Leger Israël bevestigt pompen van zeewater in tunnels in Gaza

Iraakse militie staakt aanvallen op Amerikaanse doelen

De aan Iran gelieerde militie Kataib Hezbollah uit Irak zegt dat het zijn operaties tegen Amerikaanse militairen in de regio opschort. Dat besluit is genomen om de Iraakse regering niet in verlegenheid te brengen, zegt de groep in een verklaring.

Kataib Hezbollah is herhaaldelijk in verband gebracht met drone- en raketaanvallen op Amerikaanse bases in Syrië. De VS zegt aanwijzingen te hebben dat de groep ook verantwoordelijk is voor de droneaanval van zondag op een Amerikaanse basis in Jordanië. Daar kwamen drie Amerikanen bij om.

Een bron dicht bij de Iraakse regering zei tegen persbureau Reuters dat die regering met de VS en strijdgroepen in Irak afspraken heeft gemaakt om escalatie te voorkomen. "Wat gebeurd is, ging duidelijk te ver", zei hij.

President Biden zei vandaag dat hij een besluit heeft genomen over het Amerikaanse antwoord op de aanval van zondag. Wat dat besluit is, zei hij niet.

Leger Israël bevestigt pompen van zeewater in tunnels in Gaza

Het Israëlische leger bevestigt dat het tijdens de oorlog in Gaza zeewater in de tunnels van Hamas heeft gepompt. The Wall Street Journal berichtte daar in december al over. Het leger liet aan The Times of Israel weten dat dit een van de middelen is om tunnels buiten gebruik te stellen.

Critici waarschuwden dat het zeewater de zoetwatervoorraad van Gaza in gevaar kan brengen, als het zoute water verder de grond in zakt. Het leger zegt dat de bodemgesteldheid en de waterhuishouding in de omgeving van tunnels vooraf zorgvuldig worden onderzocht om te voorkomen dat het zeewater zich met grondwater mengt. Het is onduidelijk of er nog steeds tunnels onder water worden gezet.

Kaag ziet geen alternatief voor UNRWA

Sigrid Kaag zegt in haar nieuwe rol als VN-coördinator humanitaire hulp en wederopbouw in Gaza dat er geen alternatief is voor de UNRWA. Deze VN-hulporganisatie voor Palestijnse vluchtelingen ligt onder vuur, omdat UNRWA-medewerkers volgens Israël nauw betrokken zijn geweest bij de aanval van Hamas op Israël van 7 oktober.

Of dat zo is, wordt onderzocht. In afwachting daarvan hebben meerdere landen hun donaties aan de UNRWA stopgezet, waaronder Nederland, de VS en andere westerse landen. Volgens Kaag kan geen enkele organisatie de rol van de UNRWA snel overnemen.

Kaag bracht vandaag verslag uit aan de VN-Veiligheidsraad over de situatie in Gaza en haar eerste twintig dagen als VN-coördinator. De raad zei daarna in een verklaring dat ze zich zorgen maakt om de "afschrikwekkende en snel verslechterende humanitaire situatie" in Gaza. Ze riep alle partijen op om met Kaag samen te werken.

Biden: besluit VS over reactie op aanval op Amerikaanse legerbasis staat vast

President Biden zegt dat hij een besluit heeft genomen over het antwoord op de aanval op de Amerikaanse legerbasis in Jordanië van afgelopen zondag. Over hoe dat antwoord eruitziet, liet hij zich niet uit.

Witte Huiswoordvoerder John Kirby liet iets meer los. "Je kan verwachten dat we een gepast antwoord geven en het zou goed kunnen dat het een meervoudige aanpak wordt, niet slechts een actie, maar meerdere acties."

Het Witte Huis liet gisteren al weten dat het niet op een oorlog met Iran uit is. Biden herhaalde dat vandaag.

Bij de aanval kwamen drie Amerikaanse militairen om, zeker veertig mensen raakten gewond. Het Amerikaanse ministerie van Defensie zegt dat er aanwijzingen zijn dat de aanval het werk was van een sjiitische militie die gesteund wordt door Iran.

