Uithaal Iran naar Nederland 'niet zo gek', militante groep zit in Delft

• Wim Kopinga

  redacteur Online

Iran heeft na de aanslag van gisteren op een militaire parade de Nederlandse ambassadeur op het matje geroepen, omdat ons land onderdak zou bieden aan de gewapende Iraanse oppositie. Een beschuldiging die niet uit het niets komt en ook verklaarbaar is, zegt historicus en Iran-deskundige Peyman Jafari.

De organisatie die de aanslag zou hebben opgeëist, kan namelijk vrijelijk opereren in ons land. "De Arab Struggle Movement for the Liberation of Al-Ahwaz (ASMLA), zoals de groep heet, is gewoon terug te vinden via de Kamer van Koophandel. Ze zitten in Delft", zegt Jafari.

"Het is bovendien een organisatie die een gewapende strijd voert. Daar doen de aanhangers ook niet geheimzinnig over." Op de website van de groepering staan beelden van aanslagen op oliepijpleidingen en van bewapende militanten.

Overigens ontkent ASMLA vanavond betrokkenheid bij de aanslag in Ahvaz. Een in 2015 geroyeerde splintergroepering zou volgens ASMLA valselijk in zijn naam de verantwoordelijkheid hebben opgeëist.

Jafari vindt het daarom ook niet gek dat Iran zo reageert. "Dat is ook niet nieuw; ze zeggen al langer dat het hypocriet is hoe Nederland hiermee omgaat. Bij dit soort groeperingen uit andere landen zou dit nooit toegelaten worden. Als het om Iran gaat, wordt dat door de vingers gezien, is het bezwaar van Teheran."

De historicus denkt dat de groepering in Nederland uit tientallen mensen bestaat. "Niet om honderden. Maar ik geef toe: het is heel lastig om daar een aantal op te plakken."

Onafhankelijk Khoezistan

ASMLA is onderdeel van Ahvaz National Resistance, een soort koepelvereniging van alle gewapende organisaties die Khoezistan van Iran willen afscheiden.

De grotendeels Arabische bevolking leeft in armoede en voelt zich gediscrimineerd, legt Jafari uit. "In de regio zijn vaak vreedzame demonstraties, maar een heel klein deel van de bevolking pakt de wapens op."

Leden van ASMLA en andere onafhankelijkheidsgroepen worden door Iran beschouwd als terroristen. Daarom slaan veel leden op de vlucht en zijn ze inmiddels onder meer in Nederland, Denemarken en Groot-Brittannië terug te vinden.

In ons land zorgde dat in het verleden al tot grote diplomatieke onrust. Twaalf jaar geleden speelde de zaak rond Abdullah al Mansouri en in 2015 en 2017 werden twee Iraniërs in ons land vermoord. De mannen zouden verbonden zijn aan groepen die in ogen van Iran terroristisch zijn.

Na de twee liquidaties werden afgelopen zomer twee Iraanse diplomaten uitgezet. Dat geldt in de diplomatie als bijzonder zware maatregel. De AIVD, die de uitzetting bekendmaakte, wilde niet vertellen waarom de twee het land moesten verlaten.

Een woordvoerder van de Iraanse regering zegt dat zijn land de regeringen in de drie landen heeft gevraagd om de aanslag te veroordelen en om mensen die ermee te maken zouden hebben uit te leveren.

Het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken zegt in een reactie aan de NOS dat er inmiddels een gesprek tussen beide overheden heeft plaatsgevonden maar houdt de lippen verder stijf op elkaar. "We hebben de Iraanse lezing aangehoord en condoleances voor de aanslag overgebracht", klinkt het.