Beelden van hoe schutter positie inneemt • Trump: 'Ik had eigenlijk dood moeten zijn'

Na aanslag moeten Democraten andere toon kiezen in campagne: 'Woorden wegen'

De aanslag op de Amerikaanse oud-president Trump van afgelopen weekend brengt de Democraten in een lastig parket in aanloop naar de presidentsverkiezingen in november. Dat stellen Amerikanist en campagne-expert Bianca Pander, en Claes de Vreese, hoogleraar politieke communicatie aan de Universiteit van Amsterdam.

De Democraten zijn volgens De Vreese en Pander gedwongen om een andere toon aan te slaan. "Tot nu toe was hun boodschap: 'We moeten Trump koste wat kost stoppen, Trump is het grote gevaar voor de democratie.'" Maar het is volgens Pander ingewikkeld geworden om die boodschap nog te verkondigen. De Democraten zullen er volgens haar voor waken dat er iets in hun verhaal zit dat Republikeinen kan bevestigen in hun opvatting dat de de kogel 'van links' kwam.

Lees er hier meer over:

Amerikaanse minister noemt moordaanslag op Trump 'een falen' van de beveiliging

De Amerikaanse minister van Binnenlandse Veiligheid noemt de moordaanslag op Donald Trump "een falen" van de beveiliging. Sinds de aanslag zijn er vragen over hoe het mogelijk is dat de dader ongezien op een dak kon klimmen en meerdere schoten kon lossen.

"Zoiets mag niet gebeuren", zei Alejandro Mayrokas. Hij is als minister verantwoordelijk voor de Sercret Service, die als taak heeft om belangrijke politici als Trump te beschermen. "Hoe het heeft kunnen gebeuren, gaan we onderzoeken om ervoor te zorgen dat dit niet nog een keer gebeurt." De minister sprak verder een beschuldiging tegen dat DHS een verzoek om meer beveiliging zou hebben afgewezen. "Dat is een ongefundeerde bewering die onjuist is."

Het onderzoek naar de aanslag wordt geleid door de FBI, die daarbij wordt geholpen door de geheime dienst, de lokale politie en andere politiediensten van de staat.

'Scherpschutter had dak van schutter in de gaten moeten houden'

Het dak vanwaar de schutter Trump heeft beschoten, moest door scherpschutters in de gaten gehouden worden. Dat stond in het veiligheidsplan dat voorafgaand aan de campagnerally is gemaakt, zegt een anonieme bron tegen de Amerikaanse nieuwzender CNN.

Of en door wie het dak ook daadwerkelijk in de gaten is gehouden, is onduidelijk. De politie in Pennsylvania, de staat waar de rally was, zegt tegen CNN dat zij niet verantwoordelijk was voor het gebied waarin het gebouw stond. Welke autoriteit het gebouw mogelijk wel in de gaten moest houden, is onduidelijk.

Podcast De Dag over hoe Trump naar verbinding zoekt na aanslag

Zowel Donald Trump als Joe Biden roept in reactie op de aanslag dit weekend op tot verbinding en eenheid. Maar wie is in deze campagne de geloofwaardige 'Uniter in Chief', vraagt Amerika-deskundige Laila Frank zich af in podcast De Dag.

Ze schetst hoe de aanslag op Trump zowel zijn eigen campagne als die van Biden zal beheersen en doen veranderen. Kan Trump geloofwaardig de rol van strijder, martelaar en verbinder op zich nemen? Biedt dit moment voor Biden de mogelijkheid om met een goed verhaal opzij te stappen en een andere Democratische presidentskandidaat naar voren te schuiven? Je kunt de podcast hier beluisteren.

Nieuwe beelden tonen hoe Trump-schutter positie inneemt

Op sociale media verschijnen steeds meer beelden waarop te zien is hoe de 20-jarige Thomas Matthew Crooks positie innam op een onbewaakt dak, waarna hij het vuur opende op Donald Trump. In een van die video's is te horen hoe toeschouwers meermaals de politie waarschuwen zodra ze de schutter opmerken. De persoon die de beelden heeft gemaakt en of gedeeld, plaatste er de volgende tekst bij: 'Voldoende tijd en gelegenheid om de dreiging uit te schakelen'.

"Hij is hier op het dak!":

Directeur Secret Service: 'Beveiligingsplannen geëvalueerd en aangescherpt'

De directeur van de Amerikaanse veiligheidsdienst, Kimberly Cheatle, heeft voor het eerst publiekelijk gereageerd op de aanslag. In een verklaring laat Cheatle weten dat de Secret Service de veiligheidsplannen heeft besproken en aangescherpt na de gebeurtenissen van afgelopen zaterdag. Dat geldt niet alleen voor de Republikeinse conventie die vandaag begint, maar ook voor de rest van Trumps campagne.

De Secret Service heeft als een van de belangrijkste taken het beschermen van belangrijke Amerikaanse politici, onder wie de president en voormalige presidenten. Ook de beveiliging van Trump valt daar dus onder.

Een woordvoerder van de dienst zei gisteren op een persconferentie dat de beveiligingsplannen voor de conventie niet zouden worden aangepast.

De veiligheidsplannen zijn altijd flexibel, benadrukt Cheatle. In overleg met de president zal de Secret Servcie de beveiliging voortdurend blijven aanpassen.

Cheatle zegt daarnaast haar volledige medewerking toe aan het onderzoek dat is aangekondigd door president Biden. Ook zal de Secret Service meewerken aan onderzoeken van commissies van het Huis van Afgevaardigden.

