De Belastingdienst heeft informatie achtergehouden voor rechters tot aan de Hoge Raad. Het gaat over de identiteit van een anonieme tipgever in een rechtszaak van een vermeende zwartspaarder tegen de Belastingdienst.
De tipgever heeft Luxemburgse bankgegevens van zwartspaarders aan de Belastingdienst verkocht. Daardoor is de Belastingdienst al ruim zeventig vermeende zwartspaarders op het spoor gekomen. Als beloning krijgt de tipgever van het ministerie van Financiën een bepaald percentage van de opbrengst.
De naam van de tipgever houdt de Belastingdienst tot nu toe geheim. De Belastingdienst zou namelijk in een contract met de tipgever de toezegging hebben gedaan dat hij anoniem zou kunnen blijven. Daarom zijn delen van het contract zwartgemaakt, en daardoor onleesbaar.
Maar nu heeft Nieuwsuur een kopie van het contract gekregen waarin belangrijke passages wel leesbaar zijn. Daarin staat het tegenovergestelde van wat de Belastingdienst beweert: er staat namelijk expliciet dat de Belastingdienst géén garantie geeft op anonimiteit.
Weigering
Terug naar 2009. Toenmalig staatssecretaris van Financiën Jan Kees de Jager sloot dat jaar het contract met de tipgever in zijn jacht naar zwartspaarders. De naam werd geheim gehouden, waardoor het onmogelijk is de betrouwbaarheid van de tipgever te toetsen.
De rechtbank en het gerechtshof oordeelden vorig jaar dat de Belastingdienst de naam van de tipgever bekend moest maken, omdat er twijfel bestaat over de betrouwbaarheid. Maar de Belastingdienst weigerde dat. Ze zou, vastgelegd in een contract, anonimiteit hebben beloofd aan de tipgever.
Tijdens een van de zittingen verklaarde een FIOD-ambtenaar daarover onder ede. "De anonimiteit is gebaseerd op de civielrechtelijke overeenkomst (...). Anonimiteit was één van de voorwaarden voor het sluiten van de overeenkomst."
Geen garanties
Nieuwsuur kreeg de versie van het contract waar de zwartgemaakte passages nog wel leesbaar zijn, van advocaat Mark Hendriks. Hij behartigt de belangen van de erfgenamen van een vermeende zwartspaarder en loopt al jaren tegen de weigering van de Belastingdienst aan.
Uit het contract blijkt dat de Belastingdienst de tipgever geen anonimiteit kon garanderen. "De tipgever heeft in de gesprekken met de Belastingdienst aangegeven anoniem te willen blijven. Maar de Belastingdienst heeft aangegeven dat op dit punt geen garanties kunnen worden verstrekt", staat in de overeenkomst.
Gevolgd door: "De tipgever is bereid, ondanks het ontbreken van een garantie van anonimiteit, de informatie waarover hij beschikt tegen een vergoeding aan de Belastingdienst over te dragen."
Het gaat om een overheid die niet eerlijk en transparant is.
Hoogleraar Staatsrecht Paul Bovend’eert vindt dat de Belastingdienst de rechters heeft misleid. "Het gaat om een overheidsdienst die een rechter in het ootje neemt. Het gaat om een overheid die niet eerlijk en transparant is."
Afgelopen december oordeelde de Hoge Raad dat de FIOD-ambtenaren wel degelijk het recht hadden om te zwijgen, maar het strafrechtelijk onderzoek naar het mogelijk illegaal instrueren van de getuigen loopt nog.
Het Openbaar Ministerie in Den Haag, dat de aangifte tegen het ministerie van Financiën in behandeling heeft, laat weten dat het het 'ongezwarte contract' bij het lopende strafrechtelijk onderzoek betrekt.
Veiligheid en Justitie
Dat door dit strafrechtelijk onderzoek ook het ministerie van Veiligheid en Justitie betrokken is, levert nog een extra complicatie op voor de overheid.
De toenmalig Directeur-Generaal Belastingdienst Peter Veld, die het contract met de tipgever ondertekende, werkt nu als topambtenaar bij het ministerie van Veiligheid en Justitie. Hij is daar waarnemend Directeur-Generaal Rechtspleging.