Amber was na de aanslag in Barcelona een zielig hoopje, nu gaat het beter

• Mitchell van de Klundert

  redacteur Online

Gegil, geschreeuw en de geur van urine en angstzweet. Ultrakorte vragen schieten door Ambers hoofd, vragen als: wat en waarom? De twee felle lichten ziet ze nog voor zich. Net als een witte flits en het gezicht van haar vriend Rutger. "Kom, kom!" schreeuwt hij.

Samen rennen ze een gebouw in, een trap op en nog een. Een stroom van mensen achter zich aan. Wel zestig zijn het er, of tachtig misschien. In de paniek vallen mobieltjes en schoenen weer omlaag. Meisjes gillen en huilen.

Ze stoppen op de zevende. Verder gaan is zinloos, denkt ze. Een kort berichtje naar familie, iets met 'in orde' en 'veilig'. Dan wachten.

Ze zoekt op haar telefoon naar nieuws. Hoe kan dat nou, denkt ze. Niets, nergens staat iets over een aanslag in Barcelona. Ze besluit het zelf te doen.

Haar berichtje op Twitter wordt opgepikt door zowat alle Nederlandse nieuwsmedia. Iedereen wil haar spreken. Ze praat met drie, vier mensen, denkt ze. De stemmen van al die journalisten gaan op elkaar lijken. Het wordt een waas.

Hoe belangrijk haar berichten waren voor de mensen in Nederland had ze zelf niet door. Niet op dat moment. Ze schrok toen haar vrienden achteraf zeiden "je was overal". Ze vertelden haar dat ze rustig klonk op tv en radio en hoe knap dat was na zo'n gebeurtenis. Knap ja, maar van binnen is er echt meer aan de hand, dacht ze dan.

Na iets van een uur worden ze opgevangen in een restaurant. Opnieuw wachten en dan een tocht naar een centraal plein, Plaza Catalunya. De politie vraagt om haar paspoortnummer. Dan mogen ze gaan. Raar voelde het. Het normaal zo drukke Barcelona helemaal stil.

Terug in de Airbnb kwam de klap. Of eigenlijk de eerste klap van vele. Het begon te dagen. Onbegrijpelijk misschien, want ze had die middag en avond haar verhaal al zo vaak verteld aan de media, maar voor het eerst besefte ze dat ze ternauwernood aan de dood is ontsnapt.

Dat ze op vakantie was in Zuid-Frankrijk en een uitstapje maakte naar Barcelona. En dat ze tegen haar zin op de te drukke Ramblas liep en ze in de middag vroeg aan haar vriend hoe laat het was. En dat Rutger "tegen vijven" zei. Dat ze daarna het witte bestelbusje heeft zien langsrazen, dat ze recht in de koplampen keek. Ze merkte dat een meisje of een vrouw naast haar werd gegrepen door de bus, dat ze verstijfd bleef staan en dat ze voelde hoe haar vriend haar net op tijd kon wegtrekken. Hoe ze in paniek een gebouw in rennen.

Ze gaan weg uit de Airbnb en terug naar Zuid-Frankrijk. Surrealistisch was dat. In het vakantiepark vieren mensen, tja vakantie. Kinderen gillen in het zwembad, maar van plezier deze keer.

Terug in Nederland slaapt ze amper. Niet in de dagen erna, en niet de weken en maanden. Twee, drie uurtjes misschien. Overdag was ze stuk. De beelden bleven komen: het gekrijs en gegil van de meisjes, de beelden van overal politieagenten met mitrailleurs en de stilte in de stad en de geur van mensen die alles lieten lopen. Ze werd een zielig hoopje op een stoel.

Een traumabehandeling helpt. De beelden worden minder, maar ze is er nog meer mee bezig dan ze wil. Dat merkte ze laatst nog, bij de avondwake voor een vader van een vriendin. Het was donker buiten en slecht weer. De witte bus kwam onverwacht van rechts. Alles ging goed hoor, maar ze schrok hevig, harder dan eerst. Of neem het concert van Jamiroquai in de Ziggo Dome. Van het eerste half uur weet ze niets meer, ze was alleen bezig met het zoeken naar uitgangen.

Praten over toen, over wat er gebeurde op de Ramblas in Barcelona in augustus, kan ze goed. Maar mensen denken als je er goed over kan praten, het je dan niks doet. Dat klopt niet. De pauzeknop indrukken kan niet. Het leven gaat door, weet ze en wil ze.

Grote groepen ontwijkt ze nog vaak. Ze schrikt van vuurwerk dat nu afgaat en van de sirenes die te horen waren bij een grote brand laatst in Rotterdam. Aan een brand dacht ze niet, haar eerste gedachten waren: "het zal toch niet."

Een kleine overwinning is dat ze nadenkt over een nieuwe vakantie naar Barcelona. Geboekt heeft ze nog niet. Maar het gaat dus beter nu. Ze praat er veel over, met andere mensen en ook met haar vriend. Dat praten is belangrijk, vindt ze. Anders winnen ze alsnog.