De Oekraïense ambassadeur is vol lof over de Nederlandse steun aan Oekraïne, ondanks onduidelijkheid over het Oekraïne-standpunt van de grootste partij in de Tweede Kamer, de PVV. "Jullie doen veel om onze levens te redden en daar zijn we jullie enorm dankbaar voor", zegt Oleksandr Karasevych in gesprek met Nieuwsuur.
Recent had Karasevych een ontmoeting met Geert Wilders, op een moment dat de PVV-leider publiekelijk nog sceptisch was over de steun aan Oekraïne. "Hij vroeg veel en ik antwoordde eerlijk. Hij kwam over als een echte vriend van Oekraïne."
Mannelijke vluchtelingen zouden in Oekraïne moeten zijn om hun land te beschermen.
In hoeveelheden financiële en militaire hulp is Nederland een van de grootste donateurs aan Oekraïne. Nederland was het eerste land dat toezegde F16-straaljagers te leveren. "Jullie zijn al twee jaar lang een van de landen die ons het ferventst en luidst helpen", zegt Karasevych.
"Als premier Mark Rutte de NAVO gaat leiden, zal dat positief uitpakken voor Oekraïne. Hij geeft om Oekraïne en om de Europese veiligheid."
Draai van Wilders?
Na de Tweede Kamerverkiezingen was er in Oekraïne de vrees dat Nederland de steun zou afzwakken. De PVV was de grote winnaar en die partij stond altijd sceptisch tegenover wapen- en geldleveranties aan Oekraïne.
Afgelopen vrijdag liet de Nederlandse regering weten een overeenkomst met Oekraïne te sluiten waarin de steun "op het gebied van veiligheid, defensie, wederopbouw en gerechtigheid" voor zeker tien jaar wordt gegarandeerd. Wilders is tegen het akkoord, maar zegt nu wel bereid te zijn te praten over "iedere vorm van hulp".
Dat lijkt een handreiking richting de partijen waarmee hij een coalitie wil vormen. Premier Rutte zei eerder dat het onmogelijk is om een nieuw kabinet te vormen als de PVV blijft pleiten voor het stoppen van de steun.
GroenLinks-PvdA-leider Frans Timmermans uitte twijfel over de oprechtheid van de draai van Wilders. "Wilders bleef Poetin bewonderen, ook na het neerhalen van MH17 en de annexatie van de Krim."
'Steun provoceert Rusland'
Ambassadeur Karasevych gelooft sinds zijn ontmoeting met Wilders wél dat hij pro-Oekraïne is. "Hij zal een vriend van ons blijven."
Toch is er ook reden om te twijfelen over het PVV-standpunt. Recent noemde PVV-Kamerlid Joeri Pool de wapenleveranties aan Kyiv "voortdurende provocaties aan het adres van de Russische Federatie".
"Oekraïne steunen is geen provocatie', reageert Karasevych. "Het gaat om het beschermen van ons land, van ons volk. En van Europa. Als we de agressie niet tegenhouden aan onze grenzen, zal Rusland doorstoten. De frontlinie is maar twee landen verwijderd van Nederland."
Oekraïne heeft op het slagveld momenteel grote moeite om weerstand te bieden tegen de Russische troepen, mede door een groot tekort aan wapens en munitie. Westerse landen zouden hun leveranties flink moeten opvoeren, vindt Karasevych. "Ze kunnen het Nederlandse voorbeeld volgen."
Kunnen vluchtelingen terug?
De steun is nog op een andere manier in Europa's eigen belang, zegt Karasevych. "Als landen ons helpen aan meer luchtverdediging en we het luchtruim af weten te sluiten van Russische aanvallen, durven meer vluchtelingen terug te gaan."
Wilders uitte vorige week kritiek op de Oekraïense vluchtelingen in Nederland. Ze vluchten niet voor geweld, zegt hij, maar komen hier "voor gratis huisvesting, gratis zorg en onze banen".
Eerder vroeg ook de BBB zich af of Oekraïners inmiddels niet terug kunnen naar veilige gebieden. Maar volgens Karasevych is het door de luchtaanvallen nergens volledig veilig, hoewel hij zou graag zien dat alle vluchtelingen "zo snel mogelijk" huiswaarts keren.
De ambassadeur is kritisch op Oekraïense mannen die ervoor kiezen in het buitenland de oorlog uit te zitten, in plaats van te vechten. "Ik ben niet bang om het heel duidelijk en luid te zeggen: Oekraïense mannen moeten in Oekraïne zijn en hun land beschermen."
Hij zegt dat het aan de Nederlandse politiek om te beslissen wat er met ze gebeurt. "De Oekraïense overheid werkt daar graag aan mee, maar wij hebben geen juridische middelen om ze gedwongen terug te halen."