Strenge opdracht aan Rutte voor top EU-Turkije
Premier Rutte heeft van de Tweede Kamer strenge opdrachten meegekregen voor de EU-Turkije-top van aanstaande zondag. De Kamer heeft er niet op voorhand vertrouwen in dat Turkije alle afspraken over de opvang van vluchtelingen zal nakomen, terwijl het land daar wel 3 miljard euro voor krijgt. Nederland betaalt daar 117 miljoen euro van.
"Kan de premier garanderen dat elke cent naar vluchtelingen gaat en niet in de zak van Erdogan verdwijnt?" wil D66-Kamerlid Verhoeven weten. Ook de VVD-fractie wil strenge afspraken. "No cure, no pay", zegt Kamerlid Azmani.
Rutte zegt dat de afspraken nog niet helemaal rond zijn, daar is de top van zondag juist voor. "Maar we maken het niet over naar Erdogan of de regering in Ankara", aldus Rutte. Volgens hem ligt het voor de hand dat bijvoorbeeld hulporganisaties rechtstreeks geld ontvangen.
Russische gevechtsvliegtuig
Veel partijen in de Tweede Kamer vinden dat het neerhalen van het Russische gevechtsvliegtuig door Turkije als een schaduw over de top hangt. Het CDA wil een onderzoekscommissie van de NAVO. Ook de ChristenUnie betwijfelt of Turkije wel het ware verhaal vertelt over de schending van het luchtruim door Rusland.
Volgens Rutte is daar geen aanleiding toe. "Als zij nou zeggen dat het zo is gegaan, en de intelligence van andere NAVO-landen bevestigt het, laten we er dan van uitgaan dat het waar is. Het is wel een NAVO-bondgenoot".
Toetreding
De Kamer wil niet dat Turkije in ruil voor de opvang van vluchtelingen sneller mag toetreden tot de EU en dat Turken sneller een visum krijgen om naar Europa te reizen. "De laatste EU-rapportage over Turkse toetreding kan beter achteruitgangsrapportage worden genoemd dan voortgangsrapportage", zegt CDA-Kamerlid Omtzigt.
Hij doelt daarmee op de verminderde persvrijheid, druk op de rechterlijke macht en slechtere naleving van mensenrechten. Maar volgens Rutte is er geen sprake van dat de toetredingseisen aan Turkije minder streng worden.
Turkije nodig
Toch erkent de Kamer dat afspraken met Turkije nodig zijn om het vluchtelingenprobleem te helpen oplossen. PvdA en GroenLinks willen juist erkende vluchtelingen van Turkije overnemen, die al jaren zonder scholing en werk in vluchtelingenkampen of grote steden als Istanbul rondhangen.
De berichten dat Turkije systematisch Syrische vluchtelingen al bij de grens tegenhoudt gelooft premier Rutte niet. "Er lopen twee miljoen Syriërs in Turkije rond, dan kun je toch niet zeggen dat ze ongastvrij zijn."
De top met de regeringsleiders van de 28 lidstaten en president Erdogan en premier Davutoglu vindt zondag in Brussel plaats.
