Duizenden moslims bidden bij zwaar beveiligde Al-Aqsamoskee • Netanyahu: nummer 4 van Hamas gedood

Blog gesloten

Dit blog is nu gesloten. De komende dag gaan we weer verder met een nieuw liveblog met daarin de laatste ontwikkelingen in het Midden-Oosten. Goedenacht.

Israëlische invallen op Westoever, meldingen van dode en gewonden

Op verschillende plekken op Westelijke Jordaanoever heeft het Israëlische leger invallen gedaan. In het dorp Zeita, in het noordoosten, is daarbij volgens het leger een Palestijn gedood. Palestijnse media melden alleen dat er gewonden zijn.

Volgens het leger stond de man op het punt een zelfmoordaanslag uit te voeren in Israël. "Hij was gewapend en had een explosief bij zich", stelt het leger in een verklaring. De Palestijnse autoriteiten hebben nog niet gereageerd op het incident.

Wel meldt de aan Hamas verbonden nieuwssite Wafa dat twee Palestijnen zijn beschoten door speciale Israëlische eenheden in een burgervoertuig. Dat zou gebeurd zijn in een dorp naast Zeita. Volgens Wafa raakten de twee Palestijnse mannen gewond bij de beschieting.

Al Jazeera deelt videobeelden van arrestaties van Palestijnen op de Westoever. Volgens de nieuwszender zijn de beelden op echtheid geverifieerd. In de video lijken zes Palestijnen lopend met een kabel om hun midden te worden afgevoerd.

Vorig jaar werden volgens de VN zo'n 500 Palestijnen gedood bij invallen door het Israëlische leger. Dat is het hoogste aantal in zo'n twintig jaar tijd.

Duizenden moslims bidden bij zwaar beveiligde Al-Aqsamoskee

Op de eerste dag van de ramadan hebben vele duizenden Palestijnse moslims zich verzameld voor het avondgebed bij de Al-Aqsamoskee in Jeruzalem. De toegang tot het heilige terrein wordt zwaar bewaakt door de Israëlische politie. Diverse bezoekers zeggen tegen journalisten dat ze werden weggestuurd bij de ingang.

Het bezoek van gelovigen aan de Tempelberg, met daarop de Al-Aqsamoskee, ligt politiek zeer gevoelig. De plek geldt binnen het jodendom en de islam als de heiligste plek van de stad. De Israëlische autoriteiten zeggen dat er deze ramadan evenveel moslims mogen bidden als voorgaande jaren.

Vannacht werden honderden jonge Palestijnen weggestuurd, meldt de Israëlische krant Haaretz. Op videobeelden was te zien dat de politie slaags raakte met Palestijnen voor een ingang tot het terrein.

Volgens de eerste berichten zijn er vanavond nog geen grote ongeregeldheden. Sommige bezoekers worden gefouilleerd door agenten, andere kunnen volgens persbureau AP doorlopen. Bij verschillende ingangen zijn versperringen opgeworpen. Sommige Palestijnen worden weggestuurd met als opgegeven reden dat de veiligheid niet kan worden gewaarborgd.

Moslims kennen de Tempelberg als Haram al-Sharif, oftewel het edele heiligdom. Daar staan de Al-Aqsamoskee, de op twee na heiligste moskee ter wereld, en de gouden Rotskoepel. Voor joden is de Tempelberg, waar ooit de belangrijkste joodse tempel stond, de heiligste plek op aarde.

Israëlische organisaties: uitspraak Hof Den Haag wordt genegeerd

Israël doet te weinig om de toevoer van noodhulp naar Gaza te faciliteren, zeggen twaalf Israëlische mensenrechtenorganisaties in een open brief. Ze vinden dat de autoriteiten in Tel Aviv de tussentijdse uitspraak van het Internationaal Gerechtshof in Den Haag negeren.