Campagneteam Trump zamelt miljoenen in voor slachtoffers aanslag

Via een crowdfundingsactie is al meer dan 3,6 miljoen dollar ingezameld voor de slachtoffers van de aanslag op Donald Trump en hun families. Op de website van GoFundMe is te zien dat er bijna 50.000 donaties zijn gedaan.

De inzamelactie is opgezet door het campagneteam van Trump. Oud-president Trump raakte gewond aan zijn oor bij de aanslag, maar een toeschouwer kwam om het leven. Ook vielen er twee gewonden. Volgens de inzamelpagina worden alle donaties doorgestuurd naar "deze trotse Amerikanen in de periode dat ze rouwen en herstellen".

Het streefbedrag van de organisatie was 1 miljoen dollar.

Milwaukee klaar voor Republikeinse conventie

Donald Trump is vannacht aangekomen in Milwaukee, waar vandaag de Republikeinse conventie begint. Tijdens die partijbijeenkomst zullen de Republikeinen Trump officieel tot presidentskandidaat benoemen. Correspondent Rudy Bouma is ook in Wisconsin en ziet dat de beveiliging daar op scherp staat.

Enorme productie merchandise van aanslag Trump

De aanslag op Donald Trump heeft geleid tot een enorme productie aan merchandise van het incident. T-shirts met een foto van Trump met daarbij de tekst 'Bulletproof', 'Legends Never Die' of 'Shooting Makes Me Stronger' zijn inmiddels op meerdere plekken te koop. Ook T-shirts met de iconische foto waarin Trump, omringd door agenten, zijn vuist in de lucht balt, worden veel gemaakt.

Al binnen enkele uren na de schietpartij waren de eerste bedrijven bezig met het produceren van de shirts. Een Chinese kledinghandelaar zegt tegen persbureau Reuters dat ze binnen drie uur na de aanslag 2000 bestellingen binnen kreeg.

Lokale gemeenschap herdenkt omgekomen slachtoffer aanslag Trump

Trump: 'Ik had eigenlijk dood moeten zijn'

Donald Trump realiseert zich dat hij een engeltje op zijn schouder heeft gehad tijdens zijn campagnebijeenkomst zaterdag. "Ik had eigenlijk dood moeten zijn", zegt hij in een interview met de New York Post.

Trump zegt dat zijn oor bedekt is met een groot, wit verband. Foto's daarvan heeft de krant niet. Ook laat de voormalig president aan de verslaggevers een grote blauwe plek op zijn onderarm zien. "Omdat de agenten als American footballspelers op het podium sprongen om mij te beschermen."

In het interview wordt ook ingegaan op het opvallende moment waarin Trump meermaals zegt: "Laat me mijn schoenen pakken", terwijl hij door de agenten van het podium begeleid wordt. Volgens hem gingen zijn schoenen uit toen de agenten hem besprongen. "En mijn schoenen zitten strak", grapt Trump. Hij is verder lovend over de manier van handelen door de geheime dienst (Secret Service). "Ze schakelden de schutter uit met één kogel tussen zijn ogen", aldus Trump. "Ze hebben geweldig gehandeld."

Ook waardeerde Trump het telefoontje van president Biden. Hij noemde dat "prima" en "erg aardig".

Biden gaat campagne hervatten

President Biden zal dinsdag zijn campagne weer hervatten. Dat heeft het Witte Huis bekendgemaakt. Vanwege de aanslag op Trump had Biden al zijn campagneactiviteiten opgeschort.

Later vandaag vertrekt Biden naar Las Vegas, waar hij morgen zal spreken op een conventie.

'Trump heeft opnieuw momentum, hoe triest aanleiding ook is'

Trump over gebalde vuist na aanslag: 'Ik wist dat de wereld meekeek'

Donald Trump heeft voor het eerst beschreven wat er in hem omging toen hij zijn vuist in de lucht stak toen hij werd weggevoerd na de aanslag in Pennsylvania. "De energie die er op dat moment van de mensen uitging die daar waren: het is moeilijk te beschrijven hoe dat voelde, maar ik wist dat de wereld meekeek", zei hij in gesprek met The Washington Examiner. "Ik wist dat de geschiedenis hierover zou oordelen, en ik wist dat ik hen moest laten weten dat het goed met ons ging."

Ook zegt de oud-president dat hij zijn toespraak die hij later deze week op de Republikeinse conventie in Milwaukee gaat houden na de aanslag heeft veranderd. Hij zei eigenlijk een toespraak te willen houden waarin hij het beleid van president Biden met de grond gelijk wilde maken, maar dat hij nu een verbindende speech wil houden. "Dit is een kans om het hele land, zelfs de hele wereld samen te brengen."

Biden spreekt volk toe en roept opnieuw op tot eenheid

President Biden heeft in een televisietoespraak het Amerikaanse volk opnieuw opgeroepen tot eenheid. Ook vroeg hij de "temperatuur van de politiek te verlagen".

Volgens de president is "onenigheid onvermijdelijk in de Amerikaanse democratie". "Maar de politiek moet nooit een letterlijk slagveld worden of erger nog: een slachtveld."

