Ze komen niet bijeen in de kerk, maar in de tuin erachter. Niet om te bidden of te zingen, maar om pizza's te bakken met de buurtgenoten. Dit is de groep Geloven in Moerwijk en hun 'huis-tuin-en-keukenkerk', een van de 150 'pioniersplekken' van de protestantse kerk.
"Het is eigenlijk de basis van hoe het ooit begonnen is", zegt vrijwilliger Neo terwijl hij een pizza in stukken snijdt en uitdeelt. "Samen eten, het leven delen. Met elkaar praten over wat er in je leven speelt."
Het aantal mensen dat naar de kerk gaat krimpt sterk, blijkt uit vandaag gepubliceerd onderzoek. Volgens Kim Putters, directeur van het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP), kunnen we spreken van een "massale kerkverlating". Een zorgelijke ontwikkeling, want kerken spelen een maatschappelijke rol, zegt hij tegen Nieuwsuur.
Tegelijkertijd wordt overal in Nederland geëxperimenteerd met nieuwe vormen van naar de kerk gaan, zoals in Moerwijk in Den Haag. De kerk organiseert verschillende activiteiten voor de hele buurt. De salami voor de pizza is halal. Iedereen is welkom, samenzijn staat centraal.
Tijd en aandacht
Ook in Amersfoort wordt geëxperimenteerd. In Hart van Vathorst zitten een kerk, twee zorginstellingen, een kindercentrum en een restaurant samen onder één dak. Bewoners van het complex helpen mee met de bediening in het restaurant en worden daarbij begeleid door mensen van de kerk.
In het complex wordt op zondag een kerkdienst gehouden, maar er zijn bijvoorbeeld ook activiteiten voor mensen met het syndroom van down en met niet-aangeboren hersenletsel. Ook is er aandacht voor alzheimerpatiënten: er zijn er vier groepen psychogeriatrie. Eten en werken kan in het restaurant, de ontmoetingsplek.
Bij de dagbesteding voor hersenletselpatiënten zit bewoner Alex Boessenkool. Hij is blij met de hulp. "De overheid heeft het destijds in Nederland voor zijn rekening genomen toen de aardgasbaten tegen de hemel gingen, toen was er geld zat. Nu merk je dat de overheid zich terugtrekt. Waarschijnlijk zullen de kerken nu moeten instappen."
Daarnaast doet de kerk dingen die de overheid niet kan, volgens Boessekool: "Tijd geven. Tijd en aandacht."
Iedereen gelooft wel érgens in.
Predikant Bettelies Westerbeek van 'Geloven in Moerwijk' is niet somber over de cijfers over de ontkerkelijking. "Ontkerkelijking is natuurlijk ook een bepaalde manier van kijken naar wat er gebeurt. Als ik mensen hier in de buurt spreek, merk ik dat iedereen wel érgens in gelooft."
Dat mensen niet op zondag naar de kerk gaan, zegt niet veel over hun geloof, vindt zij. "En als ik zie hoe fijn mensen het vinden om mee te doen met de dingen die wij organiseren en hoeveel behoefte daaraan is, dan ben ik daar niet somber over. Ons geloof heeft toekomst."
Bekijk hieronder de reportage en het studiogesprek met SCP-directeur Kim Putters.