liveblog
NOS NieuwsAangepast

Zelensky bedankt Erdogan voor hulp graandeal • Stroom in Kiev verder op rantsoen

In dit liveblog houden we je op de hoogte van de ontwikkelingen in de oorlog in Oekraïne. Enkele hoofdpunten van vandaag:

liveblog gesloten

VN: geen onderzoek naar gebruik biologische wapens Oekraïne en VS

De Veiligheidsraad van de Verenigde Naties gaat niet in op een verzoek van Rusland om onderzoek te doen naar het gebruik van biologische wapens door Oekraïne en Amerika. Washington en Kiev hebben het gebruik van deze wapens altijd ontkend.

Sinds de invasie op 24 februari is het de derde keer dat Rusland een verzoek deed tot onderzoek naar biologische wapens. De VN heeft telkens gezegd geen bewijs te zien van het gebruik daarvan.

Oproep om geen informatie te posten over vermisten

De Oekraïense regering heeft inwoners opgeroepen om geen details te posten over soldaten of personen die worden vermist. Dit zou namelijk de Russen kunnen helpen om gevangenen te identificeren en mensen op te sporen die ondergedoken zitten in door Russisch bezet grondgebied.

De regering van Oekraïne schat dat er ongeveer 7000 mensen vermist zijn, al is dat aantal moeilijk te schatten volgens defensiestaatssecretaris Maljar.

Oekraïners die zich zorgen maken over mensen die vermist zijn, moeten zich wenden tot een speciaal bureau dat het ministerie van Defensie heeft opgericht voor krijgsgevangenen en vermisten.

Zelensky bedankt Erdogan voor hulp bij redden graandeal

De Oekraïense president Zelensky heeft de president van Turkije Erdogan bedankt voor zijn "actieve deelname" bij het behouden van de graandeal met Rusland. Erdogan noemde graanexport uit Oekraïne van cruciaal belang voor de hele wereld.

In een verklaring op Telegram zei Zelensky ook dat er gesproken is over het terughalen van gevangenen, waarbij Turkije een belangrijke rol speelt in de gesprekken tussen Oekraïne en Rusland. Turkije was eerder betrokken bij een gevangenenruil tussen beide landen.

Inwoners Kiev krijgen nog minder stroom

De autoriteiten in Kiev zijn begonnen met het afsluiten van het elektriciteitsnetwerk in de Oekraïense hoofdstad, na een piek in het verbruik. Dat meldt persbureau Reuters. Volgens de autoriteiten is de stap noodzakelijk "om grote ongelukken met elektrische apparatuur te voorkomen".

Afgelopen week hebben Russische drone- en raketaanvallen het elektriciteitsnetwerk in en rond Kiev zwaar beschadigd. E ris daarom beperkt stroom in de stad.

Voor het geval de warmtevoorziening helemaal wegvalt, werkt de stad aan duizend warmtestations. Mensen kunnen daar naartoe komen om op te warmen, thee te drinken, hun telefoons op te laden en "om de nodige hulp te krijgen", zo liet burgemeester Vitali Klytsjko vandaag weten.

Poetin: Rusland heeft recht op opzeggen graandeal

De Russische president Poetin laat weten dat zijn land het recht heeft om zich in de toekomst nogmaals terug te trekken uit de graandeal. Mocht dat ooit weer gebeuren, dan zullen de graanleveringen van Oekraïne aan Turkije in elk geval niet worden belemmerd, voegt hij daaraan toe.

Moskou trok zich zaterdag terug uit de graandeal omdat het naar eigen zeggen de veiligheid van schepen in de Zwarte Zee niet kon garanderen vanwege een drone-aanval op de Russische vloot. Na een telefoongesprek met de Turkse president Erdogan besloot Poetin vandaag toch weer mee te werken aan het akkoord.

Poetin zegt dat Rusland de volledige graanvracht aan de "armste landen" gratis uit zijn eigen voorraad zal leveren, als het land nogmaals het akkoord eenzijdig besluit op te zeggen vanwege "Oekraïense schendingen".

Bezoek Spaanse minister aan Kiev

De Spaanse minister Albares van Buitenlandse Zaken bracht vandaag een bezoek aan Kiev en herdacht samen met zijn Oekraïense collega Koeleba de gevallen soldaten

Nieuw doel 'militaire operatie': van 'denazificatie' naar 'desatanisatie' van Oekraïne

De zogenoemde 'militaire operatie' in Oekraïne duurt al negen maanden en sinds de 'gedeeltelijke mobilisatie' hebben Russen daar steeds meer vragen over. Bijvoorbeeld waarom het nodig is en tegen wie er wordt gevochten.

