Hitte en droogte: kwaliteit natuurwater verslechtert en hondenpootjes verbranden
De droogte in Nederland houdt aan en de temperatuur stijgt verder. Dat levert veel nieuws op. In dit artikel vertellen we je wat er vandaag allemaal gebeurt.
Sproeiverbod wegens watertekort
Rijkswaterstaat en de waterschappen bereiden zich voor op een landelijk watertekort. Het record neerslagtekort uit 1976 wordt volgende week waarschijnlijk doorbroken, blijkt uit de meest recente Droogtemonitor. In verschillende gebieden geldt al een sproeiverbod.
Geen vers gras voor koeien
Het laatste groene gras raakt op, en daarom moeten steeds meer boeren de wintervoorraad aanbreken, zoals boer Daatselaar uit Baarn: "Mijn 125 koeien eten meer dan dat er groeit".
'Hou Bello en Flappie uit de hitte'
Het gloeiendhete asfalt is levensgevaarlijk voor honden, waarschuwt dierenarts Lucie Smeets in de Telegraaf. Honden koelen hun lichaam via de voetzooltjes, maar als die in aanraking komen met asfalt van 50 graden, zorgt dat voor flinke brandwonden. Ook konijnen moeten extra in de gaten worden gehouden, adviseert Smeets.
Temperaturen verder omhoog, kwaliteit zwemwater omlaag
Wie voor verkoeling het water in wil moet op steeds meer plekken opletten. Want de kwaliteit van het natuurwater gaat snel achteruit door de aanhoudende droogte en de hitte. In bepaalde kanalen of plassen kan blauwalg voorkomen. De bacterie kan koorts, hoofdpijn en diarree veroorzaken. Maar veel mensen trekken zich er niets van aan.
Dode vissen in Vlaardingen
Meer dan duizend dode vissen in een recreatieplas in Vlaardingen. Volgens het Hoogheemraadschap van Delfland zijn ze waarschijnlijk overleden door de warmte. Er geldt hier al een negatief zwemadvies wegens blauwalg.
Terschelling: boeren maaien Boschplaat voor extra voer
Op Terschelling gaan boeren een deel van de Boschplaat maaien. Ze hebben te weinig opbrengst van hun eigen grasland, daarom mogen ze van Staatsbosbeheer een deel van het natuurgebied maaien. Er is eerst goed gekeken of er geen broedvogels meer zitten. De noodgreep werd voor het laatst in 1976 toegepast.
Route Strand6Daagse ingekort
De vierde etappe morgen, van IJmuiden naar Egmond aan Zee, is met 10 kilometer ingekort. De verwachte tropische warmte is voor de organisatie reden om de tocht 16 kilometer te maken, in plaats van 26: "Het is immers een wandeltocht, geen prestatietocht", aldus een woordvoerder.
Twitter gaat los op regen
De paar druppels regen die vielen waren kortstondig trending topic op Twitter. Veel twitteraars reageerden opgetogen op het kleine beetje regen en maakten grapjes over de planten die om elk druppeltje afzonderlijk moesten vechten. Lang duurde het niet: woorden als 'druppels' en 'regen' zijn op Twitter al snel weer verdrongen door 'hitteplan', 'hittegolf' en het woord 'hittestress' als meest genoemde onderwerpen.
Mensen willen airco's
Het is warm en veel mensen willen daar wat tegen doen. Bij webwinkel bol.com worden veel meer airco's verkocht dan normaal. Vorige week zag het bedrijf een een groei van 1259 procent ten opzichte van dezelfde week in 2017. Deze week gaat het nog veel harder: gisteren en eergisteren werden er ruim vijftig keer zoveel airco's verkocht als op dezelfde dagen vorig jaar.
Ook bij concurrent Coolblue loopt het storm, vrijwel alle airco's zijn er uitverkocht. "Er wordt wel redelijk snel een nieuwe levering verwacht, maar die is dan ook in no time weer weg", laat een woordvoerder weten.
Vissers redden vissen
In visvijvers daalt het waterpeil door de aanhoudende droogte soms harder dan normaal in de zomer. Voor Sportvisserij Oost Nederland reden om vissen uit de vijvers te redden, schrijft RTV Oost.
Volgens Mark Kouwenhoven van Sportvisserij Oost Nederland is sprake van een unieke situatie. "Ik heb dit nog nooit meegemaakt. Het water in veel vijvers daalt door de droogte nu wel heel snel, dus dan is snel ingrijpen echt geboden."
