Laatste kans voor Netanyahu om voor onderzoekscommissie 7 oktober te verschijnen

Laatste kans voor Netanyahu om voor 7 oktober-commissie te verschijnen

Een Israëlische commissie van nabestaanden en overlevenden van de Hamas-aanval van 7 oktober 2023 geeft premier Netanyahu en drie andere (voormalige) bewindslieden tot 1 november de tijd om voor die commissie te verschijnen. Dat hebben ze tot nu toe geweigerd.

In een brief aan Netanyahu wijst de commissie erop dat ze 130 getuigen heeft gesproken. De naam van de premier "kwam keer op keer naar voren", schrijft The Times of Israel.

De commissie wil onder andere weten wat er waar is van berichten dat het leger en de inlichtingendiensten al een jaar voor 7 oktober van de plannen van Hamas op de hoogte waren. The New York Times schreef dat het leger en de diensten die plannen te onrealistisch en te ingewikkeld vonden.

De kans dat de Israëlische premier de uitnodiging accepteert is klein. Netanyahu heeft steeds gezegd dat zo'n onderzoek er pas na de oorlog moet komen.

De commissie van nabestaanden en overlevenden wil met het onderzoek de politiek onder druk zetten en stuurt aan op een officieel onderzoek. Deze commissie van burgers zal haar bevindingen dan aan de staatscommissie overdragen.

Militairen en bewoners hebben gewaarschuwd dat er aan de grens met Gaza iets gaande was, zeiden ze in oktober tegen Nieuwsuur:

Iran: onze buren stellen luchtruim niet open voor Israëlische aanval

Iran zegt dat buurlanden in de Perzische Golf, zoals Saudi-Arabië en Bahrein, hun luchtruim niet openstellen voor Israël als dat wraak neemt voor de raketaanval van Iran op 1 oktober. Iran schoot toen bijna 200 raketten op Israël af; Israël zegt Iran een tegenaanval moet verwachten.

"Al onze buren hebben ons ervan verzekerd dat ze niet toestaan dat hun grondgebied of luchtruim wordt gebruikt voor een aanval op Iran", zei minister van Buitenlandse Zaken Araghchi, die meerdere landen aan de Golf heeft bezocht, waaronder Egypte.

Iran zegt dat het niet op oorlog uit is, maar dat het hoe dan ook zal terugslaan als Israël aanvalt.

'Mijn broer ligt onder het puin, zijn telefoon gaat nog over'

Na een nacht van zware Israëlische aanvallen in hoofdstad Beiroet reageren Libanezen op straat. Israël moet niet denken dat we Hezbollah de rug toekeren als ze ons onder druk zetten, zegt een man.

Een ander weet dat zijn broer onder puin ligt, maar graafmachines kunnen niet bij hem komen:

UNRWA vraagt om gevechtspauze in Gaza: 'Al is het maar een paar uur'

De topman van de VN-organisatie voor Palestijnse vluchtelingen (UNRWA) vraagt om een gevechtspauze in Noord-Gaza, "al is het maar voor een paar uur", om burgers de kans te geven het gebied te verlaten.

"Onze mensen zeggen dat er geen eten, water en medische zorg meer is. De geur van de dood is overal, omdat lichamen langs de kant van de straat of onder puin blijven liggen", zegt Philippe Lazzarini. "Wie ze weg wil halen of humanitaire hulp wil leveren, krijgt geen toestemming."

Israël bombardeert Noord-Gaza al bijna drie weken non-stop, omdat het Hamas daar volgens het leger nog altijd niet is uitgeschakeld. "In Noord-Gaza wachten mensen op hun dood. Ze voelen zich verlaten, hopeloos en alleen. Ze leven van uur tot uur, verkeren elke seconde in doodsangst", aldus Lazzarini.

75 procent Palestijnen straks in armoede

De VN-ontwikkelingsorganisatie UNDP verwacht dat aan het eind van het jaar bijna driekwart van de Palestijnen in Gaza en op de Westelijke Jordaanoever in armoede zal leven. Dat is bijna een verdubbeling ten opzichte van vorig jaar (38,8 procent).

De economie in die gebieden is sinds het begin van de Gazaoorlog, in oktober vorig jaar, 35 procent gekrompen.

