Tech in 2014: toch een boeiend jaar

• Rachid Finge

  Techredacteur

2014 gaat qua technologie en internet niet de geschiedenisboeken in als een revolutionair jaar. Wel zijn er veel ontwikkelingen geweest waardoor in één van de komende jaren wel geschiedenis zal worden geschreven. Een overzicht van de belangrijkste en opvallendste ontwikkelingen in 2014, in willekeurige volgorde.

WhatsApp

Nederland schrikt als begin 2014 blijkt dat Facebook zo'n 14 miljard euro betaalt voor de overname van WhatsApp. Veel mensen vrezen voor hun privacy en stappen over op Telegram, een Russische concurrent van WhatsApp. Telegram wordt erg populair, maar slechts heel even: inmiddels is vrijwel iedereen terug bij WhatsApp.

Later in het jaar zorgt WhatsApp nogmaals voor opschudding: verzenders van appjes kunnen ineens zien of een bericht door de ontvanger is gelezen. De grijze vinkjes worden in dat geval blauw. Paniek, want negeren is er niet meer bij. En dat terwijl alle serieuze concurrenten van WhatsApp allang zulke leesbevestigingen hebben.

Knight Rider in het echt

Vliegende auto's zoals in Back to the Future gaan we dit en volgend jaar niet zien, maar elementen uit de tv-serie Knight Rider blijken dit jaar wel degelijk werkelijkheid te gaan worden. Al in de jaren 80 beschikt Michael Knight over K.I.T.T., een pratende en zelfrijdende auto, die hij bovendien kan oproepen met zijn horloge.

Michael Knight is dus één van de eersten met een smartwatch. Inmiddels kan iedereen er een krijgen. De horloges kunnen allemaal grofweg hetzelfde: ze tonen tekstberichtjes en e-mails, bieden routebeschrijvingen en reageren op stemcommando's.

Google betreedt de markt voor smartwatches met Android Wear. Fabrikanten van Android-smartphones, zoals Samsung, LG en Motorola, hebben nu ook Android-horloges. Apple kondigt de Apple Watch aan, maar die is pas in 2015 te koop.

De zelfrijdende auto is nog wat verder weg, al zien we dit jaar veel vooruitgang. Google is geregeld in het nieuws met zijn zelfrijdende auto. Ook autofabrikanten als Audi, BMW, Mercedes en Tesla zijn technologisch gezien ver gevorderd. Een groter probleem is de wet en regelgeving: wie is er verantwoordelijk als er iets misgaat? Die vraag wordt dit jaar nog niet duidelijk beantwoord.

Gezondheid

De tech-industrie ontdekt in 2014 een nieuwe markt: gezondheid en fitness. Wie wil er nou niet gezonder leven? De afzetmarkt is gigantisch. Bovendien zou het een prachtig verhaal zijn: technologie die de gezondheid van iedereen op de wereld merkbaar verbetert.

Het aantal fitnessbandjes, stappentellers en apps die sport- en gezondheidsgegevens bijhouden en inzichtelijk maken groeit enorm. Ook de grote spelers op de markt laten van zich horen: Google en Apple lanceren allebei een platform waar al die fitnessgadgets hun gegevens op kwijt kunnen.

In de toekomst moet die informatie toegankelijk worden voor ziekenhuizen en artsen, zodat ze sneller op de hoogte zijn van medische problemen. Het Radboudumc in Nijmegen blijkt één van de voorlopers in de wereld te zijn.

Privacy

Gaat Facebook vanaf 30 januari 2015 je foto's gebruiken in advertenties? Aan het eind van 2014 ontstaat verwarring over de nieuwe privacyvoorwaarden. De bepaling over foto's en reclame blijkt al sinds eind 2013 te bestaan en houdt in dat Facebook je profielfoto mag plaatsen bij een advertentie op Facebook. Je vakantiefoto bij een advertentie van een reisbureau behoort niet tot de praktijk.

Het College Bescherming Persoonsgegevens is desondanks niet onder de indruk en gaat de privacyvoorwaarden van Facebook onderzoeken. Een vergelijkbaar onderzoek is al gedaan bij Google. Het college heeft punten gevonden die Google de komende maanden moet verbeteren, anders krijgt de zoekgigant een boete die kan oplopen tot 15 miljoen euro.

Ook elders zijn er privacyproblemen. Onderwijsuitgevers raken in opspraak omdat ze gegevens over leerlingen verzamelen, minister Opstelten van Veiligheid & Justitie wint voor de zoveelste keer een Big Brother Award en ING komt met het plan om bedrijven inzicht te geven in het betaalgedrag van klanten, maar verandert na protest van gedachten.