Eerst was het 'denazificeren van Oekraïne' een veelgenoemde reden voor de Russische inval. De autoriteiten proberen Rusland ervan te overtuigen dat er nu sprake is van een 'hybride oorlog tegen de NAVO' en een 'strijd tegen het Westen om het voortbestaan van Moedertje Rusland'. Deze week overheerst er een nieuw vijandbeeld dat in dit plaatje past: Satan.

Waar dat vandaan komt en wat het precies betekent, lees je in dit artikel:

VS: Noord-Korea levert stiekem munitie aan Rusland

Het Witte Huis beschuldigt Noord-Korea ervan een "aanzienlijk aantal" artilleriegranaten te leveren aan Rusland. Volgens woordvoerder John Kirby van de Nationale Veiligheidsraad doet Noord-Korea alsof het munitie stuurt naar landen in het Midden-Oosten of het noorden van Afrika, maar is Rusland in werkelijkheid de bedoelde ontvanger.

Om hoeveel granaten het gaat, wilde Kirby niet zeggen. Ook zegt hij dat de VS nog onderzoekt of de leveringen daadwerkelijk aankomen in Rusland. Kirby voegt daaraan toe dat de Noord-Koreaanse granaten "het verloop van de oorlog niet zullen veranderen".

Rusland: schriftelijke toezegging voor graandeal gekregen

Rusland zegt dat het weer meedoet aan de graandeal omdat Oekraïne een schriftelijke toezegging heeft gedaan dat het de vaarroute voor graanschepen in de Zwarte Zee niet zal gebruiken voor militaire operaties. "De Russische Federatie vindt deze belofte afdoende en hervat de afspraken die in het akkoord zijn vastgelegd", schrijft het ministerie van Defensie in een verklaring.

Volgens Oekraïne is een "poging tot afpersing" door Rusland mislukt, schrijft presidentieel adviseur Podoljak aan persbureau Reuters. "Rusland is in verlegenheid gebracht en heeft de deal toch weer geaccepteerd omdat het heeft gezien dat deze ook zonder de steun van het Kremlin wordt uitgevoerd." Podoljak doelt daarmee op het feit dat graanschepen de afgelopen dagen toch bleven varen, ondanks het besluit van Moskou van zaterdag om zich terug te trekken.

De Amerikaanse ambassadeur bij de Verenigde Naties, Linda Thomas-Greenfield, is verheugd dat Rusland weer meewerkt aan het graanakkoord. "Ze kunnen het voeden van de wereldbevolking niet belemmeren", zegt ze tegen CNN.

Bekijk op Twitter een stuk uit dat interview:

VK zet vier nieuwe oligarchen op sanctielijst

Het Verenigd Koninkrijk heeft vier Russische oligarchen op de sanctielijst gezet vanwege de oorlog in Oekraïne. Het gaat onder meer om Alexander Abramov en Alexander Frolov, die allebei een gedeelte van een van de grootste staalproducenten van Rusland in handen hebben.

Ook oligarch Roman Abramovitsj, oud-eigenaar van voetbalclub Chelsea, heeft belangen in hetzelfde staalbedrijf en werd dit jaar ook al op de sanctielijst geplaatst.

"Door deze personen aan te pakken, voeren we de economische druk op Poetin op. Dat zullen we blijven doen totdat Oekraïne zegeviert", zei minister van Buitenlandse Zaken Cleverly.

Rusland zegt deelname graandeal te hervatten

Het Russische ministerie van Defensie zegt dat het weer gaat meedoen aan de graandeal, de afspraak waardoor graanschepen vanuit Oekraïense havens ongestoord de Zwarte Zee kunnen oversteken. Rusland schortte afgelopen zaterdag de samenwerking op, vanwege een veronderstelde Oekraïense aanval op de havenstad Sebastopol op de geannexeerde Krim.

Ook al schortte Rusland de deal eenzijdig op, er bleven wel schepen met graan vertrekken uit Oekraïne. Verzekeraars kondigden gisteren aan de schepen per direct niet meer te verzekeren, waarop de Verenigde Naties aankondigden dat er vandaag geen schepen met graan meer zouden vertrekken.

Nu Rusland weer wil meedoen aan de deal zullen er vanaf 12.00 uur vanmiddag toch weer schepen kunnen uitvaren, zegt de Turkse president Erdogan. Hij bevestigde dat de Russische minister van Defensie ook naar zijn collega in Turkije heeft gebeld met het nieuws dat Rusland weer aan het akkoord meewerkt.

Gisteren zei Erdogan er al vertrouwen in te hebben dat het weer goed zou komen met de graandeal, die Turkije samen met de Verenigde Naties, Oekraïne en Rusland heeft gesmeed. Volgens de autoriteiten in Turkije belde Erdogan gisteren nog met Poetin om over de deal te praten.

De graandeal is belangrijk voor de voedselzekerheid. Zonder de deal kan er geen graan vervoerd worden over de Zwarte Zee en kunnen in veel landen voedseltekorten ontstaan.

