Drieënhalf jaar nadat de woning en werkkamer van Richard de Mos werden doorzocht, wordt duidelijk welk bewijs justitie heeft vergaard voor de verdenking tegen de oud-wethouder van Den Haag. Nieuwsuur heeft het volledige strafdossier van de zaak in handen.
De Mos staat vanaf maandag met zeven anderen terecht op beschuldiging van het vormen van twee criminele organisaties, ambtelijke corruptie en het schenden van het ambtsgeheim.
Het dossier, dat het Openbaar Ministerie heeft samengesteld, bevat veel en stevig bewijs voor strafbare handelingen, vindt hoogleraar staatsrecht Wim Voermans aan de Universiteit van Leiden. "Ik zag De Mos als een nieuwe, frisse, hardwerkende politicus, maar dat beeld is na lezing van dit dossier wel gekanteld. Het zijn ernstige feiten die ten laste zijn gelegd. Justitie heeft dit goed uitgezocht, er is niet gefantaseerd. Dit ziet er niet goed uit."
Justitie denkt dat drie vastgoed- en twee horecaondernemers uit Den Haag in ruil voor donaties van in totaal 113.000 euro aan de partij van De Mos een voorkeurspositie hebben gehad. Ze zouden vertrouwelijke informatie hebben gekregen over toekomstige vastgoedprojecten, het gemeentelijk beleid hebben kunnen beïnvloeden en twee nachtontheffingen voor hun horecazaak hebben ontvangen.
Na zes minuten gemaild
In ruil voor hun donaties kregen de vastgoedondernemers veel vertrouwelijke informatie over toekomstige vastgoedprojecten door wethouders De Mos en zijn collega Rachid Gernaoui doorgespeeld, zo constateert het OM in het dossier. Al direct bij de coalitie-onderhandelingen kregen de ondernemers een vertrouwelijk gespreksverslag gemaild van de eerste gespreksronde onder leiding van verkenner Hans Wiegel.
Zes minuten nadat De Mos het vertrouwelijke verslag ontving, mailde hij het aan de vastgoedondernemers door. "Het Wetboek van Strafrecht zegt dat een ambtenaar, raadslid of wethouder vertrouwelijke stukken niet mag doorspelen aan derden. Dat is strafbaar en dat mag niet", aldus Voermans.
Volgens De Mos is het heel gebruikelijk om te klankborden tijdens onderhandelingen. En is het stempel 'vertrouwelijk' gezet door "een overijverige ambtenaar". "Je ziet aan alles dat het Openbaar Ministerie geen kaas heeft gegeten van de politieke mores", aldus De Mos.
Hieronder zie je het document en de mail waarin het vertrouwelijke document was toegevoegd:
Het dossier bevat ook een uitgebreide uiteenzetting over het verloop van een commissievergadering over de zogeheten 'Woonagenda', waarbij de vastgoedondernemers een raadslid van Groep de Mos een spreektekst aanleveren. Dit nadat De Mos het raadslid via een appje had opgedragen met de ondernemer te klankborden.
Het raadslid leest de tekst letterlijk van A tot Z voor, tot verbazing van de vastgoedondernemers, zo blijkt uit een onderschepte mail. "Wat denk je; hij lepelt letterlijk de tekst op wat ik gisteren even snel opgeschreven heb. Op zich prima, alleen lijkt het wel een analfabeet met leesproblemen, want krachtig komt het niet uit zijn mond", zo schrijft de donateur van Groep de Mos aan zijn vastgoed-collega's.
Bekijk hier de passage uit de mail:
Peter Bos, acht jaar lang gemeenteraadslid voor de Haagse Stadspartij, leest deze passage uit het justitiedossier met verbazing, "Dit is heel apart, en ik denk dat het de nodige vragen oproept. Zeker als het gebeurt omdat de ontwikkelaar iets terug wil voor zijn donaties. Dat is heel kwalijk natuurlijk."
Volgens De Mos haalt zijn partij wel vaker goede ideeën op bij ondernemers, en worden die dan gebruikt voor beleid dat iedereen ten goede komt.
Ja knikken
Het dossier bevat ook veel afgeluisterde gesprekken en onderschepte appjes over de verlening van vijf nachtontheffingen voor horecazaken.
Volgens het OM deed De Mos er alles aan om een paar ontheffingen bij één van zijn grote sponsoren, Atilla Akyol, de eigenaar van zalencentrum Opera, te laten belanden.
Als ambtenaren voorstellen om als voorwaarde voor de ontheffing op te nemen dat er geen huizen binnen een straal van 200 meter van de horeca-gelegenheid aanwezig mogen zijn in verband met mogelijke overlast, laat De Mos die voorwaarde met enige nadruk schrappen.
Een betrokken ambtenaar verklaart als getuige tegenover justitie: "In een stafoverleg, waar dus ook de managers en zo bij zaten, even voor de duidelijkheid, toen heeft Richard gezegd: 'Nee, die regeling van die woningen, die moet er maar uit.' En toen heeft iedereen ja geknikt. Nou als dan iedereen ja knikt."
Gefikst
Justitie tapte ook een telefoongesprek af tussen De Mos en de eigenaar van het zalencentrum, tweeënhalf uur voordat het besluit wereldkundig werd gemaakt. Eerst vertelt De Mos over de aanvankelijke tegenstand van toenmalig burgemeester Pauline Krikke (VVD), die al in zwaar weer verkeerde vanwege haar rol bij de uit de hand gelopen Scheveningse vreugdevuren tijdens de jaarwisseling. "En ik heb nu gezegd: als je vervelend blijft doen, dan steun ik jou niet meer, dan ben je geen burgemeester meer, dus nou even opschieten, dus."
En over de vergunning: "Ik mag er vijf uitgeven. Dan is wie het eerst haalt, het eerst maalt. Jij krijgt dus vanmiddag de aanvraag in je app. En dan moet je meteen aanvragen en dan heb ik een nachtvergunning voor tien jaar voor je geregeld", aldus De Mos in het afgeluisterde telefoongesprek.
Dan kom je heel dicht in de buurt van omkoping.
Volgens Voermans gaat De Mos hier over de schreef: "De Mos is heel actief, zet grote druk op het intrekken van die 200 meter-voorwaarde, want dat is van groot belang voor zijn donateur. En als je er dan ook nog voor zorgt dat deze ondernemer deze vertrouwelijke informatie eerder te horen krijgt dan andere ondernemers? Ja, dan voedt dat het vermoeden van strafbare dingen. Dan kom je heel dicht in de buurt van omkoping."
De Mos zelf ziet geen kwaad in het telefoontje met Akyol. "Mag ik hem effe bellen, nadat we jarenlang hebben gevochten voor die nachtontheffingen? Als het dan eindelijk rond is. Ik was heel trots dat we het gefikst hadden, ja."
Stevig bewijs
Maar volgens Voermans is het dossier zorgvuldig en stevig opgebouwd. "Het OM zegt dat er hier sprake is van een selecte groep ondernemers, die fors heeft gedoneerd aan de partij. En die lijken dingen op bestelling voor elkaar te krijgen. En daarvoor wordt in dit dossier stevig bewijs aangedragen."
De Mos zegt dat hij uitgaat van vrijspraak. "Ik ben blij dat de zaak nu eindelijk voor de rechter komt. En heb een rotsvast vertrouwen in een goede afloop."