Beveiliging

Wie aan Sony denkt, denkt sinds dit jaar wellicht eerder aan beveiliging dan aan hifi. De cyberaanval op Sony Pictures is volgens de FBI het werk van Noord-Korea, maar Pyongyang ontkent. Het land is wel kwaad op Sony Pictures vanwege de film The Interview, waarin Kim Jong-un belachelijk wordt gemaakt.

Door het gedoe verschijnt The Interview gelijktijdig in een aantal bioscopen en op online videodiensten als YouTube, een unicum.

Ook Apples iCloud raakt in opspraak wanneer blijkt dat privéfoto's van iPhone-gebruikende celebrity's op straat liggen. Volgens Apple is iCloud niet gehackt, maar zijn de aanvallers op een andere manier erin geslaagd om in de accounts van de celebrity's te komen.

De aanvallen laten zien dat niet alleen bedrijven, maar ook doodgewone mensen in de tijd van apps en cloud heel bewust moeten zijn van de beveiliging van hun digitale bezit.

Doei, Windows XP

Dit jaar nemen we afscheid van een fossiel - zo mag je iets dat dertien jaar oud is best noemen in de tech-industrie. Microsoft stopt in april met het uitbrengen van updates voor Windows XP. Vlak voordat XP geen ondersteuning meer krijgt, gebruikt zo'n 6 procent van Nederland het besturingssysteem nog altijd.

Alleen overheden en bedrijven die bereid zijn diep in de buidel te tasten, kunnen de ondersteuning met een jaartje oprekken. Sommige doen dat maar wat graag, want zij hebben hun overstap nog niet op orde.

Uber

Klinkt onschuldig, een taxi oproepen met een app, waarmee je ook kunt betalen en na afloop kunt zien of de chauffeur wel een eerlijke route heeft gereden. Toch zorgt taxidienst Uber voor veel opschudding, ook in Nederland.

Uber komt in de zomer van 2014 naar Amsterdam en breidt later in het jaar uit naar Rotterdam en Den Haag. Veel traditionele taxichauffeurs en -bedrijven zijn niet blij met Uber. Ze noemen de dienst oneerlijke concurrentie, onder meer omdat die geen dure taxivergunning heeft.

Het hek is van de dam als UberPOP wordt geïntroduceerd, een dienst waarbij iedereen met een geschikte auto taxichauffeur kan spelen. De rechter verbiedt UberPOP; een hoger beroep loopt nog. Een clash tussen de oude en de nieuwe orde.

Smartphones

Het nieuws op het gebied van smartphones is wellicht dat er maar weinig nieuws is. Alles wordt weer dunner en lichter, terwijl de batterijduur wederom nauwelijks verbetert.

Grotere schermen zijn al een tijdje in de mode. Dat maakt van Apple's iPhone 6 en 6 Plus trendvolgers in plaats van trendzetters. De Plus kreeg extra aandacht omdat een handjevol bezitters merkt dat het apparaat na een tijdje verbuigt.

Ondertussen blijkt er grote concurrentie uit China aan te komen. Huawei is al een tijd actief op de Nederlandse markt, maar ook met Xiaomi gaat het bijzonder goed. De waarde van het bedrijf wordt geschat op 38 miljard euro. Producten van Xiaomi, die qua uiterlijk onwillekeurig iets weg hebben van Apple's producten, zijn nog moeilijk te krijgen in Nederland.

De EU laat van zich horen

Het Europees Parlement stemt vóór de afschaffing van buitenlandse belkosten, ook bekend als roamingkosten. De bedoeling is dat je in een ander EU-land even veel voor mobiel bellen of internet betaalt als wanneer je in Nederland bent. Geen torenhoge rekeningen meer na de vakantie dus, maar per wanneer?

Mobiele aanbieders zijn ongelukkig: op de prijs voor een megabyte internet in het buitenland zou in sommige gevallen een marge van 95% zitten. Een flinke lobby probeert de plannen van het Europees Parlement te dwarsbomen. Als de buitenlandse belkosten al worden afgeschaft, is dat mogelijk pas na 2015.

Europa, en dan met name het Europese Hof, heeft ook invloed op de techwereld. Zo wordt Google gedwongen om zoekresultaten op verzoek te verwijderen en blijkt de bewaarplicht, waarbij providers gegevens over je bel- en internetgedrag bewaren voor het geval justitie meer over je wil weten, in strijd met het Europees recht.

En 2015?

De afgelopen weken keken we op NOS.nl vooruit naar technologie en internet in 2015. Dat deden we met de Nederlandse directeuren van Facebook, Microsoft en Tele2. Ze voorspellen meer video op smartphones, slimmere technologie in plaats van méér technologie en lagere kosten voor mobiel internet.

Tot volgend jaar!