Op de Duitse bondskanselier Angela Merkel drukt een zware last. Als leider van het grootste land in de EU moet ze de Europese Unie bijeen proberen te houden.
En nu het Verenigd Koninkrijk uit de EU stapt, is de positie van Duitsland alleen maar belangrijker.
Moeite
Merkel vreest dat de EU verder afbrokkelt als de lidstaten niet alles op alles zetten om het vertrouwen van de burgers terug te winnen. Ze heeft nu alleen nog Frankrijk als belangrijke partner om op terug te vallen.
En juist met die leidende rol heeft Duitsland moeite: als Merkel te hard met de vuist op tafel slaat, wekt dat traditioneel wrevel. En als ze niks doet, wordt haar een slappe verhouding verweten.
Merkel praat deze week met alle regeringsleiders van de EU over de toekomst van de Europese Unie. "We moeten niet vergeten waar de Europese Unie om is begonnen: vrede", zei Merkel. "We zien allemaal de onrust in de wereld. We hebben al vele jaren vrede in Europa, maar dat is niet vanzelfsprekend."
De bondskanselier verwacht dat de EU ook zonder het Verenigd Koninkrijk kan voortbestaan. "De EU is sterk genoeg om het juiste antwoord te vinden."
Merkel waarschuwde er vandaag wel voor dat Europa moet zorgen dat de Britten niet alleen de krenten uit de pap halen en zo alleen de lusten en niet de lasten van de EU krijgen.
Als de Britten toegang houden tot voordelen als de Europese interne markt, moeten ze daar ook iets voor terugdoen. Er moet volgens Merkel onderscheid zijn tussen landen die lid willen zijn van de Europese familie, en landen die dat niet willen.
Overhaaste reacties
Het Europees Parlement nam vandaag een resolutie aan waarmee het Cameron oproept om "onverwijld" de EU-leiders op de hoogte te stellen van het Britse vertrek uit de Europese Unie.
Het parlement wil dat de Britse regering "onmiddellijk" de vertrekprocedure begint om "schadelijke onzekerheid voor iedereen te voorkomen en de integriteit van de Unie te beschermen".
Maar Merkel wil niet dat er met Groot-Brittannië wordt onderhandeld voor er een verzoek tot uittreding van de Britten in Brussel ligt.