Vliegtuig Trump geland in Milwaukee

Het vliegtuig van Donald Trump is aangekomen in Milwaukee, waar vanaf vandaag de Republikeinse conventie wordt gehouden. De oud-president stapte van boord en balde op de vliegtuigtrap zijn vuist, zoals hij dat ook kort na de aanslag in Pennsylvania deed. De oud-president had eerder al aangekondigd dat hij ondanks aanvankelijke aarzelingen naar Milwaukee toe zou vliegen voordat de conventie begint.

Naar verwachting wordt hij donderdag op de conventie voorgedragen als presidentskandidaat voor de Republikeinen.

Geheime dienst: geen aanpassing beveiligingsplannen Republikeinse conventie

De Amerikaanse geheime dienst zegt de Republikeinse conventie die morgen begint met vertrouwen tegemoet te zien. "We hebben vertrouwen in onze beveiligingsplannen", stelde een woordvoerder op een persconferentie. Volgens hem worden de beveiligingsplannen naar verwachting niet aangepast. De dienst onderzoekt nog hoe het kan dat de schutter die de oud-president raakte zo dicht bij de bijeenkomst van Trump in Pennsylvania kon komen.

Vanaf morgen wordt in de stad Milwaukee de conventie gehouden waarbij alle partijprominenten aanwezig zijn. Donderdag wordt Trump daar officieel voorgedragen als Republikeinse presidentskandidaat.

Trump kondigde eerder op de dag al aan dat hij ergens in de komende uren naar de stad toe zal reizen nadat hij eerder had overwogen zijn reis uit te stellen. "Ik kan niet toestaan dat een potentiële moordenaar mijn schema bepaalt", zei hij onder meer op zijn socialemediaplatform Truth Social

FBI: schutter handelde alleen, geen zorgen over openbare veiligheid

Er is volgens de FBI geen bewijs dat er andere mensen bij de aanslag op Trump betrokken waren dan de gedode schutter. Dat heeft de FBI-agent die het onderzoek leidt, Kevin Rojek, gezegd in een conference call met onder meer The New York Times. Ook zei Rojek dat de openbare veiligheid niet in het geding is.

De aanslag wordt niet alleen behandeld als een moordpoging, maar ook als een potentieel terroristisch misdrijf. De telefoon, het geweer en explosieven van Crooks worden op dit moment onderzocht.

Er is geen bewijs dat de schutter mentale problemen had. Wel heeft de FBI bevestigd dat het wapen waarmee is geschoten, is gekocht door zijn vader. Maar of die hem aan zijn zoon heeft gegeven, is onduidelijk. De familie werkt mee aan het onderzoek, zegt Rojek.

Lees in onderstaand artikel meer over Thomas Matthew Crooks:

Twee gewonden 'in stabiele toestand'

De politie van de staat Pennsylvania zegt dat de twee gewonden van de aanslag "in stabiele toestand" verkeren. Zij lijken dus buiten levensgevaar.

De politie deelt verder geen details over de gewonden. De Texaanse volksvertegenwoordiger Ronny Jackson zegt dat een van hen zijn neef is. Hij zegt in een verklaring dat zijn verwondingen "gelukkig niet ernstig zijn".

"Mijn familie zat vooraan, vlak bij de plek waar Trump sprak", zegt Jackson. "Ze hoorden schoten, mijn neef realiseerde zich toen dat hij bloed in zijn nek had en iets zijn nek had geschampt. Hij werd behandeld door de hulpverleners in de medische tent."

De schutter was een buitenbeentje op school, vertelt een klasgenoot

'Agent ontdekte schutter op dak vlak voordat hij op Trump schoot'

Vlak voordat de verdachte begon te schieten tijdens de campagnebijeenkomst van Trump, was hij op het dak ontdekt door een agent, zegt de lokale sheriff tegen de Washington Post.

De politie keek op het dak omdat ze een melding hadden van een verdacht persoon die in de buurt van de bijeenkomst was gezien. "De politie probeerde de man te vinden, doorzocht het gebied, maar kon hem niet vinden. Dus zeiden ze: laten we op het dak gaan kijken", zegt sheriff Michael T. Slupe tegen de krant.

Volgens de sheriff was de agent net genoeg omhoog geklommen om de schutter te kunnen zien. Die richtte vervolgens zijn wapen op de agent. Slupe zegt dat de agent vervolgens niet in kon grijpen, omdat hij met een hand de rand van het dak vasthield, en daardoor niet zijn pistool kon pakken.

"Hij liet vervolgens los omdat hij niet neergeschoten wilde worden", zegt Slupe. Op dat moment begon de verdachte op Trump te schieten. Vervolgens werd de schutter neergeschoten door scherpschutters van de Secret Service.

Trump reist toch nu al af naar Milwaukee

Oud-president Trump reist toch al vandaag naar Milwaukee, waar de komende dagen de Republikeinse conventie wordt gehouden. Dat meldt hij in een bericht op zijn eigen sociale media, Truth Social. Tijdens die conventie zal hij officieel worden aangewezen als de Republikeinse presidentskandidaat.

Naar eigen zeggen was hij in eerste instantie van plan de reis uit te stellen vanwege de aanslag gisteren, maar komt hij daar nu toch van terug. "Ik kan het niet toestaan dat een "schutter" of potentiële moordenaar mij dwingt om plannen te veranderen", schrijft hij.

Biden kondigt onafhankelijk onderzoek aan

In de korte toepspraak zei Biden verder dat er een onafhankelijk onderzoek komt naar de toedracht van de aanslag. De president belooft de resultaten daarvan te delen met het Amerikaanse volk. Verder benadrukte hij dat de Secret Service al opdracht had gekregen Trump alle beveiliging te bieden die hij nodig heeft.