Gevaarlijke fietspaden
De Fietsersbond krijgt veel meldingen van fietsers over loszittende tegels en wijkende betonplaten, als gevolg van de aanhoudende warmte. De situatie heeft al tot diverse ongelukken geleid.
Door de hitte wordt het zand tussen de tegels poederig, wat ervoor zorgt dat ze los komen te liggen en in sommige gevallen omhoog komen. Ook beton komt omhoog als gevolg van de hoge temperaturen.
"In diverse plaatsen wordt er door de gemeente of politie voor gewaarschuwd. Fietsers moeten erop bedacht zijn dat dit kan voorkomen, want de situatie geeft alle reden om heel goed uit te kijken", aldus een woordvoerder van de bond.
Niet meer beregenen in Friesland
Wetterskip Fryslân komt met maatregelen om een watertekort tegen te gaan. Met ingang van morgen is er een beregeningsverbod. Vanaf 8.00 uur is het verboden om grond- en oppervlaktewater te gebruiken voor het beregenen van graslanden. Andere gewassen mogen slechts tussen 22.00 uur en 8.00 uur beregend worden.
Overtredingen van het verbod leiden direct tot een boete, meldt Omroep Friesland. De vraag naar water is op dit moment groter dan het aanbod. Daarom kan het waterpeil in de polders niet op hoogte worden gehouden. Als het watertekort groter wordt, gaat het verbod voor alle gewassen gelden.
Eend in het asfalt
Op een aantal plaatsen in Nederland wordt gestrooid om te voorkomen dat het asfalt smelt. Op Ameland gebeurt dat niet en daarom moest de dierenambulance gisteren in actie komen. Er was namelijk een eend vast komen te zitten in de buurt van Ballum.
"Wij hebben de eend bevrijd uit het warme asfalt. Niet alleen de pootjes, maar door het proberen te vluchten dus fladderen, zaten ook de veren onder de zwarte pek", meldt Dierenambulance Ameland op Facebook.
Kinderdijk krijgt water
Unesco-werelderfgoed Kinderdijk krijgt extra water van waterschap Rivierenland. Vanuit de Lek wordt water naar de Alblasserwaard gepompt, zodat de dijken waarop de beroemde molens staan niet uitdrogen. Het waterschap inspecteert de dijken in de polder ook regelmatig op scheuren. Er is tot nu toe geen ernstige schade ontdekt.
De negentien molens van Kinderdijk zijn in vorige eeuwen gebouwd om de polder droog te malen. Sinds 1997 is de rij molens Unesco-werelderfgoed. Kinderdijk is een bekende toeristische trekpleister in Nederland.
Ontiegelijk heet brandweerpak
Laarzen, een lange broek, jas, helm en ook nog een masker: niet de ideale kleding voor een dag met 30 graden Celsius. Maar brandweermensen kunnen niet anders. Volledig ingepakt probeerden brandweerlieden gistermiddag een heidebrand op de Veluwe bij Otterlo de kop in te drukken.
"Ik heb het nog nooit eerder zo heet meegemaakt, het is echt ontiegelijk heet", zegt een van de brandweerlieden tegen Omroep Gelderland. "Het is alsof je aan het topsporten bent", vult de ander aan. "Je bent overal aan het zweten, het is intens warm."
Zo warm hebben de brandweerlieden niet vaak meegemaakt. "Je bent zo dik ingepakt, voor de afvoer van de warmte is dat niet positief." Blijven drinken is voor de brandweer op deze dagen een belangrijk advies. Daarom is naar de Veluwe een mobiele keuken met gekoeld drinkwater meegekomen en let het verzorgingsteam extra goed op.
Hoe warm het ook is, de brandweerlieden zeuren niet: "Het zit in ons bloed, hier doe je het voor. Maar na een uurtje of twee begin je wel af te taaien en wil je wel afgelost worden."
Niet alleen brandweermannen hebben het warm, pizzabakkers, saunameesters en de man van de vlindertuin ook.
Strooien in de zomer
Hoewel Nederland deze week een hittegolf meemaakt, stuurt een aantal gemeenten strooiwagens de weg op. Vandaag rijden ze onder meer in Arnhem en Bolsward. De afgelopen dagen was het winterse tafereel al te zien in onder andere Groningen, Hoorn en Geldermalsen.