"De Palestijnse staat maakt ongekende tegenslagen door", zegt Noguchi Chitose van de UNDP-afdeling voor de Palestijnse gebieden. "In Gaza betekent dit een ontwikkeling die het gebied 70 jaar terugzet."

UNDP-topman Achim Steiner zegt dat de Palestijnse economie meer dan tien jaar nodig heeft om op het vooroorlogse niveau terug te keren.

Israël pakt opnieuw verdachten van spionage op

De autoriteiten in Israël denken dat ze opnieuw een Iraanse cel hebben opgerold. Zeven Palestijnse inwoners van Oost-Jeruzalem zouden onder meer een nucleair wetenschapper en een burgemeester hebben moeten ombrengen. De verdachten zijn tussen de 19 en 23 jaar oud. Ze zijn vorige maand al gearresteerd.

Volgens de politie en de veiligheidsdienst Shin Beth was de cel al twee jaar actief. Hun leider zou door een agent van Iran zijn benaderd. Hij stemde toe in ruil voor geld. Hij zou zelf de zes anderen hebben geworven.

Moorden voorkomen

In eerste instantie beperkte de groep zich tot het spuiten van anti-Israëlleuzen, brandstichtingen en het fotograferen van locaties, aldus een persbericht. Later kregen ze opdracht om wapens aan te schaffen en een burgermeester en een vooraanstaand nucleair wetenschapper te observeren en te vermoorden. Tot uitvoering kwam het niet, volgens de autoriteiten omdat ze op tijd hebben ingegrepen.

De hoofdverdachte zou een volledige bekentenis hebben afgelegd. Details over wie moest worden vermoord en hoe ze instructies van Iran kregen, willen de autoriteiten geheim houden.

Gisteren werd bekend dat in september in Haifa en omgeving eveneens zeven verdachten zijn opgepakt die voor Iran werkten. Ze zouden onder meer foto's hebben gemaakt van militaire bases, die daarop begin deze maand door Iran werden bestookt. Ook zouden ze informatie hebben doorgespeeld over de locaties van Israëls Iron Dome-afweersysteem.

Blinken aangekomen in Israël voor nieuwe reis door Midden-Oosten

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Blinken is aangekomen in Israël. Hij zal naar verwachting vandaag spreken met de Israëlische premier Netanyahu en andere hoge functionarissen.

Israël is voor Blinken de eerste stop in een tour door het Midden-Oosten. Hij zal proberen om de vastgelopen gesprekken voor een staakt-het-vuren weer op gang te brengen. Kort na de dood van Hamasleider Sinwar zei Blinken dat hij nu meer wil inzetten op een staakt-het-vuren. "De afgelopen maanden heeft Sinwar herhaaldelijk pogingen in de weg gezeten om deze oorlog te beëindigen", zei Blinken vorige week.

De reis komt op het moment dat het Israëlische leger de strijd in de Gazastrook en tegen Hezbollah in Libanon heeft geïntensiveerd. Met name in het noorden van Gaza is Israël een nieuw offensief begonnen.

Blinken maakte sinds de oorlog begon, op 7 oktober vorig jaar, tien keer eerder een reis naar het Midden-Oosten.

Teller Giro555-actie voor Midden-Oosten op 21 miljoen

Via Giro555 is tot nu toe bijna 21,5 miljoen euro opgehaald voor slachtoffers van het oorlogsgeweld in het Midden-Oosten. Na de landelijke actiedag van vorige week woensdag stond de teller op zo'n 15 miljoen euro.

Het geld gaat naar slachtoffers in Libanon, Gaza, de Westelijke Jordaanoever, Israël en Syrië. Er wordt een verdeelsleutel gemaakt waarmee bepaald wordt hoeveel geld naar elk land gaat.

Volgens de organisatie kunnen met het geld tienduizenden mensen levensreddende hulp krijgen. Zo wordt onder meer in Libanon gezorgd voor opvanglocaties, water, dekens en voedsel. In Gaza wordt een tweede dosis poliovaccinaties gegeven aan kinderen onder de 10 jaar.

Het gironummer blijft tot 10 januari open.

