liveblog

Adviseur Zelensky: Blinken, Austin in Kiev • '423 Oekraïense doelwitten vernietigd'

  • Dit is het liveblog van zondag 24 april over de oorlog in Oekraïne.
  • Volgens een adviseur van Zelensky zijn de Amerikaanse ministers Blinken en Austin nu in Kiev.
  • Ombudsvrouw: 'Rusland stopt krijgsgevangenen in werkkampen voor criminelen'
  • Er is een nieuw ontwerp van de Moskva-postzegel.
liveblog gesloten

Adviseur Zelensky: Blinken, Austin in Kiev

Volgens een adviseur van de Oekraïense president Zelensky zijn de Amerikaanse ministers Blinken van Buitenlandse Zaken en Austin van Defensie in Kiev. Dat heeft Oleksi Arestovytsj gezegd in een gesprek op YouTube dat vanavond is geplaatst.

Zelensky kondigde gisteren de komst van beide ministers aan tijdens een persconferentie, maar de hele dag was het onduidelijk of het bezoek ook daadwerkelijk zou plaatsvinden. Van Amerikaanse kant werd er niets over gezegd. Dat is tot op heden het geval.

Dodental brand Russisch Defensie-gebouw loopt op

Bij een grote brand in een gebouw van het Russische ministerie van Defensie zijn zeker zeventien mensen omgekomen, meldt Russisch staatspersbureau TASS. Drie dagen terug werd nog gesproken over zeven doden. Ongeveer dertig mensen raakten gewond.

De extra doden werden gevonden tijdens opruimwerkzaamheden. Het gebouw, waar onder meer raketten en raketafweersystemen worden ontwikkeld, staat in Tver, zo'n 165 kilometer ten noordwesten van Moskou.

Vermoedelijk is de brand ontstaan na problemen met de elektriciteit.

Geen berichten over ontmoeting Blinken met Zelensky

Er is nog niets naar buiten gebracht over een door president Zelensky aangekondigd bezoek van een hoge Amerikaanse delegatie aan de Oekraïense hoofdstad Kiev. Zelensky zei gisteravond dat de ministers Blinken (Buitenlandse Zaken) en Austin (Defensie) vandaag naar hem toe zouden komen. Het Witte Huis, het Pentagon en het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken wilden het bezoek niet bevestigen, mogelijk om veiligheidsredenen.

Er zijn bijna een etmaal na de mededeling van Zelensky geen berichten dat het bezoek ook daadwerkelijk heeft plaatsgevonden. Op Twitter heeft Zelensky, die vaak iets plaatst over gesprekken met buitenlandse ambtsdragers, er ook nog niets over gezegd.

Ombudsvrouw Oekraïne: Rusland behandelt krijgsgevangenen verkeerd

Rusland overtreedt het humanitair oorlogsrecht door krijgsgevangenen op te sluiten in werkkampen die eigenlijk bedoeld zijn voor criminelen. Dat zegt de Oekraïense mensenrechtenombudsvrouw Ljoedmila Denisova. Rusland heeft nog niet gereageerd op de nieuwe beschuldigingen, maar heeft eerder ontkend internationale verdragen te schenden.

Russische militairen hebben volgens Denisova ook Oekraïense kinderen verkracht in de plaats Boetsja. Een 14-jarig meisje is zwanger nadat ze door vijf mannen zou zijn aangevallen. Ook is volgens de ombudsvrouw een 11-jarige jongen slachtoffer geworden van seksueel geweld.

Denisova stelde verder dat in de stad Hostomel zeker 400 inwoners zijn vermist nadat de stad ruim een maand bezet werd door Russen. Getuigen hebben tegen haar gezegd dat een deel daarvan vermoord is. Rusland ontkent dat het Oekraïense burgers heeft aangevallen of gedood.

Mensenrechtenombudsvrouw Ljoedmila Denisova in Moskou (2019)

'Russen niet geslaagd in oprukken regio Charkov'

Het Oekraïense leger zegt dat het de Russen niet is gelukt om op te rukken in de regio Charkov. Dat meldt de Kiev Independent.