Biden heeft de baas van de beveiligingsdienst gevraagd alle nodige maatregelen voor de Republikeinse conventie die komende dagen in Milwaukee plaatsvindt nog eens onder de loep te nemen.

De president benadrukte dat over een motief van de schutter nog niets te zeggen is. Hij riep mensen op daarom niet te speculeren.

De president kondigde ten slotte aan later vandaag, 2.00 uur vannacht Nederlandse tijd, uitgebreider bij de aanslag stil te staan in een toespraak vanuit de Oval Office. Die locatie wordt doorgaans alleen gebruikt bij grote gebeurtenissen.

President Biden begonnen aan toespraak: aanslag in strijd met waar VS voor staat

President Biden houdt momenteel een toespraak over de aanslag op Trump tijdens een campagnebijeenkomst gisteren. Hij zegt dat hij afgelopen nacht kort heeft gesproken met Trump en zegt dat hij dankbaar is dat het goed met hem gaat. Hij zei dat de moordaanslag in strijd is met alles waar de VS voor staat. Ook benadrukte hij dat het belangrijk is om nu een eenheid te vormen.

Zo maakte fotograaf iconische foto van Trump

Een fotograaf van persbureau AP was aanwezig bij de aanslag op presidentskandidaat Donald Trump. Hij maakte de iconische foto van Trump met zijn vuist in de lucht:

Dodelijk slachtoffer in publiek is 50-jarige man

De persoon die in het publiek om het leven kwam was een 50-jarige man. Volgens de gouverneur van Pennsylvania gaat het om Corey Comperatore, een voormalig brandweercommandant uit de buurt. "Corey stierf als een held. Hij dook op zijn familie om ze te beschermen", zei de gouverneur.

In een bericht op Facebook rouwt de familie om het verlies van Corey. "De campagnebijeenkomst eiste het leven van mijn broer, Corey Comperatore. De haat voor één man maakte een einde aan het leven van de man van wie wij het meest hielden", schrijft de zus van het slachtoffer op het socialemediaplatform.

VS-correspondent Marieke de Vries is op de plek van aanslag:

"Hier is het FBI-onderzoek natuurlijk in volle gang. Toen we hier net aankwamen, reden we per ongeluk achterom bij het vliegveldje - waar die grote campagnebijeenkomst plaatsvond gisteravond - zo het onderzoeksterrein op. Er waren geen wegversperringen. Daar zagen we nog auto's van publiek die verlaten zijn achtergelaten, vuilnis dat er nog lag. Maar toen de politie ons zag rondrijden, zijn we onmiddellijk van het terrein gestuurd, want we mochten daar eigenlijk helemaal niet zijn.

Voor het terrein zien we af en toe plukjes mensen komen. Mensen met Trump-shirts nog aan, vlaggen nog bij zich. Die willen toch even kijken waar het precies is gebeurd. Sommige mensen met dikke tranen in hun ogen en ook met angst in hun stem over hoe dit nu verder moet gaan op weg naar de verkiezingen.

Er zijn heel veel vragen over hoe het nou toch mogelijk is dat een schutter op 120-130 meter afstand van een presidentskandidaat een vrij schot had. Dat hij daar op dat dak heeft kunnen klimmen. Dat hij zomaar die hele rally heeft kunnen overzien en dus heeft kunnen richten en gericht heeft kunnen schieten op een presidentskandidaat. Ten tweede is de grote vraag bij iedereen hoe het mogelijk is dat Donald Trump, een 78-jarige man, snellere reflexen had dan zijn bewakers die er omheen stonden en hem eigenlijk hadden moeten beschermen. Hij dook eerder naar de grond dan dat zij op hem sprongen.

En de derde vraag die door veel mensen gesteld wordt is, hoe het kan dat hij daarna weer in het volle zicht van iedereen zijn vuist in de lucht kon steken, 'fight fight fight' kon roepen, waarmee hij zich natuurlijk weer kwetsbaar opstelde voor een mogelijke tweede schutter. Waarom heeft de bewaking dat niet voorkomen?"

President Biden krijgt briefing over moordpoging en komt straks met reactie

President Biden en vicepresident Harris worden nog een keer bijgepraat over de moordpoging op Trump. Ze krijgen zodadelijk een briefing in de Situation Room van het Witte Huis. Onder meer de directeur van de FBI en de geheime dienst zullen daarbij aanschuiven. Over een uur zal president Biden een verklaring afgeven, meldt het Witte Huis.

'Explosieven gevonden in auto schutter'

In de auto van de dader zijn explosieven gevonden, melden opsporingsbronnen aan Amerikaanse media, waaronder CNN. Ook lag er een explosief in zijn woning. De auto van de 20-jarige Thomas Matthew Crooks stond naar verluidt vlak bij de campagebijeenkomst geparkeerd. Het nieuws is voor zover bekend nog niet officieel bevestigd.

De politie heeft meerdere meldingen gekregen over verdachte pakketjes. Gisteravond liet de FBI in een persconferentie al weten dat "uit voorzorg" teams werden ingezet om eventuele bommen onschadelijk te maken.

Melania Trump noemt schutter 'monster' en bedankt voor steun

Melania Trump heeft in een brief gereageerd op de moordaanslag op haar man. Daarin roept ze, net als haar man Donald, Amerikanen op tot eenheid.