VN-opvangcentrum voor vrouwen en meisjes in Beiroet vernietigd

Bij de aanvallen op Beiroet gisteravond is een VN-opvangcentrum voor vrouwen en meisjes vernietigd. Dat heeft de UNFPA, een organisatie van de VN die zich inzet voor het verbeteren van de seksuele gezondheid en zorg rond voortplanting bekendgemaakt op Instagram. Het gebouw was een zogenoemde "safe place" voor vrouwen en meisjes in het zuiden van Libanon. De organisatie roept op tot een wapenstilstand.

Doden en gewonden bij aanval op vluchtelingenkamp Jabalia

Bij een Israëlische aanval op een school in vluchtelingenkamp Jabalia zijn zeker tien mensen gedood en dertig anderen gewond geraakt, meldt het Palestijnse persbureau Wafa. In de school in het vluchtelingenkamp in het noorden van Gaza hadden ontheemde Palestijnen hun toevlucht gezocht.

Ook in een andere stad in het noorden van de Gazastrook vielen gisteravond dodelijke slachtoffers, meldt nieuwszender Al Jazeera op basis van medische bronnen in het gebied. Drie mensen werden gedood bij een Israëlische aanval op de stad Beit Hanoun, die ook is afgesloten van de buitenwereld door het Israëlische leger, dat enkele weken geleden een nieuw offensief in het noorden van Gaza startte. Het leger heeft de recentste aanvallen nog niet bevestigd.

Vier doden na aanval op Beiroet

In de Libanese hoofdstad Beiroet zijn vier mensen gedood bij een Israëlische aanval vlakbij het Hariri-ziekenhuis, meldt het Libanese ministerie van Gezondheid. Zeker 24 anderen zijn gewond geraakt. Het ziekenhuis heeft bij de aanval aanzienlijke schade opgelopen, zegt het ministerie.

Eerder vandaag zei de Israëlische legeraanvoerder Hagari dat Israël geen luchtaanvallen zal uitvoeren op ziekenhuizen in Beiroet.

Israël: geen aanval op ziekenhuis in Beiroet

Israël zal naar eigen zeggen geen luchtaanvallen uitvoeren op een ziekenhuis in Beiroet, ook al heeft Hezbollah volgens Israël onder dat ziekenhuis in een bunker grote hoeveelheden geld en goud opgeslagen. "Maar zoals is te zien, houdt het Israëlische leger het complex wel in de gaten", zei de Israëlische legerwoordvoerder Hagari.

Eerder vanavond werd het Sahel-ziekenhuis geëvacueerd, nadat Israël informatie over de geld- en goudopslag had gedeeld. Er werd gevreesd voor een luchtaanval. De ziekenhuisdirecteur weersprak de Israëlische beschuldiging en nodigde het Libanese leger uit om in het ziekenhuis te komen kijken.

'VS onderzoekt mensenrechtenschendingen in Israëlisch detentiekamp'

Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken onderzoekt of een Israëlische legereenheid betrokken is geweest bij mensenrechtenschendingen in een detentiekamp in Gaza waar opgepakte Palestijnen worden vastgehouden. Dat schrijft de Amerikaanse nieuwssite Axios op basis van twee Israëlische en twee Amerikaanse overheidsfunctionarissen. De eenheid, de zogenoemde Force 100-eenheid, is betrokken bij de bewaking van het kamp.

Volgens Axios heeft de Amerikaanse ambassade in Jeruzalem vorige week een lijst met vragen ingediend bij het Israëlische ministerie van Buitenlandse Zaken over meerdere incidenten in detentiekamp Sde Teiman. Als de VS concludeert dat de eenheid daadwerkelijk betrokken is geweest bij mensenrechtenschendingen, dan kan de eenheid op een zwarte lijst komen en daarmee geen recht meer hebben op Amerikaanse steun of trainingen.

In juli kwam de Force 100-eenheid in het nieuws, toen bleek dat meerdere leden waren opgepakt op verdenking van zware mishandeling en verkrachting van een Palestijnse gevangene in Sde Teiman. Ook zijn er getuigenissen uit het kamp over gevangenen die worden opgesloten in kooien, uitgehongerd, geslagen en systematisch worden gemarteld. Het kamp werd na de terreuraanslag van Hamas op 7 oktober vorig jaar opgezet door Israël.

Lees in onderstaand artikel meer over Sde Teiman:

Zeven Israëliërs verdacht van spionage voor Iran

Zeven Israëliërs zijn opgepakt omdat ze zouden hebben gespioneerd voor Iran. De arrestaties waren al op 19 september, maar zijn vandaag pas bekendgemaakt.