De Russische troepen hebben de militaire inzet opgeschroefd om ervoor te zorgen dat ze de hele regio, waarvan Charkov de hoofdstad is, in handen krijgen. Vanwege hun verliezen zouden ze zijn gedwongen om zich terug te trekken naar gebieden die ze wel bezetten, in het oosten van de regio. Ondertussen worden daar doden en gewonden gemeld als gevolg van Russische beschietingen.

Gisteren schoot het Russische leger naar eigen zeggen een Oekraïens gevechtsvliegtuig en drie helikopters uit de lucht in Charkov.

'Poetin heeft interesse om oorlog te beëindigen verloren'

Vladimir Poetin heeft geen interesse meer in diplomatieke inspanningen om zijn oorlog met Oekraïne te beëindigen. In plaats daarvan wil hij zoveel mogelijk Oekraïens grondgebied veroveren. Dat meldt de Financial Times op basis van drie anonieme bronnen met informatie over gesprekken met de Russische president.

"Poetin gelooft de onzin die hij hoort op de (Russische) televisie en wil een grote overwinning", zegt een van de bronnen. Een reden dat Poetin geen vrede wil zou het zinken van de Moskva zijn. Dat was volgens de bron vernederend, en een reden voor de president om niets te tekenen dat vrede tussen zijn land en Oekraïne betekent. Poetin zou ook volhouden dat zijn troepen geen burgers hebben aangevallen, ondanks al het bewijs daarvoor.

Zo zocht The New York Times begin deze maand uit dat lichamen van burgers in de plaats Boetsja daar al weken lagen. Het is daarom aannemelijk dat ze zijn omgebracht toen Russische troepen de plaats bezetten. Op beelden is ook te zien dat een Russisch pantservoertuig op een fietsende burger schiet.

NYT: 'Doden Boetsja lagen al weken op straat'

'423 Oekraïense doelwitten vernietigd'

Afgelopen nacht zijn er 423 Oekraïense doelwitten vernietigd door de Russen, meldt een woordvoerder van het Russische ministerie van Defensie.

Er zijn volgens hem zeker 26 commandoposten en een aantal opslagplekken voor militair materieel zijn geraakt. Ook werden 25 locaties met artillerie van de Oekraïners verwoest.

Rusland zegt verder dat een Russisch dorp in de regio Belgorod, vlak over de grens met Oekraïne, is beschoten. Het gaat om een artilleriegranaat die neerkwam op een akker "en niet op een begraafplaats zoals sommige massamedia zeiden", zegt een lokale functionaris tegen TASS. Volgens hem zijn er geen slachtoffers gevallen.

Nieuw ontwerp Moskva-postzegel

Het Oekraïense postbedrijf Ukrposhta heeft een nieuw ontwerp uitgebracht van de postzegel waarop een Oekraïense grenswacht staat die zijn middelvinger opsteekt naar het Russische oorlogsschip de Moskva. Op de nieuwe postzegel is alleen nog de grenswacht te zien, omdat de Moskva is gezonken. Volgens Oekraïne zonk de kruiser door een raketaanval van het leger, de Russen houden vol dat een brand aan boord de oorzaak was.

De nieuwe postzegel heeft een oplage van 5 miljoen stuks en is alleen online te koop, meldt de BBC. Van de eerste postzegel werden 1 miljoen stuks gemaakt. Door grote populariteit waren die binnen een week uitverkocht en er worden geen nieuwe gedrukt, meldt Ukrposhta.

De eerste postzegel greep terug op een gebeurtenis toen de Moskva voor het Slangeneiland in de Zwarte Zee lag. De bemanning van het Russische schip beval de Oekraïense grenswachten op het eiland om zich over te geven. Die reageerden met: "krijg de klere".

De verkoop van de eerste postzegel ging door het dak nadat het schip beschadigd was geraakt:

Verkoop Oekraïense postzegel door het dak: 'Dit laten we aan onze kleinkinderen zien'

Geen humanitaire corridor Marioepol, Oekraïne geeft Rusland de schuld

Er zijn vandaag geen humanitaire corridors opgezet in de belegerde stad Marioepol. Volgens de Oekraïense vicepremier Irina Veresjtsjoek was het niet mogelijk omdat de Russen niet ophouden met schieten.