Graanexport Oekraïne krimpt met een derde

Oekraïne heeft dit oogstseizoen ongeveer een derde minder graan geëxporteerd dan in dezelfde periode vorig seizoen. Destijds werd er nog 19,7 miljoen ton graan uitgevoerd, dit seizoen gaat het vooralsnog om 13,4 miljoen ton, meldt het ministerie van Landbouw.

Dit seizoen is er 5,1 miljoen ton tarwe, 7,1 miljoen ton maïs en 1,1 miljoen ton gerst geëxporteerd. Het ministerie verwacht dit hele seizoen uiteindelijk tussen de 50 en 52 miljoen ton graan te oogsten, een stuk minder dan het recordaantal van 86 miljoen ton in 2021. Dat komt doordat de oogst slechter is en doordat Rusland veel landbouwgrond heeft ingenomen.

Sinds het begin van de oorlog werd al gevreesd voor een daling van de export van graan. Rusland sloot havens aan de Zwarte Zee af, waardoor voedselprijzen wereldwijd zijn opgelopen. De blokkade op drie havens werd in juli weer opgeheven nadat er een graanakkoord was gesloten tussen Moskou en Kiev, met behulp van de Verenigde Naties en Turkije. Rusland schortte dit weekend de medewerking aan de deal eenzijdig op na een veronderstelde drone-aanval op de havenstad Sebastopol.

Meeste Oekraïners in Nederland hebben werk

Een overgrote meerderheid van de Oekraïense vluchtelingen in Nederland heeft inmiddels werk gevonden, blijkt uit gegevens van het UWV.

Op dit moment zijn er in Nederland zo'n 55.000 Oekraïners tussen de 18 tot 65 jaar. Het UWV heeft 46.000 meldingen gekregen van werkgevers die een vluchteling uit Oekraïne in dienst hebben genomen, oftewel 83 procent. Eind augustus ging het nog om bijna 60 procent.

VS blijft zorgen houden over Iraanse betrokkenheid

De VS blijft bezorgd dat Iran Rusland ook zou kunnen voorzien van andere wapens dan gevechtsdrones, zoals grondraketten, heeft de veiligheidsadviseur van het Witte Huis John Kirby gezegd.

Indicaties dat er al Iraanse raketten worden gebruikt, zijn er niet. Kirby zegt dat het ministerie het zou onthullen als daar aanwijzingen voor zijn.

Iran heeft tot nu toe ontkend wapens aan Rusland te hebben geleverd, maar in Oekraïne zijn na aanvallen een groot aantal resten van bewapende drones van Iraanse makelij gevonden. Ook stuurt Teheran volgens de VS eigen militair personeel naar de Krim om Russen te trainen in het gebruik van de drones en om technische bijstand te bieden.

Kiev richt duizend 'warmtestations' voor inwoners in

Kiev werkt aan duizend warmtestations, voor het geval de warmtevoorziening in Kiev wegvalt, schrijft burgemeester Vitali Klytsjko op Telegram.

De stad bereidt zich voor op meerdere scenario's als de aanvallen van Rusland op de stad doorgaan. "Het ergste is wanneer er helemaal geen stroom-, water- en warmtevoorziening meer is."

Voor dat scenario heeft de stad generatoren aangeschaft die op duizend locaties voor warmte kunnen zorgen. Mensen kunnen daar naartoe komen om op te warmen, thee te drinken, hun telefoons op te laden en "om de nodige hulp te krijgen", aldus de burgemeester.

Vanwege Russische aanvallen op het energienetwerk is er nog altijd beperkt stroom in de stad. Daarom worden vanaf vandaag onder meer trolleybussen niet meer ingezet. Op de route van deze bussen rijden nu bussen op benzine.

Zelensky hoopt met hulp van EU energievoorziening voor winter te herstellen

President Zelensky hoopt met hulp van de EU om het energienet van Oekraïne nog voor de winter te herstellen. Volgens de president is zo'n 40 procent van het energienet zwaar beschadigd door Russische aanvallen. Hij sprak gisteren in Kiev met EU-commissaris voor Energie Kadri Simson.

In zijn dagelijkse tv-toespraak zei hij gisteravond "er alles aan te doen om mensen deze winter van elektriciteit en warmte te voorzien". Daarbij is voor hem een leidende rol voor Europa weggelegd. Volgens een EU-woordvoerder zullen onder meer de Europese Commissie en het Oekraïense ministerie van Energie de komende dagen een campagne lanceren om verdere steun van de particuliere sector te krijgen bij het herstel.

Welkom

In dit liveblog houden we je op de hoogte van het laatste nieuws over de oorlog in Oekraïne. Het blog van gisteren kun je via deze link teruglezen.