bleef steken, meldt Omroep Flevoland.

We zijn de 30 graden weer gepasseerd

Op meerdere plekken in Nederland is het al warmer dan 30 graden. In het oosten van het land is het het warmst met temperaturen rond de 31 graden, meldt het KNMI.

Er is genoeg te klagen over de hitte op dit moment. Na de warmste nacht ooit hebben niet veel mensen zin in nog zo'n warme dag. Toch kan het altijd nog erger: de 22-jarige Charlie Hählen, stagiaire bij Landal Greenparcs, moet zich vandaag verkleden als mascotte Bollo de Beer. "Na een kwartier - langer zit ik nu niet in het pak - dansen, knuffelen en zwaaien gutst het zweet uit plekken waarvan ik niet eens wist dat het mogelijk was", vertelt ze aan het AD.

Onder het pak van haar alter ego draagt ze drie kledinglagen. "Daarna gaat de kop erop. Ik heb één keer de fout gemaakt foundation te dragen. Dat werd een flinke smeerboel."

Met deze hitte is het echt moeilijk vol te houden. Daarom stopt ze soms eerder met haar routine. "Soms klagen ouders als ik eerder stop. Ga zelf eens in zo'n pak zitten, denk ik dan."

Vissen redden in Terneuzen

In Terneuzen dreigen de vijvers op te drogen. Medewerkers van de gemeente proberen de vissen te redden.

Vanochtend haalden de drie medewerkers al om 06.15 uur vissen uit de vijver. De vissen worden naar een andere, veel vollere, vijver gebracht.

Gisteren zijn ook al tientallen vissen gered: 35 karpers, 11 palingen, 5 brasems en 6 voorntjes, meldt de Provinciale Zeeuwse Courant.

Hersenwetenschapper: geen zorgen, slaap haal je wel weer in

Veel mensen hebben afgelopen nacht, tijdens de warmste nacht ooit, slecht geslapen. Maar volgens hersenwetenschapper Erik Scherder hoeven we ons daar geen zorgen om te maken. "Tob niet te veel als je weinig slaapt, want je brein haalt het allemaal weer in", vertelt Scherder in het NOS Radio 1 Journaal.

Je concentratie zal vandaag minder zijn en leren zal ook moeilijk worden, maar op de lange termijn zal je geen effecten merken. Mits je die slaap dus wel gewoon inhaalt. "Daarom zeg ik: kan je vanmiddag een dutje doen? Doe dat dan. Dan herstel je."

'Frietjes worden kleiner'

Akkerbouwers waarschuwen voor duurdere en kleinere friet. Door de droogte zijn de aardappelen voor de patatindustrie veel kleiner dan normaal, meldt De Telegraaf.

De akkerbouwers hebben een brandbrief gestuurd naar landbouwminister Carola Schouten en gevraagd om een opheffing van het sproeiverbod. In grote delen van het land mag momenteel niet gesproeid worden.

Hittekosten lopen op

Een ventilator kost 50 cent per dag aan elektriciteit en een airco 7 euro. Door de hittegolf nemen de vaste lasten flink toe, vertelt Dirk-Jan Wolfert, bestuurder bij de Vastelastenbond, bij BNR. "Het waterverbruik neemt ongeveer met 30 procent toe en dat is 5 euro per week extra", zegt Wolfert.

'Plaknacht'

De warme nacht wordt druk besproken op social media. Veel mensen zijn er niet heel blij mee en kijken op tegen de volgende nacht.

Tekort aan zoet water

De aanhoudende droogte veroorzaakt problemen in het Amsterdam-Rijnkanaal. Er is een tekort aan zoet water rond het Noordzeekanaal door de toenemende verzilting. Rijkswaterstaat zet een bellenscherm in om het zout water effectief af te voeren naar zee. Ook wordt het schutregime van de sluizen in IJmuiden aangepast.

Zo gaat Rijkswaterstaat schade aan natuur en landbouw tegen en wordt de productie van drinkwater op peil gehouden.

Het zeewater stroomt via de sluizen van IJmuiden het Noordzeekanaal in. Onder normale omstandigheden geeft het zoete water genoeg tegendruk om te voorkomen dat het zoute water niet verder het Amsterdam-Rijnkanaal instroomt, maar nu is er te weinig zoet water om dit te doen.

Het bellenscherm is een buis met gaatjes die een scherm van luchtbellen creëert. Met de bellen komt het zoute water omhoog en wordt het vermengd met het zoete water. Zo kan het makkelijker worden afgevoerd.

Gesmolten asfalt en andere problemen

De droogte en hitte leiden tot verschillende problemen voor automobilisten. Rijkswaterstaat heeft vannacht en vanochtend op meerdere snelwegen spoedreparaties uitgevoerd omdat het asfalt was gesmolten. Dat gebeurde onder meer op de A16 bij Dordrecht, de A58 in Zeeland en de N7-ringweg bij Groningen.

Verder werd het verkeer op de A12 richting Den Haag gisteren stilgezet omdat er takken op de weg lagen. Die breken massaal af vanwege de droogte. En langs de A50 bij Renkum ontstond een flinke bermbrand.

Warmste nacht ooit in Nederland

In Nederland is afgelopen nacht de warmste nacht ooit gemeten. De temperatuur kwam in De Bilt niet onder de 23,6 graden. Het record van 2004 is daarmee gebroken: die nacht werd het niet koeler dan 20,8 graden. In Maastricht bleef het in 2012 's nachts warmer, maar officiële records worden altijd gemeten aan de hand van gegevens van het weerstation in De Bilt.

Komende nacht wordt opnieuw een tropennacht verwacht, met temperaturen tussen de 20 en 22 graden.

Kinderen uit hete auto's bevrijd

Het kwik liep gisteren op sommige plaatsen op tot boven de 35 graden, maar dat weerhield sommige ouders er niet van hun kinderen alleen achter te laten in de auto. In Ter Aar, Zuid-Holland, en Assendelft, Noord-Holland, greep de politie in na meldingen van voorbijgangers.

In Ter Aar waren twee kinderen opgesloten in een snikhete auto die geparkeerd stond bij een supermarkt. Hun vader, een man van 38, is aangehouden. Ook in Assendelft was de ouder van het kind even boodschappen doen, melden lokale media. Toen het kind uit de auto werd bevrijd, was het bezweet en niet goed aanspreekbaar.

De incidenten zijn gemeld bij Veilig Thuis, het meldpunt voor kindermishandeling.

Noodweer boven Nederland

Na dagen van droogte, trokken gisteravond ineens zware buien met windstoten over Nederland. Op plaatsen in Zuid-Holland, Noord-Holland en Noord-Brabant viel in korte tijd veel regen en raakten gebouwen en bomen beschadigd door windstoten.

In Rotterdam kwam iemand om het leven door het noodweer. Hij zat in een auto waar een boom op viel. Een tweede inzittende is zwaargewond naar het ziekenhuis gebracht. Verder kreeg de brandweer in Rotterdam 150 meldingen van wateroverlast, omgewaaide bomen en afgebroken takken.