"Klimaatverandering is een existentiële bedreiging en het grootste probleem waarmee de mensheid wordt geconfronteerd." Dat zei Joe Biden vlak voor hij werd gekozen tot 46ste president van de Verenigde Staten. Biden noemt het tegengaan van klimaatverandering een "topprioriteit". Hij zal de VS op de eerste dag van zijn presidentschap weer laten toetreden tot het klimaatakkoord van Parijs.
Maar wat weten we verder over Bidens klimaatambities? Deze zomer presenteerde hij een plan om zo'n twee biljoen (2000 miljard) dollar te investeren in duurzame energie en vergroening. Elektriciteitsopwekking moet in 2035 CO2-neutraal zijn. In 2050 moet het hele land klimaatneutraal zijn.
Meederheid in de Senaat
De Amerikaanse klimaatjournalist David Roberts noemt Bidens plan "het meest ambitieuze ooit voorgesteld door een president(skandidaat)". "Natuurlijk moeten we er direct bij zeggen dat het onvoldoende is. Maar het gaat verder dan wat ooit in de Amerikaanse politiek is geprobeerd."
Klimaatwetenschapper Heleen de Coninck, hoogleraar TU Eindhoven, is ook onder de indruk. "Biden's plannen gaan soms zelfs verder dan die van de EU. Zo heeft hij het over negatieve emissie-technologie, (waarbij er CO2 uit de atmosfeer wordt verwijderd in plaats van het voorkomen van CO2-emissies, red). Daar hoor je de EU nog niet over."
Of Biden zijn klimaatplannen kan verwezenlijken, hangt af van wie de meerderheid in de Senaat krijgt. "Als dat de Republikeinen zijn - en daar lijkt het nu op - is de kans op samenwerking rond nieuwe wetgeving vrijwel nul." zegt Roberts.
Maar machteloos staat president Biden dan niet. Via executive orders, presidentiële bevelen, kan hij alsnog het nodige bereiken. "Zo kan hij het leasen van publiek land voor olie- en gaswinning direct stopzetten." Ook kan Biden veel maatregelen van president Donald Trump terugdraaien.
Samenwerken
Volgens de Washington Post verdwenen onder Trump zeker 125 milieuwaarborgen in de prullenbak. Tegelijkertijd zal de linkervleugel van de Democratische partij Biden onder druk zetten meer te doen. "President Trump is een ramp voor het klimaat geweest.", vertelt klimaatactivist John Paul Mejia van de Sunrise Movement, een organisatie die jongeren mobiliseert om de klimaatcrisis te stoppen.
Mejia is opgelucht dat Biden heeft gewonnen. "Hij was niet de perfecte kandidaat. Maar met Biden kunnen we in ieder geval samenwerken. We staan met miljoenen jongeren klaar om van zijn presidentschap het meest progressieve te maken sinds Franklin D. Roosevelt en zijn New Deal."
Lobbyclubs als de Sunrise Movement hebben er volgens klimaatjournalist Roberts voor gezorgd dat Biden op klimaatgebied naar links is opgeschoven. Een kwestie van politieke calculatie. "Klimaatverandering was niet een thema waar Biden veel mee had." Volgens Roberts begreep Biden dat een Democratische presidentskandidaat niet meer met een slap klimaatplan kan komen.
Roberts: "Hij heeft het thema omarmd. De steun van klimaatactivisten was belangrijk. Die eenheid in de Democratische partij was essentieel voor een hoge opkomst en uiteindelijk voor zijn verkiezingsoverwinning."
Verschil voor de wereld
Na China stoot de VS nog altijd meeste broeikasgassen uit. De Climate Action Tracker schat dat Bidens klimaatagenda - indien uitgevoerd - uiteindelijk wereldwijd 0,1 graad opwarming zou kunnen schelen.
Klimaatwetenschapper De Coninck: "Dat klinkt niet als veel. Maar het verschil tussen 1,5 en 2,0 graden opwarming is al het verschil tussen het wel of niet compleet afsterven van koraalriffen. Al met al denk ik dat Bidens verkiezing een verschil gaat maken voor de wereld."
