De staat dwingen Nederlandse vrouwen en kinderen die vastzitten in twee gevangenkampen met IS-strijders in Noordoost-Syrië terug te halen, leidt tot discussie onder wetenschappers. Advocaat André Seebregts pleit er al langere tijd voor en spant nu, samen met collega's, een kort geding aan.
Deze week vlamde de discussie over het al dan niet terughalen van vrouwen of kinderen opnieuw op. Het kabinet vindt dat de Syriëstrijders en hun kinderen niet kunnen worden teruggehaald, omdat het noordoosten van Syrië te onveilig zou zijn. De regering wil berechting van de strijders in de regio.
Over 10, 15 jaar zijn het allemaal twintigers, met een link naar Nederland, die een veel groter gevaar kunnen opleveren.
Marion van San, hoogleraar criminologie aan de Erasmus universiteit, heeft regelmatig contact met de vrouwen in de kampen Al-Hol en Al-Roj. Ze is voorstander van terughalen. "Als je ze daar laat zitten, is de kans groot dat ze weer in de armen komen van extremistische organisaties. In Nederland komen ze in een justitieel traject terecht, en worden ze daarna ook nog stevig in de gaten gehouden. Je kunt ze dus beter gecontroleerd laten terugkomen, dan dat ze helemaal uit het zicht raken."
Ook over de kinderen maakt Van San zich zorgen. "Het Nederlandse kabinet wil de Syriëgangers in de regio berechten, maar wat doe je dan met de onschuldige kinderen? Daar laten, en laten opnemen in Irakese pleeggezinnen? Over 10, 15 jaar zijn het allemaal twintigers, met een link naar Nederland, die een veel groter gevaar kunnen opleveren, dan als je ze nu terughaalt", aldus Van San.
Het is voor ons verdomd moeilijk te weten welke mensen goedwillend, en welke kwaadwillend zijn.
Hoogleraar sociologie Ruud Koopmans, werkzaam aan de Humboldt Universiteit in Berlijn en auteur van het boek 'Het vervallen huis van de islam', voelt niets voor het terughalen van de IS-vrouwen en hun kinderen. "Ik vind dat je eerst moet kijken naar de slachtoffers. Die willen de strijders in de regio laten berechten. Die slachtoffers willen de waarheid weten, hun pijnigers recht in de ogen kijken. En zien dat die mensen een juiste straf krijgen. Daar hebben de slachtoffers recht op", zegt Koopmans.
Volgens de hoogleraar is het moeilijk om vast te stellen of de mogelijk terugkerende Nederlanders zich daadwerkelijk hebben afgekeerd van IS. "De meerderheid van de vrouwen in die kampen hangt nog steeds de ideologie van IS aan. Er zal heus wel een aantal zijn dat van plan is brave burgers te worden, alleen is voor ons verdomd moeilijk te weten welke goedwillend, en welke mensen kwaadwillend zijn."
Twee kampen
Volgens advocaat Seebregts bevindt het grootste deel van de groep Nederlandse vrouwen en kinderen zich in het kamp Al-Hol. Daar verblijven 16 vrouwen en 41 kinderen. Dit kamp ligt buiten het gebied dat Turkije in Syrië als veiligheidszone wil innemen. In het kamp Al-Roj zijn 7 vrouwen en 14 kinderen. Dat ligt wel in de beoogde Turkse veiligheidszone.
- 'Als IS-kinderen niet deradicaliseren betalen we zelf de prijs'
- Advocaat van Nederlandse IS-vrouwen overweegt kort geding tegen overheid
- 'Haal alsjeblieft de IS-kinderen terug'
- Kinderombudsvrouw herhaalt: haal Nederlandse IS-kinderen uit Syrië
- 'Als we IS-kinderen nu weghalen, maken ze nog kans op een normale jeugd'