Ook gisteren mislukte een poging om burgers te evacueren uit de havenstad. Het ging voornamelijk om vrouwen, ouderen en kinderen. Morgen wordt opnieuw geprobeerd om een veilige doorgang te creëren, zegt Veresjtsjoek.

Ze roept de secretaris-generaal van de Verenigde Naties op om een staakt-het-vuren te eisen. Hij reist morgen naar Moskou om te praten over de situatie. Daarna bezoekt hij Kiev.

Uitleg over wat een humanitaire corridor is:

Zo werkt een humanitaire corridor in Oekraïne

Gouverneur: burgers omgekomen bij beschietingen Loegansk

Bij beschietingen in het oostelijke deel van Loegansk zijn burgers omgekomen, meldt de gouverneur van de regio. Hij noemt geen aantal slachtoffers.

"Vandaag zijn er opnieuw burgers omgekomen. Onze landgenoten", zei hij in een videotoespraak bedoeld om de orthodoxe Paaszondag te vieren. "Voor de Russen is niets heilig."

Gisteren meldde de gouverneur al dat de beschietingen in zijn regio zijn toegenomen.

Gedoneerde brandweerwagens onderweg van VK naar Oekraïne

Een konvooi van 23 gedoneerde voertuigen is onderweg van het Verenigd Koninkrijk naar Oekraïne, meldt de brandweer van Zuid-Yorkshire op Facebook.

Het gaat voornamelijk om brandweerwagens en materieel dat gebruikt wordt om rampen te bestrijden. Het brandweerpersoneel brengt de spullen zelf naar hun Oekraïense collega's.

Het Verenigd Koninkrijk heeft eerder ook ambulances en wapens gedoneerd om het Oekraïense verzet te ondersteunen.

Een konvooi van 23 voertuigen is onderweg naar het oorlogsgebied

'Russen proberen Azovstal-fabriek via land te bestormen'

Russische troepen proberen via land de Azovstal-fabriek te bestormen. Daarbij worden bombardementen en artillerievuur als ondersteuning ingezet, zegt een adviseur van president Zelensky. Gisteren meldden de Oekraïners ook aanvallen op de fabriek.

De fabriek is het laatste bolwerk dat de Oekraïense militairen in de havenstad Marioepol in handen hebben. "Russische troepen proberen de verdedigers van Azovstal en meer dan duizend burgers die zich in de fabriek verbergen, af te maken", meldt Zelensky's adviseur op Facebook.

Hij roept op tot een staakt-het-vuren tijdens de Paasviering van vandaag. Verder verzoekt hij de Russen om burgers in het gebied de vrijheid te geven om de stad veilig te verlaten. Ook waarschuwt hij de Russen om niet door te gaan met de aanval, omdat er volgens hem consequenties zullen zijn.

Kunstenaar Vlad helpt lichamen begraven in Boetsja

Ruim drie weken nadat de Russen zich uit Boetsja hadden teruggetrokken, houdt kunstenaar en tattooartiest Vlad Mintsjenko zich nog steeds elke dag bezig met het begraven van lichamen van zijn stadsgenoten. Aan kunst maken of tattoos zetten, wat hij voor de oorlog deed, kan hij niet meer denken.

Hij heeft al meer dan honderd lichamen gevonden, zegt hij tegen het Amerikaanse persbureau AP. Mintsjenko gaat de straat op met een paar collega's en stuit daar vanzelf op een van de honderden doden die in het stadje zijn gevallen. Soms wijzen inwoners hem de weg naar een massagraf of naar een andere plek waar lichamen liggen.

"Mensen liepen op straat of zaten op de fiets toen ze door scherpschutters in hun hoofd werden geschoten", zegt Mintsjenko. "Anderen zijn vastgebonden en in groepjes geëxecuteerd." Hij brengt de lichamen naar een begraafplaats, waar hij helpt een graf te graven en nabestaanden troost biedt.