Het Hof oordeelde in januari dat Israël alle zeilen bij moet zetten om de humanitaire crisis in Gaza te beteugelen. Desondanks komt volgens VN-organisaties nog steeds slechts een fractie van de benodigde noodhulp de afgesloten enclave binnen. Israël weerspreekt dat. Ook wijst het land op de onveilige situatie en dagelijkse vuurgevechten, die de toevoer van humanitaire hulp bemoeilijkt.

Volgens de twaalf mensenrechtenorganisatie moet Israël nu in actie komen. Het land is "wettelijk verplicht om de humanitaire catastrofe in Gaza te beëindigen", zo staat in de brief. Honderdduizenden mensen verkeren op de rand van de hongersnood. Volgens de door Hamas aangestuurde autoriteiten zijn inmiddels zeker 25 mensen verhongerd, onder wie 21 kinderen.

De VS heeft vandaag opnieuw tienduizenden maaltijden per parachute in Gaza gedropt. Ook wil het land een tijdelijke haven in Gaza aanleggen voor de toevoer van noodhulp. Maar de aanleg van deze haven zal zeker weken duren. VN-organisaties hameren erop dat een gestage toevoer van voedsel, medicijnen en water over land onmisbaar is.

Onduidelijkheid over uitspraak Netanyahu dat 'nummer 4' van Hamas is gedood

Premier Netanyahu zegt in een video dat Israël een hoge Hamas-leider heeft gedood, maar er is verwarring over wie hij daarmee bedoelt. De premier noemt geen naam in zijn verklaring. "Op weg naar de overwinning hebben we nummer 4 van Hamas geëlimineerd. Drie, twee en een zijn onderweg; ze zijn allemaal ten dode opgeschreven."

Volgens de krant The Times of Israël is het vermoedelijk een bevestiging van de moordaanslag op Saleh al-Arouri, die in januari in de Libanese hoofdstad Beiroet werd gedood. Er wordt aangenomen dat het Israëlische leger deze aanval heeft uitgevoerd, maar dat heeft de Israëlische regering nooit bevestigd. Al-Arouri wordt gezien als de nummer 4 van het Hamas-leiderschap.

Nummer 3

De Israëlische krant Haaretz meldde eerder vandaag dat Hamas-leider Marwan Issa mogelijk is gedood bij een luchtaanval afgelopen weekend. De Israëlische autoriteiten zeiden vandaag nog te onderzoeken of Issa inderdaad is omgekomen. Issa wordt door sommige Israëlische media de nummer 3 van Hamas genoemd. De vraag is dus aan welke leider Netanyahu refereert in zijn video.

Israël dreigt al langer dat het de volledige Hamas-top, binnen of buiten Gaza, zal vermoorden als vergelding voor de aanslagen van 7 oktober. Dat is geen loos dreigement: de Israëlische geheime dienst Mossad heeft volgens experts de afgelopen decennia vele honderden mensen geliquideerd in het buitenland. Deze acties zijn omstreden, omdat er ook burgerslachtoffers bij vallen.

Ook op eerste dag ramadan gevechten en bombardementen in Gaza

Ondanks het begin van de ramadan wordt er in de Gazastrook nog altijd zwaar gevochten. Het Israëlische leger meldt operaties in het noorden, midden en zuiden van de afgesloten enclave. Nieuwszender Al Jazeera zegt dat er zeker negentien mensen zijn gedood door Israëlische bombardementen op woonwijken.

Afgelopen weekend uitte de Amerikaanse president Biden nog de hoop op een bestand bij aanvang van de vastenmaand voor moslims. Maar die hoop is vervlogen: de onderhandelingen tussen de twee strijdende partijen zijn vastgelopen. Uiteindelijk is de eerste dag van de ramadan opnieuw een dag vol oorlogsgeweld.

Bekijk hier foto's van de situatie in Gaza vandaag:

Het Israëlische leger zegt dat er de afgelopen 24 uur in Centraal-Gaza zo'n vijftien "terroristen" zijn gedood. Over eventuele burgerslachtoffers wordt niets vermeld in de verklaring. Onder meer in de zuidelijke stad Khan Younis gebruikten Hamas-strijders huizen, zo stelt het leger. Wapens zouden in beslag zijn genomen en strijders gearresteerd.

