Spoorknooppunt Wuhan is 'Utrecht van China' en ligt helemaal stil

• Gidi Pols

  redacteur Economie

De Chinese miljoenenstad Wuhan zit op slot om verdere verspreiding van het coronavirus te voorkomen. De vakantie voor Chinees Nieuwjaar is een paar dagen opgerekt. En wie tijdens de vakantie toch werkt, werkt thuis. Vrijwel alle vluchten zijn geschrapt, de wegen zijn geblokkeerd en het spoor ligt stil.

"We verwachten een tijdelijke economische dip", zegt Marijke Zewuster, hoofd emerging markets bij het Economisch Bureau van ABN Amro. "Dat zag je ook bijvoorbeeld in Hongkong bij het SARS-virus in 2003." En niet alleen Chinese bedrijven moeten rekening houden met economische tegenslag, ook Nederlandse bedrijven kunnen last ondervinden.

Essentieel spoorknooppunt

"Je kunt Wuhan vergelijken met Utrecht", zegt Erik Groot Wassink, die bij transportbedrijf Nunner Logistics verantwoordelijk is voor het transport per trein. "Het is een belangrijk spoorknooppunt waar vrijwel alle spoorlijnen van noord naar zuid en van oost naar west samenkomen."

Normaal gesproken stuurt Nunner meerdere treinen per week van de Amsterdamse haven naar Wuhan en weer terug. "Maar door het virus rijdt er tot 9 februari geen enkele trein", zegt Groot Wassink. En daarmee is één van de twee belangrijke knooppunten in Midden-China weggevallen. Alleen het westelijker gelegen Xi'an is nog bereikbaar voor de containers van Nunner.

"Komende weken zal er ook minder geproduceerd worden in Wuhan", vermoedt Groot Wassink. Minder productie betekent minder behoefte aan transport van China naar Europa. "Hoe het na 9 februari op gang komt is voor ons ook nog een groot vraagteken."

Wuhan populair onder Nederlandse bedrijven

"Het is een heel strategische regio", zegt Judith van de Bovenkamp over Wuhan en de provincie Hubei. Van de Bovenkamp werkte tot 2018 in Wuhan voor de Netherlands Business Support Office, onderdeel van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland. Tegenwoordig is ze projectmanager Handelsbevordering bij Oost NL en zet ze onder meer handelsmissies naar China op. "Wuhan is niet alleen interessant vanwege de spoorlijnen, maar ook omdat er bijvoorbeeld één van de beste universiteiten van China staat. Je ziet dat de groei er nu sneller gaat dan in bijvoorbeeld Shanghai."

Jaïr Potjer woont in Wuhan en merkt dat het rustig is op straat:

En dus hebben allerlei Nederlandse bedrijven vestigingen in Wuhan. Grote bedrijven als Arcadis, ASML of Randstad, maar ook kleine bedrijven als Kelvion Machine Cooling uit Almere. Vanwege Chinees Nieuwjaar heeft het meeste personeel van deze bedrijven vakantie en ligt de productie stil. Het is daardoor nog moeilijk in te schatten hoe groot de gevolgen van het virus zijn.

"Wij hebben in Wuhan een kleine productielocatie waar we warmtewisselaars voor de maritieme industrie maken", zegt directeur Jeroen Veenendaal van Kelvion. "Voorlopig betekent het virus nog niets. Het werk lag toch al stil vanwege Chinees Nieuwjaar. Begin volgende week ga ik weer peilen hoe het er voor staat. Als dan blijkt dat de productiemedewerkers allemaal ziek zijn geworden gaan we het wel merken."

Chemieconcern AkzoNobel laat weten dat de fabriek in Wuhan ook na Chinees Nieuwjaar langer dan gepland dichtblijft. Maar het bedrijf kan nog niet inschatten wat de gevolgen daarvan zijn voor de productiviteit.

Virus biedt onverwachte kansen voor zaken

Ook de fabriek van Philips staat voorlopig stil. Philips heeft in heel China meer dan 8000 werknemers, een deel daarvan werkt in Wuhan. "De overheid heeft gevraagd of mensen een week langer thuis kunnen blijven, dat betekent dus dat de fabrieken nog stilstaan", zegt Philips-topman Frans van Houten. "We kunnen niet denken dat dit alleen een probleem is van China, want als fabrieken in China stilstaan kan dat ook gevolgen hebben voor de eindmontage van producten in Europa."

Philips verwacht dat de verkoopcijfers ook beïnvloed zullen worden door het virus. "Het publieke verkeer is tot stilstand gekomen, mensen blijven thuis, kopen minder. Dus op korte termijn zal dat voor de consumentenmarkt wel een terugslag betekenen", zegt Van Houten. Toch ziet het bedrijf ook kansen in de virusuitbraak. Van Houten: "Er is tegelijkertijd meer vraag naar ziekenhuisapparatuur en ondersteuning van Philips."

En ook transportbedrijf Nunner denkt dat het coronavirus kan leiden tot onverwachte mogelijkheden. "We hebben al klanten gehad die containerruimte op zeeschepen willen ruilen voor containers op treinen", zegt Groot Wassink. Want als de productie in Wuhan eenmaal weer op gang komt, willen bedrijven hun goederen zo snel mogelijk in Europa krijgen om tekorten te voorkomen. De trein is dan sneller dan een schip. "Maar al met al verwacht ik dat het virus negatief gaat uitpakken voor ons bedrijf."