De verdachten zouden in de afgelopen twee jaar honderden missies hebben uitgevoerd in opdracht van Israëls aartsvijand, schrijven Israëlische media. Daarmee zouden ze honderdduizenden dollars hebben verdiend.

Het gaat om vijf mannen en twee jongens uit Haifa en omliggende plaatsen. Ze hebben een Azerbeidzjaanse achtergrond. Onder hen zijn een vader en zoon, meldt publieke omroep Kan. Ook zou een van de verdachten uit het Israëlische leger zijn gedeserteerd.

Ze zouden onder meer foto's hebben gemaakt van militaire bases, die daarop begin deze maand door Iran werden bestookt. Ook zouden ze informatie hebben doorgespeeld over de locaties van Israëls Iron Dome-afweersysteem.

Het Openbaar Ministerie noemt het een van de ernstigste veiligheidszaken die het de afgelopen jaren heeft onderzocht, schrijft de krant Yedioth Ahronoth. Vrijdag horen de zeven waarvoor ze precies worden vervolgd. Hun hangt een levenslange gevangenisstraf boven het hoofd.

Gezant Biden: VS wil conflict Israël en Libanon voor eens en altijd oplossen

De speciale gezant voor Libanon van de Amerikaanse president Biden, topdiplomaat Amos Hochstein, is in de Libanese hoofdstad Beiroet voor een nieuwe ronde van gesprekken over een staakt-het-vuren. Hij zei daar dat de Verenigde Staten werken aan een manier om het conflict tussen Israël en Libanon voor eens en altijd op te lossen.

Uitgangspunt volgens Hochstein is het unanieme besluit van de VN-Veiligheidsraad uit 2006, waarmee de toenmalige oorlog tussen Libanon en Israël tot een einde kwam. Deze resolutie 1701 stelde onder meer dat Hezbollah en andere militante bewegingen zich moesten ontwapenen en zich moesten terugtrekken uit het zuiden van Libanon. Ook Israël moest vertrekken uit Libanon. VN-vredesmacht Unifil zou daar met het Libanese leger op toezien.

De resolutie bracht de oorlog in 2006 ten einde, zei Hochstein vandaag, maar werd verder niet uitgevoerd. "Dat moet veranderen, want slechts het steunen van de resolutie door beide kampen is gewoonweg niet genoeg."

Begin deze maand verwees ook Israël naar de mislukte uitvoering van resolutie 1701 uit 2006. "18 jaar later is Hezbollah het grootste niet-statelijke leger en wemelt het in Zuid-Libanon van terroristen en wapens. Als Libanon en de rest van de wereld Hezbollah niet bij onze grens vandaan kunnen houden, hebben we geen keuze dan het zelf te doen", zei legerwoordvoerder Hagari daags na het begin van het grondoffensief.

De Libanese interim-premier Mikati zei vandaag dat er geen alternatief is voor resolutie 1701, maar voegde toe dat er nieuwe mogelijkheden kunnen komen voor de uitvoering ervan.

Israël biedt verontschuldigingen aan voor doden Libanese militairen

Het Israëlische leger heeft zijn excuses aangeboden voor een aanval gisteren op een Libanees legervoertuig. Drie Libanese militairen werden daarbij gedood.

In een verklaring waarover persbureau AP en The Times of Israel schrijven, meldt het leger dat de Israëliërs het voertuig onder vuur namen omdat het een gebied binnenreed waar het eerder een Hezbollah-truck met raketten en lanceerinstallaties had geraakt. De Israëlische militairen zouden niet hebben geweten dat het tweede voertuig van het Libanese leger was. Het Israëlische leger stelt dat "het niet opereert tegen het Libanese leger en biedt zijn verontschuldigingen aan voor deze ongewilde omstandigheden".

Het leger van Libanon staat vanochtend stil bij de dood van de drie militairen: luitenant Tariq Aql Subha (39), sergeant Ahmed Haidar Haidar (30) en soldaat Jaafar Mohammed Jaafar (34).

Geen doden na bombardementen op Beiroet, wel elders in Libanon

De Israëlische bombardementen op financiële instellingen in de Libanese hoofdstad Beiroet hebben voor zover nu bekend niet geleid tot dodelijke slachtoffers. Israël had omwonenden van filialen van de aan Hezbollah gelieerde bank Al-Qard Al-Hassan gisteravond laat opgeroepen te vertrekken, waarop honderden mensen op de vlucht sloegen.