Maar volgens Al Jazeera zijn voornamelijk vrouwen en kinderen omgekomen bij de operatie in Centraal-Gaza. De nieuwszender baseert zich op informatie van bewoners. Ook in Rafah, waar zich naar schatting 1,4 miljoen mensen ophouden, werden explosies gemeld. Israël staat internationaal onder groeiende druk om burgers te ontzien bij de luchtaanvallen en gevechten in Gaza. Het leger benadrukt dat Hamas opereert vanuit woonwijken.

Drie Palestijnen opgepakt in Italië op verdenking van beramen aanslag

In Italië zijn drie daar woonachtige Palestijnen gearresteerd op verdenking van het beramen van een aanslag. Volgens Italiaanse media wordt het drietal in verband gebracht met de Al Aqsa Martelarenbrigade, een terroristische organisatie die actief is op de Westelijke Jordaanoever en in de Gazastrook.

De drie mannen zouden een aanslag "op buitenlands grondgebied" hebben voorbereid. Nadere details zijn niet bekendgemaakt. Een reactie van of namens het drietal op de beschuldiging is er voor zover bekend evenmin. De mannen riskeren een gevangenisstraf die kan oplopen tot 15 jaar.

Het drietal woont in de stad L'Aquila, ten noordoosten van Rome. Volgens de politie wordt een van de verdachten gezocht door Israël. Een rechtbank buigt zich over het uitleveringsverzoek.

Grondoffensief Rafah niet op korte termijn, zeggen Israëlische functionarissen

Ook Israëlische regeringsfunctionarissen zeggen tegen CNN dat een grondoffensief in Rafah niet op de korte termijn zal plaatsvinden. Eerder vandaag zeiden twee bronnen binnen de Amerikaanse regering dat al tegen dezelfde nieuwssite.

Volgens de Israëlische functionarissen is het leger nog niet klaar voor het offensief. Daarnaast is een evacuatieplan voor de 1,4 miljoen Palestijnen die in en rondom de zuidelijke stad verblijven nog niet af. Een grootschalige evacuatie zou tenminste twee weken in beslag nemen.

De Israëlische premier Netanyahu zegt dat hij het offensief sowieso wil doorzetten, ondanks internationale druk om dat niet doen. Het is een mogelijkheid dat het offensief plaatsvindt tijdens ramadan, de islamitische vastenmaand die vandaag is begonnen. Er wordt gevreesd dat het langverwachte offensief de humanitaire situatie nog verder zal verslechteren en het leven gaat kosten aan veel burgers.

Israël onderzoekt of hoge Hamasleider is gedood

Israël heeft afgelopen weekend een luchtaanval uitgevoerd op een hoge Hamasleider. Volgens de Israëlische krant Haaretz gaat het om Marwan Issa. Israël probeert vast te stellen of Issa bij de aanval is gedood.

Hij zou zich schuil hebben gehouden in Nuseirat, een vluchtelingenkamp in het midden van de Gazastrook. Daar is zaterdagnacht een luchtaanval op een gebouw uitgevoerd. Issa is de vicecommandant van de gewapende tak van Hamas.

Ogen gericht op Al-Aqsamoskee, duizenden agenten ingezet

Nu de ramadan is begonnen worden er vanavond bij het avondgebed traditiegetrouw veel mensen verwacht bij de Al-Aqsamoskee in Jeruzalem. De moskee geldt als een van de heiligste plekken voor moslims.

Israël zet rond de moskee duizenden politieagenten in. Anders dan in voorgaande jaren zijn er geen versieringen in de Oude Stad, het ommuurde gedeelte waar de moskee zich bevindt. "We besloten dat versieringen niet gepast zijn", zegt een Palestijnse inwoner, die daarmee onder meer verwijst naar de kinderen die om het leven zijn gekomen in de oorlog in de Gazastrook.

Israël laat een beperkt aantal bezoekers aan de moskee toe. De radicaalrechtse Israëlische minister Itamar Ben-Gvir wilde die restricties tijdens ramadan opvoeren, maar premier Netanyahu heeft beloofd dat de restricties vergelijkbaar zijn met voorgaande jaren.