"Een monster dat mijn man aanzag voor een onmenselijke politieke machine probeerde een eind te maken aan Donalds passie, zijn lach, vindingrijkheid, zijn passie voor muziek en inspiratie", schrijft Melania over de schutter.

Ze roept Amerikanen op om niet toe te geven aan haat en geweld niet aan te wakkeren. "We willen allemaal een wereld waarin respect vooropstaat, familie op de eerste plaats komt en liefde boven alles uitstijgt."

In de brief bedankt ze iedereen ook voor de steunbetuigingen, ook politieke tegenstanders. "Ik prijs degenen onder jullie die de hand hebben uitgestoken over de politieke scheidslijn heen. Bedankt dat jullie er ons aan herinneren dat elke politicus een man of vrouw is met een familie die van ze houdt."

Schoof: noodzakelijke maatregelen indien nodig

Naar aanleiding van de aanslag op Donald Trump heeft premier Schoof contact gehad met de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV). Volgens Schoof wordt er gekeken of er in Nederland noodzakelijke maatregelen genomen moeten worden. "Wij moeten er met elkaar voor zorgen dat politici hun werk vrij, ongestoord en veilig kunnen doen", zei hij.

Wat eventuele extra beveiligingsmaatregelen kunnen zijn, wilde de premier niet zeggen, omdat daar nooit mededelingen over gedaan worden.

Schoof benadrukte dat hij het belangrijk vindt dat "we ons goed beseffen" wat er in Amerika is gebeurd. "We willen natuurlijk absoluut niet dat dit ook in Nederland gebeurt. Tegelijkertijd kan je risico's nooit uitsluiten", aldus Schoof.

Telefoongesprek tussen Biden en Trump was 'goed, kort en respectvol'

Verschillende bronnen vertellen aan nieuwszender CNN dat het telefoongesprek tussen president Biden en Trump, na de aanval "goed, kort en respectvol" was. Verdere inhoud over het gesprek is niet bekend.

Biden en Trump spreken zelden direct met elkaar. Biden zat in de kerk toen het nieuws hem bereikte. In een publieke reactie zei hij dat hij dankbaar is dat het goed gaat met Trump.

De Democraten hebben na de aanslag de televisiereclames voor de presidentscampagne van Biden voor vandaag teruggetrokken. Of Biden zijn volledige presidentscampagne tijdelijk opschort, is nog onbekend. Wel breekt Biden zijn vrije weekend in Delaware af en keert hij terug naar de hoofdstad Washington.

Republikeinen roepen op tot terughoudendheid

Volgens Mike Johnson, de Republikeinse voorzitter van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden, is het politieke debat de laatste tijd zeer verhard. In gesprek met de Amerikaanse nieuwszender MSNBC zegt hij dat dat moet veranderen.

In een bericht van Trumps campagneteam aan medewerkers wordt hun verzocht zich niet publiekelijk uit te laten over de aanslag op Trump. "We dringen erop aan om rekening te houden met de politieke polarisatie in deze verhitte verkiezingstijd", schrijft het campagneteam.

'Waarom werd het dak waarvan de schutter schoot niet bewaakt?'

Amerikaanse presidenten en oud-presidenten worden bij elke stap die ze zetten begeleid door een leger aan beveiligers. Toch lukte het de 20-jarige Thomas Matthew Crooks om op een Republikeinse campagnebijeenkomst het vuur te openen op Donald Trump.

Verschillende experts zetten in Amerikaanse media vraagtekens bij het optreden van de veiligheidsdiensten rond de campagnebijeenkomst.

Lees daar hier meer over:

Trump roept op tot eenheid

Donald Trump heeft op sociale media zijn medeleven betuigd met de slachtoffers van de aanslag. Een aanhanger van Trump kwam bij schietpartij om het leven. Twee anderen raakten zwaargewond. Ook bedankt hij iedereen voor de steun.

Volgens Trump, die zelf gewond raakte aan een oor, is het belangrijker dan ooit om nu verenigd te zijn "en ons ware karakter als Amerikanen te laten zien". Ook kijkt hij ernaar uit om deze week vanuit Wisconsin het land toe te spreken. In Milwaukee begint morgen de Republikeinse conventie. Daar zal Trump formeel worden genomineerd als Republikeinse presidentskandidaat voor de verkiezingen in november.

Ook Kremlin uit ongefundeerde beschuldiging over Amerikaanse regering

Het Kremlin heeft in een reactie op de moordaanslag op Trump gezegd dat die niet is georganiseerd door de huidige Amerikaanse regering, maar dat die wel is uitgelokt door de regering vanwege het klimaat dat er zou zijn geschapen. Eerder uitten Trump-aanhangers ook al dergelijke ongefundeerde beschuldigingen.

Poetin is niet van plan om Trump te bellen, aldus het Kremlin volgens staatspersbureaus. Wel betuigt Moskou medeleven met de slachtoffers.

'Medewerkers Trump-campagne gevraagd niet naar kantoor te komen'

Medewerkers van de campagne van presidentskandidaat Donald Trump is door de campagneleiding gevraagd vandaag niet naar kantoor te komen in verband met getroffen veiligheidsmaatregelen. Dat meldt Politico op basis van een memo die naar de medewerkers is gestuurd.

Volgens ABC News wordt nu ook bekeken of veiligheidsmaatregelen moeten worden opgeschroefd bij de Republikeinse conventie die morgen begint.

