Jellinek: de boodschap wordt strenger, alcohol is niet gezond
Geniet, maar drink met mate. Bij alcoholreclames is die kreet al jaren te zien. Maar nu blijkt uit onderzoek van meer dan honderd universiteiten dat de slogan misschien beter veranderd kan worden in 'geniet, maar drink beter niet'. Gezond drinken bestaat namelijk niet, zo staat in een onderzoek dat is gepubliceerd in het Britse tijdschrift The Lancet.
Over de vermeende gezondheidseffecten van alcohol is al jaren discussie. De Gezondheidsraad adviseerde in 2015 al om alcohol helemaal te mijden, terwijl verslavingszorginstelling Jellinek op zijn website schrijft dat een geringe hoeveelheid alcohol, een glas per dag, kan helpen om hart- en vaatziekten tegen te gaan. Ook leidt alcohol, zo schrijft de instelling, tot een toename van gezond cholesterol.
Toch ligt dat inmiddels wat genuanceerder, vertelt Floor van Bakkum van Jellinek. "We moeten eigenlijk af van het idee dat alcoholgebruik gezond is", zegt ze. "Dat las je soms terug: mensen die een of twee glazen per dag dronken en dat als gezond zagen. Steeds meer blijkt dat dat niet klopt. En deze studie laat dat zien. Daarop moeten we onze websites ook aanpassen. De boodschap over alcohol wordt steeds strenger, en wij gaan daar in mee."
We moeten af van het idee dat alcoholgebruik gezond is.
De vermeende positieve gezondheidseffecten van alcohol kwamen begin jaren 80 op, zegt hoogleraar Voeding en Gezondheid Jaap Seidell in het NOS Radio 1 Journaal. "De bloedstolling zou door alcohol gunstig beïnvloed worden, in je lever zou het leiden tot meer goed cholesterol en door de ontspanning van alcohol zou je minder stress hebben", zegt hij. "Dat was het belangrijkste verhaal om mensen aan te sporen vier tot vijf glazen per dag te drinken. Dat gunstige effect op de bloedstolling is er wel, maar de rest is twijfelachtig."
De onderzoekers concluderen nu dat heel veel van die positieve effecten helemaal niet van toepassing zijn. "Dit onderzoek laat zien dat de risico's op hart- en vaatziekten toch tegenvallen. En het risico op kanker, bleek uit eerder onderzoek, is duidelijk hoger bij een hogere alcoholinname", zegt Seidell.
NOS op 3 legt in één minuut uit wat er in het nieuwe onderzoek staat:
In Nederland is de grens die de Gezondheidsraad heeft aangeraden, dus liever niet drinken, al vrij streng. In andere landen zijn de grenzen veel hoger. In Canada en de VS is het bijvoorbeeld maximaal veertien glazen per week, in Spanje en Roemenië zelfs twintig.
Je doet je gezondheid geen plezier met alcohol.
Toch betekent het slechte nieuws voor de alcoholdrinker niet dat de fles wijn door de gootsteen moet. "Je hoeft je niet direct zorgen te maken", vertelt Seidell. "Ze laten in het onderzoek zien dat tot vijf glazen alcohol per week, en dus niet elke dag, nauwelijks schade oplevert. Maar daarboven neemt het wel snel toe." Uit het onderzoek blijkt dat elk glas bier of wijn dat gedronken wordt na de dagelijkse aanbevolen limiet een half uur van je leven kost.
Ook Van Bakkum van Jellinek zegt dat de drank niet direct in de kast hoeft te blijven. "Maar als je echt gezond wilt leven, kun je beter niet drinken. Of alleen op heel speciale gelegenheden. Maar ga geen alcohol drinken vanwege de gezondheidsvoordelen. In een gezond levenspatroon hoort eigenlijk geen alcohol. En áls je dan wel regelmatig drinkt, zorg dan dat je minimaal twee alcoholvrije dagen per week hebt."
Dat zegt ook Seidell. "Drink echt met mate. Doe het voor je gezelligheid, maar niet voor de gezondheid. Want die doe je geen plezier met alcohol."