Remkes stuurt uitnodiging naar boeren: 'Ruimte voor alle ideeën'
Bemiddelaar Johan Remkes heeft de officiële uitnodigingsbrief de deur uitgedaan aan boeren- en natuurorganisaties om in augustus met het kabinet te praten. Hij wil het niet alleen hebben over de zwaar bekritiseerde stikstofplannen, maar ook over de "opgaves voor natuur, stikstof, klimaat, water en de toekomst van de Nederlandse landbouw", zo staat in een persbericht van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit.
In het bericht staat dat "er ruimte is voor alle ideeën om de opgaves die er liggen te realiseren". "Ik zie de gesprekken als een kentering: samen uit de impasse komen", aldus Remkes. "Het kabinet heeft mij verzekerd dat er ruimte is en gezamenlijke oplossingen mogelijk zijn." In de brief wordt niet duidelijk gemaakt wat hij precies bedoelt met "ruimte" en of hij de deur openzet voor aanpassing van de stikstofplannen.
Grote woede en protesten
Tot nu toe heeft het kabinet benadrukt dat bij de bemiddelingsgesprekken het einddoel overeind moet blijven. Het doel is om 50 procent minder stikstof uit te stoten in 2030. Dit was voor een aantal landbouworganisaties, zoals LTO, reden om niet aan de gesprekken mee te willen doen. LTO wil dat zo'n bemiddelingsgesprek ook over de inhoud van de kabinetsplannen gaat.
"Tot het kabinet toezegt dat serieus gesproken kan worden over doel, tijdpad en invulling van maatregelen kan LTO helaas niet op de uitnodiging tot een gesprek onder leiding van Johan Remkes ingaan", zegt de organisatie.
Volgens boerenactiegroep Agractie moeten de gesprekken gaan over wat zij ziet als haalbare stikstofdoelen met draagvlak en legalisatie van PAS-melders (boeren die eerder konden volstaan met een melding van stikstof, maar die nu een vergunning nodig hebben). "We zullen ons nader beraden of dit gesprek zinvol is voor wat betreft deze punten", laat de organisatie weten. Ook twijfelt de actiegroep aan de onafhankelijkheid van Remkes.
Bemiddelaar Johan Remkes (71), vertrouweling van premier Rutte, bluste al vele politieke branden, zoals in de provincie Limburg, de gemeente Den Haag en tijdens de kabinetsformatie, maar hij wordt door de boeren gewantrouwd. Hij is niet de onafhankelijk gespreksleider die zij in gedachten hadden toen de ministers Van der Wal en Staghouwer een bemiddelaar voor het stikstofprobleem voorstelden.
'Niet onder deze voorwaarden'
Farmers Defence Force zegt eerst met de leden en andere belangenclubs te willen overleggen. "Uit een poll onder de leden blijkt dat de stemming is om niet onder deze voorwaarden aan te schuiven", zegt voorman Mark van den Oever. "Er moet eerst maar eens een neutraal iemand komen, horen we onder onze achterban."
Half juni stelde minister van der Wal voor om in 131 gebieden de stikstofuitstoot met 70 procent te verlagen. In een kaart van Nederland was af te lezen in welke gebieden boeren hun veestapel drastisch moeten terugbrengen om de omliggende kwetsbare natuurgebieden de kans te geven te herstellen. De plannen en het kaartje leidden tot grote woede en protesten bij boeren en enkele oppositiepartijen.
Het kabinet wees begin juli vervolgens Remkes aan om als bemiddelaar de hoog opgelopen gemoederen tot bedaren te brengen. Vrijwel meteen klonk kritiek op zijn benoeming, ook omdat hij voor een strenge stikstofaanpak is. De ministers vonden Remkes wel een goede keus en hij is dus begonnen met de voorbereidingen van de gesprekken die voor augustus gepland staan.
Bij de gesprekken zullen ook of minister Van der Wal voor Stikstof of minister Staghouwer van Landbouw aanwezig zijn. De gesprekken zijn vertrouwelijk en moeten op 5 augustus beginnen. Remkes heeft tientallen organisaties uitgenodigd, niet alleen boeren- en natuurorganisaties, maar ook banken en veevoerfabrikanten.