New York Times publiceert foto 'met afgevuurde kogel'

Op een foto die The New York Times heeft gepubliceerd lijkt de kogel te zien die richting het hoofd van Donald Trump suist op zijn campagnebijeenkomst in Pennsylvania. De presidentskandidaat werd geraakt op zijn oor. Omstanders werden door andere kogels geraakt. Een van hen overleed, twee anderen raakten zwaargewond.

De ervaren NYT-fotograaf Doug Mills legde het moment vast. "De hoek lijkt wat laag omdat hij door zijn oor is gegaan, maar niet onmogelijk als de schutter meerdere kogels heeft afgevuurd", zegt Michael Harrigan, een gepensioneerde FBI-agent die door de krant om commentaar is gevraagd.

Mills gebruikte een digitale camera van Sony die beelden kan vastleggen met maximaal 30 frames per seconde. Zijn foto's zijn gemaakt met een sluitertijd van 1/8000 seconde, wat voor fotografie-standaarden extreem snel is.

Hij noemt het "bijna onmogelijk" om een dergelijke foto te maken. "Gezien de omstandigheden weet ik niet wat het anders kan zijn dan de kogel die door de lucht vliegt."

Amerika-kenner Manusama: aanslag veroorzaakt weinig verandering op lange termijn

Jurist en Amerika-kenner Kenneth Manusama denkt dat op korte termijn de gevolgen van de moordpoging op Trump groot zullen zijn: hij verwacht dat de toon in de campagne iets zal verzachten en dat "de echt felle anti-Trumpspotjes" zullen worden veranderd.

Op de lange termijn rekent hij echter op weinig veranderingen. Manusama: "De maatschappij is enorm gepolariseerd. De politiek ook. Iedereen zit in de loopgraven. Dus ik denk niet dat er in deze polarisatie nog veel verschuivingen zullen plaatsvinden, waarbij Democraten zeggen: nu ga ik op Trump stemmen."

Verder ziet Manusama opvallend veel parallellen met het jaar 1968. "Toen was er ook politiek geweld, met de aanslagen op Martin Luther King en Robert Kennedy. Er was een presidentskandidaat die zich in de voorverkiezingen al terugtrok (Lyndon B. Johnson, red.). De maatschappij was enorm gepolariseerd, met rellen op straat. En we zien straks misschien een chaotische Democratische conventie in Chicago. Dat was in 1968 ook het geval, met een Democratische conventie in eveneens Chicago. Dus in een bredere context doet het me echt denken aan dat jaar. Het is net als 1968 in ieder geval een roerig jaar, dat ons nog lang zal heugen."

Wat weten we tot nu toe?

Een overzicht van wat we weten over de toedracht van de aanslag op de Trump, de dader en welke vragen er nu zijn vind je in onderstaand artikel:

'Veel misinformatie in uren na aanslag'

Politie en justitie in de VS zijn volop bezig met onderzoek naar de aanslag op presidentskandidaat Donald Trump. Er zijn nog weinig details naar buiten gekomen. Zo is het motief van de dader nog niet bekend. Ook is onduidelijk hoe Thomas Matthew Crooks ongezien meerdere schoten kon afvuren vanaf een dak vlak bij het podium waar Trump stond.

In de uren na de aanslag gaan veel ongefundeerde theorieën en beschuldigingen rond op sociale media, meldt The Washington Post. Zo schuiven sommige Trump-aanhangers de schuld in de schoenen van president Biden, die een politiek klimaat zou hebben gecreëerd waarin de aanslag kon plaatsvinden. Anderen beweren dat de aanslag een "valse vlag"-aanval is, gepleegd door Trump-aanhangers.

"Politieke geweldsincidenten brengen samenzweringstheorieën en onjuiste verhalen voort als mensen het incident een draai willen geven en met hun agenda in overeenstemming willen brengen", zegt data-analyse-expert Megan Squire tegen de Amerikaanse krant.

'Schutter was op 150 meter afstand van Trump'

De schutter bevond zich op het moment van de aanslag op zo'n 120 tot 150 meter van Trump, schrijft onder andere CNN. Het campagne-evenement werd gehouden in de buitenlucht, op een groot terrein in de plaats Butler in Pennsylvania.

De aanslagpleger lag op een dak naast het podium waar Trump sprak. Vanaf een "verhoogde positie" kon hij meerdere schoten lossen voor hij door scherpschutters werd gedood. Het roept vragen op over de beveiliging rondom het evenement. Oud-presidenten worden beveiligd door de geheime dienst.

Op een persconferentie zei George Bivens van de politie in Pennsylvania dat autoriteiten eventuele fouten zullen onderzoeken. "Ter verdediging: het is ongelooflijk moeilijk om een locatie te hebben die open is voor het publiek en die te beveiligen tegen elke mogelijke dreiging van een vastberaden aanvaller."

Biden op persconferentie: 'Hier is geen plek voor dit soort geweld'

Enkele uren na de aanslag sprak president Biden het Amerikaanse volk toe op een persconferentie. "Er is in Amerika geen plaats voor dit soort geweld", zei hij. "Het is ziek, het is ziek."

Daarvoor had Biden al gesproken met Trump. De president brak een bezoek aan zijn thuisstaat Delaware voortijdig af om terug te keren naar Washington.

Republikeinen willen onderzoek naar beveiliging Trump

De FBI leidt het onderzoek naar de aanslag op Trump en wordt daarbij geholpen door de geheime dienst en lokale politiediensten en politiediensten van de staat. Tegelijkertijd willen de Republikeinen een onderzoek naar de beveiliging van Trump. Er zijn vragen over hoe het mogelijk is dat de dader ongezien op een dak kon klimmen en meerdere schoten kon lossen.