  • AP
    Vlad heeft de afgelopen weken al meer dan honderd lichamen verplaatst
  • AP
    Een groepje mensen helpt met het graven van een graf voor de mensen die zijn doodgeschoten

Erdogan: evacuatie Marioepol moet op gang komen

Burgers en gewonden in Marioepol moeten de kans krijgen om geëvacueerd te worden. De Turkse president Erdogan heeft dat gezegd in een telefoongesprek met zijn Oekraïense collega Zelensky. Erdogan heeft ook herhaald dat hij bereid is om toekomstige onderhandelingen tussen Oekraïne en Rusland op alle manieren te ondersteunen.

Het Internationale Rode Kruis slaat vandaag alarm over de humanitaire situatie in Marioepol. De hulporganisatie zegt dat de overgebleven bevolking dringend hulp nodig heeft en dat de duizenden mensen de stad en het gebied rond de Azovstal-fabriek moeten kunnen verlaten.

In beeld: Oekraïners vieren Pasen, zo goed en kwaad als dat kan

Oekraïners vieren vandaag Orthodox Pasen, het belangrijkste feest in de Oosters-Orthodoxe kerk. Op beelden is te zien dat gelovigen in verschillende plaatsen in Oekraïne worden gezegend door priesters.

Ook buiten het land vieren Oekraïners die gevlucht zijn het feest. Zo zijn er op verschillende opvanglocaties in Nederland paasdiensten georganiseerd, zoals in Gouda en Lelystad, schrijft de Leeuwarder Courant. De orthodoxe parochie van de Heilige Nikolaas van Myra in Amsterdam werkt mee aan de vieringen. De kerk deed vorige maand afstand van de Russisch-Orthodoxe kerk.

De Oekraïense regering en voorzitter van de Europese Raad Charles Michel riepen Rusland de afgelopen week op tot een staakt-het-vuren tijdens Orthodox Pasen, zodat burgers uit belegerde steden kunnen worden geëvacueerd. Volgens president Zelensky's rechterhand en onderhandelaar Mychajlo Podoljak gaan de beschietingen door. Hij noemde daarbij specifiek aanvallen op de Azovstal-fabriek in Marioepol, waar volgens Oekraïne behalve militairen ook zo'n 1000 burgers zitten.

Bekijk hieronder beelden van Oekraïners die Orthodox Pasen vieren.

  • AFP
    Een Oekraïense soldaat bij de Paasdienst in de Sint Volodymyr Kathedraal in Kiev
  • AFP
    Ook andere gelovigen verzamelen zich in de Kathedraal in de Oekraïense hoofdstad
  • EPA
    In het dorpje Peremoha komen gelovigen samen in een kerk die door de oorlog is beschadigd
  • EPA
    Een Orthodoxe paasdienst in Hostroloechia, een dorpje ten westen van Kiev
  • EPA
    Een Oekraïense priester zegent gelovigen in Zaporizja, een stad in het zuidoosten van Oekraïne

Kerkklokken en luchtalarm in Kiev

Vannacht luidden in Kiev zowel de kerkklokken voor orthodox Pasen als het luchtalarm, zag correspondent Kysia Hekster:

Poetin traditioneel aanwezig bij paasdienst in Moskou

President Poetin heeft vannacht een paasdienst bijgewoond in Moskou, waarbij hij de leider van de Russisch-orthodoxe kerk, patriarch Kirill, een versierd paasei aanbood. Orthodox Pasen is een van de belangrijkste religieuze feestdagen in Rusland.

Poetin traditioneel aanwezig bij paasdienst in Moskou

'Russen boeken enige terreinwinst, maar stuiten op Oekraïens verzet'

Oekraïne heeft deze week meerdere Russische aanvallen in de Donbas-regio afgeslagen, meldt het Britse ministerie van Defensie in zijn dagelijkse inlichtingenupdate. Rusland heeft ten opzichte van gisteren wel "enige" terreinwinst geboekt.

