liveblog
NOS NieuwsAangepast

FSB: voer geen orders Prigozjin uit • 'Russisch leger beschoot Wagner-kampen'

In dit liveblog lees je de belangrijkste ontwikkelingen rond de oorlog in Oekraïne


FSB: voer geen orders Prigozjin uit

De Russische veiligheidsdienst FSB roept leden van de Wagnergroep op om geen "criminele en verraderlijke" orders van Wagner-baas Jevgeni Prigozjin uit te voeren. Dat meldt het Russische staatspersbureau Interfax. En generaal Soerovikin van het Russische leger roept de Wagner-leden op om "de wil en het bevel" van de president op te volgen.

Wagner-baas Prigozjin meldde eerder vanavond dat kampen van zijn huurlingenleger "van achteren" met raketten waren bestookt. Het Russische ministerie van Defensie zou verantwoordelijk voor de beschieting zijn geweest. De verantwoordelijken moeten worden gestraft, zei Prigozjin.

FSB start onderzoek tegen Prigozjin om muiterij

De Russische veiligheidsdienst FSB start volgens Russische staatsmedia een strafrechtelijk onderzoek tegen Wagner-baas Jevgeni Prigozjin wegens muiterij. Prigozjin zou hebben opgeroepen tot een gewapende opstand.

Kremlin-woordvoerder Peskov zegt dat president Poetin op de hoogte is gebracht en zegt dat "alle noodzakelijke maatregelen" zijn genomen, zonder dat verder toe te lichten.

Lees meer:

Prigozjin zegt dat Russisch leger Wagner-kampen heeft beschoten

Wagner-baas Jevgeni Prigozjin zegt dat het Russische leger kampen van zijn huurlingenleger met raketten heeft aangevallen. Op sociale media gaan beelden rond van een bosrijk gebied, waar naar het lijkt inderdaad iets is ontploft. Volgens Prigozjin zijn bij de aanval veel manschappen van zijn privéleger omgekomen. Hij dreigt met vergelding. "Het kwaad dat de militaire leiding over het land heeft gebracht, moet worden gestopt." Het Russische ministerie van Defensie ontkent iedere betrokkenheid.

Het incident past in de oplopende machtsstrijd tussen de Wagner-baas en de legertop. De leiding wil alle Russische privélegers onder gezag van het ministerie van Defensie brengen, maar Prigozjin weigert daar aan mee te werken. Hij beschuldigt de legertop van incompetentie. Vandaag zei hij bovendien dat de oorlog in Oekraïne onder valse voorwendselen is begonnen. De legertop heeft het volk en president Poetin misleid, zei hij.

Nieuwe lichting Oekraïners rondt militaire school af in Kyiv

Enkele honderden jonge Oekraïners hebben de militaire school in Kyiv afgerond. Tijdens de diploma-uitreiking sprak president Zelensky hen middels een videoboodschap toe. In deze video vertellen de militairen waarom ze de officiersopleiding hebben gevolgd:

Jonge Oekraïners ronden militaire school af

Het Oekraïense offensief: alle geverifieerde beelden

Van de oorlog in Oekraïne verschijnen er talloze beelden op sociale media. Met behulp van Osint (open source intelligence) controleert de NOS de echtheid en locatie ervan. Op deze pagina vind je onder de kaart van Oekraïne door ons geverifieerde beelden van het gebied rond de frontlinie, sinds de strijd daar begin juni intensiveerde.

Kyiv: de grote aanval moet nog komen

Oekraïne zegt dat de grote aanval van het tegenoffensief in de oorlog met Rusland nog moet komen. De gevechtshandelingen tot nu toe zouden bedoeld zijn "om het slagveld af te bakenen" en nog niet alle troepen die beschikbaar zijn, zijn al ingezet. Onderminister van Defensie Maljar zei op de Oekraïense televisie dat de "belangrijkste gebeurtenissen" nog moeten komen.

President Zelensky zei eerder vandaag dat het offensief langzamer verloopt dan was gehoopt. Tot nu zijn in verschillende delen van het front bij elkaar acht dorpen bevrijd. Tot een doorbraak van de Russische linies is het nog niet gekomen. De Russen hebben maanden de tijd gehad om hun verdediging goed te organiseren. Dat lijkt tot dusver gelukt. "We proberen op dit moment de zwakke plekken in de verdediging van de vijand te vinden", zei de commandant van de Oekraïense landstrijdkrachten vandaag in The Guardian.

Rusland probeert de indruk te wekken dat het Oekraïense offensief al mislukt is. Het Oekraïense leger zou zware verliezen hebben geleden. Oekraïne zegt hetzelfde van het Russische leger. Waar ze het over eens zijn, is dat er hard gevochten wordt.

Zelensky's adviseur Podoljak zei vandaag dat er veel tijd verloren is gegaan met het overtuigen van westerse landen om wapens te leveren. Dat gaf de Russen de tijd om zich in te graven, zei hij.

Prigozjin trekt redenen voor oorlog in twijfel

De Russische huurlingenbaas Prigozjin heeft zich opnieuw kritisch uitgelaten over de oorlog in Oekraïne en met name de rol die de defensietop daarin speelt. In een vandaag verschenen video zegt hij dat de argumenten waarmee het Kremlin het Russische offensief in februari vorig jaar rechtvaardigde vals waren en dat de defensietop daarvoor verantwoordelijk was.

