Remkes: 2030 voor kabinet niet ter discussie, wel kijken naar meetmethode
De halvering van de stikstofuitstoot in 2030 staat wat het kabinet betreft niet ter discussie. Dat zei stikstofbemiddelaar Johan Remkes na een bijna vier uur durend gesprek met vertegenwoordigers van de landbouw en leden van het kabinet. Eerder deze maand zei CDA-leider en vicepremier Hoekstra juist dat 2030 voor hem niet "heilig" is.
In het overleg is volgens Remkes wel afgesproken dat het kabinet en boerenorganisaties gaan kijken naar alternatieven voor de zogeheten kritische depositiewaarde (kdw). Dat is de hoeveelheid stikstof die volgens de wet maximaal in een gebied mag neerkomen.
Een vervangend systeem is een vurige wens van veel boeren, voor wie de rekenmodellen en metingen die met de kdw samenhangen een doorn in het oog zijn. Ook CDA-leider Hoekstra noemde de kdw een "gemankeerd middel".
Remkes benadrukte dat een eventueel vervangend systeem wel juridisch houdbaar moet zijn. "Vanwege de vergunningverlening is de kdw nu nodig. Tegelijkertijd had iedereen aan tafel in de gaten dat het voor de individuele boer een onbevredigend instrument is, omdat men er zelf niet op kan sturen."
Ook premier Rutte zei na het gesprek dat de huidige kdw-systematiek blijft gelden zolang er nog geen alternatief is. Het kabinet zegt al langer dat de stikstofnorm niet perfect is, maar tot voor kort zei Stikstofminister Van der Wal dat er "juridisch geen alternatief" voor is.
Boerenorganisaties blij met 'positievere houding'
In het gesprek met Remkes waren voor het eerst ook afgevaardigden van de actiegroepen Farmers Defence Force (FDF) en Agractie aangeschoven. Na afloop toonde Agractie-voorman Bart Kemp zich voorzichtig positief. "We zijn blij dat er een iets positievere grondhouding is en dat er ruimte lijkt te komen voor verbeteringen. Maar we moeten het eerst zien, voordat we het geloven. Er zijn nog geen concrete oplossingen voorhanden."
Sjaak van der Tak, voorzitter van brancheorganisatie LTO Nederland, liet zich in soortgelijke bewoordingen uit. Hij sprak van een "behoorlijk stevig" gesprek dat aan het begin ook moeizaam verliep. "Wel hebben we een positievere houding van het kabinet bemerkt tegenover de boeren. Die moet nu worden vertaald naar minder onmacht en onzekerheid bij onze boeren, en naar meer oplossingen en perspectief."
Bekijk hier de reacties van Rutte en Van der Tak na afloop van het gesprek:
Van der Tak zijn is vooral blij dat er "beginnende stappen" zijn gezet in de richting van het opschorten van de kdw. Maar er zijn ook nog veel twistpunten, zei hij, zoals over het tijdspad en de stikstofkaart van het kabinet.
Stikstofkraan dicht
Minister Van de Wal benadrukte na het gesprek dat het kabinet weliswaar gaat praten over een alternatief voor de kdw, maar dat stikstofvermindering de belangrijkste maatregel blijft. "De stikstofkraan dicht, dat is de enige oplossing eigenlijk uit alles."
Rutte zei na afloop dat "waardevolle stappen" zijn gezet in een "bij tijd en wijle pittig" gesprek:
Dat de acht landbouworganisaties vandaag apart in gesprek gingen met Remkes, leidde tot teleurstelling bij duurzame agrariërs, zoals biologische boeren. Zij spraken vanmorgen al met de stikstofbemiddelaar over de toekomst van de landbouw en hadden graag gezien dat de gangbare boerenorganisaties daar ook bij waren geweest.
"Ik krijg steeds meer het gevoel dat het praten over de doelen en de voorwaarden alleen maar tijdrekken is", zei Tineke van den Berg na afloop, biodynamische boer en voorzitter van de Stichting Demeter.
Volgens Remkes is in het gesprek met de bioboeren onder meer vastgesteld dat de toekomst van de landbouw meer gedifferentieerd moet zijn dan nu, afhankelijk van wat er in een gebied mogelijk is. "We hebben nu de neiging om Nederland over één kam te scheren, maar niet alles kan overal", aldus Remkes, verwijzend naar de titel van zijn eigen adviesrapport over stikstof uit 2020.