Het is op sommige plekken zo heet dat het asfalt zacht wordt. Vooral op kruispunten trekt optrekkend en remmend verkeer het asfalt uit het wegdek.
Zout strooien helpt tegen smeltend asfalt. Het zout trekt vocht uit de buitenlucht aan en koelt op die manier het wegdek. Ook onttrekt het strooizout vocht aan het asfalt, waardoor het minder plakkerig wordt.
Zonne-energie
Hitte, veel zonuren, onbewolkt; dat zal wel een recordopbrengst opleveren wat betreft zonnepanelen, toch? Nee dus. Zonnepanelen presteren onder deze omstandigheden niet optimaal
"Panelen worden getest tijdens ideale omstandigheden; 25 graden", zegt directeur Hans Schoenmakers van Volta Solar tegen De Stentor. Door de warmte verliezen de zonnecellen vermogen. "Dat is gewoon een natuurkundige wet. Ze geven minder energie door."
Wat ook een lagere opbrengst veroorzaakt is stof. Blijf je panelen daarom goed poetsen.
Omstanders pakken verdachte
De verdachte die gisteren werd aangehouden op verdenking van brandstichting in Nationaal Park De Hoge Veluwe, was door omstanders in de kraag gevat.
Een getuige had de 37-jarige man uit de gemeente Ede in het natuurgebied op de fiets zien stappen, terwijl direct daarna een vuurtje ontstond, meldt de politie. De getuige belde bekenden. Die traceerden de fietser en hielden hem vast totdat de politie kwam.
In het natuurgebied ging dinsdag zo'n 4 hectare heide in vlammen op. De brandweer had het vuur na een uur onder controle.
Schapen in de schaduw
Vanwege de aanhoudende droogte en hitte heeft Dineke Reitzema in Usquert een groot zeildoek, een paar boerenkarren en twee parasollen in haar weiland geplaatst zodat de ongeveer 250 schapen en lammeren in de schaduw kunnen liggen.
Later noemen we dit een koele zomer
Een warme zomer zoals we die nu hebben, gaan we in de toekomst nog veel vaker zien. Hittegolven komen nu frequenter voor: van een keer in de twintig jaar een eeuw geleden, tot elke twee tot drie jaar nu.
"Deze temperaturen zijn niet meer zo zeldzaam", zegt Geert Jan van Oldenborgh, klimaatdeskundige van het KNMI. "De hittegolven zijn nu ongeveer drie graden warmer dan honderd jaar geleden. In de toekomst gaat het alleen maar warmer worden, dan zullen we dit een koele zomer noemen."
Van Oldenborgh legt hieronder uit hoe het zit:
Meer regen
Vanochtend viel er wat regen in Noord-Brabant en die neerslag trekt langzaam noordwaarts naar andere provincies.
Wanneer code rood?
Vanaf 10.00 uur is code oranje actief, een waarschuwing voor extreem weer, vanwege de aanhoudende hitte. Maar wanneer is het eigenlijk code rood?
Voor een code oranje vanwege hitte moet het drie dagen op rij 30 graden zijn, waarbij het 's nachts ook warmer dan 18 graden blijft. Dezelfde voorwaarden gelden ook voor code rood, legt een woordvoerder van het KNMI uit. "Maar er wordt ook gekeken naar de impact. Voorwaarde voor code rood is dat het weer maatschappij-ontwrichtend moet zijn."
Of code rood van kracht is, bepaalt het KNMI niet alleen. "Daarbij zijn andere organisaties betrokken, zoals de NS en Rijkswaterstaat."
Gortdroge voetbalvelden
Terreinmannen van voetbalverenigingen in de provincie Utrecht zitten met de handen in het haar: de tropische temperaturen zijn slecht voor de voetbalvelden. En het voetbalseizoen begint al over iets meer dan een maand.
Evert Terpstra van SV Zeist is inmiddels best wel ongerust over de staat van de voetbalvelden. "Gisteren heb ik een e-mail gestuurd naar de gemeente dat ik me erg zorgen maak over de toestand van de velden bij ons, want die zijn geel en bruin", schrijft RTV Utrecht.
Normaal zaait Terpstra het veld in en ligt er vervolgens aan het begin van het nieuwe seizoen een mooie grasmat. Maar de hitte gooit roet in het eten: "Alles is ingezaaid en onderhouden maar het moet een beetje water hebben. Als zaad geen water krijgt dan doet het niks, dan wordt het alleen maar door de vogels opgepikt."