Bij het begin van de invasie zei president Poetin dat hij de "bedreigingen vanuit Oekraïne" niet langer kan tolereren. Daarom zou het Russische leger in actie komen om Oekraïne te "demilitariseren". Prigozjin zegt nu dat er van een bedreiging door Oekraïne of de NAVO geen sprake was. "Het ministerie van Defensie probeert de president en de publieke opinie te misleiden", zegt hij.

De oorlog is volgens Prigozjin begonnen om minister van Defensie Sjojgoe aan de maarschalk-rang en een tweede Held van de Russische Federatie-medaille te helpen en "niet om Oekraïne te demilitariseren of te denazificeren. Ook oligarchen zouden belang bij de oorlog hebben gehad.

Het is in Rusland verboden om de oorlog in Oekraïne te bekritiseren, maar Prigozjin lijkt er steeds mee weg te komen, vermoedelijk omdat hij president Poetin nooit aanvalt. Hij richt zich steeds op de legertop, met wie hij een machtsstrijd uitvecht.

Jevgeni Prigozjin

Veroordeelde Russische betrokkenen MH17 op sanctielijst

Twee Russen die zijn veroordeeld vanwege hun betrokkenheid bij het neerhalen van vlucht MH17 in 2014 zijn op de sanctielijst van de Europese Unie gezet. Ook twee Russische legeronderdelen die verantwoordelijk waren voor het afvuren van de BUK-raket die in 2014 het toestel neerhaalde, staan op de lijst.

"Door deze dienstonderdelen en individuen die betrokken waren bij de MH17-vliegramp sancties op te leggen, verbinden we consequenties aan hun langdurige en intensieve betrokkenheid bij de schending van de territoriale integriteit van Oekraïne", schrijft minister Hoekstra op Twitter. "We verwelkomen dat de sanctielijst is uitgebreid met een aantal individuen, onder wie Sergej Doebinski en Leonid Chatsjenko, die in november vorig jaar veroordeeld zijn door de rechtbank in Den Haag voor hun rol bij het neerhalen van MH17 boven Oekraïne op 17 juli 2014."

Tegen de derde Rus die hiervoor is veroordeeld, Igor Girkin, waren overigens al sinds 2014 sancties van kracht.

Ontvoeringen

De EU legt met dit elfde sanctiepakket tegen Rusland strafmaatregelen op aan 104 individuen, organisaties en bedrijven, onder wie de mensen die verantwoordelijk worden gehouden voor de ontvoeringen van Oekraïense kinderen naar Rusland. Ook wapenproducenten en bedrijven die een rol spelen bij cyberoperaties tegen Oekraïne staan op de lijst. Hun tegoeden in de EU worden bevroren en het is verboden om vanuit de EU zaken met ze te doen.

Met het pakket wordt ook het omzeilen van sancties verder aan banden gelegd, bleek eerder al. De export naar landen buiten de EU waarvan wordt vermoed dat ze de sancties omzeilen, wordt beperkt.

Grootste luchtoefening NAVO ooit vandaag ten einde

Vandaag is de laatste dag van de grootste luchtoefening van de NAVO ooit. Aan de oefening, die door Duitsland werd georganiseerd, doen 25 landen met ruim 200 vliegtuigen mee. Niet alle deelnemende landen zijn NAVO-lid. Nederland stelde een deel van het luchtruim boven de Noordzee open voor de oefening.

Het idee voor de grootschalige oefening ontstond vijf jaar geleden, als reactie op de Russische invasie van de Krim in 2014.

Eerder publiceerde de NOS dit artikel over de militaire oefeningen:

Gouverneur Cherson: twee doden na Russische aanval

In Cherson zijn bij Russische aanvallen op een transportbedrijf minstens twee mensen om het leven gekomen, zegt de gouverneur van de regio Cherson op Telegram. Het zou gaan om twee medewerkers van het bedrijf.

Eerder meldde de gouverneur dat er een 55-jarige man was omgekomen en vijf anderen met verwondingen naar het ziekenhuis waren gebracht. Het is niet duidelijk of de tweede dode, een 43-jarige man, een van hen was.

Op foto's die de gouverneur deelt is te zien hoe hulpdiensten de gewonden verzorgen.

Schade aan een huis na een Russische beschieting in Cherson eerder deze maand

'Rusland haalt drone neer in regio Koersk'

Rusland zegt een drone te hebben neergehaald in de buurt van Koersk, een grote Russische stad in de buurt van de grens met Oekraïne. Volgens de lokale gouverneur moest de luchtafweer twee keer in actie komen. Het is onbekend of er schade is en of er gewonden zijn gevallen.

De Russische stad Koersk

'Meerdere gebouwen geraakt in Soemy'

Bij een bombardement in de regio Soemy zijn meerdere dorpen geraakt. Volgens het lokale militaire bestuur zijn er 147 explosies gehoord, meldt The Kyiv Independent.

Een persoon zou gewond zijn geraakt. Het gaat om een inwoner die een granaatscherfwond in haar arm heeft opgelopen, melden de autoriteiten in de regio. Onder de getroffen gebouwen zijn een watertoren, een appartementencomplex en huizen.

Soemy ligt in het noordoosten van Oekraïne en grenst aan Rusland.

Luchtalarm in heel Oekraïne

In heel Oekraïne is vannacht het luchtalarm afgegaan. Uit meerdere gebieden komen meldingen van explosies, maar dat zijn onbevestigde berichten. Er is nog geen informatie bekend over mogelijke gewonden of schade.

Welkom

Welkom in het Oekraïneblog van vrijdag 23 juni. Het blog van gisteren is hier terug te lezen.