Eerste verdachten UvA-geweld voor de rechter: veroordeling en vrijspraak

De rechtbank heeft een eerste verdachte veroordeeld voor geweld bij de recente protesten bij de Universiteit van Amsterdam (UvA). Hij kreeg twee maanden cel, waarvan een maand voorwaardelijk. Een andere verdachte werd vrijgesproken. De rechter stelde een derde zaak uit.

De drie mannen stonden terecht op een snelrechtzitting. Ze werden opgepakt na ongeregeldheden op de Roeterseilandcampus en het Binnengasthuisterrein, vorige week.

De vandaag veroordeelde man, een 22-jarige Brit, sloeg met een paraplu naar de ME en zou ook een steen hebben gegooid. Hij was volgens de politie volledig in het zwart gekleed en had zijn gezicht bedekt.

De Brit beriep zich vandaag op zijn zwijgrecht. Hij vertelde wel dat hij in Amsterdam heeft gestudeerd en nu vrijwilligerswerk doet.

"Uw gedrag was gewelddadig en respectloos tegenover de politie", zei de rechter. "Het had niets te maken met vreedzaam demonstreren." De rechter achtte alleen het slaan met de paraplu bewezen, onder meer op basis van camerabeelden van het geweld bij de Roeterseilandcampus van de UvA.

Vrijspraak

In de nacht van 6 op 7 mei ontruimde de mobiele eenheid daar een protestkamp, opgezet door pro-Palestijnse activisten die eisen dat de Universiteit van Amsterdam (UvA) de banden met Israël verbreekt.

De politie gebruikte een shovel om door barricades te breken en deelde klappen uit aan activisten. Demonstranten gooiden onder meer met stenen en vuurwerk.

Volgens de politie gooide die nacht ook een 33-jarige Amsterdammer met stenen. Hij ontkende dit en zei slechts vreedzaam te hebben gedemonstreerd. Als oud-student (aan de Hogeschool van Amsterdam) voelde hij zich geroepen om mee te doen aan het protest bij de universiteit.

Hij zei geschrokken te zijn dat de situatie zo uit de hand liep en vermoedt dat de politie hem in de chaos voor iemand anders heeft aangezien. Volgens de rechter valt een vergissing inderdaad niet uit te sluiten, omdat er in zijn geval geen camerabeelden zijn. Daarom werd hij vrijgesproken.

Uitstel

Een dag later waren er ook ongeregeldheden bij het Binnengasthuisterrein in het centrum van de stad. Ook hier raakten betogers slaags met de ME en werden veel vernielingen aangericht. Volgens de universiteit bedraagt het totale schadebedrag anderhalf miljoen euro.

Een 30-jarige verdachte zou bij dit geweld betrokken zijn geweest. Hij was de enige verdachte die aan de UvA studeert. Zijn advocaat vroeg om nader onderzoek en de rechter stemde daarmee in. Zijn zaak wordt daarom later behandeld. In afwachting daarvan werd hij vrijgelaten.

Op dit moment zitten nog vier verdachten vast voor geweld rond UvA-protesten, onder wie de man die vandaag werd veroordeeld. Volgende week staat nog een snelrechtzitting gepland.

Analyse van beelden

Afgelopen maandag ging het in Amsterdam weer mis, nadat demonstranten een gebouw op de Roeterseilandcampus hadden bezet. Een klein groepje in het zwart geklede activisten richtte ook hier forse vernielingen aan.

Een van hen kon later die dag door de politie worden aangehouden op de Dam. Het gaat om een 35-jarige man uit de gemeente Hardenberg.

Uit een analyse van videobeelden door de NOS en Nieuwsuur blijkt dat deze verdachte samen met een ander het universiteitsgebouw binnenkwam via de fietsenstalling. Binnen eiste hij in het Engels dat een verslaggever van omroep PowNed het pand zou verlaten. Vervolgens vernielde hij onder meer twee televisies, blijkt uit de beelden.

Op de beelden is te zien dat minstens dertien mensen gekleed in het zwart en met gezichtsbedekking aanwezig waren in het gebouw. Een deel had ook hun schoenen afgeplakt, kennelijk om identificatie lastiger te maken.

Anoniem statement

Wie de personen in het zwart zijn en wat hun relatie met de Universiteit van Amsterdam is, blijft onbekend. Een groep die claimt het 'zwarte blok' te zijn, plaatste dinsdag een anoniem statement online. Ze zeggen verantwoordelijk te zijn voor de vernielingen in het universiteitsgebouw, uit boosheid over "de ontmenselijking van het Palestijnse volk en leugens die de media verspreiden".

Over hun identiteit schrijven zij dat ze het er niet mee eens zijn dat alleen studenten mee mogen protesteren. "We roepen iedereen op om mee te doen, maar wees gerust: de dreiging komt van binnenuit. Er zitten ook studenten in het zwarte blok."

Bittere nasmaak

Het geweld rond de protesten zorgt bij menig demonstrant voor een bittere nasmaak, vertelt Noah Pellikaan. Hij is voorzitter van de Centrale Studentenraad, die de belangen van UvA-studenten behartigt in het unversiteitsbestuur. In de eerste plaats is er heel veel boosheid over het harde optreden van de politie. "Die is heel agressief te werk gegaan tegen de studenten en docenten."

Volgens hem hebben de meeste demonstranten bewust het gezicht bedekt om zich te beschermen tegen politie, media en de UvA. Wie de mensen zijn die bewust vernielingen hebben aangericht, vragen ook veel deelnemers aan de protesten zich af.

"Ik heb meerdere demonstraties bijgewoond en weet niet wie die mensen zijn", zegt Pellikaan. "Maar het verpest de sfeer en draagt niet bij aan ons doel en de boodschap die wij willen overdragen."