EU-leiders willen sancties tegen Wit-Rusland en eisen vrijlating Protasevitsj
Europese landen willen dat er sancties worden ingevoerd tegen Wit-Rusland. Daarnaast willen ze de zwarte lijst met personen en bedrijven uit Wit-Rusland verder uitbreiden. De regeringsleiders hebben dit besloten tijdens een Europees topoverleg in Brussel. Welke sancties ingevoerd zullen worden is nog niet bekend. Daar wordt later een knoop over doorgehakt door de Europese Commissie.
De top staat grotendeels in het teken van de arrestatie van blogger en journalist Roman Protasevitsj in Wit-Rusland. Het Ryanair-vliegtuig waarin hij zat moest na een valse bommelding uitwijken naar Minsk, waar hij werd opgepakt. De Europese leiders eisen zijn onmiddellijke vrijlating.
Kaping
De actie leidde tot grote woede bij Europese leiders, die spraken van een ontvoering, een kaping en staatsterreur. Ze noemden de handelwijze gevaarlijk en eisten in felle bewoordingen de vrijlating van de journalist. Een aantal Europese landen riep de Wit-Russische ambassadeur op het matje. Letland en Wit-Rusland zetten elkaars ambassadeurs en andere diplomaten het land uit.
Meerdere Europese leiders, onder wie demissionair premier Rutte, zinspeelden al op sancties en 's middags was al duidelijk dat een gesprek daarover op de agenda zou staan. Ook het sluiten van het luchtruim voor Wit-Russische toestellen zou worden besproken, klonk het, net als het aandringen op het vermijden van Wit-Rusland door Europese luchtvaartmaatschappijen.
Zoals vooraf werd gesuggereerd door individuele regeringsleiders, roept de Europese Unie nu inderdaad luchtvaartmaatschappijen op om niet langer over Wit-Rusland te vliegen. Verder is het de bedoeling dat het Europese luchtruim wordt gesloten voor Wit-Russische maatschappijen, die ook worden geweerd van Europese vliegvelden.
KLM geeft gehoor aan oproep
Luchtvaartmaatschappij KLM liet naar aanleiding van de oproep van demissionair premier Rutte al weten voorlopig niet over Wit-Rusland te vliegen. Aanvankelijk zou in overleg met de betrokken autoriteiten besloten zijn dat dat wel kon, maar na de oproep van Rutte kwam KLM daarvan terug. Ook Lufthansa zei al voor het einde van de top het Wit-Russische luchtruim voorlopig te mijden.
De regeringsleiders willen dat er nu ook grondig onderzoek gedaan gaat worden door de VN-burgerluchtvaartorganisatie om uit te zoeken wat er precies in het Ryanair-toestel is gebeurd.
Ondertussen is nog onduidelijk hoe de 26-jarige Protasevitsj eraan toe is en waar hij verblijft. Via Wit-Russische overheidskanalen wordt een video gedeeld waarin hij weerspreekt dat hij in kritieke toestand in het ziekenhuis ligt, zoals Wit-Russische journalisten op basis van zijn moeder melden. Echter, het is onduidelijk waar en wanneer de beelden zijn opgenomen en of hij dit zegt onder dwang.