Akkoord over bestand, gijzelaars en gevangenen lijkt nog ver weg

Een akkoord over een bestand en de vrijlating van gijzelaars en gevangenen lijkt nog ver weg. Premier Netanyahu zei vandaag dat Israël pas weer Palestijnse gevangenen vrijlaat als alle doelen van de oorlog in Gaza zijn bereikt. "Dat zijn de vernietiging van Hamas, de terugkeer van alle Israëlische gijzelaars en de verzekering dat Gaza geen bedreiging voor Israël meer zal zijn", zei hij.

Hamas is pas bereid om gijzelaars vrij te laten als er een staakt-het-vuren is gesloten en Israël zich terugtrekt uit Gaza.

Vertegenwoordigers van Egypte, Israël, Qatar en de Verenigde Staten hebben in Parijs gesproken over een bestand en de vrijlating van de 136 gijzelaars die nog in de Gazastrook worden vastgehouden. Israël noemde de gesprekken "constructief", maar benadrukte dat er nog grote meningsverschillen zijn.

Biden weet hoe VS gaat reageren op droneaanval op basis Jordanië

De Amerikaanse president Biden zegt dat hij heeft besloten hoe de Verenigde Staten gaan reageren op de droneaanval op een Amerikaanse basis in Jordanië. Daarbij kwamen zondag drie Amerikaanse militairen om het leven. Meer dan dertig Amerikanen raakten gewond.

Biden zei gisteren al dat de daders verantwoording zullen moeten afleggen voor hun daad, op een moment en een manier die de VS kiest. Vandaag voegde hij daar dus aan toe dat hij inmiddels weet hoe hij gaat reageren, al wilde hij daar verder niets meer over zeggen.

In de VS klinkt vooral vanuit de Republikeinen een luide roep om een tegenreactie. De VS houdt aan Iran gelieerde strijdgroepen in Irak en Syrië verantwoordelijk voor de aanval. Vanuit het Witte Huis klonk gisteren al dat de VS niet uit is op een oorlog met Iran. Ook Biden zei vandaag dat de VS geen bredere oorlog in het Midden-Oosten wil.

Podcast De Dag: mengt Hamas zich in UNRWA?

Wie werken er voor de VN-organisatie die Palestijnse vluchtelingen helpt, UNRWA, en hoe voorkom je dat de ruim 1 miljard euro die er jaarlijks naartoe gaat niet in handen van Hamas valt? Die vragen staan centraal sinds dit weekend medewerkers in Gaza door UNRWA ontslagen werden, omdat ze verdacht worden van betrokkenheid bij de Hamas-aanslagen van 7 oktober. Veel donorlanden, waaronder Nederland, zetten de financiering voorlopig stop.

Lex Takkenberg werkte 30 jaar lang voor UNRWA, tot vijf jaar geleden, en heeft veel contact met oud-collega's. In podcast De Dag vertelt hij wat er van binnenuit wordt gedaan om de duizenden Gazanen die werken voor de organisatie neutraal hun werk te laten doen - ook al zal een deel van hen sympathiseren met Hamas. "De inmenging van Hamas in UNRWA is een risico dat gemanaged moet worden."

Deze aflevering van De Dag kun je hier beluisteren. Bevalt het? Vergeet je dan niet te abonneren.

Twee lichamen aanval ziekenhuis door straten Jenin getild

In Jenin, op de Westelijke Jordaanoever, loopt een grote groep mensen buiten met twee van de drie omgekomen Palestijnen, die vanochtend in een ziekenhuis werden doodgeschoten door het Israëlische leger. De twee lichamen zijn omwikkeld met de vlag van de Islamitische Jihad.

Volgens die terroristische beweging waren de twee slachtoffers broers en lid van de groep. Het derde slachtoffer was lid van Hamas. Volgens Israël was een van de drie mannen bezig met het plannen van een grootschalige aanval tegen Israël. De andere twee waren volgens het Israëlische leger betrokken bij recente aanvallen.

Bekijk hier de beelden:

Palestijnse autoriteiten: Israël overhandigt tientallen lichamen

Israël heeft de lichamen van tientallen in Gaza omgekomen Palestijnen teruggegeven aan de Palestijnse autoriteiten. Dat meldt het Palestijnse ministerie van Gezondheid in de Gazastrook.

Volgens Palestijnse functionarissen zijn de personen door het Israëlische offensief omgekomen en vervolgens door het Israëlische leger meegenomen. Israël heeft hier niet op gereageerd.