Volgens de Britten was het Oekraïense verzet op alle flanken krachtig. Ook zouden ze "significante schade" hebben toegebracht aan de Russische troepen. Volgens het Britse ministerie is het moreel bij de Russen laag en hebben ze beperkte tijd om hun troepen te herbevoorraden en opnieuw in positie te brengen. Dat zou de effectiviteit van het leger beperken.

Zwitsers blokkeren Duitse wapenleveranties aan Oekraïne

Duitsland mag geen wapens afkomstig uit Zwitserland leveren aan Oekraïne. In de Zwitserse krant SonntagsZeitung bevestigt het Zwitserse ministerie van Economische Zaken dat Bern op een aanvraag uit Berlijn 'nee' heeft verkocht, met een verwijzing naar de Zwitserse neutraliteit en de strenge regels voor het 'herexporteren' naar conflictgebieden.

Het zou onder meer gaan om munitie die Zwitserland aan Duitsland heeft verkocht voor Marder-pantservoertuigen. Door de blokkade zou Duitsland geen Marders kunnen leveren aan Oekraïne.

In Duitsland ligt bondskanselier Scholz onder vuur omdat de regering terughoudend is om zware wapens zoals tanks of houwitsers te leveren aan Oekraïne. Eerder zei Scholz ook dat het Duitse leger zelf niet voldoende van dergelijk materieel heeft.

Medeleven voor omgekomen moeder met baby in Odessa

Op sociale media wordt stilgestaan bij de slachtoffers van de raketaanval van gisteren op Odessa. Foto's van een overleden moeder en haar baby van drie maanden worden veel gedeeld:

Haar man overleefde de aanval en plaatste de foto's op zijn Instagram-pagina.

Volgens de Oekraïense autoriteiten zijn bij de aanval zeker acht mensen omgekomen en achttien mensen gewond geraakt. De raketten zouden door een bommenwerper boven de Kaspische Zee zijn afgevuurd. Dat is een afstand van zo'n 1500 kilometer.

VN-chef Guterres eerst naar Erdogan, daarna naar Poetin en Zelensky

VN-secretaris-generaal António Guterres gaat morgen op bezoek bij de Turkse president Erdogan, meldt de VN. Turkije is een van de weinige landen die goede banden onderhouden met zowel Rusland als Oekraïne, en kan mogelijk een rol spelen bij nieuwe onderhandelingen tussen beide partijen.

Afgelopen week werd al bekend dat Guterres komende dinsdag naar Moskou afreist voor gesprekken met president Poetin en buitenlandminister Lavrov. Op donderdag is Guterres in Kiev voor ontmoetingen met president Zelensky, zijn buitenlandminister Koeleba en lokale VN-medewerkers. Hij zal het met hen hebben over de vredesbesprekingen en noodhulp aan de bevolking.

Op de volgorde van Guterres' bezoeken kwam dit weekend kritiek vanuit Oekraïne. "De oorlog vindt hier plaats, er liggen geen lijken op de straten van Moskou", zei Zelensky gisteren. "Het zou logisch zijn als hij eerst in Oekraïne langskomt, om de mensen hier te zien, en de gevolgen van de bezetting."

Poetin woont paasdienst bij in Moskou

De Russische president Poetin heeft in de nacht van zaterdag op zondag een paasdienst bijgewoond in Moskou. Daarbij overhandigde hij de leider van de Russisch-orthodoxe kerk, patriarch Kirill, een versierd paasei, zo meldt het Russische persbureau Tass. Kirill heeft de Russische invasie in Oekraïne steevast verdedigd sinds de oorlog twee maanden geleden begon, en geldt als een bondgenoot van Poetin.

Poetin is sinds de inval in Oekraïne maar weinig in het openbaar gezien. Na Kirills uitspraak "Christus is opgestaan" reageerde Poetin net als andere aanwezigen met de woorden "Hij is waarlijk opgestaan", maar verder deed de president er het zwijgen toe.

De steun van Kirill voor het Russische optreden heeft tot een scheuring geleid met de orthodoxe kerk in andere landen, met name die in Oekraïne. Ook daar is het vandaag Paaszondag, maar president Zelensky riep zijn landgenoten gisteren in een toespraak op om vanwege de avondklok thuis te blijven, en niet naar nachtdiensten te gaan. "Vanaf 05.00 uur kun je naar de kerk gaan in je eigen gemeente."

