Washington zet zich schrap voor boek van Comey, Trump nu al kwaad
In A Higher Loyalty. Truth, Lies and Leadership dat dinsdag in de verkoop gaat, doet de voormalig FBI-directeur James Comey een boekje open over zijn gespannen relatie met president Trump. Ook gaat hij uitvoerig in op zijn ontslag, dat leidde tot de aanstelling van speciaal aanklager Robert Mueller.
Het boek is grotendeels gebaseerd op nauwkeurige notities die Comey maakte na elk gesprek dat hij had met Trump. Een bendeleider, zo noemt Comey de president in het boek. "Deze president is onethisch en heeft niets met de waarheid of institutionele waarden", schrijft hij. "Zijn leiderschap is gebaseerd op transacties, ego en persoonlijke loyaliteit."
In een interview met de Amerikaanse zender ABC, dat zondag wordt uitgezonden, beschrijft Comey verder het moment waarop hij Trump voor het eerst inlicht over een mogelijke 'pee tape'. De FBI heeft dan het vermoeden dat de Russen videobeelden hebben van Trump en twee prostituees in een hotel in Moskou. Op verzoek van Trump zouden de prostituees op het bed hebben geürineerd.
'Leugenachtige slijmbal'
Het zijn onwaarschijnlijke anekdotes, met dank aan Comey's oog voor detail en de notities die hij bijhield. Maar afgezien van een paar korte passages en spraakmakende details weten we nog niets over de inhoud van het boek.
Toch voelde Trump zich vrijdag al genoodzaakt vol in de aanval te gaan. In een serie tweets noemt hij Comey "een leugenachtige slijmbal" en zegt hij dat het een grote eer was de FBI-directeur te ontslaan.
Ook Witte Huis-woordvoerder Sarah Sanders zette voor het weekend die aantijgingen nog eens kracht bij. "Dit is niets meer dan een slecht uitgevoerde pr-stunt om zijn beschadigde imago te redden en zijn bankrekening te vullen met de opbrengsten van een boek dat eigenlijk thuishoort in de koopjeshoek van de afdeling fictie", zei ze vrijdagmiddag tegen journalisten. "Een van de grootste daden van de president is het ontslaan van Comey."
Maar de kansen van het Witte Huis om dit moddergevecht te winnen, zijn klein. Uit een peiling van ABC en The Washington Post blijkt dat 48 procent van de respondenten Comey meer vertrouwt dan Trump.
Bovendien lijken de aanvallen op Comey erg op de aanvallen die Trump en zijn regering uitvoerden op Michael Wolff, de auteur van dat andere geruchtmakende boek Fire and Fury, een ontluisterend verslag op basis van gesprekken met Trump-ingewijden waarin de president wordt weggezet als een impulsieve en incapabele leider. Toen dat boek verscheen dreigde Trump met juridische stappen om te proberen de publicatie te voorkomen.
Of hij dat ook nu zal doen is niet duidelijk. Ondanks, of dankzij de dreigementen van Trump om de publicatie tegen te gaan, werden er destijds in de eerste paar weken bijna twee miljoen exemplaren van Fire and Fury verkocht.
Ontslag vanwege beïnvloeding of weigering?
Ondanks de hogere geloofwaardigheid die Comey door het publiek wordt toegedicht, is ook de voormalig FBI-directeur niet van onbesproken gedrag. Hij schudde de Amerikaanse campagne in 2016 flink op toen hij een week voor de verkiezingsdag met de mededeling kwam dat de FBI een onderzoek naar de e-mailservers van Hillary Clinton had heropend.
Volgens de Democraten had hij die mededeling niet zo kort voor de verkiezingen mogen doen, omdat hij hierdoor mogelijk de uitslag had beïnvloed. Volgens het Witte Huis is Comeys onjuiste handelen in het Clinton-onderzoek dan ook de reden voor zijn ontslag.
Maar uit Comeys eigen notities blijkt iets anders. Tijdens een diner zou Trump Comey hebben gevraagd het onderzoek naar nationaal veiligheidsadviseur Michael Flynn te beëindigen. Toen de FBI-baas dat weigerde, besloot Trump hem de laan uit te sturen. Daardoor rees de vraag of het ontslag een poging was een lopend onderzoek te dwarsbomen, iets wat strafbaar is.
Het incident leidde uiteindelijk tot het aanstellen van Robert Mueller als speciaal aanklager in het Ruslandonderzoek. Wanneer die met een eindoordeel komt, is nog niet duidelijk.