"Dit is onze moskee, en we moeten het beschermen", zegt de directeur van de organisatie waaronder de moskee valt. "We moeten ervoor zorgen dat moslims in vrede en veiligheid in groten getale de moskee kunnen bezoeken."

'VS verwacht op korte termijn geen inval in Rafah'

De Verenigde Staten verwachten niet dat Israël op korte termijn een grondoffensief in de zuidelijke stad Rafah lanceert. Dat zeggen twee bronnen binnen de regering tegen CNN.

De regering van president Biden heeft nog geen plan van Israël gezien over hoe ze de veiligheid van burgers kunnen garanderen bij het langverwachte grondoffensief, zeggen de bronnen.

Palestijnen leven in angst op vooravond van nieuw offensief:

De Israëlische premier Netanyahu heeft gisteren nogmaals herhaald dat hij ondanks internationale druk sowieso van plan is om Rafah binnen te vallen. Hij gaf daarbij geen tijdsaanduiding. In en rondom de stad wonen 1,4 miljoen Palestijnen die proberen te schuilen voor de oorlog. Een Israëlisch grondoffensief in Rafah zou een "enorm verlies aan mensenlevens" betekenen, zei een woordvoerder van Verenigde Naties dit weekend.

In beeld: ontheemde Palestijnen in Rafah versieren hun tenten voor ramadan

Moslims in Gaza beginnen aan ramadan

In Gaza beginnen moslims in oorlogstijd aan de ramadan. Vannacht heeft Israël aanvallen uitgevoerd in Gaza-stad, waarbij volgens het Palestijnse persbureau Wafa tien doden zijn gevallen.

UNRWA-topman Philippe Lazzarini benadrukt op X de "extreme honger" en "angst" van de mensen in Gaza nu de ramadan is begonnen. "Deze maand zou hun een staakt-het-vuren moeten brengen."

Ook de Amerikaanse president Biden staat stil bij het begin van de heilige maand voor moslims. "Nu ze over de hele wereld samenkomen om het vasten te breken, zullen velen denken aan het lijden van de Palestijnse bevolking", zegt hij in een verklaring. "Voor hen die rouwen tijdens deze oorlog, ik hoor jullie, ik zie jullie en ik bid voor jullie."

Netanyahu reageert op kritiek Biden: 'Heb steun van meerderheid'

De Israëlische premier Netanyahu wijst de kritiek van de Amerikaanse president Biden op zijn functioneren van de hand. Biden zei in een interview met de Amerikaanse zender MSNBC dat de Israëlische premier "meer kwaad doet dan goed" voor zijn land door de manier waarop Israël oorlog voert in de Gazastrook.

"Als de Amerikaanse president bedoelt dat ik een privébeleid voer tegen de wensen van de meerderheid van de Israëliërs in en dat dit de Israëlische belangen schaadt, dan heeft hij op beide punten ongelijk", stelde de premier in gezamenlijk interview met Bild, Welt TV en Politico.

Biden zei ook dat Israël het recht heeft om zich te verdedigen, maar dat Netanyahu meer aandacht moet hebben voor "onschuldige levens". Volgens Netanyahu wordt de oorlog in Gaza gesteund door een "overweldigende meerderheid" van de Israëlische bevolking. "Ze steunen de maatregelen die we nemen om de resterende Hamas-bataljons te vernietigen."

Protesten bij Oscar-uitreiking

Voor het theater van de Oscaruitreiking in Los Angeles was enige tijd een pro-Palestijnse demonstratie. De actie is georganiseerd door groeperingen als Writers Against the War on Gaza LA, Film Workers for Palestine en SAG-AFTRA Members for Ceasefire. Hun oproep was: "Geen prijsuitreikingen tijdens een genocide".

Welkom

Welkom in het liveblog van maandag 11 maart over de ontwikkelingen in het Midden-Oosten. Het liveblog van gisteren lees je hier terug.