'Rusland heeft geen belang bij Derde Wereldoorlog'
De VS lijkt vastberaden om landen aan te pakken als zij chemische wapens gebruiken. "Ons beleid richting Syrië is onveranderd. Als Syrië opnieuw gifgas gebruikt, dan zijn we klaar voor actie", zei de Amerikaanse VN-ambassadeur Nikki Haley vandaag tijdens een spoedzitting van de Veiligheidsraad die door Rusland was aangevraagd.
De Russische president Vladimir Poetin vindt de militaire actie van vannacht "een destructieve uitwerking hebben op het gehele systeem van internationale relaties". Hij noemt het een "daad van agressie".
"De aanval brengt natuurlijk risico's met zich mee", zegt Tony van der Togt van Instituut Clingendael. "De Russen hadden zich fel uitgesproken over vergeldingsacties. Maar - een grote maar - dat zouden ze alleen doen als Russische doelen of militairen ook werden geraakt." Dat is niet gebeurd.
Escalatie
Voor een vergeldingsactie zou er een Russisch belang moeten zijn. Zegt Van der Togt. "Dan pas is de kans op escalatie groot. Ik zie niet snel gebeuren dat Rusland op een forse manier ingrijpt richting Amerika. Het is niet in hun belang om een nieuwe Wereldoorlog te beginnen."
Een Syrisch onderzoeksinstituut, een commandopost en een opslag voor giftig saringas werden vannacht bestookt door de VS, Frankrijk en Groot-Brittannië. Volgens de westerse bondgenoten locaties waar president Assad chemische aanvallen voorbereidt. Trump noemt de actie geslaagd. De drie bondgenoten willen met de militaire actie laten zien dat de inzet van chemische wapens niet onbestraft blijft.
Maar volgens Amerika-correspondent Arjen van der Horst is de aanval vooral symbolisch geweest. "Iedereen kan tevreden zijn. Amerika en zijn bondgenoten omdat ze de gifgasaanval in Douma niet onbeantwoord hebben gelaten, en Syrië en zijn bondgenoten zullen blij zijn dat het bij deze beperkte actie is gebleven."
De gifgasaanvallen in Syrië
Russische doelwitten werden vannacht niet geraakt. De reacties uit Moskou zijn dan ook niet overdreven heftig, zegt correspondent David Jan Godfroid. Rusland vindt vooral dat de aanval een politieke oplossing voor het conflict in Syrië verder uit zicht heeft gebracht.
Maar wat is die politieke oplossing van het conflict en wat willen de Russen? Volgens Van der Togt, voorheen topdiplomaat in Rusland, is het belang dat de Russen hechten aan het bondgenootschap met Assad dat ze een ingang willen houden in het Midden-Oosten. "Ze willen zich daar als grootmacht manifesteren. Ze willen de regie hebben, ook in de vredesbesprekingen die ondertussen slepend zijn."
Boeten
Het bondgenootschap tussen Syrië en Rusland gaat al ver terug, al sinds de Sovjet-Unie. "Al de gehele Syrische burgeroorlog probeer Rusland ervoor te zorgen dat Assad niet omvalt", aldus Van der Togt. 2015 was daarin een belangrijk moment, het jaar waarin de Russen ook militair actief werden in Syrië. "Rusland heeft zich toen zo'n positie toebedeeld op het strijdtoneel dat er geen oplossing meer mogelijk is zonder Rusland."
Wat de rol of de strategie van de Amerikanen moet worden, lijkt onduidelijk. Vorige week nog meldde Trump hij dat de Amerikaanse troepen die in Syrië tegen IS strijden zo snel mogelijk naar huis wilde halen. Maar vannacht besloot hij dat het Syrische regime moet boeten voor de vermoedelijke gifgasaanval van zaterdag.