Poetin met een kaarsje, tijdens de nachtdienst

'Duitsland koopt 60 nieuwe Chinook-helikopters'

Duitsland gaat 60 nieuwe Chinook-helikopters kopen, meldt de Duitse krant Bild op gezag van regeringsbronnen. De zware transporthelikopters van het type CH-47F worden voor ongeveer 5 miljard euro gekocht van de Amerikaanse fabrikant Boeing.

Ze worden betaald uit het speciale fonds van zo'n 100 miljard dat bondskanselier Scholz in het leven riep na de Russische inval in Oekraïne. Dat is bedoeld om het door bezuinigingen verzwakte Duitse leger weer op sterkte te brengen.

Het leger gebruikt nu nog 50 jaar oude CH-53G-toestellen van de Amerikaanse fabrikant Lockheed Martin. Die worden op zijn vroegst in 2025 vervangen door de nieuwe Chinooks. Een belangrijke reden om voor deze nieuwe toestellen te kiezen is dat veel NAVO-bondgenoten hetzelfde toestel gebruiken, aldus Bild. Defensieminister Lambrecht zal volgens de krant komende week de Bondsdag inlichten over de aankoop.

Het Duitse ministerie van Defensie zegt tegen persbureau Reuters dat er nog geen besluit is genomen over het aanschaffen van helikopters.

OVSE-waarnemers gevangengenomen in Oost-Oekraïne

De Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) zegt dat leden van haar waarnemersmissie in het oosten van Oekraïne gevangen zijn genomen. "We benutten alle mogelijke kanalen om hun vrijlating te bewerkstelligen."

Meer informatie bevat de verklaring niet. Een Britse diplomaat in Oostenrijk zei vrijdag dat pro-Russische separatisten de waarnemers gevangen hebben genomen.

De OVSE hield sinds 2014 toezicht in Oost-Oekraïne op de naleving van het bestand tussen de separatisten en het Oekraïense leger. Na de Russische inval in Oekraïne, op 24 februari, trokken meerdere landen hun OVSE-waarnemers terug, waaronder ook Nederland. Het is niet bekend wat de nationaliteit van de gevangengenomen waarnemers is.

Duitse oud-bondskanselier Schröder werpt zich opnieuw op als bemiddelaar

Gerhard Schröder (78) werpt zich opnieuw op als bemiddelaar voor vredesonderhandelingen tussen Rusland en Oekraïne. Dat deed hij in maart ook al. In een interview met The New York Times zegt de omstreden Duitse oud-bondskanselier (1998 tot 2005) dat het initiatief toen van een Oekraïense parlementariër uitging en dat hij in het Kremlin als een staatshoofd werd ontvangen.

Over de inhoud van het gesprek dat hij toen met president Poetin had, wil hij niets kwijt, behalve dat Poetin interesse toonde in het beëindigen van de oorlog. "Maar dat is niet zo makkelijk. Er zijn een paar punten die opgelost moeten worden." Hij zou de Oekraïense parlementariër over het gesprek hebben ingelicht, maar daarna was er geen contact meer.

Schröder geldt als een vriend van Poetin. Hij is toezichthouder bij de Russische energiegigant Rosneft en was tot voor kort ook nauw betrokken bij de aanleg van de gaspijpleiding Nord Stream 2 van Rusland naar Duitsland. De oud-bondskanselier neemt afstand van de Russische invasie in Oekraïne, maar weigert zijn posities in Rusland op te geven.

Schröder zegt verder dat Duitsland zich niet langdurig van Rusland kan afkeren. "De Duitse industrie heeft de grondstoffen nodig. Het gaat niet alleen om olie en gas, ook om zeldzame metalen. Dat zijn geen grondstoffen die makkelijk vervangen kunnen worden."

Welkom

In dit blog houden we je de hele dag op de hoogte van het laatste nieuws over de oorlog in Oekraïne. Het liveblog van gisteren kun je hier teruglezen.