Advies: geen alcohol meer, wel dagelijks noten eten
Helemaal geen alcohol meer, elke dag zeker 15 gram ongezouten noten, en minstens één keer in de week peulvruchten op tafel, dat zijn een paar nieuwe regels in de Richtlijnen goede voeding 2015 van de Gezondheidsraad.
Veel andere voedingsadviezen klinken oud en vertrouwd, zoals dagelijks minstens 200 gram groente, 200 gram fruit en 90 gram bruinbrood of volkorenbrood eten. In zijn algemeenheid wordt aangeraden meer groente en fruit en minder vlees te eten.
Zowel voor groente als voor volkorenproducten komt het advies neer op een verhoging van de geadviseerde hoeveelheid uit de vorige richtlijnen uit 2006. Die vervingen op hun beurt de eerste richtlijnen van de toenmalige Voedingsraad uit 1986.
Het advies om vis te eten is veranderd van twee keer per week (waarvan één keer vette vis) naar één keer per week bij voorkeur vette vis.
Alcohol
De Gezondheidsraad zegt dat mensen die toch alcohol willen gebruiken, dat het best kunnen beperken tot een glas per dag. Verder wordt geadviseerd dagelijks drie koppen thee te drinken, maar suikerhoudende dranken te mijden, omdat die het risico op diabetes licht verhogen. Het is ook beter gefilterde koffie te drinken dan ongefilterde zoals bijvoorbeeld Turkse koffie.
De consumptie van zout moet onder de 6 gram per dag blijven en in plaats van boter, harde margarine en bak- en braadproducten kunnen beter olie of vloeibare bak- en braadproducten worden gebruikt.
Beperkte risicoverhoging
De Gezondheidsraad zegt dat het dagelijks eten van 100 tot 120 gram onbewerkt rood vlees het risico op een beroerte met 10 procent vergroot. Nu krijgen jaarlijks 16 op de 10.000 Nederlanders voor het eerst een beroerte. Stel dat die allemaal minder vlees eten dan de door de Gezondheidsraad genoemde hoeveelheden. Vergelijk dat met een een groep van tienduizend Nederlanders die wel die hoeveelheden vlees eten. Daarvan zouden er dan 17,6 een beroerte krijgen. Dat is een beperkte risicoverhoging.
Het dagelijks eten van 50 gram bewerkt vlees levert een vergelijkbare, licht grotere kans op een beroerte, diabetes en darmkanker op.
Vorige week waarschuwde de Wereldgezondheidsorganisatie al dat het eten van veel bewerkt of rood vlees de kans op darmkanker licht verhoogt.
Schijf van Vijf
Het Voedingscentrum komt op basis van de richtlijnen van de Gezondheidsraad in het voorjaar met een nieuwe versie van de Schijf van Vijf. Een expliciet doel van de richtlijnen is het voorkomen van chronische ziekten. Een advies over gezond bewegen ontbreekt in de richtlijnen. Daarover komt de Gezondheidsraad volgend jaar met adviezen.