Elders in Libanon zijn wel mensen gedood bij Israëlische aanvallen, meldt het Libanese staatspersbureau NNA. Zes leden van een familie in Baalbek stierven toen Israël hun huis raakte met twee raketten. Het zou gaan om vrouwen en kinderen. In Ain Ebel sneuvelden drie militairen van het Libanese leger bij een aanval op hun legervoertuig. Dat gebeurde gisteren en vandaag staat het leger stil bij de dood van de luitenant, sergeant en soldaat. Elders in Zuid-Libanon, in Srifa, werden de lichamen van twee mannen onder het puin van een gebombardeerd gebouw gehaald.

Het Israëlische leger meldt dat er vanochtend vanuit Libanon zo'n 25 raketten op het noorden van Israël zijn afgevuurd. Sommige projectielen werden onderschept, andere kwamen neer op de grond. Het leger zegt dat er geen slachtoffers vielen.

De Israëlische minister van Buitenlandse Zaken Katz zegt op X dat Hezbollah een hoge prijs zal blijven betalen voor de aanvallen op Noord-Israël en elders. "We zullen dit verlengstuk van Iran blijven raken totdat het instort", zegt Katz. Iran is de belangrijkste bondgenoot van Hezbollah.

Israël voert luchtaanvallen uit in de buurt van vliegveld Beiroet

Een van de doelen van de Israëlische aanvallen op Beiroet van afgelopen nacht lag bij de luchthaven van de stad. Op deze beelden zijn explosies te zien en dikke rookwolken die opstijgen.

Israël valt vestigingen van Hezbollah-bank aan in Libanese hoofdstad

Libanon zegt dat Israël in hoofdstad Beiroet filialen heeft aangevallen van de aan Hezbollah gelieerde bank Al-Qard Al-Hassan. Er zouden elf doelen in het zuiden van de stad zijn geraakt, ook bij de luchthaven van Beiroet. Ooggetuigen zeggen dat vluchten desondanks zijn geland en vertrokken.

Gisteravond waarschuwde het Israëlische leger al dat het de financiële instelling in de hoofdstad zou raken. "Inwoners van Libanon: het Israëlische leger zal infrastructuur van de Hezbollah Al-Qard Al-Hassan aanvallen. Ga er onmiddellijk weg", zei een woordvoerder op X.

Volgens Israël financiert de bank aanvallen van Hezbollah tegen Israëliërs. Al-Qard Al-Hassan zou door de terreurgroep worden gebruikt om leden te betalen en wapens te kopen.

De bank wordt ook gebruikt door gewone Libanezen. De financiële instelling verzekerde zijn klanten dat hun geld veilig was.

Israëlische leger: drone uit Irak neergehaald

Israël zegt dat er een drone uit de lucht is gehaald die vanuit Irak is gelanceerd. Het leger laat weten dat de drone de oostelijke grens is overgestoken.

De drone is opgeëist door het Islamitische Verzet in Irak. De groep zegt Israël te hebben willen raken als wraak voor de dood van Hamas-leider Yahya Sinwar.

Israëlische bevelhebber brigade gedood bij explosie in noorden van Gaza

In het noorden van de Gazastrook is de Israëlische bevelhebber van de 401e Pantserbrigade gesneuveld. Dat melden Israëlische media. De 41-jarige kolonel Ehsan Daqsa kwam door een explosief om het leven. Het Israëlische leger is een onderzoek gestart naar zijn dood.

Volgens het Israëlische leger liep Daqsa met drie officieren naar een observatiepunt waar boobytraps lagen. Daqsa was door de explosie op slag dood, de drie officieren raakten gewond. Daqsa is een van de hoogste Israëlische bevelhebbers die in de oorlog tegen Hamas zijn gesneuveld.

De Israëlische minister van Defensie Gallant noemt Daqsa een "dappere officier". De Israëlische premier Netanyahu heeft op X zijn condoleances aan de familie van de bevelhebber overgebracht.

Nieuw liveblog

Welkom in het nieuwe Midden-Oostenblog. Het liveblog van vorige week is hier terug te lezen.