Alweer excuses om #metoo: 'de geloofwaardigheid neemt wat af'

Gisteren gaf de Amerikaanse acteur en stand-upcomedian Louis C.K. toe dat hij in het verleden vrouwen seksueel heeft geïntimideerd. Dat deed hij nadat vijf vrouwen hem daarvan in The New York Times hadden beschuldigd.

Louis C.K. heeft zich verontschuldigd voor zijn grensoverschrijdend gedrag. Wat voor strategie zit er achter zulke excuses en hoe zinvol zijn ze in de #metoo-discussie?

"Dit is al het zoveelste excuus dat wordt gemaakt door een bekend persoon", zegt reputatiedeskundige Paul Stamsnijder. "Er begint een soort excuusinflatie te ontstaan. Er zijn zoveel verontschuldigingen voor misdragingen uit het verleden dat de geloofwaardigheid ervan wat af begint te nemen."

Eerder maakte ook de Amerikaanse filmproducent Harvey Weinstein excuses na beschuldigingen van seksuele intimidatie. Hij beloofde in therapie te gaan. Ook de Nederlandse regisseur Job Gosschalk verontschuldigde zich voor zijn misdragingen, net als de Belgische acteur en docent Jappe Claes. "Je kunt je afvragen wie er nog meer gaan volgen", zegt Stamsnijder in het NOS Radio 1 Journaal.

De beslissing van bekende personen om het ongewenste gedrag toe te geven en publiekelijk excuses te maken wordt niet zomaar even genomen, zegt de deskundige. "Het management van zo iemand is daar op de achtergrond mee bezig. De naam en faam van deze mensen is geld waard. Er worden dus afwegingen gemaakt: als er een situatie is dat iemand in opspraak komt, hoe gaan we hier dan mee om? Wat is de financiële schade, de publicitaire schade en eventueel politieke schade?"

Uiteindelijk wordt er een weloverwogen keuze gemaakt. "Gaan we voor een excuus en proberen we het vertrouwen te herstellen of werkt dat niet? Er wordt heel strategisch mee omgegaan. Het is niet een besluit dat zomaar wordt genomen op een achternamiddag."

Vaak volgt er dus een bekentenis. Maar niet altijd, zoals bij de Amerikaanse acteur Kevin Spacey, die zei zich er niets van te kunnen herinneren. "Het gevolg daarvan is dat iedereen nog altijd gist naar wat er is gebeurd", zegt Stamsnijder. "Intussen komen er steeds meer aantijgingen."

Bill Clinton

Uiteindelijk moet de gekozen strategie leiden tot reputatieherstel. "Maar de tragiek is dat het heel vaak too little, too late is. Ze hadden het gewoon niet moeten doen. Als mensen domme dingen doen, moeten ze op de blaren zitten. Een excuus is dan een doekje voor het bloeden."

Herstel van de reputatie komt dan ook maar weinig voor nadat er excuses zijn aangeboden, maar het kan wel. "Dat hebben we gezien bij Bill Clinton. Daar is goed geacteerd, nadat er iets was gebeurd waarbij de wereld grote vraagtekens plaatste. Het zat hem erin dat hij veel steun kreeg en nadrukkelijk koos voor het belang van het Amerikaanse volk. Maar dit is een zeer grote uitzondering."