Het Palestijnse persbureau Wafa spreekt van honderd lichamen die zijn overgedragen bij de grensovergang Kerem Shalom. De lichamen worden begraven in een massagraf in Rafah.

Bewakingsbeelden, die van inval ziekenhuis zouden zijn, verspreid op sociale media

Op sociale media worden deze bewakingsbeelden verspreid, die van de inval zouden zijn. De NOS heeft vastgesteld dat ze recent zijn en zich afspelen in het genoemde ziekenhuis:

Hamas-leider: we bestuderen voorstel staakt-het-vuren

De politiek leider van Hamas, Ismail Haniyeh, heeft bevestigd dat ze een voorstel voor een staakt-het-vuren hebben ontvangen. Hamas gaat dat voorstel nu bestuderen voordat Haniyeh naar de Egyptische hoofdstad Caïro zal afreizen om het voorstel te bespreken.

Vertegenwoordigers van Egypte, Israël, Qatar en de Verenigde Staten hebben in Parijs gesproken over een bestand en de vrijlating van de 136 gijzelaars die nog in de Gazastrook worden vastgehouden. Israël noemde de gesprekken "constructief", maar benadrukte dat er nog grote meningsverschillen zijn.

Om tot een akkoord te komen is het voor Hamas van belang dat de Israëlische aanvallen stoppen en de Israëlische troepen zich uit de Gazastrook terugtrekken. Israël eist dat dat alle gijzelaars vrijgelaten worden en zou meer zien in een tijdelijk staakt-het-vuren.

Opnieuw actievoerders bij grensovergang Kerem Shalom

Voor de zevende dag op rij hebben betogers zich verzameld bij de Kerem Shalom-grensovergang tussen Israël en Gaza. De groep, met ook familieleden van gijzelaars, probeert de humanitaire hulp voor de Gazastrook te blokkeren. Ze zijn bang dat de hulp rechtstreeks in handen komt van Hamas.

"Er mag geen hulp naar binnen totdat de laatste gijzelaars worden vrijgelaten", tekent The Times of Israel op uit de monden van de actievoerders. "Samen met duizenden actievoerders eisen we dat de leveringen worden stopgezet." In de Gazastrook zitten nog 136 gijzelaars vast.

Verslaggever Sander van Hoorn was gisteren bij de grensovergang Kerem Shalom:

VN-chef Guterres spreekt met donateurs UNRWA

Secretaris-generaal van de Verenigde Naties António Guterres spreekt vandaag in New York met de belangrijkste donateurs van VN-hulporganisatie UNRWA, die hulp biedt aan Palestijnse vluchtelingen. De UNRWA raakte afgelopen week in opspraak toen medewerkers beschuldigd werden van betrokkenheid bij de terroristische aanval van Hamas op 7 oktober.

Naar aanleiding daarvan besloten meerdere landen, waaronder de VS, Duitsland, VK en Nederland, hun financiering tijdelijk te stoppen. Vandaag werd bekend dat ook Nieuw-Zeeland zich bij die groep landen voegt.

Guterres hoopt de landen te overtuigen om de organisatie toch te blijven steunen "aangezien er in de hele regio tienduizenden toegewijde medewerkers werken".

Hamas en Islamitische Jihad bevestigen dood eigen mensen bij inval in ziekenhuis

Hamas heeft bevestigd dat een van de drie slachtoffers van de Israëlische inval in het ziekenhuis in Jenin lid was van de terreurorganisatie. Volgens de Islamitische Jihad waren de andere twee mannen broers en lid van hun terreurgroep. Het ziekenhuis heeft laten weten dat een van de broers in het ziekenhuis werd behandeld voor een verlamming aan zijn been.

Volgens Israël was een van de drie slachtoffers bezig met het plannen van een grootschalige aanval tegen Israël. De andere twee waren volgens het Israëlische leger betrokken bij recente aanvallen. Israël zegt dat het ziekenhuis werd gebruikt als schuilplaats.

Israël valt ziekenhuis Jenin binnen, 'drie terroristen gedood'

Het Israëlische leger zegt in een ziekenhuis op de Westelijke Jordaanoever drie Palestijnen te hebben gedood, die lid zouden zijn van Hamas en de terreurgroep Islamitische Jihad. Volgens Israël waren de drie bezig met het plannen van een aanval, geïnspireerd op de terreuraanval van Hamas op 7 oktober. Ze zouden zich hebben schuilgehouden in het ziekenhuis in de stad Jenin.