"Het Amerikaanse volk verdient het om de waarheid te weten", zegt Mike Johnson, de Republikeinse voorzitter van het Huis van Afgevaardigden. "We zullen de directeur van de geheime dienst Kimberly Cheatle en andere betrokken functionarissen van DHS (ministerie van Binnenlandse Veiligheid, red.) en FBI zo snel mogelijk laten verschijnen in een hoorzitting van onze commissie."

De hoorzitting met Cheatle staat gepland voor maandag 22 juli.

Correspondent Rudy Bouma: 'De vraag is wat de politieke gevolgen zullen zijn'

Het is de vraag wat de aanslag op Trump betekent voor de verkiezingscampagne in de VS, die in alle hevigheid is losgebarsten.

Correspondent Rudy Bouma is momenteel in Milwaukee, waar Trump komende week zijn kandidatuur zal aanvaarden. De conferentie waarop dat gaat gebeuren begint morgen. "De vraag is wat de politieke gevolgen zullen zijn. Prominente bondgenoten van Trump beschuldigen Biden er nu van met zijn harde uitspraken het klimaat te hebben gecreëerd waarin deze aanslag heeft plaatsgevonden."

"Zeker is dat het toch al gepolariseerde klimaat hier verder zal verslechteren", concludeert Bouma.

Politie: te vroeg om vast te stellen of dader alleen handelde

Het is nog niet met zekerheid vast te stellen dat aanslagpleger Crooks alleen handelde, zegt George Bivens van de politie in Pennsylvania op een persconferentie. "We hebben voorlopig een schutter geïdentificeerd, maar we stoppen hier niet. We onderzoeken een hoop informatie." Op de vraag of het ging om een zogenoemde lone wolf, antwoordde hij: "Het duurt even voordat we die vraag met zekerheid kunnen beantwoorden".

De autoriteiten gaan er wel van uit dat er na het doden van de aanslagpleger geen dreiging meer is.

Ooggetuigen vertellen hun verhaal

Drie ooggetuigen beschrijven wat ze zagen toen presidentskandidaat Trump beschoten werd op een campagnebijeenkomst:

Dader gebruikte semi-automatisch AR-15-geweer

Aanslagpleger Crooks vuurde meerdere schoten af op Trump en gebruikte voor de aanslag een semi-automatisch geweer van het type AR-15, dat in de VS relatief makkelijk verkrijgbaar is.

Lees hier meer over de dader:

Internationaal met afschuw gereageerd

Ook internationaal reageren politiek leiders ontzet op de aanslag op Trump. De Franse president Macron spreekt van een "tragedie voor onze democratieën. Frankrijk deelt de schok en verontwaardiging van het Amerikaanse volk".

De Duitse bondskanselier Scholz heeft het over een "verachtelijke" daad. En over Trump: "Ik wens hem een spoedig herstel. Mijn gedachten zijn ook bij de mensen die getroffen zijn door de aanval. Dergelijke gewelddadigheden bedreigen de democratie."

Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, laat weten geschokt te zijn. "Ik wens Donald Trump een spoedig herstel toe en betuig mijn medeleven aan de familie van het onschuldige slachtoffer."

Secretaris-generaal van de Verenigde Naties António Guterres veroordeelt "de daad van politiek geweld". De Canadese premier Trudeau zegt dat "geweld nooit acceptabel is". De Braziliaanse president Lula vindt dat "alle verdedigers van democratie" de aanslag krachtig moeten veroordelen. De Australische premier Albanese omschrijft de moordpoging als "zorgwekkend en verontrustend" en premier Modi van India is "ernstig bezorgd" na de aanval op zijn "vriend".

Wilders: dit kan ook in Nederland gebeuren

PVV-leider Wilders zegt op X dat wat in de VS is gebeurd, ook in Nederland kan gebeuren. "Onderschat het niet. De haat jegens rechtse politici is ook bij ons ongekend groot. Hun beveiliging dient waar nodig fors te worden opgeschroefd."

Ook VVD-leider Yesilgöz reageert op X op de aanslag:

Pieter Omtzigt, de leider van NSC, wenst Donald Trump sterkte bij zijn herstel. Ook de gewonden en nabestaanden wenst hij via X sterkte. "De essentie van democratische politiek is dat conflicten zonder geweld, maar met verkiezingen uitgevochten worden."

Ook GroenLinks-PvdA-leider Timmermans heeft gereageerd op de aanslag. Hij noemt de aanslag op Trump "afschuwelijk, gelukkig is hij slechts licht gewond". "Wij wensen hem sterkte bij het herstel. Onze gedachten gaan ook uit naar de nabestaanden van de omstanders die bij de aanslag zijn gedood en gewond geraakt."

Luchtruim afgesloten boven Bethel Park

De Amerikaanse luchtvaartautoriteit FAA heeft het luchtruim gesloten boven Bethel Park, Pennsylvania. Dat gebeurt om "speciale veiligheidsredenen". Bethel Park was de woonplaats van schutter, ruim 50 kilometer ten zuiden van de plaats delict in Butler.

FBI: opmerkelijk dat schutter niet werd opgemerkt

Het is "opmerkelijk" dat de schutter in staat was om meerdere schoten af te vuren tijdens de verkiezingsbijeenkomst van Trump, zonder dat veiligheidsdiensten wisten dat hij op het dak lag van een gebouw vlak bij de bijeenkomst. Dat zei Kevin Rojek van de FBI op een persconferentie, meldt onder andere CNN.