Water voor de weidevogels
Boeren die de mogelijkheden hebben, moeten hun land onder water zetten. Die oproep komt van het Agrarisch Collectief Waadrâne, meldt Omroep Friesland. Daarbij zijn in het gebied tussen Zwarte Haan en het Lauwersmeer in Noord-Friesland ongeveer 145 boeren aangesloten, die weidevogels op hun land willen stimuleren.
Door de droogte hebben weidevogels het zwaar, zegt voorzitter Hans Kroodsma. "Door het land onder water te laten lopen, kunnen de vogels gemakkelijker met hun snavels in de grond prikken om voedsel te vinden. Bovendien wordt het insectenleven gestimuleerd, dus er is meer voedsel voor de vogels te vinden."
Regen!
Na weken van snakken naar water, was het vanochtend zover op een aantal plaatsen in Noord-Brabant: regen!
In Woensdrecht viel maar liefst 21 millimeter regen, ook in Breda en Tilburg vielen her en der kleinere of grotere buien, schrijft Omroep Brabant. Keerzijde van de regen: door verdampende vocht wordt het extra benauwd.
Koud drinken, warm douchen en geen seks
Het zou best eens kunnen dat u de afgelopen nachten slecht heeft geslapen. Veel mensen liggen met deze hitte namelijk wakker. Twee jaar geleden schreven wij een artikel met tips om beter te kunnen slapen. Omdat het nu weer relevant is, hieronder de link:
Vanaf 10.00 uur code oranje
Vanaf 10.00 uur zal code oranje actief zijn, een waarschuwing voor extreem weer, vanwege de aanhoudende hitte.
Voor een code oranje voor hitte moet het ten minste drie dagen op rij 30 graden zijn, waarbij het 's nachts ook warmer dan 18 graden blijft. Daarnaast moet er aanzienlijke impact op de maatschappij zijn.
Volgens Weerplaza wordt de impact van de hitte steeds duidelijker: er komen bijvoorbeeld steeds meer meldingen van 'spoorspatting', het knikken of verbuigen van spoorrails door de warmte. Het gevolg is uitval van treinritten.
In steden worden bruggen gekoeld of gaan niet meer open. Door de warmte kunnen bruggen uitzetten waardoor ze niet meer omhoog kunnen of niet meer goed sluiten.
Op de wegen is het weliswaar rustiger tijdens de schoolvakantie maar er zijn opvallend veel pechgevallen. Het gaat dan vaak om auto's waarvan de motor oververhit is geraakt, of airco's die niet meer (goed) werken.
Op donderdag wordt 36 of 37 graden verwacht op de warmste plekken en vrijdag zelfs (afgerond) 38 graden. Het zijn daarmee de heetste zomerdagen sinds 2015.
Vliegverkeer Hannover urenlang stilgelegd
Het vliegveld van het Duitse Hannover heeft het vliegverkeer moeten stilleggen. Een van de banen had hitteschade opgelopen. Een andere baan was al buiten bedrijf vanwege werkzaamheden. Honderden reizigers hadden er last van: 41 toestellen konden niet vertrekken en 44 aankomende vliegtuigen konden niet landen. Sinds 06.00 uur is de luchthaven weer open.
Het vliegverkeer ligt in elk geval plat tot woensdagochtend 06.00 uur, meldt Hannover Airport. Dat adviseert reizigers niet naar de luchthaven te komen. Gestrande reizigers kunnen de nacht doorbrengen op veldbedden. Vermoedelijk zijn enkele duizenden reizigers gedupeerd. Een woordvoerder benadrukte dat geen sprake is van chaotische toestanden.
Hoelang nog?
Hoe lang kan de periode van droogte en hitte deze zomer nog gaan duren? Gaat het na zo veel zon straks eindeloos lang regenen? Weerman Peter Kuipers Munneke beantwoordt deze en andere vragen over het weer in de volgende video:
Tips in verband met de hitte van het RIVM:
- voldoende drinken;
- draag dunne en beschermende kleding;
- gebruik zonnebrandcrème;
- zoek de schaduw op;
- probeer lichamelijke inspanning 's middags te beperken;
- houd de woning koel;
- let extra op zorgbehoevenden.