Verschillende Israëlische media melden dat de operatie vooraf zorgvuldig gepland is, nadat de Israëlische inlichtingendiensten informatie hadden ontvangen over de mogelijke terroristen.

De Israëlische operatie zou tien minuten geduurd hebben, waarbij militairen van het Israëlische leger 's ochtends vroeg het ziekenhuis binnengingen verkleed als dokters, verpleegkundigen en Palestijnse vrouwen. Volgens The Times of Israel zouden de militairen de mannen op de derde verdieping hebben doodgeschoten toen ze in bed lagen.

Blinken: situatie lang niet zo gevaarlijk geweest

Volgens de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Antony Blinken, is de situatie in het Midden-Oosten lange tijd niet zo gevaarlijk geweest als nu. Dat zei hij op een persconferentie met Jens Stoltenberg, de secretaris-generaal van de NAVO.

"Ik denk dat we in de hele regio sinds zeker 1974, en misschien zelfs daarvoor, geen situatie meer hebben meegemaakt die zo gevaarlijk is als nu", zei Blinken. In 1973 viel een alliantie van Arabische landen onder leiding van Egypte en Syrië onverwachts Israël binnen. De oorlog duurde uiteindelijk negentien dagen.

De uitspraak van de minister komt een dag na een drone-aanval op een Amerikaanse legerbasis in het noordoosten van Jordanië. Hierbij kwamen drie Amerikaanse militairen om het leven.

Blinken zei hierover dat het doel is om escalatie te voorkomen, maar dat er ook krachtig zal worden gereageerd. "Ons doel is om beide te doen: opkomen voor onze mensen als ze worden aangevallen, en voorkomen dat het conflict groeit en zich verspreidt."

'Drone kon inslaan op legerbasis VS door onduidelijkheid over herkomst'

De drone die zondag insloeg op een Amerikaanse legerbasis in het noordoosten van Jordanië werd niet onschadelijk gemaakt, omdat er verwarring was over de achtergrond van de drone. Dat schrijven onder andere The Wall Street Journal en CNN.

Bij de aanval kwamen drie Amerikanen om het leven. Ook raakten zeker veertig Amerikanen gewond.

Op hetzelfde moment dat de vijandelijke drone de basis naderde, keerde een Amerikaanse drone terug. Daardoor ontstond de vraag of de drone Amerikaans was of niet. De vijandelijke drone vloog bovendien laag, waardoor deze mogelijk de luchtverdediging van de legerbasis kon ontwijken, zeggen twee Amerikaanse functionarissen tegen CNN.

Lees er meer over in dit artikel:

Hamas benadrukt: eerst Israëlische leger weg, dan gevangenenruil

Hamas en het Volksfront voor de Bevrijding van Palestina (PFLP), dat net als Hamas in veel westerse landen op de terreurlijst staat, benadrukken dat het Israëlische leger zich eerst moet terugtrekken uit de Gazastrook. Dan pas is een ruil van gijzelaars tegen Palestijnse gevangenen mogelijk.

Hun verklaring volgt op het nieuws van gisteren dat bemiddelaar Qatar, na onderhandelingen met Israël, de Verenigde Staten en Egypte, een voorstel voor een gevechtspauze en de vrijlating van gijzelaars aan Hamas zal voorleggen. Het plan moet uiteindelijk leiden tot een permanent staakt-het-vuren.

Tijdens de aanval op Israël op 7 oktober gijzelde Hamas meer dan tweehonderd mensen. Het Israëlische leger meldde eind december dat de terreurorganisatie nog ruim 120 mensen vasthoudt in Gaza, vooral Israëliërs.

Eind november werden Israël en Hamas het eens over een gevechtspauze. Die duurde een week. Toen liet Hamas tientallen gijzelaars vrij en liet Israël Palestijnse gevangenen vrij.

Nieuw liveblog

Welkom in het liveblog van dinsdag 30 januari over de laatste ontwikkelingen in het Midden-Oosten, zoals de oorlog tussen Hamas en Israël en de situatie in Jemen. Het blog van gisteren is hier terug te lezen.