Een journalist vroeg Rojek of de politie pas wist dat er iemand op het dak lag toen er schoten werden gelost. Daarop antwoordde Rojek: "Dat is de inschatting op dit moment."

"Er komt een lang onderzoek naar wat er precies is gebeurd en hoe het individu toegang kon krijgen tot de locatie en welk wapen is gebruikt", aldus Rojek. "Dat zijn dagen, weken en maanden van onderzoek."

Washington Post: dader stond als Republikein ingeschreven

De dader van de aanslag op Trump, Thomas Matthew Crooks, stond ingeschreven als Republikein. Dat blijkt volgens The Washington Post uit de gegevens van kiezers in de staat.

Maar uit federale campagnefinancieringsrapporten blijkt ook dat Crooks (20) uit Bethel Park, Pennsylvania 15 dollar schonk aan een progressief politiek actiecomité op de dag waarop Biden werd beëdigd als president, op 20 januari 2021.

Schoof: geschokt door aanslag

Premier Schoof heeft in een eerste reactie op X gezegd geschokt te zijn door de aanslag op Trump:

Ook andere Nederlandse politici reageren met afschuw op de aanslag. PVV-leider Wilders deelt een foto waarop Trump te zien is met een gebalde vuist in de lucht.

D66-leider Jetten schrijft over een "een vreselijke aanslag op de Amerikaanse democratie".

FBI bevestigt naam schutter

De FBI heeft in een verklaring bevestigd dat de dader de 20-jarige Thomas Matthew Crooks is, zoals lokale media eerder hadden gemeld. Verdere details zijn nog niet bekend.

Trumpgezinden wijzen naar Biden

Politici in het kamp van Trump wijzen in hun reacties op de aanslag naar president Biden. James David Vance, senator in Ohio en een mogelijke running mate van Trump, zegt dat "de Biden-campagne Donald Trump altijd heeft afgeschilderd als een autocratische fascist die ten koste van alles moet worden gestopt. Die retoriek heeft direct tot deze poging tot moord geleid."

Ook senator Rick Scott zegt dat "Democraten en progressieven in de media" Trump gedemoniseerd hebben door hem een fascist te noemen en met Hitler te vergelijken. "Dit was geen onfortuinlijk incident. Dit was een moordaanslag door een gek die geïnspireerd was door de retoriek van radicaal links", schrijft hij op X.

De oudste zoon van Trump, Donald junior, laat weten zijn vader inmiddels te hebben gesproken. "Hij maakt het goed", schrijft hij. "Hij zal nooit stoppen te vechten voor Amerika, wat radicaal-links ook doet."

Het is volgens de Republikeinse Partij nog steeds de bedoeling Trump komende donderdag officieel voor te dragen als Republikeinse presidentskandidaat.

Een campagnemedewerker van president Biden laat aan persbureau Reuters weten dat televisiereclames voor de presidentscampagne van Biden vandaag worden teruggetrokken.

TMZ toont beelden dader

Entertainmentsite TMZ heeft beelden getoond waarop de aanslagpleger te zien is. In de video ligt iemand op zijn buik op een dak naast de campagnebijeenkomst van Trump. Kort daarna klinken er schoten en gegil.

'Dader was 20-jarige man uit Pennsylvania'

Degene die het vuur opende op Trump was een 20-jarige man uit Pennsylvania, zeggen anonieme politiefunctionarissen tegen persbureau AP. Zijn motief en verdere details zijn onbekend.

Getuigen: we waarschuwden voor schutter

Meerdere getuigen zeggen dat ze een man met een geweer hebben zien lopen kort voordat het vuur werd geopend op een bijeenkomst van Donald Trump. De persoon zou in een camouflagepak op een dak in de buurt van de rally hebben gekropen.

"We zagen iemand kruipen over het dak van het gebouw naast ons, op 15 meter afstand", zegt een getuige tegen de BBC. "Hij had een geweer, dat zagen we duidelijk."

Trump geland in New Jersey

Trump is inmiddels per vliegtuig aangekomen in New Jersey, zo blijkt uit beelden die op sociale media worden gedeeld. Hij loopt zelfstandig de trap af van zijn vliegtuig.

Trump brengt de nacht door in zijn privé golfclub in New Jersey. Twee uur na de aanslag liet Trump al weten dat het "goed" met hem gaat.

Bekijk de beelden van de aanslag

Dit zijn de eerste beelden van de aanslag op Trump:

Biden sprak met Trump

President Biden zegt in een eerste reactie op de aanslag op Trump dat hij dankbaar is dat het goed met hem gaat en hij veilig is. De president heeft inmiddels met Trump gesproken, zegt een woordvoerder.

Biden zat in de kerk toen het nieuws hem bereikte. "Ik bid voor hem en zijn familie en iedereen die bij de campagne aanwezig was terwijl wij wachten op meer informatie", zei Biden. De president voegde eraan toe "dat er geen plek is voor dit soort geweld in de Verenigde Staten". Volgens hem zal de hele natie dit geweld veroordelen.

Welkom in het liveblog

Welkom in ons liveblog over de moordaanslag op de Amerikaanse oud-president en huidige presidentskandidaat Donald Trump. Hier volgen we de reacties en ontwikkelingen.

Lees ook ons hoofdartikel: